ភ្នំពេញ៖ ការកកស្ទះចរាចរណ៍ គឺជារឿងដ៏គួរឲ្យធុញទ្រាន់មួយ និងជាបញ្ហាដែលពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងក្រុងភ្នំពេញជួបប្រទះជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ការកកស្ទះចរាចរណ៍បានធ្វើឲ្យអ្នកបើកបរ ចំណាយពេលយ៉ាងយូរនៅលើដងផ្លូវ និងចំណាយលុយច្រើនដើម្បីចាក់ប្រេងឥន្ទនៈ។ បញ្ហាចរាចរណ៍ ក៏បង្កឲ្យអ្នកបើកបរមានជំងឺ ឬបញ្ហាផ្នែកអារម្មណ៍ផងដែរ។
លោក ស៊ុំ សុង ជាបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនលក់គ្រឿងសំណង់មួយនៅភ្នំពេញ បានប្រាប់ថាលោកជួបប្រទះបញ្ហាការកកស្ទះចរាចរណ៍ស្ទើររៀងរាល់ថ្ងៃ។ លោកត្រូវធ្វើដំណើរដោយរថយន្ត ពីផ្ទះម្តុំវត្តសន្សំកុសល ទៅការិយាល័យក្នុងខណ្ឌទួលគោក ដោយចំណាយពេលពី១៥ទៅ២០នាទីប៉ុណ្ណោះ បើសិនជាផ្លូវទូលាយ ប៉ុន្តែ លោក សុង នឹងត្រូវចំណាយពេល២ម៉ោង ក្នុងការធ្វើដំណើរទៅមក។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ផ្ទះ និងOffice ទៅមក ខ្ញុំត្រូវចំណាយថ្លៃសាំង អស់២៥ដុល្លារ សម្រាប់រយៈពេល៤ថ្ងៃ »។
ដោយសារតែការស្ទះចរាចរណ៍ លោក ស៊ុំ សុង បានសម្រេចចិត្តប្តូរពីការជិះរថយន្ត មកការធ្វើដំណើរដោយម៉ូតូវិញចាប់ពីតាំងឆ្នាំ២០១៥មក ដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយ និងបង្រួមពេលធ្វើដំណើរពីផ្ទះមកកន្លែងធ្វើការ។ ការស្ទះចរាចរណ៍ មិនត្រឹមតែធ្វើឲ្យខកខានពេលវេលា ចំណាយថវិកា និងធ្វើឲ្យមានអារម្មណ៍តានតឹងនោះទេ តែក៏ធ្វើបុរសវ័យ៣៦រូបនេះ មានការបារម្ភផងដែរ។ លោកបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖«ស្ទះខ្លាំង ធ្វើឲ្យម៉ាស៊ីនឡានក្តៅខ្លាំង ខ្ញុំបារម្ភខ្លាចផ្ទុះ ឬឆេះ»។
មិនមែនតែ លោក ស៊ុំ សុង ម្នាក់ទេ ដែលត្រូវចំណាយថវិកាច្រើនលើការធ្វើដំណើរនោះ លោក ង៉ែត សារឿន សាស្ត្រាចារ្យមួយរូប នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ក៏ប្រទះនឹងបញ្ហានេះដែរ។ លោក ង៉ែត សារឿន បានឲ្យដឹងថា ផ្លូវដែលលោកធ្វើដំណើរ ជាញឹកញាប់មានការកកស្ទះចរាចរណ៍ ដែលបណ្តាលឲ្យលោក ត្រូវស្ថិតនៅលើដងផ្លូវរាប់ម៉ោង។ រៀងរាល់ថ្ងៃ លោកត្រូវបើកឡានពីបុរីពិភពថ្មីក្បែរផ្សារត្រពាំងថ្លឹង ក្នុងសង្កាត់ចោមចៅ ឆ្ពោះទៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និងបន្តធ្វើដំណើរទៅរង្វង់មូលកាំកូស៊ីធី រួចបោះពួយទៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈ ខណៈពេលល្ងាច