អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
×![]()
ក្រោយថេត គ្រុស (Ted Cruz) និង ចន កាសិក (John Kasich) ដកខ្លួន លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) ក្លាយជាអ្នកតំណាងគណបក្សសាធារណរដ្ឋដោយសន្មត់។ ប៉ុន្តែជ័យជម្នះនិងការក្លាយជាតំណាងបក្សរបស់សេដ្ឋីរូបនេះមិនបានធ្វើឲ្យអ្នកសាធារណរដ្ឋពេញចិត្តឡើយ ហើយក្នុងបក្សទាំងមូលកំពុងបែកខ្ញែកគ្នានៅឡើយ។ សូម្បីតែអតីតប្រធាធិបតី ប៊ុស (Bush) ទាំងឪពុក និងកូន ក៏ប្រកាសថាលោកទាំងពីរមិនចេញប្រកាសគាំទ្រ ដូណាល់ត្រាំ ជាសាធារណដូចលោកធ្លាប់ធ្វើជាទម្លាប់ដែរ។ តែលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញមុខអំពាវដល់បណ្តាអ្នកសាធារណរដ្ឋទាំងអស់ឲ្យសាមគ្គីនិងរួបរួមគ្នា ហើយគាំទ្រលោក ព្រោះលោកត្រូវប្រជែងជាមួយយលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន (Hillary Clinton) នៅខែវិច្ឆិកាខាងមុខ។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖
ការប្រកួតប្រជែងក្នុងបក្សសាធារណរដ្ឋឈានដល់ទីបញ្ចប់ ក្រោយបេក្ខជនពីរនាក់ប្រកាសដកខ្លួនចេញ ដោយទុកឲ្យសេដ្ឋី ដូណាល់ ត្រាំ ក្លាយជាបេក្ខជនតំណាងបក្សជាស្វ័យប្រវត្តិ។ ប៉ុន្តែ ជ័យជម្នះធំធេងរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ នេះ កំពុងធ្វើឲ្យគណបក្សសាធារណរដ្ឋប្រឈមបញ្ហាកាន់តែច្រើន។ បញ្ហាមានច្រើនក្នុងនោះមានដូចជា ការបែកខ្ញែកគ្នាក្នុងចំណោមអ្នកសាធារណរដ្ឋ និងលទ្ធភាពនៃការឈានទៅចាញ់ឆ្នោតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិខែវិច្ឆិកាខាងមុខផង នៅពេលលោក ដូណាល់ ត្រាំ ត្រូវចេញមុខប្រកួតប្រជែងជាមួយបេក្ខជនបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។
បច្ចុប្បន្ននេះ រឿងគួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយចំនួនបានកើតឡើងរួចទៅហើយនៅក្នុងគណបក្សសាធារណរដ្ឋ។ ជាទម្លាប់ អ្នកសាធារណរដ្ឋ ជាពិសេសអតីតប្រធានាធិបតី តំណាងរាស្ត្រ និងអ្នកនយោបាយផ្សេងៗទៀតក្នុងបក្សជាមួយគ្នាត្រូវចេញមុខសរសើរនិងគាំទ្រអ្នកដែលក្លាយជាតំណាងបក្ស។ នេះជាវិធីសាស្ត្រជួយលើកកម្ពស់ប្រជាប្រិយភាពបេក្ខជនបក្សផង ហើយវាក៏បង្ហាញពីការសាមគ្គី រួមគ្នា និងឯកភាពគ្នាក្នុងចំណោមអ្នកសាធារណរដ្ឋផង។ ប៉ុន្តែឆ្នាំ ២០១៦នេះអ្វីៗប្រែប្រួលអស់ នៅពេលដែលបេក្ខជនដូចជា សេដ្ឋី អចលនទ្រព្យ ដូណាល់ ត្រាំ នេះក្លាយជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតី។
១. អតីតប្រធានាធិបតី ប៊ុស ប្រកាសចូលនិវត្តន៍ដោយមិនប្រកាសគាំទ្រ ដូណាល់ ត្រាំ
