លោក អូបាម៉ា ប្រឹងកែខៃរឿងល្អក់កករជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិកបី មុនផុតអាណត្តិ

អន្តរជាតិ

លោក អូបាម៉ា ប្រឹងកែខៃរឿងល្អក់កករជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិកបី មុនផុតអាណត្តិ

19, Apr 2016 , 8:19 pm

រូបភាព

ដោយ: សៅ ផលនិស្ស័យ (Sao Phal Niseiy)

ដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសបីរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃពុធស្អែកនេះ។ លោកនឹងឈប់សំចតនៅអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត ដើម្បីពិភាក្សា ជាមួយក្សត្រអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតពីចំណងការទូតទ្វេភាគីដែលរកាំរកូសដោយសារវិបត្តិនៅមជ្ឈិមបូព៌ានិងកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់។ បន្ទាប់ពីចាកចេញពីអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត លោកនឹងបន្តដំណើរទៅចក្រភពអង់គ្លេសទៀត។ តាមពិតទៅ ទំនាក់ទំនងសម្ព័ន្ធមិត្តទាំងពីរល្អក់កករខ្លាំងដោយសារបញ្ហាមួយចំនួនជាពិសេសការគាំទ្រណាតូនិងអន្តរាគមន៍យោធានៅមជ្ឈិមបូព៌ាកន្លងមក។ ចុងក្រោយ លោកបន្តទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសអាល្លឺម៉ង់ ដែលមានប្រជាជនមិនច្រើនប៉ុន្មានពេញចិត្ត អាមេរិក ព្រោះទីភ្នាក់ងារសន្តិសុខជាតិអាមេរិកលួចស្តាប់ខ្សែទូរស័ព្ទអធិការបតីអាល្លឺម៉ង់ផង។

សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖

ប្រធានាធិបតីអាមេរិក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងចាប់ផ្តើមដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល ៦ថ្ងៃទៅកាន់ប្រទេសបីដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក។ ដំណើរទស្សនកិច្ចនេះនឹងចាប់ផ្តើមនៅថ្ងៃពុធស្អែកនេះ ហើយប្រទេសទីមួយដែលលោកទៅដល់ ដំបូងបំផុត អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិកមួយនៅមជ្ឈិមបូព៌ា មុននឹងបន្តទៅអង់គ្លេសនិងអាល្លឺម៉ង់។

លោកនឹងជួបជជែកពិភាក្សាជាមួយក្សត្រអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត Salman bin Abdulaziz Al Saud ដើម្បីជជែកពីចំណងការទូតទ្វេភាគីរវាងសម្ព័ន្ធមិត្តទាំងពីរដែលធ្លាក់ចុះមួយរយៈពេលចុងក្រោយ។ ក្រៅពីពិភាក្សាគ្នា លោក អូបាម៉ា មានវត្តមានក្នុងប្រទេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពួលក្រុមប្រឹក្សាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរដ្ឋឈូងសមុទ្រ (GCC) ដែលមានសមាជិកផ្សេងទៀតចូលរួមមានគុយវ៉ែត អារ៉ាប់រួម អូម៉ង់ បារ៉ែន និងកាតាផងដែរ។

សូមទាញការចាប់អារម្មណ៍បន្តិចដែរ កាលពីឆ្នាំមុន អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត បានធ្វើពហិកាចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ ដែលរៀបចំឡើងនៅ Camp David សហរដ្ឋអាមេរិក។ មូលហេតុនៃការពហិកានេះវាទាក់ទងគោលនយោបាយការបរទេសរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ចំពោះអ៊ីរ៉ង់ និងរបបដឹកនាំស៊ីរីកន្លងមកផង។

