ប្រទេសកោះដង្ហោយរកជំនួយឆ្លើយតបការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

អន្តរជាតិ

ប្រទេសកោះដង្ហោយរកជំនួយឆ្លើយតបការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ

02, Oct 2016 , 11:30 pm

រូបភាព

ដោយ: សៅ ផលនិស្ស័យ (Sao Phal Niseiy)

ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្លាយជាកង្វល់ធំបំផុតសម្រាប់ប្រទេសកោះតូចៗស្ថិតនៅកណ្តាលសមុទ្រ និងប្រទេសក្រីក្រផ្សេងទៀត។ បើសិនគ្មានដំណោះស្រាយជាដុំកំភួននិងទាន់ពេលវេលាទេ ប្រទេសទាំងនេះនឹងប្រឈមភាពវិនាសអន្តរាយដោយសារគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិនេះមិនខាន។ បណ្តាប្រទេសតូចៗបានដង្ហោយឲ្យពិភពលោកសុំជំនួយនិងដំណោះស្រាយល្អប្រសើរមួយដើម្បីឆ្លើយតបបញ្ហាដែលកំពុងកើតមាន។

ប្រទេសកោះជាច្រើននៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកកំពុងប្រឈមផលប៉ះពាល់ជាច្រើនដែលបង្កឡើងដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ប្រទេសដែលងាយរងគ្រោះជាងគេនិងប្រឈមផលប៉ះពាល់រួចហើយនោះមានកោះគីរីបាទី, មីក្រូណេស៊ី និងកោះ Nauru ។ គីរីបាទី ដែលជាកោះតូចមួយស្ថិតនៅកណ្តាលមហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិកនោះកំពុងប្រឈមការលិចលង់ដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ។ ហើយដំណោះស្រាយដំបូងដែលរដ្ឋាភិបាលប្រទេសនេះបានសម្រេចដាក់ចេញនោះគឺ ទិញដីនៅលើកោះហ្វ៊ីជីប្រហែល ២៥០០ហិកតាសម្រាប់ឲ្យប្រជាជនខ្លួនតាំងជម្រក ព្រោះហ្វ៊ីជីមានសុវត្ថិភាពតែស្ថិតនៅចម្ងាយប្រហែលជាង ១០០០គីឡូម៉ែត្រពីគីរីបាទីនោះ។ ហើយ រដ្ឋាភិបាលក៏បានលើកកម្ពស់គោលនយោបាយជំរុញការចំណាកស្រុក ដោយអំពាវនាវឲ្យប្រជាជនខ្លួនចាកចេញទៅធ្វើការបរទេសជាដើមផង។

ប្រធានាធិបតីគីរីបាទី លោក Taneti Maamau បានឆ្លៀតឱកាសក្នុងមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិលើកទី ៧១ ដើម្បីដង្ហោយរកជំនួយជាថ្មីពីបណ្តាមេដឹកនាំពិភពលោកនិងប្រទេសពាក់ព័ន្ធដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម។ លោកបានរៀបរាប់ថា បច្ចុប្បន្នប្រទេសលោកកំពុងរងគ្រោះដោយសារការកើនឡើងនៃកម្រិតទឹកសមុទ្រ, ខ្យល់ព្យុះ និងព្យុះស៊ីក្លូនថែមទៀតផង។ ប្រជាជនត្រូវបង្ខំចិត្តផ្លាស់ប្តូរទីកន្លែងស្នាក់នៅ ហើយដំណាំដាំដុះសម្រាប់បរិភោគនោះរងការបំផ្លិចបំផ្លាញ ហើយទឹកដែលប្រជាជនបរិភោគរងការបំពុលថែមទៀតផង។
ក្នុងឱកាសនេះលោកស្នើឲ្យអង្គការសហប្រជាជាតិគាំទ្រប្រទេសលោកដោយផ្តល់ជំនួយដើម្បីកសាងសមត្ថភាពប្រជាជន ក៏ដូចចែករំលែកបច្ចេកវិទ្យាសំខាន់ៗដែលអាចជួយឲ្យប្រទេសរបស់លោកអាចបន្សាំទៅនឹងបញ្ហាដែលកើតឡើងដែរ។