លោកធ្វើដំណើរទៅយកកូននៅសាលា នៅម្តុំសំណង់១២ទៀត។ សាស្ត្រាចារ្យវ័យ៥២ឆ្នាំរូបនេះបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖«ជាប្រចាំខែ ខ្ញុំបានចំណាយថ្លៃប្រេងសាំង សម្រាប់ធ្វើដំណើរចំនួន ២០០ដុល្លារ និងចំណាយពេលបើកបរនៅលើផ្លូវប្រហែល៤ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ»។ លោកបន្ថែមថា ប្រសិនបើមិនស្ទះចរាចរណ៍ លោកនឹងចំណាយតិចជាងនេះ និងចំណេញថ្លៃប្រេងបានយ៉ាងច្រើន។ លោកបញ្ជាក់ថា កន្លែងដែលស្ទះចរាចរណ៍ញឹកញាប់ជាងគេ រួមមាន៖ ផ្លូវវេងស្រេង ស្តុបផ្លូវវេងស្រេងឆ្ពោះមកផ្សារដីហុយ ស្តុបបឹងត្របែក និងរង្វង់មូលកាំកូលស៊ីធីជាដើម។ ឈរនៅខាងមុខផ្ទះ ភ្នែកសំឡឹងទៅផ្លូវថ្នល់ បុរសសម្បុរសណ្តែកបាយ និងរាងស្គមរូបនេះ បានពន្យល់ថា ការស្ទះចរាចរណ៍ គឺបណ្តាលមកពីស្តុបឧស្សាហ៍ដាច់ភ្លើង ការយកចំណីផ្លូវធ្វើអាជីវកម្ម និងការចតយានយន្តគ្មានសណ្តាប់ធ្នាប់នៅលើដងផ្លូវ។ លោកបញ្ជាក់ពីអារម្មណ៍របស់លោកយ៉ាងដូច្នេះថា៖«ដំបូងខ្ញុំធុញទ្រាន់ណាស់ តែបច្ចុប្បន្ន គឺធម្មតាទេ ព្រោះវាសាំទៅហើយ»។
ដោយឡែក កញ្ញា អ៊ុន សុខឡា បុគ្គលិកវិទ្យុវាយោ ក៏រអ៊ូរទាំរឿងចរាចរណ៍នេះដែរ។ បើតាម សុខឡា នាងត្រូវចំណាយពេល១ម៉ោង ក្នុងការបើកបរពីផ្ទះនៅម្តុំមណ្ឌលសុខភាពទឹកថ្លា មកកាន់ការិយាល័យការងារនៅទល់មុខក្រសួងមហាផ្ទៃ។ ការធ្វើដំណើរ២ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ នៅលើដងផ្លូវ ធ្វើឲ្យអ្នកកាសែតវ័យ២៩ឆ្នាំរូបនេះ ត្រូវចំណាយថវិកាប្រមាណ១០ដុល្លារសម្រាប់ចាក់សាំងម៉ូតូ បូកនឹងអារម្មណ៍ធុញទ្រាន់ និងមួម៉ៅ ស្ទើរាល់ថ្ងៃ ហើយពេលខ្លះ ក៏ធ្វើឲ្យនាងមកធ្វើការយឺតយ៉ាវផងដែរ។ កំពុងអង្គុយក្នុងបន្ទប់ថតសំឡេង កញ្ញាសុខឡា បញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖«ពេលស្ទះម្តងៗ កម្តៅ និងផ្សែង ចេញពីឡានម៉ូតូ ធ្វើឲ្យខ្ញុំពិបាកដកដង្ហើម និងធុញទ្រាន់ខ្លាំង»។
លោក ឈឿប វិឆៃ ក៏អះអាងស្រដៀងគ្នានឹងកញ្ញា សុខឡាដែរ។ វិឆៃ ត្រូវបើកម៉ូតូមួយថ្ងៃប្រហែល៤ម៉ោង ពីផ្ទះម្តុំស្តុបដីហុយ ទៅធ្វើការនៅម្តុំបឹងត្របែក និងពីកន្លែងការងារទៅសាលារៀន និងត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញនៅពេលយប់នោះ។ បើតាម វិឆៃ រូបគេត្រូវចំណាយប្រាក់ចាក់សាំងម៉ូតូ ជិត១០ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយខែ។ បុរសវ័យ២៥ឆ្នាំរូបនេះ បានរអ៊ូយ៉ាងដូច្នេះ៖«ខ្ញុំធុញទ្រាន់ណាស់ ជាពិសេសពេលខ្ញុំចេញពីកន្លែងការងារទៅរៀន គឺចរាចរណ៍ស្ទះខ្លាំង ដែលធ្វើឲ្យថ្ងៃខ្លះ ខ្ញុំទៅរៀនយឺតពេល សាលាខ្ញុំបិទទ្វារមិនឲ្យចូល ដែលតម្រូវឲ្យខ្ញុំទៅសុំច្បាប់ពីសាលាទើបគេឲ្យចូល» ។
