ជាតិ
សេដ្ឋកិច្ច
សិទ្ធិគ្រប់គ្រង តូប រាន ស្តង់៖ សម្តេច ហ៊ុន សែន ប្រើយុទ្ធសាស្ត្រពន្លត់ភ្លើងជាជាងអង្គុយបក់ផ្សែង
× ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា បានសម្រេចផ្តល់សិទ្ធិជូនអាជីវករនូវសិទ្ធិកាន់កាប់ សិទ្ធិប្រើប្រាស់ សិទ្ធិអាស្រ័យផលលើតូប រាន ស្តង់ និងកន្លែងលក់ដូរដទៃទៀត ព្រមទាំងមានសិទ្ធិផ្ទេរសិទ្ធិទាំងនេះទៅកូនចៅជំនាន់ក្រោយ ឬអ្នកដទៃបានទៀតផង។ នេះបើយោងតាមសារាចររបស់រដ្ឋាភិបាល ចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី១៥ សីហា ឆ្នាំ២០១៦នេះ។
បន្ទាប់ពីចុះពិនិត្យការលក់ដូររបស់ប្រជាជននៅទូទាំងប្រទេស សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានចេញសារាចរសម្រេច ពន្យារអាណត្តិសិទ្ធិក្នុងការកាន់កាប់ផ្សារ របស់អាជីវករឲ្យបានច្រើនឆ្នាំតកូនតចៅ ដោយក្នុងនោះ អាជីវករនឹងមានសិទ្ធិកាន់កាប់ សិទ្ធិប្រើប្រាស់ សិទ្ធិអាស្រ័យផលលើតូប រាន ស្តង់ និងមានសិទ្ធិផ្ទេរទៅកូនចៅ ឬអ្នកដទៃទៀតផង។ នេះបើយោងតាមសារាចររបស់រដ្ឋាភិបាលចុះថ្ងៃទី១៥ សីហា ឆ្នាំ២០១៦នេះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ បើតាមសារាចរនេះ អាជីវករទូទាំងប្រទេសមានសិទ្ធិជាច្រើនមែន តែនៅមានការតព្វកិច្ចបង់ថវិកាចូលរាជធានី-ខេត្តដូចជា ភាស៊ី និងថ្លៃជួលតូប រាន ស្តង់ និងកន្លែងលក់ដូរដទៃទៀត តាមការកំណត់នៅក្នុងសៀវភៅបន្ទុក និងបង់ពន្ធតាមការកំណត់នៃច្បាប់។
ទន្ទឹមគ្នានេះ ផ្សារទាំងអស់នឹងត្រូវបែងចែកជា៤ប្រភេទ ដែលអាជីវករដែលមានតូប រាន ស្តង់ និងកន្លែងលក់ដូរដទៃទៀត មានសិទ្ធិ និងកាតព្វកិច្ច ទៅតាមប្រភេទផ្សារនីមួយៗ៖
ក.ផ្សារដែលជាអំណោយរបស់រដ្ឋាភិបាល គឺមិនមានកំណត់អាណត្តិលើសិទ្ធិកាន់កាប់ ប្រើប្រាស់ និងអាស្រ័យផល អាចផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ ប្រើប្រាស់ និងអាស្រ័យផលទៅកូនចៅ ឬអ្នកដទៃបាន ប៉ុន្តែផ្សារនិងទីតាំងគឺជាកម្មសិទ្ធិរបស់រដ្ឋ។ ក្នុងនោះ អាជីវករមិនមានកាតព្វកិច្ចបង់ថ្លៃជួលនោះទេ។
