ជាតិ
បទវិភាគ
សេដ្ឋកិច្ច
×![]()
ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងរដូវបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរម្តងៗ អ្នកទេសចរភាគច្រើនបន្តធ្វើដំណើរកម្សាន្តនៅក្នុងប្រទេសនៅតាមតំបន់រមណីយទេសចរណ៍នានា។ ប៉ុន្តែអ្នកមានជីវភាពធូរធាបាននាំគ្នាធ្វើដំណើរទៅក្រៅប្រទេសដើម្បីលម្ហែអារម្មណ៍នៅឯបរទេស។ កង្វះខាតការពង្រីកតំបន់ទេសចរណ៍បន្ថែមទាំងធម្មជាតិ ទាំងទំនើបជំរុញឲ្យអ្នកមានខ្មែររត់គេចចេញពីប្រទេសនៅពេលចូលឆ្នាំខ្មែរទៅចាយប្រាក់នៅបរទេស ហើយជួយសេដ្ឋកិច្ចប្រទេសដទៃ។ 
គំនិតបង្កើតអង្គរសង្ក្រាន្តបានចូលរួមចំណែកមួយភាគធំទាក់ទាញអ្នកទេសចរក្នុងស្រុកទាំងអ្នកមាន អ្នកក្រ អ្នកតូច អ្នកធំ ឲ្យស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសដើម្បីចាយវាយប្រាក់កាសនៅក្នុងប្រទេស។ លោក ថោង ខុន បានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា អង្គរសង្ក្រាន្តទាក់ទាញមនុស្សប្រមាណជា១លាន៣សែននាក់។ ប្រសិនបើម្នាក់ៗចំណាយ៥០ដុល្លារក្នុងរយៈពេល៣ ឬ៤ថ្ងៃនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ដូច្នេះ ប្រាក់ប្រមាណជា៦៥លានដុល្លារអាមេរិកត្រូវបានគេចំណាយនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។ អ្នកចំណេញពីការចំណាយនេះ គឺខ្មែរគ្នាឯង ដូចជា ម្ចាស់សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ ភោជនីយដ្ឋាន អ្នកលក់ទឹកសុទ្ធ អ្នកលក់មួក អ្នករត់ម៉ូតូឌុប អ្នករត់ទុកទុក។ល។ ប្រសិនបើគ្មានពិធីអង្គរសង្ក្រាន្តវិញ គេពិតជាអាចទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋានបានថា អ្នកមានធនធាន និងកុង្សីយ៍ជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនធំ ពិតជា ត្រូវធ្វើដំណើរទៅកម្សាន្តនៅក្រៅប្រទេស យកប្រាក់រាប់ម៉ឺនសែនដុល្លារទៅចំណាយដើម្បីទិញទំនិញបរទេស។
គេមិនអាចហាមឃាត់ការធ្វើដំណើររបស់អ្នកមានធនធាន និងកុង្សីយ៍ទៅក្រៅប្រទេសបានទេ ពីព្រោះនេះ គឺជាសិទ្ធិក្នុងការធ្វើដំណើរកម្សាន្ត។ ប៉ុន្តែ ក្នុងន័យពង្រីកវិស័យទេសចរណ៍ខ្មែរ តើរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេស ក្រសួងទេសចរណ៍ គួរគិតគូរយ៉ាងណាដើម្បីពង្រីកតំបន់ឆ្នេរ តំបន់កោះ តំបន់ភ្នំ តំបន់ជ្រោះ តំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិឲ្យបានច្រើនជាអតិមរមាបន្ថែមទៀតដើម្បីទាញអារម្មណ៍អ្នកទេសចរខ្មែរឲ្យស្ថិតនៅក្នុងប្រទេស និងបន្ទាប់មកទៀត ទាក់ទាញទេសចរបរទេសឲ្យមកទស្សនាកម្ពុជាអច្ឆរិយបន្ថែមទៀត។ កម្ពុជាមិនអាចក្លាយជាព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយបានទេ ប្រសិនបើខ្វះគំនិតអច្ឆរិយ និងតំបន់អច្ឆរិយនោះ។ តំបន់អច្ឆរិយ មិនគួរមានតែរមណីយដ្ឋានអង្គរមួយប៉ុណ្ណោះទេ តែគួរមានឲ្យច្រើនជាងនេះ។
ដោយសារតែខ្វះគំនិត ខ្វះធនធានមនុស្ស ខ្វះទុន នេះហើយ ទើបតំបន់ទេសចរណ៍ខ្មែរមានតែដដែលៗ ខុសពីប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់អាស៊ី ដូចជា ប្រទេសសឹង្ហបុរី ប្រទេសថៃ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ប្រទេសចិន។ល។ កង្វះខាតតំបន់ទេសចរណ៍ច្នៃប្រឌិតបន្ថែម អ្នកទេសចរខ្មែរពេលចូលឆ្នាំម្តងៗ នាំគ្នាចេញទៅក្រៅប្រទេស ដូចជា វៀតណាម ថៃ សឹង្ហបុរី ចិន ម៉ាឡេស៊ី បារាំង អាមេរិក។ល។ ប្រាក់រាប់លានដុល្លារត្រូវបានខ្មែរចំណាយនៅពេលបុណ្យទានធំម្តងៗ នៅក្រៅប្រទេសដោយសារតែតំបន់ទេសចរណ៍ខ្មែរមានលក្ខណៈដដែល។
នៅពេលពួកគេត្រឡប់មកវិញ អ្នកទេសចរខ្មែរមួយចំនួនអួតសរសើរពីតំបន់ទេសចរណ៍បរទេសដែលចេះរៀបចំបានល្អ ចេះធ្វើទីផ្សារទាក់ទាញទេសចរបរទេសបានល្អ និងចេះរកប្រាក់ចំណូលបានច្រើន ខុសពីខ្មែរដែលមានរមណីយដ្ឋានច្រើន កោះច្រើន ភ្នំច្រើន ធម្មជាតិច្រើន តែមិនចេះអភិវឌ្ឍរកប្រាក់ចំណូលមកវិញ។ អ្នកទេសចរខ្មែរខ្លះដែលចេញទៅក្រៅប្រទេស ហើយត្រឡប់មកវិញ បាននិយាយថា ប្រទេសគេចេះ ឆ្លាត អ៊ីចឹងហើយបានជាពូកែរកលុយ រីឯ ពួកគេវិញ បានត្រឹមតែចំណាយប្រាក់អស់យ៉ាងច្រើនទៅមើល ឬទស្សនាតំបន់ដែលមិនមានអ្វីអស្ចារ្យជាងស្រុកខ្មែរផងនោះ។
ស្រុកខ្មែរ គឺជាដែនដីសុវណ្ណភូមិ មាន៖រ៉ែមាស រ៉ែដែក មានប្រាសាទ ធម្មជាតិព្រៃប្រឹក្សារ ធនធានក្រោមសមុទ្រ។ល។ និយាយឲ្យចំ ខ្មែរមានអ្វីទាំងអស់ តែខ្មែរខ្វះគំនិត និងការតាំងចិត្តក្នុងការអនុវត្ត និងធ្វើឲ្យចេញជារូបរាង។