ដូចឃើញហើយ អតីតប្រធានាធិបតីទាំងឪពុកនិងកូនត្រកូល ប៊ុស នឹងមិនចេញមុខប្រកាសគាំទ្រឬសរសើរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឡើយនៅពេលខាងមុខនេះ។ បើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលស្រង់ដោយសារព័ត៌មាន The Guardian ប្រធានាធិបតីអាមេរិកទី ៤១ លោក George HW Bush ដែលស្ថិតនៅក្នុងវ័យ៩៣ឆ្នាំនោះ បានប្រកាសចូលនិវត្តន៍ ហើយលោកនឹងមិនពាក់ព័ន្ធបញ្ហានយោបាយទៀតឡើយ។នេះបានន័យថា លោកមិនប្រកាសគាំទ្រ ឬសរសើរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឡើយ។
ចំណែកកូនប្រុសលោក ជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកទី ៤៣ លោក George W Bush នោះមិនមានគម្រោងថា នឹងផ្តល់យោបល់រឿងប្រកូតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី ឬលើកសរសើរបេក្ខជនតំណាងគណបក្សឡើយ។ នេះបញ្ជាក់ថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងមិនបានទទួលការសរសើរ ឬគាំទ្រពីអតីតប្រធានាធិបតីដែលចេញពីបក្សសាធារណរដ្ឋឡើយ សម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងក្នុងសមរភូមិនយោបាយដ៏សំខាន់និងចុងក្រោយ។ អាចថានេះជាការសងសឹកវិញ ព្រោះលោក ដូណាល់ ត្រាំ នេះធ្លាប់រិះគន់លោក George W Bush ជារឿយៗ រឿងអាមេរិកឈ្លានពានអ៊ីរ៉ាក់ និង រដ្ឋបាលអាមេរិកចោទប្រកាន់លោក សាដាម ហ៊ូសេន ថាផលិតអាវុធប្រល័យលោកជាដើម។
ក្រៅពីអ្នកទាំងពីរ សមាជិកគណបក្សសាធារណរដ្ឋជាច្រើនរូបទៀតនោះ ក៏បានប្រកាសថាពួកគេនឹងមិនបោះឆ្នោតឲ្យ ដូណាល់ ត្រាំ ឡើយនៅក្នុងការបោះឆ្នោតខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ។ ពួកគេមិនពេញចិត្តដូណាល់ត្រាំ ដែលក្លាយជាតំណាងបក្សឡើយ។ គេមិនដឹងថា សមាជិកបក្សសាធារណរដ្ឋច្រើនប៉ុណ្ណោះទេដែលត្រូវបង្ខំចិត្តបោះឆ្នោតឲ្យបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។
២. ដូណាល់ ត្រាំ ដង្ហោយឲ្យអ្នកសាធារណរដ្ឋសាមគ្គីនិងឯកភាពគ្នាគាំទ្រលោក
ខណៈដែលចលនាប្រឆាំងលោក ដូណាល់ ត្រាំ កើនឡើងនៅក្នុងគណបក្ស លោកក៏បានចេញមុខដង្ហោយឲ្យអ្នកសាធារណរដ្ឋទាំងអស់ចាប់ផ្តើមសាមគ្គីគ្នា និងជំរុញការឯកភាពគ្នាក្នុងបក្សដើម្បីគាំទ្រលោកសម្រាប់ការប្រកូតប្រជែងផ្តាច់ព្រ័តក្នុងខែវិច្ឆិកា។
លោក ដូណាល់ ត្រាំ មើលឃើញថា គូប្រជែងចុងក្រោយរបស់លោក គឺលោកស្រីអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ដែលនាំមុខគេក្នុងបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។ ដូច្នេះវាចាំបាច់មានការគាំទ្រពីក្នុងបក្សដើម្បីធានាថា លោកនឹងអាចផ្តួលគូប្រជែងដ៏ខ្លាំងក្លានេះបាន។
ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មាន New York Times លោក ដូណាល់ ត្រាំ ថា លោកដឹងច្បាស់ថា ប្រជាជនមិនទាន់ច្បាស់ថា ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ នឹងដឹកនាំរបៀបណា (និយាយពេលលោកជាប់ឆ្នោត) ប៉ុន្តែអ្វីគ្រប់យ៉ាងនឹងគ្មានបញ្ហាឡើយ។ ហើយលោកនឹងមិនធ្វើឲ្យប្រទេសប្រឈមបញ្ហាអស្ថិរភាពឡើយ ទោះក្នុងកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ។ ការលើកឡើងបែបនេះ ប្រហែលជាលោកព្យាយាមជំរុញនិងបន្ទន់ចិត្តអ្នកគាំទ្របក្សសាធាណរដ្ឋឲ្យងាក ត្រលប់មកគាំទ្រលោក៕
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖
ការប្រកួតប្រជែងក្នុងបក្សសាធារណរដ្ឋឈានដល់ទីបញ្ចប់ ក្រោយបេក្ខជនពីរនាក់ប្រកាសដកខ្លួនចេញ ដោយទុកឲ្យសេដ្ឋី ដូណាល់ ត្រាំ ក្លាយជាបេក្ខជនតំណាងបក្សជាស្វ័យប្រវត្តិ។ ប៉ុន្តែ ជ័យជម្នះធំធេងរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ នេះ កំពុងធ្វើឲ្យគណបក្សសាធារណរដ្ឋប្រឈមបញ្ហាកាន់តែច្រើន។ បញ្ហាមានច្រើនក្នុងនោះមានដូចជា ការបែកខ្ញែកគ្នាក្នុងចំណោមអ្នកសាធារណរដ្ឋ និងលទ្ធភាពនៃការឈានទៅចាញ់ឆ្នោតនៅក្នុងការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិខែវិច្ឆិកាខាងមុខផង នៅពេលលោក ដូណាល់ ត្រាំ ត្រូវចេញមុខប្រកួតប្រជែងជាមួយបេក្ខជនបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។
បច្ចុប្បន្ននេះ រឿងគួរឲ្យកត់សម្គាល់មួយចំនួនបានកើតឡើងរួចទៅហើយនៅក្នុងគណបក្សសាធារណរដ្ឋ។ ជាទម្លាប់ អ្នកសាធារណរដ្ឋ ជាពិសេសអតីតប្រធានាធិបតី តំណាងរាស្ត្រ និងអ្នកនយោបាយផ្សេងៗទៀតក្នុងបក្សជាមួយគ្នាត្រូវចេញមុខសរសើរនិងគាំទ្រអ្នកដែលក្លាយជាតំណាងបក្ស។ នេះជាវិធីសាស្ត្រជួយលើកកម្ពស់ប្រជាប្រិយភាពបេក្ខជនបក្សផង ហើយវាក៏បង្ហាញពីការសាមគ្គី រួមគ្នា និងឯកភាពគ្នាក្នុងចំណោមអ្នកសាធារណរដ្ឋផង។ ប៉ុន្តែឆ្នាំ ២០១៦នេះអ្វីៗប្រែប្រួលអស់ នៅពេលដែលបេក្ខជនដូចជា សេដ្ឋី អចលនទ្រព្យ ដូណាល់ ត្រាំ នេះក្លាយជាបេក្ខជនប្រធានាធិបតី។
១. អតីតប្រធានាធិបតី ប៊ុស ប្រកាសចូលនិវត្តន៍ដោយមិនប្រកាសគាំទ្រ ដូណាល់ ត្រាំ
ដូចឃើញហើយ អតីតប្រធានាធិបតីទាំងឪពុកនិងកូនត្រកូល ប៊ុស នឹងមិនចេញមុខប្រកាសគាំទ្រឬសរសើរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឡើយនៅពេលខាងមុខនេះ។ បើយោងតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍ដែលស្រង់ដោយសារព័ត៌មាន The Guardian ប្រធានាធិបតីអាមេរិកទី ៤១ លោក George HW Bush ដែលស្ថិតនៅក្នុងវ័យ៩៣ឆ្នាំនោះ បានប្រកាសចូលនិវត្តន៍ ហើយលោកនឹងមិនពាក់ព័ន្ធបញ្ហានយោបាយទៀតឡើយ។នេះបានន័យថា លោកមិនប្រកាសគាំទ្រ ឬសរសើរលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឡើយ។