ក្រៅពីការចំណាយថវិកា និងពេលវេកាដ៏ច្រើននេះ លោក វិឆៃ បានបញ្ជាក់ទៀតថា លោកមានបញ្ហា ក៏មានពិបាកដកដង្ហើម និងអារម្មណ៍ធុញធប់ផងដែរ ដោយសារស្រូបផ្សែងពុលចេញពីយានយន្តរៀងរាល់ថ្ងៃនោះ។
ទាក់ទងនឹងការកកស្ទះចរាចរណ៍នេះ លោក តេង ដឺលុច សាស្ត្រាចារ្យវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច បានថ្លែងថា ការកកស្ទះចរាចរណ៍ មិនត្រឹមតែបង្កើនការចំណាយរបស់ប្រជាជនទាំងថ្លៃដើម និងពេលវេលាប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែវាបានធ្វើប៉ះពាល់ខ្លាំង ចំពោះផលិតភាពការងារ ទាំងវិស័យឯកជន និងវិស័យសាធារណៈ។ បញ្ហានេះ ក៏បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍អ្នកដំណើរ ដែលជំរុញឲ្យបរិយាសមិនល្អនៅកន្លែងធ្វើការ ទន្ទឹមការបង្កើតភាពអាត្មានិយមនៅក្នុងសង្គមទៀតផង។ នេះជាការបញ្ជាក់បន្ថែមរបស់លោក តេង ដឺលុច ដែលបន្តពន្យល់ពីមូលហេតុនៃការកកស្ទះចរាចរណ៍ ថាបណ្តាលមកពីការរៀបចំទីក្រុងពុំមានគម្រោងមេ (Master Plan) និងកង្វះមធ្យោបាយសាធារណៈ។
លោកផ្តល់យោបល់ថា រដ្ឋាភិបាល គួរតែបណ្តុះបណ្តាល អប់រំ ផ្សព្វផ្សាយ ពីសីលធម៌ និងច្បាប់ចរាចរណ៍ ដើម្បីឲ្យបរិយាកាសបើកបរកាន់តែល្អប្រសើរ និងបន្ថយការប្រើប្រាស់មធ្យោបាយធ្វើដំណើរផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ប្រជាជន តាមរយៈការបង្កើនសេវាដឹកជញ្ជូនសាធារណៈ។
បន្ថែមពីការលើកឡើងរបស់លោក តេង ដឺលុច លោក ស៊ុំ សុង ស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល ពង្រីកផ្លូវថ្នល់ និងបញ្ចូលច្បាប់ចរាចរណ៍ទៅក្នុងប្រព័ន្ធអប់រំរបស់រដ្ឋ ខណៈលោក ង៉ែត សារឿន ស្នើឲ្យ បន្ថែមនគរបាលចរាចរណ៍ ដើម្បីរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ និងទប់ស្កាត់ការយកចំណីផ្លូវធ្វើអាជីវកម្ម។ ចំណែក កញ្ញា អ៊ុន សុខឡា និងលោក ឈឿប វិឆៃ បានសំណូមដូចៗគ្នា ឲ្យពលរដ្ឋទាំងអស់ចូលរួមគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ និងមានភាពអធ្យាស្រ័យគ្នា ដើម្បីសម្រួលការការធ្វើដំណើរឲ្យបានកាន់តែប្រសើរ៕