ចំណែករដ្ឋមីក្រូណេស៊ី ក៏ប្រឈមផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដែរពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ។ ប្រធានាធិបតី Peter Christian នៃរដ្ឋមីក្រូណេស៊ីបានអះអាងថា ប្រទេសក្រីក្រ និងប្រទេសកោះដូចជាប្រទេសលោកបានទទូចឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុច្រើនទសវត្សរ៍មកហើយ។ ប៉ុន្តែការអំពាវនាវមិនសូវមានអ្នកចាប់អារម្មណ៍ឡើយ រហូតដល់មានអ្នកចាត់ទុកថា ការប្រែប្រួលអាកាធាតុជារឿងបោកប្រាស់ទៀត។

លោកថ្លែងថា ៖ «កាលពី២៥ឆ្នាំមុន ប្រទេសក្រីក្រតូចៗតស៊ូមតិដើម្បីស្នើឲ្យមានការដាក់ចេញដំណោះស្រាយដើម្បីប្រឆាំងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដោយយើងលើកហេតុផលថាយើងកំពុងប្រឈមការវិនាសព្រោះការកើនឡើងនៃកម្រិតនីវ៉ូទឹកសមុទ្រនិងបញ្ហាគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិផ្សេងទៀត»។

ទោះជាបែបនេះក្តី មេដឹកនាំប្រទេសកោះមួយនេះជឿជាក់ថា វេទិកាអង្គការសហប្រជាជាតិនឹងក្លាយជាវេទិកាសំខាន់មួយដើម្បីកៀងគោរកការគាំទ្រនិងដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ។ ហើយលោកជឿជាក់លើការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុដែលសម្រេចបាន កាលពីខែធ្នូឆ្នាំមុន ហើយលោករំពឹងថាកង្វល់ដែលលោកបានរៀបរាប់នៅចំពោះមុខបណ្តាមេដឹកនាំពិភពលោកនឹងបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យមានការធ្វើសកម្មភាពរួមគ្នាមួយ។

ចំណែក ប្រធានាធិបតី កោះ Nauru លោក Baron Divavesi Waqa បានអំពាវនាវឲ្យបណ្តាប្រទេសសមាជិកអង្គការសហប្រជាជាតិរួមគ្នាដើម្បីអនុវត្តគោលការណ៍អភិវឌ្ឍជាចីរភាពឆ្នាំ២០១៥ដល់ឆ្នាំ២០៣០ឲ្យបានពេញលេញ ដើម្បីឈានឆ្ពោះទៅដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ។ នេះក៏ដោយ មេដឹកនាំរូបនេះមើលឃើញថា ប្រទេសកោះទាំងអស់រួមទាំងប្រទេសឯទៀតលើពិភពលោកនឹងប្រឈមផលប៉ះពាល់កាន់តែច្រើនដែលបណ្តាលមកពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ខាងមុខនេះ។

លោកថ្លែងថា៖«ខ្ញុំយល់ថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនឹងក្លាយជាផលលំបាកធំបំផុតសម្រាប់មនុស្សជាតិ ស្របពេលដែល Nauru នឹងក្លាយជាប្រទេសមួយក្នុងចំណោមប្រទេសដែលត្រូវជួបផលប៉ះពាល់អាក្រក់បំផុតដែលបង្កដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ។ ផលប៉ះពាល់នេះនឹងបន្តកើនឡើងក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានទសវត្សរ៍ទៅមុខ ហើយយើងមានចំណេះដឹងតិចតូចប៉ុណ្ណោះជុំវិញការរស់នៅរបស់មនុស្សក្នុងស្ថានភាពអាក្រក់នេះ»៕