ចំណែកកូនប្រុសលោក ជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកទី ៤៣ លោក George W Bush នោះមិនមានគម្រោងថា នឹងផ្តល់យោបល់រឿងប្រកូតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី ឬលើកសរសើរបេក្ខជនតំណាងគណបក្សឡើយ។ នេះបញ្ជាក់ថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងមិនបានទទួលការសរសើរ ឬគាំទ្រពីអតីតប្រធានាធិបតីដែលចេញពីបក្សសាធារណរដ្ឋឡើយ សម្រាប់ការប្រកួតប្រជែងក្នុងសមរភូមិនយោបាយដ៏សំខាន់និងចុងក្រោយ។ អាចថានេះជាការសងសឹកវិញ ព្រោះលោក ដូណាល់ ត្រាំ នេះធ្លាប់រិះគន់លោក George W Bush ជារឿយៗ រឿងអាមេរិកឈ្លានពានអ៊ីរ៉ាក់ និង រដ្ឋបាលអាមេរិកចោទប្រកាន់លោក សាដាម ហ៊ូសេន ថាផលិតអាវុធប្រល័យលោកជាដើម។
ក្រៅពីអ្នកទាំងពីរ សមាជិកគណបក្សសាធារណរដ្ឋជាច្រើនរូបទៀតនោះ ក៏បានប្រកាសថាពួកគេនឹងមិនបោះឆ្នោតឲ្យ ដូណាល់ ត្រាំ ឡើយនៅក្នុងការបោះឆ្នោតខែវិច្ឆិកាខាងមុខនេះ។ ពួកគេមិនពេញចិត្តដូណាល់ត្រាំ ដែលក្លាយជាតំណាងបក្សឡើយ។ គេមិនដឹងថា សមាជិកបក្សសាធារណរដ្ឋច្រើនប៉ុណ្ណោះទេដែលត្រូវបង្ខំចិត្តបោះឆ្នោតឲ្យបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។
២. ដូណាល់ ត្រាំ ដង្ហោយឲ្យអ្នកសាធារណរដ្ឋសាមគ្គីនិងឯកភាពគ្នាគាំទ្រលោក
ខណៈដែលចលនាប្រឆាំងលោក ដូណាល់ ត្រាំ កើនឡើងនៅក្នុងគណបក្ស លោកក៏បានចេញមុខដង្ហោយឲ្យអ្នកសាធារណរដ្ឋទាំងអស់ចាប់ផ្តើមសាមគ្គីគ្នា និងជំរុញការឯកភាពគ្នាក្នុងបក្សដើម្បីគាំទ្រលោកសម្រាប់ការប្រកូតប្រជែងផ្តាច់ព្រ័តក្នុងខែវិច្ឆិកា។
លោក ដូណាល់ ត្រាំ មើលឃើញថា គូប្រជែងចុងក្រោយរបស់លោក គឺលោកស្រីអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ដែលនាំមុខគេក្នុងបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។ ដូច្នេះវាចាំបាច់មានការគាំទ្រពីក្នុងបក្សដើម្បីធានាថា លោកនឹងអាចផ្តួលគូប្រជែងដ៏ខ្លាំងក្លានេះបាន។
ក្នុងបទសម្ភាសន៍ជាមួយសារព័ត៌មាន New York Times លោក ដូណាល់ ត្រាំ ថា លោកដឹងច្បាស់ថា ប្រជាជនមិនទាន់ច្បាស់ថា ប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ នឹងដឹកនាំរបៀបណា (និយាយពេលលោកជាប់ឆ្នោត) ប៉ុន្តែអ្វីគ្រប់យ៉ាងនឹងគ្មានបញ្ហាឡើយ។ ហើយលោកនឹងមិនធ្វើឲ្យប្រទេសប្រឈមបញ្ហាអស្ថិរភាពឡើយ ទោះក្នុងកាលៈទេសៈណាក៏ដោយ។ ការលើកឡើងបែបនេះ ប្រហែលជាលោកព្យាយាមជំរុញនិងបន្ទន់ចិត្តអ្នកគាំទ្របក្សសាធាណរដ្ឋឲ្យងាក ត្រលប់មកគាំទ្រលោក៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
