របបរាជានិយមថៃនឹងរងការគំរាមកំហែងក្រោយតែងតាំងក្សត្រថ្មី

បទយកការណ៍ / បទសម្ភាសន៍

អន្តរជាតិ

របបរាជានិយមថៃនឹងរងការគំរាមកំហែងក្រោយតែងតាំងក្សត្រថ្មី

15, Oct 2016 , 7:40 pm

រូបភាព

ដោយ: សៅ ផលនិស្ស័យ (Sao Phal Niseiy)

ការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះចៅភូមិបុល អាឌុលយ៉ាដេត បានធ្វើឲ្យប្រជាជនសោកសង្រេងខ្លាំង ក៏ដូចជាបារម្ភពីអនាគតរបបរាជានិយមដែលតែងមានឥទ្ធិពលខ្លាំងក្នុងសង្គមថៃផងដែរ។ ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះអ្នកវិភាគនិងតាមនយោបាយថៃលោក ដេត សុខឧត្តម សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យហ្សាម៉ាន់កម្ពុជា យល់ឃើញថាវិបត្តិរាជ្យបល្ល័ង្កទំនងជាមិនកើតឡើងឡើយ ប៉ុន្តែស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រដែលធ្លាប់មានឥទ្ធិពលលើសលុបគ្របដណ្តប់សង្គមថៃនោះនឹងធ្លាក់ចុះតាមព្រះរាជ្យអវត្តមានរបស់ព្រះមហាក្សត្រភូមិបុល អាឌុលយ៉ាដេត ដែរ។ លោកបន្តថា ក្សត្រថ្មីព្រះអង្គម្ចាស់ Maha Vajiralongkorn ដែលនឹងឡើងគ្រងរាជ្យជំនួសព្រះបិតាទ្រង់ នឹងធ្វើឲ្យរបបរាជានិយមថៃធ្លាក់ចុះប្រជាប្រិយភាពនិងឥទ្ធិពលខ្លាំងថែមទៀតផង។

ខាងក្រោមនេះជាបទសម្ភាសន៍រវាងលោក សៅ ផលនិស្ស័យ និពន្ធនាយករងទទួលបន្ទុកព័ត៌មានអន្តរជាតិ និងលោក បណ្ឌិត ដេត សុខឧត្តម សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃសាកលវិទ្យាល័យហ្សាម៉ាន់កម្ពុជាពាក់ព័ន្ធអនាគតរបបរាជានិយមថៃក្រោយការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះចៅ ភូមិបុល អាឌុលយ៉ាដេត៖

លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖ រជ្ជទាយាទដែលនឹងឡើងគ្រងរាជ្យស្នងព្រះចៅភូមិបុល អាឌុលយ៉ាដេត ត្រូវបានគេដឹងអស់ហើយថាព្រះអង្គម្ចាស់ Maha Vajiralongkorn ។ តើលោក បណ្ឌិតយល់ឃើញបែបណាដែរចំពោះរជ្ជទាយាទនេះ?

លោក ដេត សុខឧត្តម៖ បាទ យើងបានឃើញហើយនៅតាមសារព័ត៌មាននានា ក៏ដូចជាអ្វីដែលយើងបានដឹងកន្លងមក សូម្បីតែប្រជាជនថៃក៏បានដឹងថា ព្រះអង្គម្ចាស់ Maha Vajiralongkorn ទ្រង់ជាបុគ្គលដែលមិនសូវទទួលបានការគាំទ្រច្រើនទេ។ នេះក៏ដោយសារបុគ្គលិកលក្ខណៈរបសទ្រង់ប្លែក ដូចជាទ្រង់ធ្លាប់មានរឿងអាស្រូវច្រើនមានទាំងធ្លាប់លេងល្បែង ហើយបានតែងតាំងសុនខរបស់ទ្រង់ជាសេនាប្រមុខកងទ័ពអាកាសជាដើម។ វាជារឿងប្លែកៗដែលប្រជាជនថៃ ទូទៅ និងមនុស្សទូទាំងពិភពលោកមើលឃើញថា ទ្រង់ហាក់បីដូចជាមិនស័ក្តិសមជាព្រះមហាក្សត្រដែលដឹកនាំប្រទេសមួយឡើយ។ អញ្ចឹងចង់មិនចង់ នៅពេល ទ្រង់ឡើងដឹកនាំប្រទេស ប្រហែលជាមិនអាច ទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាព ក៏ដូចជាការគាំទ្រ គោរពស្រឡាញ់ពីប្រជាជនថៃអស់ពីដួងចិត្តដូចជាព្រះបិតារបស់ទ្រង់ឡើយ។

លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះទ្រង់ Vajiralongkorn បានស្នើសុំពន្យារពេលឡើងគ្រងរាជ្យហើយដោយទុកពេលកាន់ទុក្ខចំពោះការសោយទិរង្គត របស់បិតាទ្រង់សិន។ តើលោកយល់ឃើញបែបណាដែរចំពោះការស្នើសុំពន្យារពេលនេះ?

លោក ដេត សុខឧត្តម៖ខ្ញុំគិតថានេះប្រហែលជាការចរចាគ្នារវាងព្រះរាជបុត្រារជ្ជទាយាទ និងមេដឹកនាំយោធាក្នុងការផ្តល់ពេលវេលាមួយឆ្នាំ ឬក្នុងប៉ុន្មានខែខាងមុខនេះដើម្បី ឲ្យស្ថានភាពស្ងប់ស្ងាត់បន្តិច។ ហើយគេអាចនឹងរៀបចំការឃោសនាអ្វីមួយដើម្បីប្តូរផ្លាស់មុខមាត់របស់ព្រះរាជាថ្មីដែលនឹងឡើងគ្រោងរាជ្យ និងដើម្បីបង្ហាញពីភាពល្អនិងគុណសម្បត្តិរបស់ទ្រង់ឲ្យប្រជានុរាស្ត្របានដឹង។ យើងអាចនិយាយម្យ៉ាងទៀតបានថា គេប្រើពេលនេះ ដើម្បីស្វែងរកយុទ្ធសាស្ត្រយ៉ាងណាដើម្បីទាក់ទាញប្រជាប្រិយភាពរបស់ព្រះអង្គម្ចាស់ Vajiralongkorn ក្នុងចំណោមប្រជាជនថៃ។

លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖ យើងងាកទៅមើលម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ចក្រី Sirindhorn ហាក់បីដូចជាមានប្រជាប្រិយភាពខ្ពស់និងទទួលបានការគាំទ្រនិងកោតស្ញប់ស្ញែងខ្លាំងពីសំណាក់ប្រជានុរាស្ត្រថៃ។ តើការឡើងគ្រងរាជ្យរបស់ម្ចាស់ក្សត្រិ៍អង្គអាចកើតឡើងទេព្រោះទ្រង់សក្តិសមតំណែងនេះជាង?

លោក ដេត សុខឧត្តម៖ ប្រសិនជាយើងក្រឡេកមើលលើប្រជាប្រិយភាពរវាងទ្រង់ទាំងពីរ ប្រជាជនថៃគាំទ្រទ្រង់ម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ Sirindhorn ច្រើនជាង ដោយសារទ្រង់មានចំណេះដឹងខ្ពស់ មានភាពស្និទ្ធសា្នលជាមួយប្រជាជនច្រើននិងមានលទ្ធភាពបំពេញការងារសង្គមច្រើន។ ក៏ប៉ុន្តែបើតាមផ្លូវច្បាប់ វាមិនអាចទៅរួចទេ ដោយសារដ្ឋធម្មនុញ្ញរាល់ថ្ងៃអនុញ្ញាតឲ្យទាយាទដែលមានភេទប្រុសឡើងកាន់តំណែង។ ហើយមួយទៀតព្រះចៅភូមិបុល អាដុល យ៉ាដេត បានតែងតាំងទ្រង់ Vajiralongkorn ជារជ្ជទាយាទរួចទៅហើយមុនទ្រង់សោយទិវង្គតនោះ។ ដូច្នេះហើយបើតាមផ្លូវច្បាប់ វាមិនអាចទៅរួចទេ។

យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ ទ្រង់ម្ចាស់ក្សត្រិយ៍អាចឡើងគ្រងរាជ្យបាន ក្នុងកាលៈទេសៈវិសាមញ្ញមួយ។ ឧទាហរណ៍ថា ព្រះអង្គម្ចាស់ Vajiralongkorn សម្រេចដាក់រាជ្យដោយឯកឯង ឬក៏មានការធ្វើវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញដោយតក់ក្រហល់អ្វីមួយអ៊ីចឹងទើបអាចធ្វើទៅកើត។

លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖ ចុះលោកយល់ថាវាអាចមានវិបត្តិរាជ្យបល្ល័ង្កនៅថៃដោយសារការប្រជែងគ្នារវាងក្សត្រទាំងពីរទេ?

បើសិនជាបី ឬបួនឆ្នាំមុនមានការលើកឡើងច្រើនរឿងវិបត្តិរាជ្យបល្ល័ង្កនេះ។ ពីព្រោះពេលនោះ យើងឃើញថា ទ្រង់ Vajiralongkorn មានទំនាក់ទំនងជិតស្និទ្ធជាងជាមួយលោក ថាក់ស៊ីន ស៊ីណាវ៉ាត្រាអតីនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ចំណែកខាងយោធា វិញហាក់ពេញចិត្តខ្លាំងចំពោះម្ចាស់ក្សត្រិយ៍ ចក្រី Sirindhorn។ ក៏ប៉ុន្តែប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ក្រុមយោធាក៏ផ្លាស់ប្តូរយុទ្ធសាស្ត្រនិងចាប់ដៃធ្វើជាសម្ព័ន្ធមិត្តជាមួយព្រះអង្គម្ចាស់ Vajiralongkorn ដែរ។ ហើយអ្វីដែលគេគួរកត់សម្គាល់ រយយៈពេលចុងក្រោយនេះ ទំនាក់ទំនងរវាងព្រះអង្គម្ចាស់ Vajiralongkorn ជាមួយលោក ថាក់ស៊ីន ក៏លែងមានភាពស្អិតល្មួតអីដូចមុនដែរ។ ឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែង ដូចជាការធ្វើឲ្យមានយុទ្ធនាការជិះកង់រៀបចំដោយទ្រង់ Vajaralongkorn ដើម្បីធ្វើឲ្យព្រះចៅភូមិបុល អាឌុលយ៉ាដេត មានព្រះរាជសុខភាពល្អ។ ដូច្នេះ វាមិនមានវិបត្តិអ្វីកើតឡើងទេ ហើយព្រះអង្គម្ចាស់ Vajiralongkorn នឹងនៅតែឡើងគ្រងរាជ្យតាមការកំណត់។

លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖ ជាសំណួរចុងក្រោយលោកបណ្ឌិត យើងចាប់អារម្មណ៍លើអនាគតនៃរបបរាជានិយមថៃ។ លោកបានលើកឡើងថា រាជ្យបល្ល័ង្កថៃនឹងថមថយចុះឥទ្ធិពលតាមការសោយទិវង្គតរបស់ព្រះចៅភូមិបុល អាឌុលយ៉ាដេតដែរ។ តើរបបនេះនឹងនៅតែស្ថិតស្ថិរឬក៏យ៉ាងណា?

