អន្តរជាតិ
រុស្ស៊ី ស្នើឲ្យអាស៊ែបៃហ្សង់និងអាមេនីរកដំណោះស្រាយនយោបាយចំពោះជម្លោះ Nagorno-Karabakh
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
នាយករដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី បានជជែកជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាមេនី តាមទូរស័ព្ទដោយផ្តោតលើជម្លោះប្រដាប់អាវុធនៅតំបន់ Nagorno-Karabakh ថ្ងៃអង្គារទី ៥ ខែមេសាម្សិលមិញ។ លោកបានអំពាវនាវឲ្យគូភាគីស្វែងរកឲ្យបាននូវ ដំណោះស្រាយនយោបាយ ក្រោយពេលអាស៊ែបៃហ្សង់និងអាមេនីបានឯកភាពគ្នាទទួលយកបទឈប់បាញ់មួយរួចហើយនោះ ។
ជម្លោះប្រដាប់អាវុធរវាងកងទ័ពអាស៊ែបៃហ្សង់និងអាមេនីបានស្ងាប់ស្ងាត់ទៅវិញហើយក្រោយពេលដែលភាគីទាំងសងខាងសម្រេចបង្កើតបទឈប់បាញមួយកាលពីម្សិលមិញ ហើយបទឈប់បាញ់នោះកំពុងស្ថិតនៅជាធរមាន។
ការប្រយុទ្ធគ្នារយៈពេល ៣ថ្ងៃនៅតំបន់ Nagorno-Karabakh នោះបានបណ្តាលឲ្យស្លាប់ទាហានទាំងសងខាង និងខូចខាតរៀងខ្លួន។ អាស៊ែបៃហ្សង់បាត់បង់ទ័ពយ៉ាងហោចណាស់ ១៦នាក់ ខណៈដែលអាមេនីនោះបាត់បង់ទ័ពប្រហែល ៧០នាក់ និងសម្ភារៈយោធាចំនួន២០ផ្សេងទៀត។
ទោះជាស្ថានភាពស្ងប់ស្ងាត់បន្តិចមែន សន្តិភាពដែលមានបច្ចុប្បន្នហាក់បីដូចជាស្ថិតក្នុងលក្ខណៈផុយស្រួលនៅឡើយ ហើយការរំលោភបទឈប់បាញ់របស់ភាគីទាំងពីរអាចកើតមានឡើងគ្រប់ពេលដែរ។ ដោយសារជម្លោះប្រដាប់អាវុធនេះមានលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំមិនធ្លាប់មានចាប់តាំងពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពត្រូវបានភាគីទទួលយកក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៤ រុស្ស៊ីដែលជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់អាវុធដល់ភាគីទាំងពីរ អាស៊ែបៃហ្សង់ និងអាមេនីនោះ បានអំពាវនាវឲ្យភាគីរក្សាការអត់ធ្មត់និងស្វែងរកដំណោះស្រាយនយោបាយមួយផង ។
ម្សិលមិញនេះនាយករដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី លោក ឌីមីទ្រី ម៉េដវេដេវ (Dmitry Medvedev) បានទូរស័ព្ទទៅជជែកជាមួយសមភាគីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាមេនីលោក Hovik Abrahamyan ដើម្បីពិភាក្សាពីការវិវត្តនៃស្ថានការណ៍ជម្លោះ។ លោកបានបង្ហាញពីការបារម្ភខ្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រេមឡាំងចំពោះជម្លោះនេះ ហើយលោកក៏អំពាវនាវឲ្យអាមេនី និងអាស៊ែបៃហ្សង់ រក្សាឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវការអនុវត្តកិច្ចបទឈប់បាញ់ និងស្វះស្វែងរកឲ្យបាននូវដំណោះស្រាយនយោបាយរួមផង។
ក្រៅពីជជែករឿងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ នាយករដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាមេនីក៏ពិភាក្សាពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកពីថ្ងៃ ៧ ដល់ថ្ងៃ ៨ខែមេសាខាងមុខដែរ ហើយលោកក៏នឹងចូលក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលនៃសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ីផងដែរ។
កាលពីចុងសប្តាហ៍នេះ ក្រោយជម្លោះប្រដាប់អាវុធផ្ទុះឡើងភ្លាមៗ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន បានបង្ហាញក្តីបារម្ភចំពោះការកើនកម្តៅនៃជម្លោះ ហើយលោកក៏ស្នើឲ្យភាគីទាំងពីរអត់ធ្មត់កុំប្រើប្រាស់កម្លាំងប្រឆាំងគ្នា។
