អន្តរជាតិ
អាស៊ាន-រុស្ស៊ី៖ ទំនាក់ទំនងល្អ តែខ្វះភាពច្បាស់លាស់
× អាស៊ានមានអាយុ ៤៩ ឆ្នាំហើយបើគិតត្រឹមខែសីហាឆ្នាំ ២០១៦នេះ។ ថ្វីបើអង្គការតំបន់នេះរីកលូតលាស់មិនសូវរហ័ស វាមានភាពរឹងមាំនិងអាចដើរតួនាទីស្នូលក្នុងការប្រមែរប្រមូល និងសម្របសម្រួលដល់ប្រទេសមហាអំណាចជាដៃគូក្នុងការសហការគ្នានិងដោះស្រាយបញ្ហាតំបន់និងពិភពលោក ។
អាចថា អាស៊ានជាតំបន់ដែលមានសន្តិភាព វិបុលភាព និងរឹងមាំជាងគេចុះ បន្ទាប់ពីសហភាពអឺរ៉ុប។ ទាំងអាមេរិកក្តី រុស្ស៊ីក្តី និងចិនក្តី សុទ្ធតែសំឡឹងឃើញពីសក្តានុពលរបស់អង្គការតំបន់អាស៊ាននេះ ហើយរុស្ស៊ីដែលធ្លាប់តែបោះបង់អាស៊ានចោលអស់ពេលយូរហើយដែរនោះក៏កំពុងស្ទុះស្ទាត្រលប់មកចែចូវអាស៊ានវិញដែរ។ មើលមួយភ្នែក ទំនាក់ទំនងនេះហាក់ដូចជារឹងមាំ និងកាន់តែស៊ីជម្រៅ ជាពិសេសផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងសន្តិសុខ តែជារួមវាហាក់ខ្វះភាពច្បាស់លាស់និងការប្តេជ្ញាចិត្តពីសំណាក់រុស្ស៊ីនៅឡើយ។
សូមស្ដាប់ព័ត៌មានលម្អិត៖
អាស៊ាននិងរុស្ស៊ីបានបង្កើតទំនាក់ទំនងជាផ្លូវការក្នុងឆ្នាំ ១៩៩១ ដោយរុស្ស៊ីនៅជាដៃគូធម្មតារបស់អាស៊ានប៉ុណ្ណោះ។ ក្រោយមក នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៦ ក្នុងកិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានលើកទី ២៩ ដែលប្រារព្ធឡើងក្នុងទីក្រុងហ្សាការតា រុស្ស៊ីនិងអាស៊ានបានសម្រេចដំឡើងកម្រិតទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនទៅជាដៃគូពិភាក្សាពេញលេញជាមួយគ្នាតែម្តង។
ចាប់តាំងពីពេលនោះមកទំនាក់ទំនងនៃភាគីទាំងពីរបន្តរីកលូតលាស់យ៉ាងរហ័ស ហើយរុស្ស៊ីបានបន្តពង្រឹងនិងពង្រីកទំនាក់ទំនងជាមួយអាស៊ានឲ្យកាន់តែស៊ីជម្រៅជាបន្តបន្ទាប់ក្រោមក្របខណ្ឌដៃគូពិភាក្សានេះតែម្តង។ អ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំប៉ុណ្ណោះក្រោយបង្កើតចំណងមិត្តភាពជាមួយអាស៊ាន រុស្ស៊ីចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំពិគ្រោះយោបល់អាស៊ានច្រើនដងដែរ។ ហើយទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីនេះផ្តោតសំខាន់លើវិស័យនយោបាយនិងសន្តិសុខតែម្តង ខណៈដែលទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចហាក់បីជានៅទន់ខ្សោយនៅឡើយ។
បើនិយាយដល់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកសន្តិសុខនិងនយោបាយនោះ រុស្ស៊ីកន្លងមកបានចូលរួមក្នុងក្របខណ្ឌនៃកិច្ចប្រជុំច្រើនកម្រិតក្នុងនាមជាដៃគូពិភាក្សារបស់អាស៊ាន។ កិច្ចប្រជុំទាំងនោះមានដូចជា វេទិកាតំបន់អាស៊ាន, កិច្ចប្រជុំរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិបូក, កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ា , សន្និសីទរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាស៊ានបូកដៃគូសន្ទនា, កិច្ចប្រជុំឧត្តមមន្ត្រីអាស៊ានរុស្ស៊ី, គណកម្មាធិការសហប្រតិបត្តិការរួម អាស៊ាន-រុស្ស៊ី, គណកម្មាធិការរៀបចំផែនការនិងគ្រប់គ្រងរួមអាស៊ាននិងរុស្ស៊ី និងមូលនីធិហិរញ្ញវត្ថុភាពជាដៃគូសន្ទនាអាស៊ាន-រុស្ស៊ីជាដើម។
