អន្តរជាតិ
ប្រធានាធិបតីរវ៉ាន់ដារិះគន់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ថា កាត់ទោសតែអាហ្វ្រិក
ប្រធានាធិបតីរវ៉ាន់ដា ផូល កាហ្កាមេ (រូបភាព AFP)
×![]()
ដោយ: តន ចាន់រិទ្ធារ៉ា
ប្រធានាធិបតីរវ៉ាន់ដា ផូល កាហ្កាមេ (Paul Kagame) បាននិយាយវាយប្រហារតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ (ICC) ដែលកាត់ទោសតែមេដឹកនាំ ឬបុគ្គលមកពីប្រទេសអាហ្វ្រិក។ លោក កាហ្កាមេ និយាយថា តុលាការអន្តរជាតិនេះបរាជ័យក្នុងការកាត់ទោសបុគ្គលនៅតំបន់ផ្សេងៗ និងលំអៀងដោយចំហប្រឆាំងអាហ្វ្រិក។ មេដឹកនាំប្រទេសអាហ្វ្រិកមួយនេះធ្លាប់ទាំងនិយាយថា ស្ថាប័នយុត្តិធម៌នេះគ្រាន់តែជាឧបករណ៍បម្រើនយោបាយគេប៉ុណ្ណោះ។
ដោយសារតែជនជាប់ចោទ និងអ្នកជាប់ទោសដោយសារតុលាការព្រហ្មទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិ ប្រធានាធិបតីរវ៉ាន់ដា ផូល កាហ្កាមេ បានរិះគន់ថា តុលាការមួយនេះលំអៀង កាត់ទោសតែជនជាតិអាហ្វ្រិក និងមិនដែលរកយុត្តិធម៌នៅតំបន់ផ្សេងឡើយ។ នេះមិនមែនជាលើកទីមួយឡើយដែលមេដឹកនាំរដ្ឋអាហ្វ្រិកមួយនេះរិះគន់មិនប្រណីមាត់លើស្ថាប័នយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ដែលមានមូលដ្ឋានតាំងនៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។
ក្នុងជំនួបជាមួយអ្នកជំនួញទូរគមនាគមន៍ Mo Ibrahim នៅចុងសប្ដាហ៍មុន លោក កាហ្កាមេ បញ្ជាក់ថា តុលាការនេះត្រូវបានបង្កើតដោយឈរលើគោលការណ៍បន្លំចាប់តាំងពីលេចជារូបរាងមកម្ល៉េះ។ ពោល គឺតុលាការនេះ ជាតុលាការកាត់ទោសប្រជាជនអាហ្វ្រិក មិនមែនប្រជាជនមកពីប្រទេសផ្សេងឡើយ ហើយលោក កាហ្កាមេ មិនគិតថា លោកជឿខុសឡើយ។ នេះបើតាមការផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន Al Jazeera ។
មកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុងចំណោមការស៊ើបអង្កេតទាំងដប់របស់តុលាការនេះ មាន៩ករណីកើតឡើងនៅអាហ្វ្រិក។ ជាមួយគ្នានេះដែរ អ្នកទោសចំនួន៥នាក់ដែលត្រូវបានកាត់ទោសរួចរាល់ សុទ្ធតែមកពីប្រទេសអាហ្វ្រិកទាំងអស់ដូចជាសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្ដាល និងម៉ាលី។ បើតាមលោក កាហ្កាមេ មេដឹកនាំអាហ្វ្រិកខ្លះដែលត្រូវតុលាការ ICC កាត់ទោស មានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយប្រទេសផ្សេង ប៉ុន្តែតុលាការនេះមិនបានកាត់ទោសឡើយ។
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ និងចូលជាធរមាននៅឆ្នាំ២០១២ ។ តុលាការអចិន្ត្រយ៍នេះមានអំណាចកាត់ទោស និងដាក់ពិន័យបុគ្គលដែលប្រព្រឹត្តអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មនៃការឈ្លានពាន។ យ៉ាងណាក្ដី តុលាការអន្តរជាតិនេះមានអំណាចតែលើប្រទេសដែលជាភាគីនៃលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមប៉ុណ្ណោះ។