ខ. ផ្សាររដ្ឋ តែត្រូវឯកជនដេញថ្លៃជាសាធារណៈ ដើម្បីប្រមូលភាស៊ី។ ផ្សារប្រភេទនេះ គឺមានលក្ខណៈដូចគ្នានឹងផ្សារប្រភេទ«ក»ដែរ តែខុសគ្នាត្រង់ អាជីវករមានកាតព្វកិច្ចបង់ថ្លៃជួលតូប រាន ស្តង់ និងកន្លែងលក់ដូរផ្សេងៗទៀត។
គ. ផ្សារដែលឯកជនបានសាងសង់ និងអភិវឌ្ឍន៍លើដីរដ្ឋ និង ឃ ផ្សារដែលមានលក្ខណៈសម្បទានពីរដ្ឋឲ្យទៅឯកជនដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍។ ផ្សារទាំងពីរនេះ គឺសិទ្ធិ និងកាតព្វកិច្ចរបស់អាជីវករ ត្រូវបានកំណត់តាមពីរដំណាក់កាល។
ទី១. ដំណាក់កាលជាប់ការវិនិយោគរបស់ឯកជន គឺត្រូវបានបន្តជូននូវអាណត្តិលើសិទ្ធិកាន់កាប់ សិទ្ធិប្រើប្រាស់ និងអាស្រ័យផល ឯអ្នកមានប័ណ្ណកាន់កាប់តូប រាន ស្តង់ឬកន្លែងលក់ដទៃទៀត គឺមានសុពលភាពនៅដដែល។ មួយវិញទៀត អាជីវករ អាចផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ ប្រើប្រាស់ និងអាស្រ័យផលទៅកូនចៅ ឬអ្នកដទៃបាន ប៉ុន្តែមិនផ្តល់កម្មសិទ្ធិជូនទេ។ លើសពីនេះ អាជីវករ មានកាតព្វកិច្ចបង់ថ្លៃជួល និងភាស៊ីតាមការកំណត់ក្នុងសៀវភៅបន្ទុក និងបង់ពន្ធតាមការកំណត់នៃច្បាប់។
២. ដំណាក់កាលក្រោយពីវិស័យឯកជនផ្ទេរផ្សារមកជាសម្បត្តិរបស់រដ្ឋ គឺមិនមានកំណត់អាណត្តិលើសិទ្ធិកាន់កាប់ ប្រើប្រាស់ និងអាស្រ័យផល។ លើសពីនេះ អាជីវករ អាចផ្ទេរសិទ្ធិកាន់កាប់ ប្រើប្រាស់ និងអាស្រ័យផលទៅកូនចៅ ឬអ្នកដទៃបាន ប៉ុន្តែផ្សារ និងទីតាំង គឺស្ថិតនៅជារបស់រដ្ឋ។ បន្ថែមពីនេះទៀត អាជីវករ មានកាតព្វកិច្ចបង់ថ្លៃជួល និងភាស៊ីតាមការកំណត់ក្នុងសៀវភៅ និងបង់ពន្ធតាមការកំណត់នៃច្បាប់។
សម្តេចនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់បន្ថែមលើសារាចរនេះថា៖ «នេះជាយុទ្ធសាស្ត្រពន្លត់ភ្លើងជាជាងអង្គុយបក់ផ្សែង និងដើម្បីការពារផលប្រយោជន៍អាជីវករតកូនតចៅយូរអង្វែង ជៀសវាងពួកអាក្រក់ដើរភូតភរបោកប្រាស់»។
តាមរយៈសារាចរនេះ អាជីវករ នឹងទទួលបានសិទ្ធិតកូនតចៅ ដោយគ្មានពេលកំណត់ ហើយមិនចាំបាច់ស្នើសុំពន្យាពេលទៀតទេ។ ដោយឡែក ផ្សារកំពង់ឆ្នាំងដែលបានស្នើសុំពន្យាអាណត្តិពីឆ្នាំ២០២៥ ដល់ ឆ្នាំ២០៤០ ដែលសម្តេចយល់ព្រមសប្តាហ៍មុននេះ ក៏ត្រូវបានបន្តគ្មានទីបញ្ចប់តកូនតចៅដែរ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com