ក្នុងឆ្នាំ ២០០៤ សហព័ន្ធរុស្ស៊ីនេះបានសម្រេចចិត្តចូលរួមក្នុងសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតែម្តង ដើម្បីពង្រឹងចំណងទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលមានស្រាប់នេះបន្ថែមទៀត។ ក្នុងឆ្នាំ ២០០៥ កិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-រុស្ស៊ីលើកទីមួយត្រូវបានគេរៀបចំឡើងដោយកាលនោះកិច្ចប្រជុំត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅក្នុងទីក្រុងកូឡាឡាំពួប្រទេសម៉ាឡេស៊ី។
កិច្ចប្រជុំកំពូលជាប្រវត្តិសាស្ត្រដំបូងបំផុតនេះបិទបញ្ចប់ទៅដោយមានការចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នាមួយដោយភាគីទាំងអស់បានឯកភាពគ្នាធ្វើយ៉ាងណាពង្រឹងទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្នែកនយោបាយ សន្តិសុខ និងសេដ្ឋកិច្ចឲ្យបានខ្លាំងក្លាផងដែរ។ ក្នុងពេលជាមួយគ្នានោះអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីក៏សម្រេចបាននូវកម្មវិធីសកម្មភាពគ្រប់ជ្រុងជ្រោយមួយដើម្បីសម្រួលដល់ការអនុវត្តសេចក្តីថ្លែងការណ៍រួមគ្នានេះឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាព។
យ៉ាងណាមិញ ថ្វីបើមានមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃទំនាក់ទំនងនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជារួមក្តី រុស្ស៊ីហាក់មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនយោបាយនិងសន្តិសុខជាមួយប្រទេសអាស៊ានឡើយ។ រុស្ស៊ីហាក់បីដូចជាប្រឹងប្រែងនិងខ្វល់ខ្វាយខ្លាំងលើការពង្រឹងនិងពង្រីកឥទ្ធិពលខ្លួននៅអឺរ៉ុបខាងកើតនិងអាស៊ីកណ្តាលប៉ុណ្ណោះ ហើយទំនាក់ទំនងស្អិតល្មួតដែលរុស្ស៊ីធ្លាប់មានជាមួយរដ្ឋឥណ្ឌូចិនក្តី ជាមួយរដ្ឋអាស៊ានដទៃទៀតក្តីហាក់បីដូចជារសាយបន្តិចដែរ។
រហូតដល់ប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ ក្រោយពេលរុស្ស៊ីក្លាយជាសមាជិកនៃកិច្ចប្រជុំអាស៊ីបូព៌ា ទើបរដ្ឋបាលក្រេមឡាំងបង្ហាញចេតនាត្រឡប់មកពង្រឹងទំនាក់ទំនងជាមួយអាស៊ានប្រដំប្រសងជាមួយក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដែរ។ យ៉ាងណាមិញ រដ្ឋាភិបាលក្រេមឡាំងខ្វះភាពច្បាស់លាស់ និងការប្តេជ្ញាចិត្តក្នុងការលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងជាមួយអាស៊ាននៅឡើយ។
ត្រលប់មក ចេតនារបស់រុស្ស៊ីនេះស្តែងឡើងតាមរយៈការរៀបចំកិច្ចប្រជុំគម្រប់ខួបលើកទី ២០ នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងរុស្ស៊ី និងអាស៊ាន ដោយរុស្ស៊ីអញ្ជើញរាល់មេដឹកនាំអាស៊ានទាំង១០ ទៅប្រជុំនៅក្រុង Sochi នាខែឧសភាកន្លងមកនោះ។
១.ឆ្ពោះទៅរកភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្ររវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមគ្នា
