អន្តរជាតិ
ទស្សនកិច្ចលោកអូបាម៉ានៅឡាវ បង្កើតប្រវត្តិសាស្ត្រគោលនយោបាយការបរទេសថ្មីនៃទំនាក់ទំនងអាមេរិក-ឡាវ
×![]()
ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការមកកាន់ប្រទេសគ្មានជាប់សមុទ្រមួយសោះឡាវដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំតំបន់ ក៏ដូចជាកិច្ចប្រជុំទ្វេភាគីជាមួយនឹងរដ្ឋាភិបាលក្រុងវៀងចន្ទន៍ផងដែរ។ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកប្រធានាធិបតីរូបនេះ ក៏បានបង្ហាញពីលក្ខណៈពិសេស និងប្រវិត្តសាស្ត្រផងដែរសម្រាប់គោលនយោបាយការបរទេសរបស់ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនមកកាន់តំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ជាពិសេសរដ្ឋសមាជិកសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគេ្នយ៍«ឡាវ»តែម្តង។
នាសន្និសីទសារព័ត៌មានតាមទូរសព្ទនៅថ្ងៃទី០១ ខែកញ្ញា ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខរងអាមេរិក លោក Ben Rhods បានថ្លែងឲ្យដឹងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីបារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅតំបន់អាស៊ីដែលរួមមានទាំងកិច្ចប្រជុំក្រុមG20នៅចិន និងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅឡាវ ជាដំណើរទស្សនកិច្ចទី១១របស់លោកហើយមកកាន់តំបន់អាស៊ី។ ហើយ វា ក៏ជាឱកាសចុងក្រោយនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកមកកាន់តំបន់អាស៊ីក្នុងនាមជាប្រធានាធិបតី ខណៈលោកប្រធានាធិបតីរូបនេះ ក៏នឹងជិតផុតអាណត្តិផងដែរនោះ។
តែអ្វីគួរកត់សម្គាល់ វត្តមានរបស់លោកប្រធានាធិបតីអូបាម៉ា ដែលត្រូវបានស្គាល់ផងដែរថាជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកដែលធ្វើដំណើរក្រៅប្រទេសច្រើនបំផុត ទៅកាន់ឡាវនោះ គឺជារឿងមួយដ៏ពិសេស និងជាប្រវតិ្តសាស្ត្រ។ នោះក៏ព្រោះតែ ក្រៅពីជាប្រធាធិបតីអាមេរិកដំបូងគេបង្អស់ដែលមកកាន់ឡាវ វត្តមានរបស់លោក ក៏ស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពមួយដែលពិបាកសម្រាប់ការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងឡាវ ដ្បិតកេរតំណែលសង្គ្រាម ដែលអាមេរិក បានបន្សល់ទុកក្នុងពេល«សង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនទី២ ឬសង្គ្រាមអាមេរិក-វៀតណាម»នោះឯង។
ប្រវត្តិទំនាក់ទំនងការទូតអាមេរិក-ឡាវ
តាមពិតទៅអាមេរិក បានចាប់ផ្តើមចងភា្ជប់ចំណងការទូតជាមួយនឹងឡាវតាំងពីឆ្នាំ១៩៥៥មកម្ល៉េះ ពោលគឺ បន្ទាប់ពីឡាវ បានប្រកាសឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៥៤ពីម្ចាស់អាណានិគមបារាំង។ តែចាប់ពីឆ្នាំ១៩៦៤ឡាវ បានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល និងសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិន ដែលក្នុងនោះ ឡាវ ក៏បានទទួលរងគ្រោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរពីការទម្លាក់គ្រាប់បែកដោយសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។ ក្រោមបដិវត្តន៍ផ្តួលរំលំរបបស្តេចនៅឆ្នាំ១៩៧៥ ឡាវ បានប្រកាន់យករបបកុម្មុយនីស្ត ដែលធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងឡាវ កាន់តែឃា្លតឆ្ងាយ ។ តែនៅឆ្នាំ១៩៩២ អាមរិក និងឡាវ បានកសាងចំណងការទូតទ្វេភាគីឡើងវិញ។ ខុសពីវៀតណាម ដែលទទួលរងនូវគ្រោះដោយសារការទម្លាក់គ្រាប់ដោយអាមេរិក រដ្ឋដែលគ្មានដែនសមុទ្រមួយសោះ ឡាវ ពិបាកនឹងចងសម្ពន្ធ័ជាមួយគ្នា ព្រោះកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងរបបនយោបាយ។