១.លោកអូបាម៉ា ចង់បន្ថយភាពរកាំរកូសនៃចំណងសម្ព័ន្ធភាពជាមួយរដ្ឋឈូងសមុទ្រ
ដូចបានលើកឡើងខាងដើមស្រាប់ ចំណងមិត្តភាពអាមេរិកជាមួយរដ្ឋឈូងសមុទ្រជាពិសេសអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត មិនល្អសោះឡើយនៅពេលដែលរបបដឹកនាំក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនកាន់តែខិតទៅជិតរបបដឹកនាំក្រុងតេហេរ៉ង់។ ប៉ុន្តែអាចនិយាយថា ចំណុចចាប់ផ្តើមនៃការប្រែប្រួលទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនេះកើតឡើងតាំងពេលដែលចលនាបដិវត្តន៍និទាឃរដូវអារ៉ាប់ផ្ទុះឡើងនៅមជ្ឈិមបូព៌ាដោយមានការគាំទ្រពីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនផងនោះ។ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតឃ្នើសចិត្ត ដោយសារអាមេរិកបណ្តោយឲ្យមេដឹកនាំផ្តាច់ការដែលជាជិតស្និទ្ធខ្លួនលោក ហូសនី មូបារ៉ាក់ ត្រូវគេទម្លាក់ពីតំណែង ហើយមានការលើកបន្ទុបសមាជិកក្រុមភាតរឥស្លាម (Muslim Brotherhood) ឲ្យកាន់កាប់អេហ្ស៊ីបវិញ។ ហើយគ្រួសាររាជវង្សអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតក៏បារម្ភខ្លាំងពីចលនាបដិវត្តន៍ដែលវាអាចឆ្លងមកដល់រដ្ឋឈូងសមុទ្រផ្សេងទៀតផង។

បន្តមកទៀត អារ៉ាប៊ីសាអូឌីត កាន់តែមានមន្ទិលសង្ស័យលើរបបដឹកនាំក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដែលបន្ទន់ជំហរដាក់អ៊ីរ៉ង់ដែលជាសត្រូវស៊ីសាច់ហុតឈាមរបស់ខ្លួន ដោយព្រមបង្កើតឲ្យមានកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរផង។ អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតបារម្ភពីសុវត្ថិភាពនិងសន្តិសុខជាតិនៅពេលអ៊ីរ៉ង់រួចផុតពីទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិ ហើយភ័យខ្លាចថាថ្ងៃណាមួយអ៊ីរ៉ង់នឹងឈានទៅផលិតអាវុធនយក្លេអ៊ែរផង។

យ៉ាងណាមិញរឿងកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ នៅពេលលោក អូបាម៉ា ផ្តល់បទសម្ភាសន៍ដល់ទស្សនាវដ្តី អាត្លង់ទិក ពាក់ព័ន្ធសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិក។ លោកអូបាម៉ា ប្រើពាក្យធ្ងន់រិះគន់ សម្ព័ន្ធមិត្តនៅមជ្ឈិមបូព៌ានិងអឺរ៉ុបដែលមិនជួយចូកជួយចែវ បែរទុកឲ្យអាមេរិករងបន្ទុកធ្ងន់ម្នាក់ឯងក្នុងអន្តរាគមន៍យោធានៅលីប៊ីនោះ។ ហើយមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ លោក អូបាម៉ា ក៏បានថ្លែងផងថា អារ៉ាប៊ី សាអូឌីតគួរចែក «តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា»ជាមួយរដ្ឋប្រកាន់សាសនាឥស្លាមនិកាយស៊ីអ៊ីត អ៊ីរ៉ង់ផង។ សម្តីរបស់ប្រធានាធិបតីអាមេរិកនេះ បានបង្កឲ្យក្រុងរីយ៉ាដខឹងសម្បារជាខ្លាំងរហូតដល់រាជ្យបុត្រ Turki al-Faisal សរសេរលិខិតថ្កោលទោសបទសម្ភាសន៍ប្រមុខរដ្ឋអាមេរិកនេះទៀត។

