អន្តរជាតិ
តួកគី៖លោក Erdogan ឈ្នះឆ្នោតប្រធានាធិបតីជាថ្មី និងត្រៀមពង្រឹងអំណាចនីតិប្រតិបត្តិ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
លោក Recep Tayyip Erdogan ទទួលជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីនៅចុងសប្តាហ៍នេះ ហើយគណបក្សកាន់អំណាចយុត្តិធម៌ និងអភិវឌ្ឍន៍(AKP) ក៏ឈ្នះឆ្នោតបានអាសនៈសភាភាគច្រើនផងដែរ។ ជ័យជម្នះលើកនេះ ធ្វើឲ្យលោកអាចបន្តក្តោបក្តាប់អំណាចទៀត ក្រោយស្ថិតក្នុងតំណែងអស់ ១៥ ឆ្នាំមករួចមកនោះ។
ប្រជាជនតួកគីនាំគ្នាទៅបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃអាទិត្យទី ២៤ ខែមិថុនានេះ ដោយជ្រើសរើសលោក Recep Erdogan ជាប្រធានាធិបតីជាថ្មីទៀត។ លោកបានទទួលសំឡេងគាំទ្រលើសពី ៥២ ភាគរយ ដែលធ្វើឲ្យក្លាយជាអ្នកទទួលជ័យជម្នះជាផ្លូវការមិនបាច់ចូលប្រកួតតង់ទីពីរឡើយ។ ប្រជាជនតួកគីជាអ្នកគាំទ្រលោក Erdogan នាំគ្នាប្រមូលផ្តុំនៅរដ្ឋធានី អង់ការ៉ា និងក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល ដើម្បីអបអរសាទរជ័យជម្នះជាថ្មីនេះ។
បើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរដ្ឋ Anadolu ការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិនៅតួកគីលើកនេះមានការប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ដោយសារបេក្ខជនប្រធានាធិបតីដែលឈរឈ្មោះចង់ផ្តួលលោក Erdogan នោះមានប្រជាប្រិយភាពខ្ពស់ដែរ។ បេក្ខជនម្នាក់នោះគឺលោក Muharrem Ince ដែលមកពីបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ បក្សអ្នកសាធារណរដ្ឋ (CHP)។ លោកបានទទួលសំឡេងគាំទ្រត្រឹម ៣១,៥ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។
វាជាលើកដំបូងហើយដែលប្រជាជនតួកគីបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតី និងសមាជិកសភានៅពេលជាមួយគ្នានោះ។ ការបោះឆ្នោតរបៀបនេះគឺអនុលោមទៅតាមការវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលត្រូវបានអនុម័តតាមប្រជាមតិមួយកាលពីឆ្នាំមុន ហើយវាក៏ប្តូរប្រព័ន្ធដឹកនាំសភានិយមទៅកាន់ប្រធានាធិបតីនិយមផងដែរ។
ដោយឡែកក្រៅពីឈ្នះតំណែងប្រធានាធិបតី បក្សកាន់អំណាចរបស់លោក Erdogan គឺបក្ស AKP ក៏ឈ្នះបានអាសនៈភាគច្រើនក្នុងសភាផងដែរថែមទៀតផង។ បក្ស AKP និងបក្សសម្ព័ន្ធមិត្ត ចលនាជាតិនិយម (NHP) ឈ្នះបានអាសនៈសរុប ៣៤៣ លើអាសនៈសរុប ៦០០ ឯណោះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ គណបក្សប្រឆាំង CHP របស់លោក Muharrem បានទិតៀនការបោះឆ្នោតជាពិសេសការរាប់សន្លឹកឆ្នោតតែម្តង។ ហើយក្រៅពីនេះគេថែមទាំងចោទថា ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរដ្ឋផ្សាយព័ត៌មានលម្អៀងទៅរកប្រធានាធិបតី និងបក្សកាន់អំណាចផងដែរ។
លោក Erdogan ដែលជាអ្នកឈ្នះឆ្នោតបន្តកាន់អំណាចទៅមុខទៀតនោះ បានព្រមានផងដែររាល់អ្នកដែលមានមន្ទិលសង្ស័យចំពោះដំណើរការនៃការបោះឆ្នោត និងការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនោះ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា អ្នកចាញ់ឆ្នោតត្រូវទទួលលទ្ធផល ហើយមិនគួរព្យាយាមបំផ្លាញដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសឡើយ។
Erdogan កំពុងបន្តពង្រឹងអំណាចផ្តាច់ការ?