សូមបញ្ជាក់ថា ជម្លោះនៅ Nagorno-Karabakh បានចាប់ផ្តើមឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៨ នៅពេលដែលតំបន់ស្វយ័តដែលគ្រប់គ្រងដោយជនជាតិអាមេនីនេះ ស្វែងរកការផ្តាច់ខ្លួនចេញពីសាធារណរដ្ឋអាស៊ែបៃហ្សង់។ ក្រោយមក ក្រោយសហភាពសូវៀតដួលរលំ តំបន់ស្វយ័តនេះបានសម្រេចប្រកាសឯករាជ្យតែម្តងតែម្តង តែមិនមានការទទួលស្គាល់ពីអន្តរជាតិឡើយ៕
ជម្លោះប្រដាប់អាវុធរវាងកងទ័ពអាស៊ែបៃហ្សង់និងអាមេនីបានស្ងាប់ស្ងាត់ទៅវិញហើយក្រោយពេលដែលភាគីទាំងសងខាងសម្រេចបង្កើតបទឈប់បាញមួយកាលពីម្សិលមិញ ហើយបទឈប់បាញ់នោះកំពុងស្ថិតនៅជាធរមាន។
ការប្រយុទ្ធគ្នារយៈពេល ៣ថ្ងៃនៅតំបន់ Nagorno-Karabakh នោះបានបណ្តាលឲ្យស្លាប់ទាហានទាំងសងខាង និងខូចខាតរៀងខ្លួន។ អាស៊ែបៃហ្សង់បាត់បង់ទ័ពយ៉ាងហោចណាស់ ១៦នាក់ ខណៈដែលអាមេនីនោះបាត់បង់ទ័ពប្រហែល ៧០នាក់ និងសម្ភារៈយោធាចំនួន២០ផ្សេងទៀត។
ទោះជាស្ថានភាពស្ងប់ស្ងាត់បន្តិចមែន សន្តិភាពដែលមានបច្ចុប្បន្នហាក់បីដូចជាស្ថិតក្នុងលក្ខណៈផុយស្រួលនៅឡើយ ហើយការរំលោភបទឈប់បាញ់របស់ភាគីទាំងពីរអាចកើតមានឡើងគ្រប់ពេលដែរ។ ដោយសារជម្លោះប្រដាប់អាវុធនេះមានលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំមិនធ្លាប់មានចាប់តាំងពីកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិភាពត្រូវបានភាគីទទួលយកក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៤ រុស្ស៊ីដែលជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់អាវុធដល់ភាគីទាំងពីរ អាស៊ែបៃហ្សង់ និងអាមេនីនោះ បានអំពាវនាវឲ្យភាគីរក្សាការអត់ធ្មត់និងស្វែងរកដំណោះស្រាយនយោបាយមួយផង ។
ម្សិលមិញនេះនាយករដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី លោក ឌីមីទ្រី ម៉េដវេដេវ (Dmitry Medvedev) បានទូរស័ព្ទទៅជជែកជាមួយសមភាគីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាមេនីលោក Hovik Abrahamyan ដើម្បីពិភាក្សាពីការវិវត្តនៃស្ថានការណ៍ជម្លោះ។ លោកបានបង្ហាញពីការបារម្ភខ្លាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលក្រេមឡាំងចំពោះជម្លោះនេះ ហើយលោកក៏អំពាវនាវឲ្យអាមេនី និងអាស៊ែបៃហ្សង់ រក្សាឲ្យបានខ្ជាប់ខ្ជួននូវការអនុវត្តកិច្ចបទឈប់បាញ់ និងស្វះស្វែងរកឲ្យបាននូវដំណោះស្រាយនយោបាយរួមផង។
ក្រៅពីជជែករឿងជម្លោះប្រដាប់អាវុធ នាយករដ្ឋមន្ត្រីរុស្ស៊ី និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាមេនីក៏ពិភាក្សាពីដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកពីថ្ងៃ ៧ ដល់ថ្ងៃ ៨ខែមេសាខាងមុខដែរ ហើយលោកក៏នឹងចូលក្នុងកិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាអន្តររដ្ឋាភិបាលនៃសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ីផងដែរ។
កាលពីចុងសប្តាហ៍នេះ ក្រោយជម្លោះប្រដាប់អាវុធផ្ទុះឡើងភ្លាមៗ ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន បានបង្ហាញក្តីបារម្ភចំពោះការកើនកម្តៅនៃជម្លោះ ហើយលោកក៏ស្នើឲ្យភាគីទាំងពីរអត់ធ្មត់កុំប្រើប្រាស់កម្លាំងប្រឆាំងគ្នា។
សូមបញ្ជាក់ថា ជម្លោះនៅ Nagorno-Karabakh បានចាប់ផ្តើមឡើងនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៨៨ នៅពេលដែលតំបន់ស្វយ័តដែលគ្រប់គ្រងដោយជនជាតិអាមេនីនេះ ស្វែងរកការផ្តាច់ខ្លួនចេញពីសាធារណរដ្ឋអាស៊ែបៃហ្សង់។ ក្រោយមក ក្រោយសហភាពសូវៀតដួលរលំ តំបន់ស្វយ័តនេះបានសម្រេចប្រកាសឯករាជ្យតែម្តងតែម្តង តែមិនមានការទទួលស្គាល់ពីអន្តរជាតិឡើយ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 1 ថ្ងៃ