ងាកមកវិស័យទេសចរណ៍វិញ ជាថ្មីម្តងទៀត ខ្មែរមានទេសចរណ៍ធម្មជាតិនៅបរិសុទ្ធជាច្រើនកន្លែង មានភ្នំអស្ចារ្យជាច្រើន មានសមុទ្រ មានបឹងទន្លេសាបធំជាងគេនៅអាស៊ី មានប្រាសាទរាប់ពាន់ មានកោះជិត៧០កន្លែង មានទឹកជ្រោះធម្មជាតិជាច្រើនកន្លែង។ល។ តែការអភិវឌ្ឍនៅមានកម្រិតយឺតយ៉ាវ ហើយការគ្រប់គ្រងនៅមានចន្លោះប្រហោង។ នេះ គេនៅមិនទាន់និយាយដល់តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រផង ដូចជា តំបន់អតីតខ្មែរក្រហម ផ្នូរប៉ុលពត តំបន់ប៉ៃលិនជាកន្លែងរកត្បូង (គួរធ្វើសារៈមន្ទីត្បូងប៉ៃលិនបង្ហាញដល់ភ្ញៀវទេសចរក្នុងស្រុក និងបរទេស, របៀបរកត្បូងរបស់អ្នកស្រុក។ល) តំបន់ជនជាតិភាគតិច មណ្ឌលគីរី រតនគីរី ការផ្សងព្រេងក្នុងព្រៃប្រឹក្សាររបស់ខ្មែរ ជិះដំរីក្នុងព្រៃ ស្នាក់នៅក្នុងព្រៃដេកស្តាប់សត្វយំ ទេសចរណ៍លើដងទន្លេមេគង្គ ស្ទូចត្រីនៅបឹងទន្លេសាប និងនៅតំបន់ឆ្នេររបស់ខ្មែរ។ល។
តំបន់ទេសចរណ៍ដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ សុទ្ធតែអាចអភិវឌ្ឍបានសម្រាប់អ្នកមានធនធានក៏បាន សម្រាប់អ្នកក្រក៏បាន សម្រាប់ភ្ញៀវក្នុងស្រុក និងភ្ញៀវបរទេស។ ជាការពិត ការបង្ហាញគំនិត គឺជាការងាយស្រួលទេ។ ប៉ុន្តែការធ្វើ គឺជារឿងលំបាក។ សម្រាប់ជនជាតិបារាំងវិញ ពួកបានទន្ទេញចាំមាត់ស្ទើរគ្រប់គ្នានៅពាក្យមួយឃ្លាថា Impossible n’est pas francais។ ឃ្លានេះ មានន័យថា អ្វីដែលមិនអាចមិនមែនជាជនជាតិបារាំងទេ បើនិយាយឲ្យសាមញ្ញ មានន័យថា ជនជាតិបារាំងអាចធ្វើអ្វីៗក៏បានដែរ។ គេមិនរួញរានឹងធ្វើកិច្ចការអ្វីមួយនោះទេ។
សរុបសេចក្តីមកវិញ កម្ពុជាអច្ឆរិយ គួរតែបង្កើតតំបន់ទេសចរណ៍អច្ឆរិយឲ្យបានច្រើនបំផុតសម្រាប់ជនជាតិខ្មែរខ្លួនឯង និងជនជាតិបរទេសនៅទូទាំងពិភពលោក។ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលខ្មែរអាចធ្វើបាន ពេលនោះ ប្រាក់ចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍នឹងកើនឡើងជាអតិបរមា ហើយជីវភាពពលរដ្ឋខ្មែរនឹងរីកចម្រើនជាលំដាប់៕
គំនិតបង្កើតអង្គរសង្ក្រាន្តបានចូលរួមចំណែកមួយភាគធំទាក់ទាញអ្នកទេសចរក្នុងស្រុកទាំងអ្នកមាន អ្នកក្រ អ្នកតូច អ្នកធំ ឲ្យស្ថិតនៅក្នុងប្រទេសដើម្បីចាយវាយប្រាក់កាសនៅក្នុងប្រទេស។ លោក ថោង ខុន បានបញ្ជាក់ប្រាប់ថា អង្គរសង្ក្រាន្តទាក់ទាញមនុស្សប្រមាណជា១លាន៣សែននាក់។ ប្រសិនបើម្នាក់ៗចំណាយ៥០ដុល្លារក្នុងរយៈពេល៣ ឬ៤ថ្ងៃនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប ដូច្នេះ ប្រាក់ប្រមាណជា៦៥លានដុល្លារអាមេរិកត្រូវបានគេចំណាយនៅក្នុងខេត្តសៀមរាប។ អ្នកចំណេញពីការចំណាយនេះ គឺខ្មែរគ្នាឯង ដូចជា ម្ចាស់សណ្ឋាគារ ផ្ទះសំណាក់ ភោជនីយដ្ឋាន