លោក ដេត សុខឧត្តម៖ ខ្ញុំគិតថា ចង់មិនចង់ បន្ទាប់ពីទ្រង់បានដឹកនាំប្រទេសយូរអង្វែងដូច្នេះ ព្រះរាជវត្តមានរបស់ព្រះចៅភូមិបុល អាដុលយ៉ាដេត បានគ្របដណ្តប់ខ្លាំងលើជីវិតរស់នៅរបស់ប្រជាជនថៃគ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈ នៅពេលដែលមានក្សត្រអង្គថ្មីឡើងគ្រងរាជ្យ ទោះបីទ្រង់ជាបុគ្គលបែបណាក៏ដោយ ក៏ពិបាកជំនួសនូវវត្តមានដ៏វិសេសវិសាលរបស់មហាក្សត្រចាស់ដែរ។ ហើយម្យ៉ាងដូចខ្ញុំបានរៀបរាប់ខាងដើមស្រាប់ហើយ ប្រជាប្រិយភាពរបស់ទ្រង់ Vajiralongkorn មិនអាចរក្សាប្រជាប្រិយភាពរបស់ស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រទេ ហើយថែមទាំងអាចធ្វើឲ្យប្រជាប្រិយភាពនេះថយចុះផងដែរ។ នេះក៏ ដោយសារតែបុគ្គលិកលក្ខណៈរបស់ទ្រង់ហាក់ដូចជាមិនសមជាព្រះមហាក្សត្រឡើយ ក្នុងក្រសែរភ្នែកប្រជាជន។

ទាក់ទងបញ្ហានេះ វាមានសេណារីយ៉ូពីរ។ សេណេរីយ៉ូទីមួយ នៅពេលទ្រង់ឡើងគ្រងរាជ្យ តើទ្រង់អាចនឹងជ្រើសរើសយកការដឹកនាំរបៀបណា? លក្ខណៈទីមួយ ទ្រង់អាចជ្រើសរើសយកការធ្វើជាព្រះមហាក្សត្រសោយរាជ្យតែមិនកាន់អំណាចឬ ជាព្រះមហាក្សត្រគ្រប់គ្រងអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ដែលវាមានន័យថា ទ្រង់មិនចូលរួមសកម្មក្នុងរឿងនយោបាយ ហើយទ្រង់ប្រហែលជាអាចបន្តសកម្មភាពផ្ទាល់ខ្លួនឬជីវិតឯកជននៅក្នុងប្រទេសខ្លះនិងនៅក្រៅប្រទេសខ្លះ។ ដូច្នេះវានឹងធ្វើឲ្យអំណាចរបស់ស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រថមថយ។

សេណារីយ៉ូមួយទៀត គឺ ព្រះមហាក្សត្រទ្រង់ប្តូរព្រះទ័យ ហើយលូកដៃចូលជ្រៅក្នុងរឿងនយោបាយ។ នេះក៏មិនមែនជារឿងល្អដែរព្រោះវានឹងធ្វើឲ្យមានភាពវឹកវរ ឬក្រឡាប់ចាក់នយោបាយនៅថៃ ព្រោះក្រុមនយោបាយផ្សេងៗនៅក្នុងប្រទេសមានទាំងក្រុមអាវក្រហម និងក្រុមយោធា ក៏ដូចជាក្រុមផ្សេងទៀតជាដើមអាចនឹងព្យាយាមដណ្តើមទាញយកប្រជាប្រិយភាពតាមរយៈការចង់សម្ព័ន្ធភាពជាមួយព្រះមហាក្សត្រ។ ឬក៏វាអាចមានការរិះគន់ចំៗលើព្រះមហាក្សត្រតែម្តងចំពោះការលូកលាន់ចូលក្នុងបញ្ហានយោបាយ ហើយទ្រង់មិនសូវមានឥទ្ធិពលដូចបិតាទ្រង់។ ដូច្នេះហើយពេលដែលលោកលូកលាន់ខ្លាំងក្នុងបញ្ហានយោបាយ វានឹងធ្វើឲ្យមានការខ្វែងគំនិតគ្នាខ្លាំងនិងភាពល្អក់ករកដល់ស្ថាប័ននយោបាយ។ ជារួមសេណារីយ៉ូទាំងពីរនេះនឹងធ្វើឲ្យស្ថាប័នរាជបល្ល័ង្កថយចុះឥទ្ធិពលមួយជាលក្ខណៈសន្តិភាពជាង និងមួយទៀតជាលក្ខណៈវឹកវរ៕