លោក Erdogan ដែលមានវ័យ ៦៤ ឆ្នាំបានកាន់អំណាចអស់រយៈពេល ១៥ឆ្នាំមកហើយដោយលោកឡើងកាន់តំណែងលើកដំបូងបំផុតជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ លោកទទួលជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតរហូត ស្រវាចាប់បានកៅអីប្រធានាធិបតីតែម្តង។
ស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក វាមានការរិះគន់ច្រើនជាពិសេសការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព និងការកែប្រែច្បាប់នានាដើម្បីពង្រឹងអំណាចប្រធានាធិបតី។ ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ លោកអាចនឹងអនុវត្តតាមការវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ កន្លងទៅ ដែលផ្តល់អំណាចលើសលុបដល់ប្រមុខរដ្ឋនេះផង។ ទីមួយគឺលោកមានអំណាចតែងតាំងរដ្ឋាភិបាលមួយដែលគ្មានតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
បន្ទាប់មក លោក Erdogan នឹងអាចពង្រឹងឥទ្ធិពលអំណាចនីតិប្រតិបត្តិលើអំណាចសភាទៀតព្រោះលោកមានអំណាចពេញលេញរំលាយសភាទាំងមូលដោយគ្មានការជំទាស់, អាចជ្រើសរើសសមាជិកសភាទាំងឡាយណាដែលមកពីបក្សរបស់លោកបានផងដែរ។ រឿងគោលនយោបាយវិញនោះ លោកក៏អាចអន្តរាគមន៍ក្នុងបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយរបស់ធនាគារកណ្តាលដែលជាស្ថាប័នឯករាជ្យថែមទៀតផង។
យោងតាមច្បាប់ស្តីពីការវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញតួកគីដដែលនោះ លោក Erdogan ក៏នឹងមានអភ័យឯកសិទ្ធិពេញលេញរួចផុតពីការកាត់ទោសនានា ហើយមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះសមាជិកសភាក៏គ្មានលទ្ធភាពអាចទាមទារដកហូតតំណែងប្រធានាធិបតីបានឡើយ ទោះជាក្រោមហេតុផលណាក៏ដោយ។
តាមពិតទៅ លោក Erdogan បានដឹកនាំប្រទេសក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះដោយប្រើប្រាស់ច្បាប់ដាក់រដ្ឋក្នុងការប្រកាសអាសន្ននៅឡើយ បន្ទាប់ពីមានចលនារដ្ឋប្រហារបរាជ័យមួយប្រឆាំងលោកនៅឆ្នាំ ២០១៦។ មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងការបង្ក្រាបចលនារដ្ឋប្រហារនេះ ហើយវាក៏ធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងអង់ការ៉ារងការថ្កោលទោសខ្លាំងពីសហគមន៍អន្តរជាតិដែរ៕
ប្រជាជនតួកគីនាំគ្នាទៅបោះឆ្នោតនៅថ្ងៃអាទិត្យទី ២៤ ខែមិថុនានេះ ដោយជ្រើសរើសលោក Recep Erdogan ជាប្រធានាធិបតីជាថ្មីទៀត។ លោកបានទទួលសំឡេងគាំទ្រលើសពី ៥២ ភាគរយ ដែលធ្វើឲ្យក្លាយជាអ្នកទទួលជ័យជម្នះជាផ្លូវការមិនបាច់ចូលប្រកួតតង់ទីពីរឡើយ។ ប្រជាជនតួកគីជាអ្នកគាំទ្រលោក Erdogan នាំគ្នាប្រមូលផ្តុំនៅរដ្ឋធានី អង់ការ៉ា និងក្រុងអ៊ីស្តង់ប៊ុល ដើម្បីអបអរសាទរជ័យជម្នះជាថ្មីនេះ។
បើតាមការចុះផ្សាយរបស់ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរដ្ឋ Anadolu ការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិនៅតួកគីលើកនេះមានការប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ដោយសារបេក្ខជនប្រធានាធិបតីដែលឈរឈ្មោះចង់ផ្តួលលោក Erdogan នោះមានប្រជាប្រិយភាពខ្ពស់ដែរ។ បេក្ខជនម្នាក់នោះគឺលោក Muharrem Ince ដែលមកពីបក្សប្រឆាំងដ៏ធំ បក្សអ្នកសាធារណរដ្ឋ (CHP)។ លោកបានទទួលសំឡេងគាំទ្រត្រឹម ៣១,៥ ភាគរយប៉ុណ្ណោះ។
វាជាលើកដំបូងហើយដែលប្រជាជនតួកគីបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតី និងសមាជិកសភានៅពេលជាមួយគ្នានោះ។ ការបោះឆ្នោតរបៀបនេះគឺអនុលោមទៅតាមការវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែលត្រូវបានអនុម័តតាមប្រជាមតិមួយកាលពីឆ្នាំមុន ហើយវាក៏ប្តូរប្រព័ន្ធដឹកនាំសភានិយមទៅកាន់ប្រធានាធិបតីនិយមផងដែរ។