អ្នកលក់ទឹកសុទ្ធ អ្នកលក់មួក អ្នករត់ម៉ូតូឌុប អ្នករត់ទុកទុក។ល។ ប្រសិនបើគ្មានពិធីអង្គរសង្ក្រាន្តវិញ គេពិតជាអាចទាញសេចក្តីសន្និដ្ឋានបានថា អ្នកមានធនធាន និងកុង្សីយ៍ជាន់ខ្ពស់មួយចំនួនធំ ពិតជា ត្រូវធ្វើដំណើរទៅកម្សាន្តនៅក្រៅប្រទេស យកប្រាក់រាប់ម៉ឺនសែនដុល្លារទៅចំណាយដើម្បីទិញទំនិញបរទេស។
គេមិនអាចហាមឃាត់ការធ្វើដំណើររបស់អ្នកមានធនធាន និងកុង្សីយ៍ទៅក្រៅប្រទេសបានទេ ពីព្រោះនេះ គឺជាសិទ្ធិក្នុងការធ្វើដំណើរកម្សាន្ត។ ប៉ុន្តែ ក្នុងន័យពង្រីកវិស័យទេសចរណ៍ខ្មែរ តើរដ្ឋាភិបាល ជាពិសេស ក្រសួងទេសចរណ៍ គួរគិតគូរយ៉ាងណាដើម្បីពង្រីកតំបន់ឆ្នេរ តំបន់កោះ តំបន់ភ្នំ តំបន់ជ្រោះ តំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិឲ្យបានច្រើនជាអតិមរមាបន្ថែមទៀតដើម្បីទាញអារម្មណ៍អ្នកទេសចរខ្មែរឲ្យស្ថិតនៅក្នុងប្រទេស និងបន្ទាប់មកទៀត ទាក់ទាញទេសចរបរទេសឲ្យមកទស្សនាកម្ពុជាអច្ឆរិយបន្ថែមទៀត។ កម្ពុជាមិនអាចក្លាយជាព្រះរាជាណាចក្រអច្ឆរិយបានទេ ប្រសិនបើខ្វះគំនិតអច្ឆរិយ និងតំបន់អច្ឆរិយនោះ។ តំបន់អច្ឆរិយ មិនគួរមានតែរមណីយដ្ឋានអង្គរមួយប៉ុណ្ណោះទេ តែគួរមានឲ្យច្រើនជាងនេះ។
ដោយសារតែខ្វះគំនិត ខ្វះធនធានមនុស្ស ខ្វះទុន នេះហើយ ទើបតំបន់ទេសចរណ៍ខ្មែរមានតែដដែលៗ ខុសពីប្រទេសមួយចំនួននៅក្នុងតំបន់អាស៊ី ដូចជា ប្រទេសសឹង្ហបុរី ប្រទេសថៃ ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី ប្រទេសចិន។ល។ កង្វះខាតតំបន់ទេសចរណ៍ច្នៃប្រឌិតបន្ថែម អ្នកទេសចរខ្មែរពេលចូលឆ្នាំម្តងៗ នាំគ្នាចេញទៅក្រៅប្រទេស ដូចជា វៀតណាម ថៃ សឹង្ហបុរី ចិន ម៉ាឡេស៊ី បារាំង អាមេរិក។ល។ ប្រាក់រាប់លានដុល្លារត្រូវបានខ្មែរចំណាយនៅពេលបុណ្យទានធំម្តងៗ នៅក្រៅប្រទេសដោយសារតែតំបន់ទេសចរណ៍ខ្មែរមានលក្ខណៈដដែល។
នៅពេលពួកគេត្រឡប់មកវិញ អ្នកទេសចរខ្មែរមួយចំនួនអួតសរសើរពីតំបន់ទេសចរណ៍បរទេសដែលចេះរៀបចំបានល្អ ចេះធ្វើទីផ្សារទាក់ទាញទេសចរបរទេសបានល្អ និងចេះរកប្រាក់ចំណូលបានច្រើន ខុសពីខ្មែរដែលមានរមណីយដ្ឋានច្រើន កោះច្រើន ភ្នំច្រើន ធម្មជាតិច្រើន តែមិនចេះអភិវឌ្ឍរកប្រាក់ចំណូលមកវិញ។ អ្នកទេសចរខ្មែរខ្លះដែលចេញទៅក្រៅប្រទេស ហើយត្រឡប់មកវិញ បាននិយាយថា ប្រទេសគេចេះ ឆ្លាត អ៊ីចឹងហើយបានជាពូកែរកលុយ រីឯ ពួកគេវិញ បានត្រឹមតែចំណាយប្រាក់អស់យ៉ាងច្រើនទៅមើល ឬទស្សនាតំបន់ដែលមិនមានអ្វីអស្ចារ្យជាងស្រុកខ្មែរផងនោះ។