បើទោះបីជាអាមេរិក និងឡាវ បានចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយគ្នាតាំងពីឆ្នា១៩៥៥ក៏ដោយ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកដំបូងគេបង្អស់ដែលបានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់ឡាវគឺទើបតែធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០១២តែប៉ុណ្ណោះ។ ហើយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសដំបូងគេរបស់អាមេរិកដែលបានឈានជើងទៅកាន់ទឹកដីឡាវ នោះគឺ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន។ ចំណែកលោក ចន ឃេរី គឺជាប្រមុខការទូតទី២ ដែលនឹងមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសឡាវដែលទើបតែបំពេញទស្សនកិច្ចកាលពីពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះផងដែរ។
ដោយសារតែកេរតំណែលរបស់អាមេរិកជាគ្រាប់បែករាប់ពាន់គ្រាប់ បានបន្សល់ទុកនៅក្នុងទឹកដីឡាវ ក៏ដូចជារបបនយោបាយផ្ទុយគ្នាផងដែរនោះ រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន មិនសូវជាមានទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នាប៉ុន្មាននោះទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាមេរិក ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា កន្លងមក អាមេរិក បានរក្សាបង្កើនធនធាន និងជំនួយបន្ថែមជារៀងរាល់ឆ្នាំសម្រាប់គាំពារឡាវក្នុងការបោសសម្អាតគ្រាប់បែក ឬមីនមិនទាន់ផ្ទុះដែលបានបន្សល់ពីសង្គ្រាមនោះ។ ជាក់ស្តែងនោះ កាលពីពីរឆ្នាំមុន អាមេរិក បានផ្តល់ជំនួយដល់ឡាវប្រមាណជាង១០០លានដុល្លារសម្រាប់ការបោសសម្អាត។ ហើយក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកអូបាម៉ា ក៏រំពឹងថា នឹងត្រូវជជែកពីបញ្ហានេះដែរ៕
នាសន្និសីទសារព័ត៌មានតាមទូរសព្ទនៅថ្ងៃទី០១ ខែកញ្ញា ទីប្រឹក្សាសន្តិសុខរងអាមេរិក លោក Ben Rhods បានថ្លែងឲ្យដឹងថា ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់ប្រធានាធិបតីបារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅតំបន់អាស៊ីដែលរួមមានទាំងកិច្ចប្រជុំក្រុមG20នៅចិន និងកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅឡាវ ជាដំណើរទស្សនកិច្ចទី១១របស់លោកហើយមកកាន់តំបន់អាស៊ី។ ហើយ វា ក៏ជាឱកាសចុងក្រោយនៃដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកមកកាន់តំបន់អាស៊ីក្នុងនាមជាប្រធានាធិបតី ខណៈលោកប្រធានាធិបតីរូបនេះ ក៏នឹងជិតផុតអាណត្តិផងដែរនោះ។