ដោយឡែកក្រៅពីឈ្នះតំណែងប្រធានាធិបតី បក្សកាន់អំណាចរបស់លោក Erdogan គឺបក្ស AKP ក៏ឈ្នះបានអាសនៈភាគច្រើនក្នុងសភាផងដែរថែមទៀតផង។ បក្ស AKP និងបក្សសម្ព័ន្ធមិត្ត ចលនាជាតិនិយម (NHP) ឈ្នះបានអាសនៈសរុប ៣៤៣ លើអាសនៈសរុប ៦០០ ឯណោះ។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ គណបក្សប្រឆាំង CHP របស់លោក Muharrem បានទិតៀនការបោះឆ្នោតជាពិសេសការរាប់សន្លឹកឆ្នោតតែម្តង។ ហើយក្រៅពីនេះគេថែមទាំងចោទថា ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានរដ្ឋផ្សាយព័ត៌មានលម្អៀងទៅរកប្រធានាធិបតី និងបក្សកាន់អំណាចផងដែរ។
លោក Erdogan ដែលជាអ្នកឈ្នះឆ្នោតបន្តកាន់អំណាចទៅមុខទៀតនោះ បានព្រមានផងដែររាល់អ្នកដែលមានមន្ទិលសង្ស័យចំពោះដំណើរការនៃការបោះឆ្នោត និងការរាប់សន្លឹកឆ្នោតនោះ។ លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា អ្នកចាញ់ឆ្នោតត្រូវទទួលលទ្ធផល ហើយមិនគួរព្យាយាមបំផ្លាញដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យនៅក្នុងប្រទេសឡើយ។
Erdogan កំពុងបន្តពង្រឹងអំណាចផ្តាច់ការ?
លោក Erdogan ដែលមានវ័យ ៦៤ ឆ្នាំបានកាន់អំណាចអស់រយៈពេល ១៥ឆ្នាំមកហើយដោយលោកឡើងកាន់តំណែងលើកដំបូងបំផុតជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៤ លោកទទួលជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតរហូត ស្រវាចាប់បានកៅអីប្រធានាធិបតីតែម្តង។
ស្ថិតក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក វាមានការរិះគន់ច្រើនជាពិសេសការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាព និងការកែប្រែច្បាប់នានាដើម្បីពង្រឹងអំណាចប្រធានាធិបតី។ ក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ លោកអាចនឹងអនុវត្តតាមការវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ កន្លងទៅ ដែលផ្តល់អំណាចលើសលុបដល់ប្រមុខរដ្ឋនេះផង។ ទីមួយគឺលោកមានអំណាចតែងតាំងរដ្ឋាភិបាលមួយដែលគ្មានតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
បន្ទាប់មក លោក Erdogan នឹងអាចពង្រឹងឥទ្ធិពលអំណាចនីតិប្រតិបត្តិលើអំណាចសភាទៀតព្រោះលោកមានអំណាចពេញលេញរំលាយសភាទាំងមូលដោយគ្មានការជំទាស់, អាចជ្រើសរើសសមាជិកសភាទាំងឡាយណាដែលមកពីបក្សរបស់លោកបានផងដែរ។ រឿងគោលនយោបាយវិញនោះ លោកក៏អាចអន្តរាគមន៍ក្នុងបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងគោលនយោបាយរបស់ធនាគារកណ្តាលដែលជាស្ថាប័នឯករាជ្យថែមទៀតផង។
យោងតាមច្បាប់ស្តីពីការវិសោធនកម្មរដ្ឋធម្មនុញ្ញតួកគីដដែលនោះ លោក Erdogan ក៏នឹងមានអភ័យឯកសិទ្ធិពេញលេញរួចផុតពីការកាត់ទោសនានា ហើយមិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះសមាជិកសភាក៏គ្មានលទ្ធភាពអាចទាមទារដកហូតតំណែងប្រធានាធិបតីបានឡើយ ទោះជាក្រោមហេតុផលណាក៏ដោយ។
តាមពិតទៅ លោក Erdogan បានដឹកនាំប្រទេសក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះដោយប្រើប្រាស់ច្បាប់ដាក់រដ្ឋក្នុងការប្រកាសអាសន្ននៅឡើយ បន្ទាប់ពីមានចលនារដ្ឋប្រហារបរាជ័យមួយប្រឆាំងលោកនៅឆ្នាំ ២០១៦។ មនុស្សរាប់ម៉ឺននាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួនក្នុងការបង្ក្រាបចលនារដ្ឋប្រហារនេះ ហើយវាក៏ធ្វើឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្រុងអង់ការ៉ារងការថ្កោលទោសខ្លាំងពីសហគមន៍អន្តរជាតិដែរ៕
Tag:
តួកគី
Recep Tayyip Erdogan
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