លើសពីនេះ ទំនាក់ទំនងនេះនឹងកាន់តែស្មុគ្រស្មាញនៅពេល ប្រជាជនអាមេរិកជាពិសេសក្រុមគ្រួសារជនរងគ្រោះក្នុងការវាយប្រហារអាគារពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកថ្ងៃ ១១ ខែកញ្ញា ស្រាប់តែចេញមុខតវ៉ានិងទាមទារឲ្យលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ប្តឹងឲ្យមេដឹកនាំអារ៉ាប៊ី សាអូឌីត ទទួលខុសត្រូវចំពោះ ការវាយប្រហារអត្ថឃាតនេះទៀត។

ទោះបែបណាក្តី គេរំពឹងថា លោក អូបាម៉ា នឹងយកជំនួបជាមួយក្សត្រអារ៉ាប៊ីសាអូឌីតដើម្បីបកស្រាយពីបញ្ហាចម្រូងចម្រាសដែលកើតមានកន្លងមក និងដើម្បីជម្រះឲ្យអស់នូវមន្ទិលសង្ស័យដែលកើតមាន។ ថ្វីបើមានរឿងល្អក់កករខ្លះមែន អារ៉ាប៊ីសាអូឌីតមិនអាចព្រងើយកន្តើយចំពោះសម្ព័ន្ធភាពជាមួយក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនឡើយ។ បណ្តារដ្ឋឈូងសមុទ្រកំពុងត្រូវការអាវុធជាពិសេសប្រព័ន្ធការពារដែនអាកាសដើម្បីទប់ទល់ការគំរាមកំហែងពីខាងក្រៅជាពិសេសពីអ៊ីរ៉ង់ដែលទើបបាញ់សាកល្បងមីស៊ីលថ្មីៗនេះ។

២. សមាជិកសភាអង់គ្លេសស្នើលោក អូបាម៉ា កុំឲ្យលូកដៃក្នុងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងអង់គ្លេស
ក្រោយចាកចេញពីអារ៉ាប៊ីសាអូឌីត លោក នឹងប្រញាប់ប្រញាល់ឆ្ពោះទៅចក្រភពអង់គ្លេស ខណៈដែលប្រជាជនអង់គ្លេសភាគច្រើនត្រៀមខ្លួនបោះឆ្នោតប្រជាមតិបញ្ចប់សមាជិកភាពអង់គ្លេសក្នុងសហភាពអឺរ៉ុប។ លោក អូបាម៉ា នឹងជួបទទួលទានអាហារថ្ងៃត្រង់ជាមួយម្ចាស់ក្សត្រី អេលីហ្សាបែតទី ២ មុននឹងបន្តចូលរួមក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេសលោក ដេវីដ ខេមេរ៉ូន។

ទំនាក់ទំនងរវាងអង់គ្លេសនិងអាមេរិក ធ្លាក់ចុះគួរឲ្យព្រួយបារម្ភក្រោយលោក អូបាម៉ា ផ្តល់បទសម្ភាសន៍ដល់ទស្សនាវដ្តីអាត្លង់ទិកដោយលោកព្រមានអង់គ្លេសឲ្យចំណាយថវិកាយ៉ាងហោចណាស់ ២ភាគរយនៃចំណូលជាតិសរុបសម្រាប់គាំទ្របក្សសម្ព័ន្ធណាតូនិងបន្ទោសអង់គ្លេសចំពោះបញ្ហាសន្តិសុខនិងភាពចលាចលដែលកើតមាននៅលីប៊ីក្រោយការដួលរលំនៃរបបកាដាហ្វីថែមទៀត។

ក្រោយការផ្តល់បទសម្ភាសន៍របស់លោក អូបាម៉ា សមាជិកបក្ស អភិរក្សរបស់លោក ខេមេរ៉ូនលោក Alan Duncan ប្រតិកម្មតប និងស្តីបន្ទោសលោក អូបាម៉ាវិញភ្លាមដែរ ដោយលោកលើកឡើងថា បញ្ហាត្រង់ថា អាមេរិកចាកចេញពីអ៊ីរ៉ាក់ ដកខ្លួនពីមជ្ឈិមបូព៌ា ហើយមិនបានធ្វើអ្វីសោះដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាស៊ីរី លីប៊ី និងប៉ាឡេស្ទីន តែចុងក្រោយបែរជាមកបន្ទោសអង់គ្លេសទៅវិញ។

