អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
អ្នកវិភាគថា ទោះហ៊ីឡារី ឬត្រាំ ជាប់ឆ្នោត ក៏គ្មានភាពវិជ្ជមានដល់កម្ពុជាដែរ
×![]()
ការផ្លាស់ប្តូរប្រធានាធិបតីអាមេរិកនឹងនាំឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយការបរទេសផងដែរ។ ក្នុងនោះទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិកនិងអាមេរិកក៏អាចនឹងមានការប្រែប្រួលដូចគ្នា គ្រាន់តែតិចឬច្រើនអាស្រ័យលើថា អ្នកណានឹងជាប់ឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ។ ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ អ្នកជំនាញនយោបាយការបរទេស វាយតម្លៃថា ក្នុងចំណោមបេក្ខជនទាំងពីរលោក ដូណាល់ ត្រាំ និងលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ទោះអ្នកណាម្នាក់ជាប់ឆ្នោតក៏មិនសូវមានផលវិជ្ជមានសម្រាប់ទំនាក់ទំនងអាមេរិកនិងកម្ពុជាដែរ។
ថ្ងៃ ៨ វិច្ឆិកាខាងមុខនេះប្រជាជនអាមេរិកនឹងបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធីបតីថ្មី។ ជាទូទៅការផ្លាស់ប្តូរប្រធានាធិបតីនេះនឹងជំរុញឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយក្នុងស្រុកនិងការបរទេសផងដែរ។ ក្នុងនោះទំនាក់ទំនងងរវាង អាមេរិកនិងប្រទេសផ្សេងទៀតរួមទាំងកម្ពុជាផងក៏អាចនឹងមានការប្រែប្រួលដូចគ្នា គ្រាន់តែតិចឬច្រើនអាស្រ័យលើថា អ្នកណានឹងជាប់ឆ្នោតប៉ុណ្ណោះ។
ទាក់ទងបញ្ហានេះ លោកបណ្ឌិត អ៊ា សុផល សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកការទូតនិងកិច្ចការពិភពលោកនៃសកលវិទ្យាល័យ Occidental College នៅរដ្ឋ Los Angeles សហរដ្ឋអាមេរិក និងជាអ្នកនិពន្ធសៀវភៅ ដែលមានចំណងជើងថា «ការពឹងផ្អែកលើជំនួយបរទេសនៅកម្ពុជា» ឬ (Aid Dependence in Cambodia) យល់ឃើញ ក្នុងចំណោមបេក្ខជនទាំងពីរ ទោះបីអ្នកណាម្នាក់ជាប់ឆ្នោតក៏មិនសូវមានផលល្អសម្រាប់កម្ពុជាដែរ។
លោក អ៊ា សុផល ថ្លែងប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថ្មីៗតាមសារអេឡិចត្រូនិកថា ក្នុងករណីដែលលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុនជាប់ឆ្នោត ទំនាក់ទំនងកម្ពុជាអាមេរិកអាចនឹងស្ថិតនៅកម្រិតទាបដោយសារកម្ពុជាងាកទៅរកចិនខ្លាំងពេក។ អ្វីដែលមិនអាចប្រកែកបាននោះគឺ រដ្ឋបាលលោកស្រី ហ៊ីឡារី នឹងបន្តរិះគន់សម្ព័ន្ធភាពដ៏ស្អិតល្មួតរវាងកម្ពុជានិងចិន។
«លោកស្រីហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ធ្លាប់អញ្ជើញមកខ្មែរពីរដង ហើយលោកស្រីបានរិះគន់សម្ព័ន្ធភាពរវាងកម្ពុជានិងចិនដែរ។ ដូច្នេះបើករណីលោកស្រី ក្លាយជាប្រធានាធិបតី លោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន នឹងនៅតែយល់ឃើញថាកម្ពុជាមិនចាំបាច់មានទំនាក់ទំនងស្អិតល្មួតជាមួយចិនទេ។ ការងាកចេញពីចិននៅតែអាចធ្វើទៅបានសម្រាប់កម្ពុជា។ វាជារឿងប្រសើរ បើយើងធ្វើជាអ្នកគាំទ្រកម្ពុជា ជាជាងធ្វើជាអ្នកគាំទ្រចិន ឬគាំទ្រអាមេរិកនោះ»។
ដោយឡែក លោក អ៊ា សុផល យល់ថា វាក៏មិនមែនជាដំណឹងល្អប៉ុន្មានដែរសម្រាប់កម្ពុជា បើសិនជាលោក ដូណាល់ ត្រាំជាប់ឆ្នោត។ លោកពន្យល់ថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ ប្រហែលជានឹងមិនខ្វល់ខ្វាយពីបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាទេ។ ដូច្នេះវានឹងមិនមានការរិះគន់ អ្វីច្រើនចំពោះដែលកើតមានឡើងនៅកម្ពុជាឡើយ។
ចំណែក ទំនាក់ទំនងធុរកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជានិងអាមេរិកក៏ប្រហែលជាមិនមានការលូតលាស់អ្វីដែរ។ ផ្ទុយទៅវិញ គោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ចមានលក្ខណៈជាតិនិយមរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងជំរុញឲ្យមានការកាត់បន្ថយទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិកជាមួយពិភពខាងក្រៅរួមទាំងកម្ពុជាផងដែរ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប៉ុន្តែនិយាយរឿងជំនួញលោក ដូណាល់ ត្រាំនេះ រឿងបីយ៉ាងដែលគាត់ពូកែ ទីមួយមិនបង់ពន្ធ, ទីពីរ បំប៉ោងស្ថានការណ៍រឿងព្រំដែន និង ចុងក្រោយជំនួញក្ស័យធន។ ដូច្នេះខ្ញុំដូចជាមិនមានសង្ឃឹមសោះចំពោះអនាគត នៃទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងកម្ពុជានិងអាមេរិក។ មួយវិញទៀតគោលនយោបាយជាតិនិយមផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងនាំឲ្យមានការកាត់បន្ថយទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិកនិងប្រទេសដទៃទៀតលើពិភពលោក ដែលវាជាដំណឹងអាក្រក់មួយសម្រាប់កម្ពុជា»។
សូមបញ្ជាក់បន្តិចដែរ លោក ដូណាល់ ត្រាំ ធ្លាប់លើកឡើងជាច្រើនដងថា បើសិនជាលោកជាប់ឆ្នោត លោកនឹងចរចាឡើងវិញ ឬអាចទាត់ចោលកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មធំៗរួមទាំងភាពជាដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិក (TPP) ផងដែរ។ ហើយលោកក៏នឹងព្យាយាមកាត់បន្ថយទំនាក់ទំនងពាណិជ្ជកម្មជាមួយប្រទេសខាងក្រៅ រួមទាំងដំឡើងពន្ធឲ្យខ្ពស់សម្រាប់ផលិតនាំចូលថែមទៀតផង។
ចំណែកលោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធ សហស្ថាបនិកវិទ្យាស្ថានកម្ពុជាសម្រាប់ការសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ បានលើកឡើងស្រដៀងគ្នាផងដែរថា ទោះលោក ដូណាល់ ត្រាំ ឬលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន ជាប់ឆ្នោតក៏ដោយ វាមិនមានផលវិជ្ជាមានច្រើនសម្រាប់កម្ពុជាដែរ។
លោកបានពន្យល់ថា បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនិងប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា នឹងក្លាយជាចំណុចស្នូលដែលកំណត់ទំនាក់ទំនងកម្ពុជានិងអាមេរិក ពេលលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុនជាប់ឆ្នោត។ សម្ពាធលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននឹងមានកាន់តែច្រើន បើសិនសិទ្ធិមនុស្សនិងតម្លៃប្រជាធិបតេយ្យមិនត្រូវបានគេគោរពនោះ។
«ក្រោមរដ្ឋបាលលោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន គោលនយោបាយការបរទេសរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងកាន់ខ្លាំងនិងដាច់ណាត់។ ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សនៅបន្តជារឿងអាទិភាពសម្រាប់គោលនយោបាយការបរទេសអាមេរិក។ វាជារឿងចៀសមិនផុតទេដែល សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងដាក់សម្ពាធបន្ថែមលើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាពាក់ព័ន្ធរឿងសិទ្ធិមនុស្សនេះ។ ដូច្នេះទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា និងអាមេរិកនឹងកាន់តែល្អក់កករក្នុងករណីដែលតម្លៃនិងគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាមិនត្រូវបានលើកស្ទួយនោះ»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក ឈាង វណ្ណារិទ្ធិ ប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថ្មីៗតាមសារអេឡិចត្រូនិក។
បន្ថែមពីនេះ អ្នកវិភាគខាងលើ ក៏យល់ឃើញផងដែរថា បើបេក្ខជនប្រធានាធិបតីបក្សសាធារណរដ្ឋជាប់ឆ្នោតវិញ កម្ពុជាក៏នឹងរងឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដែលបណ្តាលមកពីការប្រឈមបញ្ហានៃសេដ្ឋកិច្ចសកលផងដែរ។
លោកបន្តថា៖ «ក្នុងករណីដែលលោក ដូណាល់ ត្រាំជាប់ឆ្នោតវិញ សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកនឹងប្រឈមបញ្ហាកាន់តែអាក្រក់ ដោយសារទំនុកចិត្តរបស់អ្នកវិនិយោគនឹងធ្លាក់ចុះខ្លាំង»៕
Tag:
ដូណាល់ ត្រាំ
ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