«ការឆ្ពោះទៅរកភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រដើម្បីផលប្រយោជន៍រួមគ្នា» ជាពាក្យស្លោកសម្រាប់កិច្ចប្រជុំកំពូលរុស្ស៊ី-អាស៊ានដែលរៀបចំឡើងនៅទីក្រុង Sochi ដើម្បីរំលឹកខួបលើកទី ២០នៃការបង្កើតទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ី។ កិច្ចប្រជុំកំពូលរួមគ្នាដែលរៀបចំឡើងនៅលើទឹកដីរុស្ស៊ីលើកដំបូងនេះ ត្រូវរៀបចំឡើងត្រឹមជាង៣ខែប៉ុណ្ណោះក្រោយរដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនអញ្ជើញមេដឹកនាំអាស៊ានទាំង ១០ ទៅចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំអាមេរិកអាស៊ាននៅ Rancho Mirage នៃរដ្ឋកាលីហ្វរនីញ៉ា។ កិច្ចប្រជុំទាំងពីរនេះសុទ្ធតែបង្ហាញឲ្យឃើញការឲ្យតម្លៃមកលើអាស៊ានពីសំណាក់បណ្តាប្រទេសមហាអំណាច ហើយវាក៏នឹងកាន់តែជួយឲ្យអាស៊ានកាន់តែរឹងមាំនិងកាន់តែមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងតំបន់ផងដែរ។ ហើយគេក៏វាយតម្លៃថា ក្នុងខួបលើកទី ២០ នៃការបង្កើតភាពជាដៃគូសន្ទនានេះ រុស្ស៊ីនិងអាស៊ានប្រហែលជាដំឡើងកម្រិតទំនាក់ទំនងដែលមាននោះទៅជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ ដូចដែលអាស៊ានបានធ្វើជាមួយអាមេរិកក្នុងកិច្ចប្រជុំអាមេរិកអាស៊ានឆ្នាំមុននៅម៉ាឡេស៊ី។
២.រដ្ឋអាស៊ានមានសុទិដ្ឋិនិយមខ្លាំងចំពោះកិច្ចប្រជុំអាស៊ាន-រុស្ស៊ី
តាមពិតទៅ បណ្តាមេដឹកនាំអាស៊ានយល់ថា កិច្ចប្រជុំអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីនៅ Sochi កន្លងមកជាកិច្ចប្រជុំ ប្រវត្តិសាស្ត្រហើយវាក្លាយជាវេទិកាសំខាន់បំផុតមួយសម្រាប់ការបន្តរឹតបន្តឹងចំណងមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីឲ្យកាន់តែរឹងមាំទ្វេដងលើគ្រប់វិស័យ។
ជារួម កិច្ចប្រជុំកំពូលកន្លងមក បានជួយជំរុញការកសាងទំនុកចិត្ត រវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ី ក៏ដូចជាបើកផ្លូវសម្រាប់កសាងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រផងដែរ។ ក្រៅពីជួយកសាងទំនាក់ទំនងរុស្ស៊ីនិងអាស៊ាន កិច្ចប្រជុំនេះក៏បានជួយកសាងភាពជាដៃគូរវាងអាស៊ាន និងអង្គការតំបន់ដែលដឹកនាំដោយរុស្ស៊ីមានសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ី និងអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃផងដែរ។ វាក៏ជាជួយប៉ះប៉ូវចំណុចខ្វះខាតក្នុងការកសាងទំនុកចិត្តនិងការជឿជាក់លើគ្នារវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីដូចគ្នា។
៣. រុស្ស៊ីនិងអាស៊ានត្រៀមបង្កើតភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ
ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន ធ្លាប់ថ្លែងថា លោកមានសុទិដ្ឋិនិយមថា កិច្ចប្រជុំអាស៊ានរុស្ស៊ី ជួយដល់ការពង្រឹងសហប្រតិបត្តិការដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខរួមគ្នាជាពិសេសប្រឆាំងភេរវកម្ម ឧក្រិដ្ឋកម្មឆ្លងដែន និងចលនាជ្រុលនិយមជាដើម។
នៅក្រៅកិច្ចប្រជុំក្នុងខែឧសភា លោកបានពន្យល់ថា រុស្ស៊ីនិងរដ្ឋអាស៊ីអាគ្នេយ៍សុទ្ធតែប្រឈមមុខជាមួយបញ្ហាសន្តិសុខជាពិសេសចលនាភេរវកម្មដូចគ្នា ហើយវាជាពេលវេលាសមស្របមួយសម្រាប់ភាគីជជែកពិភាក្សាដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយពាក់ព័ន្ធដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខនេះ ក្រោមក្របខណ្ឌនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការដែលមាននិងកិច្ចប្រជុំកំពូលកន្លងមកដែរ។