ដោយឡែកក្នុងទស្សនកិច្ចទៅអង់គ្លេសនេះដែរ លោក អូបាម៉ា ក៏ឆ្លៀតបង្ហាញជំហរអាមេរិកគាំទ្រ ចលនាដែលចង់ឲ្យអង់គ្លេសបន្តស្ថិតនៅក្នុងសហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ។ លោកក៏ទំនងជានឹងថ្លែងសារនយោបាយអំពាវនាវឲ្យប្រជាជនអង់គ្លេសប្តូរចិត្តបោះឆ្នោតថា «ទេ» នៅក្នុងប្រជាមតិខែមិថុនាខាងមុខ។ ប៉ុន្តែអ្នកនយោបាយអង់គ្លេសច្រើនបានរិះគន់រដ្ឋបាលលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ាខ្លាំងៗរួចទៅហើយ ហើយស្របពេលជាមួយគ្នានោះ សមាជិកសភាអង់គ្លេសច្រើន ១០០នាក់បានសម្រេចដាក់លិខិតមួយទៅកាន់ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកនៅអង់គ្លេសរួចទៅហើយដោយព្រមានមិនឲ្យលោក អូបាម៉ា លូកលាន់ក្នុងបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់អង់គ្លេសជាពិសេស ការ«ចាកចេញពីសហភាពអឺរ៉ុប»។

៣.លោក អូបាម៉ា ទៅអាល្លឺម៉ង់ ដើម្បីបកស្រាយរឿងចារកម្មអាមេរិក?
គោលដៅចុងក្រោយរបស់លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា គឺប្រទេសអាល្លឺម៉ង់។ ប្រមុខរដ្ឋអាមេរិកនេះនឹងជួបជជែកជាមួយលោកស្រី អែនជេឡា មឺហ្កែល ពីសម្ព័ន្ធភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរ និងបញ្ហាប្រឈមនានាដែលធ្វើឲ្យអាល្លឺម៉ង់មិនសូវទុកចិត្តអាមេរិក។ ក្រៅពីបញ្ហាសម្ព័ន្ធភាពទ្វេភាគី វិបត្តិជនភៀសខ្លួនអឺរ៉ុប និងបញ្ហាប្រឈមផ្សេងទៀតជាពិសេសសន្តិសុខអឺរ៉ុបក៏ស្ថិតក្នុងរបៀបវារៈនៃកិច្ចពិភាក្សារវាងមេដឹកនាំទាំងពីរដែរ។

តាមពិត ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនេះមានបញ្ហា ក្រោយមានការទម្លាយព័ត៌មានដែលបង្ហាញថា ទីភ្នាក់ងារសន្តិសុខជាតិអាមេរិក បានលួចធ្វើចារកម្មលើអាល្លឺម៉ង់ និងលួចស្តាប់ខ្សែទូរស័ព្ទរបស់លោកស្រីអធិការបតី។ ដំណឹងនេះបានធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៊ែកឡាំងនិងប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ទូទៅខឹងសម្បារអាមេរិកជាខ្លាំង ខណៈដែលប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់មិនសូវពេញចិត្តអាមេរិកស្រាប់នោះ។ យោងតាមរបាយការណ៍ស្ទង់មតិឆ្នាំ ២០១៥ របស់វិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវ Pew ប្រជាជនអាល្លឺម៉ង់ប្រហែល ៥០ភាគរយប៉ុណ្ណោះដែលពេញចិត្តអាមេរិក ហើយវាត្រឹមស្ថិតក្នុងកម្រិតមួយគ្រាន់បើជាងចិនបន្តិចតែប៉ុណ្ណោះ៕