ដោយសារតែការយល់ឃើញថា ស្ថាប័នយុត្តិធម៌មួយនេះមានការលំអៀង ប្រទេសអាហ្វ្រិកជាច្រើនបានគំរាម ឬបង្ហាញបំណងដកខ្លួនចេញពីតុលាការនេះ ខណៈរវ៉ាន់ដាមិនមែនជាភាគីមួយនៃតុលាការនេះឡើយ។ នៅអាស៊ាន គេឃើញមានហ្វីលីពីនដែលបានប្រកាសដកខ្លួនពីស្ថាប័ននេះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិបើកការស៊ើបអង្កេតបឋមលើសង្គ្រាមគ្រឿងញៀនរបស់លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទើតេ ដែលសម្លាប់មនុស្សរាប់ពាន់នាក់នៅក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ៕
ដោយសារតែជនជាប់ចោទ និងអ្នកជាប់ទោសដោយសារតុលាការព្រហ្មទណ្ឌកម្មអន្តរជាតិ ប្រធានាធិបតីរវ៉ាន់ដា ផូល កាហ្កាមេ បានរិះគន់ថា តុលាការមួយនេះលំអៀង កាត់ទោសតែជនជាតិអាហ្វ្រិក និងមិនដែលរកយុត្តិធម៌នៅតំបន់ផ្សេងឡើយ។ នេះមិនមែនជាលើកទីមួយឡើយដែលមេដឹកនាំរដ្ឋអាហ្វ្រិកមួយនេះរិះគន់មិនប្រណីមាត់លើស្ថាប័នយុត្តិធម៌អន្តរជាតិ ដែលមានមូលដ្ឋានតាំងនៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហូឡង់។
ក្នុងជំនួបជាមួយអ្នកជំនួញទូរគមនាគមន៍ Mo Ibrahim នៅចុងសប្ដាហ៍មុន លោក កាហ្កាមេ បញ្ជាក់ថា តុលាការនេះត្រូវបានបង្កើតដោយឈរលើគោលការណ៍បន្លំចាប់តាំងពីលេចជារូបរាងមកម្ល៉េះ។ ពោល គឺតុលាការនេះ ជាតុលាការកាត់ទោសប្រជាជនអាហ្វ្រិក មិនមែនប្រជាជនមកពីប្រទេសផ្សេងឡើយ ហើយលោក កាហ្កាមេ មិនគិតថា លោកជឿខុសឡើយ។ នេះបើតាមការផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន Al Jazeera ។
មកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ ក្នុងចំណោមការស៊ើបអង្កេតទាំងដប់របស់តុលាការនេះ មាន៩ករណីកើតឡើងនៅអាហ្វ្រិក។ ជាមួយគ្នានេះដែរ អ្នកទោសចំនួន៥នាក់ដែលត្រូវបានកាត់ទោសរួចរាល់ សុទ្ធតែមកពីប្រទេសអាហ្វ្រិកទាំងអស់ដូចជាសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកុងហ្គោ សាធារណរដ្ឋអាហ្វ្រិកកណ្ដាល និងម៉ាលី។ បើតាមលោក កាហ្កាមេ មេដឹកនាំអាហ្វ្រិកខ្លះដែលត្រូវតុលាការ ICC កាត់ទោស មានជាប់ពាក់ព័ន្ធជាមួយប្រទេសផ្សេង ប៉ុន្តែតុលាការនេះមិនបានកាត់ទោសឡើយ។
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមក្នុងឆ្នាំ១៩៩៨ និងចូលជាធរមាននៅឆ្នាំ២០១២ ។ តុលាការអចិន្ត្រយ៍នេះមានអំណាចកាត់ទោស និងដាក់ពិន័យបុគ្គលដែលប្រព្រឹត្តអំពើប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មនៃការឈ្លានពាន។ យ៉ាងណាក្ដី តុលាការអន្តរជាតិនេះមានអំណាចតែលើប្រទេសដែលជាភាគីនៃលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូមប៉ុណ្ណោះ។
ដោយសារតែការយល់ឃើញថា ស្ថាប័នយុត្តិធម៌មួយនេះមានការលំអៀង ប្រទេសអាហ្វ្រិកជាច្រើនបានគំរាម ឬបង្ហាញបំណងដកខ្លួនចេញពីតុលាការនេះ ខណៈរវ៉ាន់ដាមិនមែនជាភាគីមួយនៃតុលាការនេះឡើយ។ នៅអាស៊ាន គេឃើញមានហ្វីលីពីនដែលបានប្រកាសដកខ្លួនពីស្ថាប័ននេះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋអាជ្ញាតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិបើកការស៊ើបអង្កេតបឋមលើសង្គ្រាមគ្រឿងញៀនរបស់លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទើតេ ដែលសម្លាប់មនុស្សរាប់ពាន់នាក់នៅក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ៕
Tag:
អាហ្វ្រិក
រវ៉ាន់ដា
ICC
Paul Kagame
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
