អន្តរជាតិ
រដ្ឋបាលអូបាម៉ាត្រៀមយកវៀតណាមជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រទុកទប់ទល់មហាយក្សចិន ![](https://image.thmeythmey.com/pictures/2015/07/08/obam_vn.jpg)
×![]()
ប្រធានធិបតីអាមេរិកលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានទទួលជួបប្រធានបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម Nguyen Phu Trong ដែលមិនមានតំណែងក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលឬជាប្រមុខរដ្ឋ ឬរដ្ឋាភិបាលនៅសេតវិមានក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន។ លោក អូបាម៉ា មានបំណងប្រែសត្រូវចាស់វៀតណាម ឲ្យទៅជាមិត្តកម្រិតខ្ពស់ស្ថិតក្នុងលំដាប់ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រក្នុងពេលដ៏ខ្លីខាងមុខទុកគ្រាន់ជាដៃជើងខ្លួនគ្រាន់បន្ថយឥទ្ធិពលចិននិងចង់ទាញវៀតណាមចូលគម្រោងសេដ្ឋកិច្ចភាពជាដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិកផង។ លោក អូបាម៉ា ក៏បានប្រាប់ភាគីវៀតណាម ថាលោកនឹងទៅទស្សនកិច្ចនៅវៀតណាមខាងមុខ។ វៀតណាមចង់ពង្រឹងអំណាចយោធា ដោយស្នើអាមេរិកឲ្យដកការហាមឃាត់ការលក់អាវុធយុទ្ធភ័ណ្ឌដែលអាមេរិកដាក់តាំងពីឆ្នាំ៧៥មកម្ល៉េះផង ។ ប៉ុន្តែការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សក្រោមរបបដឹកនាំបក្សតែមួយ នៅតែជាបញ្ហាចោទរារាំងអាមេរិកមិនឲ្យដកការហាមឃាត់នេះ។ ហើយការអញ្ជើញមេបក្សកុម្មុយនីស្តមកអាមេរិកបានធ្វើឲ្យកើតមានការរិះគន់ខ្លាំងៗពីសំណាក់សមាជិកសភាអាមេរិកនិងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សផងដែរ។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ ៖
គ្មានអ្នកណាម្នាក់ធ្លាប់រំពឹងថា សត្រូវដែលបានប្រយុទ្ធបង្ហូរឈាមគ្នារាប់ឆ្នាំ វៀតណាម និងអាមេរិក អាចលុបស្នាមអតីតកាលដ៏ជូចត់ ត្រលប់មកបង្កើតមិត្តភាពជាមួយគ្នាយ៉ាងស្អិតល្មួតដូច្នេះបានឡើយ។ តែបើថា ប្រជាជនវៀតណាមឆាប់ភ្លេចអតីតកាលនោះ ដូចជាមិនសូវសម ព្រោះវៀតណាមរងទុក្ខវេទនា ហើយក៏ចំណាយជីវិតមនុស្សរាប់លានដែរដើម្បីធ្វើសង្គ្រាមបណ្តេញទ័ពចក្រពត្តិអាមេរិកចេញពីស្រុកដែរ។ អាចនិយាយថា ការផ្លាស់ប្តូរបរិបទនយោបាយអន្តរជាតិឯណោះទេដែល បង្ខំឲ្យវៀតណាមបំភ្លេចរឿងចាស់ ដោយទុកកំហឹងមួយឡែក ចាប់ដៃសត្រូវខ្លួនដើម្បីទប់ទល់សត្រូវឯទៀត ទាន់ឱកាសហុចឲ្យ។ បច្ចុប្បន្នទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងវៀតណាម និងអាមេរិក បានឈានដល់កម្រិតមួយខ្ពស់មែនទែនហើយ ហើយអ្វីដែលមិនអាចប្រកែកបានគឺ បម្លាស់ប្តូរដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃរដ្ឋាភិបាលទាំងពីរកន្លងមក។ រហូតដល់ ម្សិលមិញនេះ លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានទទួលជួបជាមួយអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមនៅសេតវិមានថែមទៀត។ លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ក៏ប្រកាសជាផ្លូវការផងថា លោកនឹងមកទស្សនកិច្ចនៅវៀតណាមឆាប់ៗខាងមុខនេះ។ វាអាចកើតឡើងស្របពេលដែលលោកអញ្ជើញមកម៉ាឡេស៊ីដើម្ពីចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ីបូព៌ាខែវិច្ឆិកាខាងមុខ។
១. អាមេរិក ទុកបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សវៀតណាមមួយឡែកសិន ដើម្បីចែរចូវវៀតណាម
