ជាតិ
សង្គមស៊ីវិលបង្ហាញថា អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី រងការរើសអើងយ៉ាងខ្លាំងពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន
×![]()
ដោយ: ម៉ៅ សុផា
ភ្នំពេញ៖ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានវាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះការខិតខំរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងការគាំទ្រលើការគោរពសិទ្ធិរបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី។ ប៉ុន្តែ អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលមួយនេះ សង្កេតឃើញថា មន្ត្រី និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានក្នុងបណ្តារាជធានី-ខេត្តមួយចំនួន បែរជាមិនសូវផ្តល់តម្លៃនិងការពារសិទ្ធិរបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រីទៅវិញ ទៅវិញ។ អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី គឺសំដៅទៅលើពួកបុរស ដែលព្យាយាមធ្វើខ្លួន ឲ្យក្លាយជាស្ត្រី។ 
ការរើសអើងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ទៅលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី គឺជាក្តីកង្វល់ និងបញ្ហាដ៏ចម្បង ដែលពួកគេកំពុងតែប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ នេះជាការអះអាងរបស់លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកានៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR)។
លោកស្រី ចក់ សុភា បានលើកឡើងថា អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី គឺជាក្រុមមនុស្សដែលងាយនឹងរងគ្រោះនៅក្នុងសង្គម ជាពិសេសនៅតាមមូលដ្ឋាន។ ក្រោយធ្វើការស្រាវជ្រាវជុំវិញបញ្ហារបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រីអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក អ្វីដែលធ្វើឲ្យលោកស្រី ចក់ សុភាព និងក្រុមការងារ មានភាពភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំងជាងគេនោះ គឺការអនុវត្តច្បាប់នៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដែលផ្ទុយពីគោលការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាល ទាក់ទងនឹងការគោរពសិទ្ធិរបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី។
លោកស្រី មើលឃើញថា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួន រួមទាំងរដ្ឋាភិបាលតែម្តង បានបង្ហាញពីឆន្ទៈក្នុងការប្រឆាំងនឹងការរើសអើងលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ឬអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែ មន្ត្រីនៅតាមមូលដ្ឋាន បែរជាមិនលើកស្ទួយសិទ្ធិរបស់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ទៅវិញ ហើយថែមទាំងប្រើអំពើហិង្សាលើពួកគេទៀតផង។
នាយិកានៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជារូបនេះសង្កត់ធ្ងន់ៗថា៖«យើងចាប់អារម្មណ៍ថា មានការរើសអើងក្នុងអត្រាមួយខ្ពស់។ អ្វីដែលពួកគាត់ (អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី) ប្រឈមខ្លាំងនោះ គឺការរើសអើងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ពិសេសមន្ត្រីនគរបាល។ នេះ គឺជារឿងមួយដែលយើងរកឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់នៅតាមមូលដ្ឋាន ហាក់ដូចជាផ្ទុយពីអ្វី ដែលជាឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាល»។
ការថ្លែងរបស់លោកស្រី ចក់ សុភាព ខាងលើ ធ្វើឡើងក្នុងពិធីប្រកាសរបាយការណ៍ស្តីពី «ការរើសអើងលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រីនៅតាមទីប្រជុំជនក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា» ដែលរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៦នេះ។ របាយការណ៍នេះ ត្រូវបានចងក្រងដោយ ក្រុមការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលចាប់ផ្តើមសិក្សាស្រាវជ្រាវតាំងពី ឆ្នាំ២០១០ មក។
យ៉ាងណាក៏ដោយ របាយការណ៍ខាងលើ មិនបានបង្ហាញថា អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រីនៅកម្ពុជា មានចំនួនប៉ុន្មានឲ្យច្បាស់លាស់នោះទេ។ របាយការណ៍នេះ គ្រាន់តែ បង្ហាញទិន្នន័យ ដែលក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវស្តីពីមេរោគអេដស៍ បានប៉ាន់ស្មានកន្លងមក ថាមានអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ជាង៣ពាន់នាក់។ ចំនួនអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ជាង៣ពាន់នាក់នេះ គឺជាការស្រាវជ្រាវក្នុងខេត្តចំនួន៧ប៉ុណ្ណោះ។
លោក នួន ស៊ីដារ៉ា ជាវាគ្មិន ដែលធ្វើបទបង្ហាញពីរបាយការណ៍នោះ បានបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីការប្រឈមនឹងការរើសអើងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ក៏កំពុងតែរងសម្ពាធពីក្រុមគ្រួសារនិងសហគមន៍ផងដែរ។ ជាពិសេសនោះ អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ក៏ពិបាកក្នុងការស្វែងរកការងារ ឬក៏បាត់បង់ការទៅវិញ ដោយសារតែការរើសអើងរបស់ថៅកែ។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក នួន ស៊ីដារ៉ា ដដែល។