ទាក់ទិនការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខនេះដែរ រុស្ស៊ីអះអាងថា ខ្លួនត្រៀមខ្លួនរួចហើយដើម្បីពង្រីកចំណងយោធាជាមួយអាស៊ាន។ ជារួមរុស្ស៊ីរំពឹងថា ភាពរឹងមាំនៃទំនាក់ទំនងការពារជាតិក្រោមក្របខណ្ឌនៃអាស៊ាន-រុស្ស៊ីនឹងរក្សាប្រយោជន៍រួមរបស់ដៃគូពាក់ព័ន្ធ និងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកទាំងមូលផង។
យ៉ាងណាមិញ ជុំវិញការរឹតបន្តឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខ រុស្ស៊ីបានសំឡឹងឃើញឱកាសក្នុងការក្លាយជាអ្នកផ្គត់ផ្គង់សព្វាវុធទំនើបរបស់ខ្លួនសម្រាប់ប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ានផង។ វៀតណាមក្លាយជាអតិថិជនធំរបស់រុស្ស៊ីរួចទៅហើយ ហើយ ថៃ ម៉ាឡេស៊ី ឥណ្ឌូនេស៊ី និងមីយ៉ាន់ម៉ា នោះក៏សុទ្ធតែមានផែនការនាំចូលអាវុធពីរុស្ស៊ីផងដែរនាពេលកន្លងមកនេះ ។
៤. ពង្រឹងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ច ជំរុញកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនយោបាយពេលអនាគត
និយាយទៅ មិនត្រឹមតែកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសន្តិសុខប៉ុណ្ណោះទេដែលរីកលូតលាស់ រុស្ស៊ីនិងរដ្ឋអាស៊ានក៏បន្តលើកស្ទួយចំណងមិត្តភាពនៃភាគីទាំងពីរ លើវិស័យសំខាន់ៗមួយចំនួនទៀតដែរក្នុងនោះមានវិស័យសេដ្ឋកិច្ច ពាណិជ្ជកម្ម បច្ចេកវិទ្យានិងថាមពលជាដើម។
កិច្ចប្រជុំជាប្រវត្តិសាស្ត្ររវាងអាស៊ាននិងរុស្ស៊ីកន្លងមក ក៏បានក្លាយជាច្រកទ្វារមួយសំខាន់ក្នុងការបង្កើតឡើងនូវភាពជាដៃគូរវាងអាស៊ានជាមួយសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ីដែលស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់រុស្ស៊ី និងភាពជាដៃគូរវាងអាស៊ានជាមួយអង្គការសហប្រតិបត្តិការសៀងហៃផងដែរ។ ក្នុងចំណោមប្រទេសអាស៊ានទាំង១០ វៀតណាមបានបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មជាមួយសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ាស៊ីមុនគេ ហើយបណ្តារដ្ឋអាស៊ានផ្សេងទៀតដូចជាកម្ពុជា ថៃ សិង្ហបុរី ជាដើមនោះក៏បង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ចង់ចូលរួមជាមួយប្លុកសេដ្ឋកិច្ចនេះដែរ។
មួយវិញទៀត កិច្ចប្រជុំកំពូលនេះក៏ ផ្តល់ឱកាសឲ្យគូភាគីពាក់ព័ន្ធដាក់ចេញយន្តការថ្មីៗទៀតដើម្បីពន្លឿនការកសាងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រដោយផ្អែកលើការពង្រឹងទំនាក់ទំនងសង្គម វប្បធម៌ និងការផ្សាភ្ជាប់តាមវិស័យ។ រុស្ស៊ី និងអាស៊ានបានបង្កើតវេទិកាសន្ទនារួមមួយដែលផ្តោតលើវិស័យថាមពលកកើតឡើងវិញ និងបង្កើតយន្តការនានាដែលសំដៅលើកស្ទួយកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យអប់រំ និងកសិកម្មផង។ ក្រៅពីនេះ ភាគីក៏កំពុងប្រឹងប្រែងជំរុញលំហូរចូលនៃអ្នកវិនិយោគរុស្ស៊ីមកតំបន់អាស៊ាន និងពីអាស៊ានទៅរុស្ស៊ីឲ្យកាន់តែច្រើន និងរៀបចំការអនុវត្តគោលនយោបាយភាពជាដៃគូសាធារណនិងឯកជន រួមជាមួយការលើកកម្ពស់ការចែករម្លែកឬផ្ទេរបច្ចេកវិទ្យាទំនើបៗរវាងរុស្ស៊ីជាមួយរដ្ឋអាស៊ាន និង ដើម្បីអភិវឌ្ឍវិស័យដឹកជញ្ជូន និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តជាដើមថែមទៀតផង៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com