តែអ្វីគួរកត់សម្គាល់ វត្តមានរបស់លោកប្រធានាធិបតីអូបាម៉ា ដែលត្រូវបានស្គាល់ផងដែរថាជាប្រធានាធិបតីអាមេរិកដែលធ្វើដំណើរក្រៅប្រទេសច្រើនបំផុត ទៅកាន់ឡាវនោះ គឺជារឿងមួយដ៏ពិសេស និងជាប្រវតិ្តសាស្ត្រ។ នោះក៏ព្រោះតែ ក្រៅពីជាប្រធាធិបតីអាមេរិកដំបូងគេបង្អស់ដែលមកកាន់ឡាវ វត្តមានរបស់លោក ក៏ស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពមួយដែលពិបាកសម្រាប់ការផ្សារភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងឡាវ ដ្បិតកេរតំណែលសង្គ្រាម ដែលអាមេរិក បានបន្សល់ទុកក្នុងពេល«សង្គ្រាមឥណ្ឌូចិនទី២ ឬសង្គ្រាមអាមេរិក-វៀតណាម»នោះឯង។
ប្រវត្តិទំនាក់ទំនងការទូតអាមេរិក-ឡាវ
តាមពិតទៅអាមេរិក បានចាប់ផ្តើមចងភា្ជប់ចំណងការទូតជាមួយនឹងឡាវតាំងពីឆ្នាំ១៩៥៥មកម្ល៉េះ ពោលគឺ បន្ទាប់ពីឡាវ បានប្រកាសឯករាជ្យនៅឆ្នាំ១៩៥៤ពីម្ចាស់អាណានិគមបារាំង។ តែចាប់ពីឆ្នាំ១៩៦៤ឡាវ បានធ្លាក់ចូលទៅក្នុងសង្គ្រាមស៊ីវិល និងសង្គ្រាមឥណ្ឌូចិន ដែលក្នុងនោះ ឡាវ ក៏បានទទួលរងគ្រោះយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរពីការទម្លាក់គ្រាប់បែកដោយសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។ ក្រោមបដិវត្តន៍ផ្តួលរំលំរបបស្តេចនៅឆ្នាំ១៩៧៥ ឡាវ បានប្រកាន់យករបបកុម្មុយនីស្ត ដែលធ្វើឲ្យទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងឡាវ កាន់តែឃា្លតឆ្ងាយ ។ តែនៅឆ្នាំ១៩៩២ អាមរិក និងឡាវ បានកសាងចំណងការទូតទ្វេភាគីឡើងវិញ។ ខុសពីវៀតណាម ដែលទទួលរងនូវគ្រោះដោយសារការទម្លាក់គ្រាប់ដោយអាមេរិក រដ្ឋដែលគ្មានដែនសមុទ្រមួយសោះ ឡាវ ពិបាកនឹងចងសម្ពន្ធ័ជាមួយគ្នា ព្រោះកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រ និងរបបនយោបាយ។
បើទោះបីជាអាមេរិក និងឡាវ បានចងសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយគ្នាតាំងពីឆ្នា១៩៥៥ក៏ដោយ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអាមេរិកដំបូងគេបង្អស់ដែលបានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់ឡាវគឺទើបតែធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ២០១២តែប៉ុណ្ណោះ។ ហើយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសដំបូងគេរបស់អាមេរិកដែលបានឈានជើងទៅកាន់ទឹកដីឡាវ នោះគឺ អតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន។ ចំណែកលោក ចន ឃេរី គឺជាប្រមុខការទូតទី២ ដែលនឹងមានវត្តមាននៅក្នុងប្រទេសឡាវដែលទើបតែបំពេញទស្សនកិច្ចកាលពីពេលកន្លងទៅថ្មីៗនេះផងដែរ។
ដោយសារតែកេរតំណែលរបស់អាមេរិកជាគ្រាប់បែករាប់ពាន់គ្រាប់ បានបន្សល់ទុកនៅក្នុងទឹកដីឡាវ ក៏ដូចជារបបនយោបាយផ្ទុយគ្នាផងដែរនោះ រដ្ឋាភិបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន មិនសូវជាមានទំនាក់ទំនងល្អនឹងគ្នាប៉ុន្មាននោះទេ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាមេរិក ក៏បានបញ្ជាក់ដែរថា កន្លងមក អាមេរិក បានរក្សាបង្កើនធនធាន និងជំនួយបន្ថែមជារៀងរាល់ឆ្នាំសម្រាប់គាំពារឡាវក្នុងការបោសសម្អាតគ្រាប់បែក ឬមីនមិនទាន់ផ្ទុះដែលបានបន្សល់ពីសង្គ្រាមនោះ។ ជាក់ស្តែងនោះ កាលពីពីរឆ្នាំមុន អាមេរិក បានផ្តល់ជំនួយដល់ឡាវប្រមាណជាង១០០លានដុល្លារសម្រាប់ការបោសសម្អាត។ ហើយក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកអូបាម៉ា ក៏រំពឹងថា នឹងត្រូវជជែកពីបញ្ហានេះដែរ៕
Tag:
អាមេរិក
ឡាវ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