ស្រុកខ្មែរ គឺជាដែនដីសុវណ្ណភូមិ មាន៖រ៉ែមាស រ៉ែដែក មានប្រាសាទ ធម្មជាតិព្រៃប្រឹក្សារ ធនធានក្រោមសមុទ្រ។ល។ និយាយឲ្យចំ ខ្មែរមានអ្វីទាំងអស់ តែខ្មែរខ្វះគំនិត និងការតាំងចិត្តក្នុងការអនុវត្ត និងធ្វើឲ្យចេញជារូបរាង។
ងាកមកវិស័យទេសចរណ៍វិញ ជាថ្មីម្តងទៀត ខ្មែរមានទេសចរណ៍ធម្មជាតិនៅបរិសុទ្ធជាច្រើនកន្លែង មានភ្នំអស្ចារ្យជាច្រើន មានសមុទ្រ មានបឹងទន្លេសាបធំជាងគេនៅអាស៊ី មានប្រាសាទរាប់ពាន់ មានកោះជិត៧០កន្លែង មានទឹកជ្រោះធម្មជាតិជាច្រើនកន្លែង។ល។ តែការអភិវឌ្ឍនៅមានកម្រិតយឺតយ៉ាវ ហើយការគ្រប់គ្រងនៅមានចន្លោះប្រហោង។ នេះ គេនៅមិនទាន់និយាយដល់តំបន់ទេសចរណ៍ប្រវត្តិសាស្ត្រផង ដូចជា តំបន់អតីតខ្មែរក្រហម ផ្នូរប៉ុលពត តំបន់ប៉ៃលិនជាកន្លែងរកត្បូង (គួរធ្វើសារៈមន្ទីត្បូងប៉ៃលិនបង្ហាញដល់ភ្ញៀវទេសចរក្នុងស្រុក និងបរទេស, របៀបរកត្បូងរបស់អ្នកស្រុក។ល) តំបន់ជនជាតិភាគតិច មណ្ឌលគីរី រតនគីរី ការផ្សងព្រេងក្នុងព្រៃប្រឹក្សាររបស់ខ្មែរ ជិះដំរីក្នុងព្រៃ ស្នាក់នៅក្នុងព្រៃដេកស្តាប់សត្វយំ ទេសចរណ៍លើដងទន្លេមេគង្គ ស្ទូចត្រីនៅបឹងទន្លេសាប និងនៅតំបន់ឆ្នេររបស់ខ្មែរ។ល។
តំបន់ទេសចរណ៍ដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ សុទ្ធតែអាចអភិវឌ្ឍបានសម្រាប់អ្នកមានធនធានក៏បាន សម្រាប់អ្នកក្រក៏បាន សម្រាប់ភ្ញៀវក្នុងស្រុក និងភ្ញៀវបរទេស។ ជាការពិត ការបង្ហាញគំនិត គឺជាការងាយស្រួលទេ។ ប៉ុន្តែការធ្វើ គឺជារឿងលំបាក។ សម្រាប់ជនជាតិបារាំងវិញ ពួកបានទន្ទេញចាំមាត់ស្ទើរគ្រប់គ្នានៅពាក្យមួយឃ្លាថា Impossible n’est pas francais។ ឃ្លានេះ មានន័យថា អ្វីដែលមិនអាចមិនមែនជាជនជាតិបារាំងទេ បើនិយាយឲ្យសាមញ្ញ មានន័យថា ជនជាតិបារាំងអាចធ្វើអ្វីៗក៏បានដែរ។ គេមិនរួញរានឹងធ្វើកិច្ចការអ្វីមួយនោះទេ។
សរុបសេចក្តីមកវិញ កម្ពុជាអច្ឆរិយ គួរតែបង្កើតតំបន់ទេសចរណ៍អច្ឆរិយឲ្យបានច្រើនបំផុតសម្រាប់ជនជាតិខ្មែរខ្លួនឯង និងជនជាតិបរទេសនៅទូទាំងពិភពលោក។ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលខ្មែរអាចធ្វើបាន ពេលនោះ ប្រាក់ចំណូលពីវិស័យទេសចរណ៍នឹងកើនឡើងជាអតិបរមា ហើយជីវភាពពលរដ្ឋខ្មែរនឹងរីកចម្រើនជាលំដាប់៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 1 ថ្ងៃ