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នៅតែស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល បន្តលើកកម្ពស់សិទ្ធិរបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី រួមទាំងចាត់វិធាការឲ្យបានតឹងរឹងក្នុងការដាក់ទោសទណ្ឌដល់ជនទាំងឡាយណា ដែលរើសអើងឬប្រើអំពើហិង្សាលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី។ អង្គការដែលធ្វើការលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សមួយនេះ យល់ថា វា ជារឿងល្អមែនទែន ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល តាក់តែច្បាប់ស្តីពីការការពារមនុស្សភេទទី៣៕
ការរើសអើងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ទៅលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី គឺជាក្តីកង្វល់ និងបញ្ហាដ៏ចម្បង ដែលពួកគេកំពុងតែប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ នេះជាការអះអាងរបស់លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកានៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR)។
លោកស្រី ចក់ សុភា បានលើកឡើងថា អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី គឺជាក្រុមមនុស្សដែលងាយនឹងរងគ្រោះនៅក្នុងសង្គម ជាពិសេសនៅតាមមូលដ្ឋាន។ ក្រោយធ្វើការស្រាវជ្រាវជុំវិញបញ្ហារបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រីអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំកន្លងមក អ្វីដែលធ្វើឲ្យលោកស្រី ចក់ សុភាព និងក្រុមការងារ មានភាពភ្ញាក់ផ្អើលខ្លាំងជាងគេនោះ គឺការអនុវត្តច្បាប់នៅថ្នាក់មូលដ្ឋាន ដែលផ្ទុយពីគោលការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាល ទាក់ទងនឹងការគោរពសិទ្ធិរបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី។
លោកស្រី មើលឃើញថា មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់មួយចំនួន រួមទាំងរដ្ឋាភិបាលតែម្តង បានបង្ហាញពីឆន្ទៈក្នុងការប្រឆាំងនឹងការរើសអើងលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ឬអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែ មន្ត្រីនៅតាមមូលដ្ឋាន បែរជាមិនលើកស្ទួយសិទ្ធិរបស់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ទៅវិញ ហើយថែមទាំងប្រើអំពើហិង្សាលើពួកគេទៀតផង។
នាយិកានៃមជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជារូបនេះសង្កត់ធ្ងន់ៗថា៖«យើងចាប់អារម្មណ៍ថា មានការរើសអើងក្នុងអត្រាមួយខ្ពស់។ អ្វីដែលពួកគាត់ (អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី) ប្រឈមខ្លាំងនោះ គឺការរើសអើងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ពិសេសមន្ត្រីនគរបាល។ នេះ គឺជារឿងមួយដែលយើងរកឃើញថា ការអនុវត្តច្បាប់នៅតាមមូលដ្ឋាន ហាក់ដូចជាផ្ទុយពីអ្វី ដែលជាឆន្ទៈរបស់រដ្ឋាភិបាល»។
ការថ្លែងរបស់លោកស្រី ចក់ សុភាព ខាងលើ ធ្វើឡើងក្នុងពិធីប្រកាសរបាយការណ៍ស្តីពី «ការរើសអើងលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រីនៅតាមទីប្រជុំជនក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា» ដែលរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី២១ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៦នេះ។ របាយការណ៍នេះ ត្រូវបានចងក្រងដោយ ក្រុមការងាររបស់មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដែលចាប់ផ្តើមសិក្សាស្រាវជ្រាវតាំងពី ឆ្នាំ២០១០ មក។
យ៉ាងណាក៏ដោយ របាយការណ៍ខាងលើ មិនបានបង្ហាញថា អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រីនៅកម្ពុជា មានចំនួនប៉ុន្មានឲ្យច្បាស់លាស់នោះទេ។ របាយការណ៍នេះ គ្រាន់តែ បង្ហាញទិន្នន័យ ដែលក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវស្តីពីមេរោគអេដស៍ បានប៉ាន់ស្មានកន្លងមក ថាមានអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ជាង៣ពាន់នាក់។ ចំនួនអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ជាង៣ពាន់នាក់នេះ គឺជាការស្រាវជ្រាវក្នុងខេត្តចំនួន៧ប៉ុណ្ណោះ។
លោក នួន ស៊ីដារ៉ា ជាវាគ្មិន ដែលធ្វើបទបង្ហាញពីរបាយការណ៍នោះ បានបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីការប្រឈមនឹងការរើសអើងពីសំណាក់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ក៏កំពុងតែរងសម្ពាធពីក្រុមគ្រួសារនិងសហគមន៍ផងដែរ។ ជាពិសេសនោះ អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី ក៏ពិបាកក្នុងការស្វែងរកការងារ ឬក៏បាត់បង់ការទៅវិញ ដោយសារតែការរើសអើងរបស់ថៅកែ។ នេះជាការបន្ថែមរបស់លោក នួន ស៊ីដារ៉ា ដដែល។
មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នៅតែស្នើឲ្យរដ្ឋាភិបាល បន្តលើកកម្ពស់សិទ្ធិរបស់អ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី រួមទាំងចាត់វិធាការឲ្យបានតឹងរឹងក្នុងការដាក់ទោសទណ្ឌដល់ជនទាំងឡាយណា ដែលរើសអើងឬប្រើអំពើហិង្សាលើអ្នកប្តូរភេទជាស្ត្រី។ អង្គការដែលធ្វើការលើកស្ទួយសិទ្ធិមនុស្សមួយនេះ យល់ថា វា ជារឿងល្អមែនទែន ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល តាក់តែច្បាប់ស្តីពីការការពារមនុស្សភេទទី៣៕
Tag:
យេនឌ័រ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