តាមពិតទៅ វត្តមានអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាម Nguyen Phu Trong នៅលើដែនដីប្រជាធិបតេយ្យអាមេរិក មិនមែនជារឿងសាមញ្ញប៉ុន្មានទេ។ វាបញ្ជាក់ថា អាមេរិកក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក បារ៉ាក់អូបាម៉ា កំពុងព្យាយាមជំរុញចំណងការទូតរដ្ឋទាំងពីរឲ្យកាន់តែជិតស្និទ្ធ និងល្អប្រសើរខ្លាំង មុនលោកចាកចេញពីតំណែងចុងឆ្នាំក្រោយ។ ថ្វីបើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅវៀតណាមជាកង្វល់សម្រាប់សហគមន៍អន្តរជាតិក៏ដោយចុះ លោក អូបាម៉ា ចាត់ទុកការបង្កើនទំនាក់ទំនងជាមួយវៀតណាមសំខាន់ជាង។ ក្នុងកិច្ចពិភាក្សា លោក អូបាម៉ា ក៏បានឆ្លៀតលើរឿងសើបសិទ្ធិមនុស្សនៅវៀតណាមដែរ តែលោកព្យាយាមមិនធ្វើឲ្យប៉ះពាល់អារម្មណ៍មេដឹកនាំវៀតណាមឡើយ។ ការអញ្ជើញមេបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមមកអាមេរិក វាជារឿងមិនសមរម្យរួចទៅហើយ ព្រោះវាបង្ហាញថា អាមេរិកមិនបានគិតគូរការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្សនៅវៀតណាមប៉ុន្មានទេ។ សកម្មជនសិទ្ធិមនុស្សបានតិះតៀនក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ហើយចលនាបាតុកម្មក៏ត្រូវគេរៀបចំឡើងផងដែរ ដើម្បីប្រឆាំងដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់មេបក្សកម្មុយនីស្តវៀតណាម ដោយពួកគេទាមទារឲ្យវៀតណាមគោរពសេរីភាពបញ្ចេញមតិ និងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយនិងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស។ ចំណែកសមាជិកសភាទាំងពីរបក្ស ក៏ឡាំប៉ារឿងលោក អូបាម៉ា អញ្ជើញនិងធ្វើបដិសណ្ឋារកិច្ចយ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះទស្សនកិច្ចអគ្គលេខាធិការបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណាមដែរ ព្រោះថាវាជារូបភាពអាក្រក់មួយ។ ទោះជាមានការតិះតៀន បញ្ចើចបញ្ចើរក្តី លោក អូបាម៉ា មានគោលជំហរផ្ទាល់ខ្លួនដោយលោក ចង់ប្រើនយោបាយផ្សាភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងឲ្យជិតស្និទ្ធលើវិស័យសេដ្ឋកិច្ចនិងការទូតជាមួយរដ្ឋកុម្មុយនីស្ត ដើម្បីឈានទៅជំរុញការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងប្រទេស។ លោក អូបាម៉ា ចង់ទាញវៀតណាមចូលក្នុងគម្រោងសេដ្ឋកិច្ចដៃគូអន្តរប៉ាស៊ីហ្វិករបស់ខ្លួនដែរ ដែលសមាជិកភាពវៀតណាមជំរុញការកែទម្រង់ផ្ទៃក្នុង។
២.អាមេរិកនិងវៀតណាមត្រៀមខ្លួនក្លាយជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ
ដោយឡែក ក្រុងហាណូយ និងក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនកំពុងត្រៀមខ្លួនរួចជាស្រេចហើយដើម្បីតំឡើងកម្រិតចំណងការទូតដល់ថ្នាក់ខ្ពស់ ក្លាយជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយគ្នា។ សម្រាប់អាមេរិក ការយកវៀតណាមមកធ្វើជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រមានសារសំខាន់សម្រាប់អនុវត្តគោលនយោបាយត្រលប់មកអាស៊ីវិញ និងទប់ទល់ការកើនឡើងឥទ្ធិពលរបស់មហាយក្សចិនក្នុងតំបន់ផង។ វៀតណាមមានលក្ខណៈពិសេសច្រើនទាំងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ និងសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ច ដែលធ្វឲ្យអាមេរិកត្រូវចិត្ត។ នៅពេលខាងមុខវៀតណាម រួមជាមួយសម្ព័ន្ធមិត្តអាមេរិកឯទៀតដូចជាហ្វីលីពីន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូងជាដើមអាចពួតដៃគ្នារក្សាតុល្យភាពអំណាចនៅអាស៊ីមិនឲ្យចិនគ្រប់គ្រងផ្តាច់មុខបានឡើយ។
វៀតណាមឯណោះវិញ ក៏មានមហិច្ឆតាយកអាមេរិកជាខ្នងបង្អែកស្រាប់ សម្រាប់ទប់ចិនរឿងជម្លោះដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ អាមេរិកអាចមានអំណាចខ្លាំង អាចការពារវៀតណាមមិនឲ្យចិនធ្វើអ្វីតាមចិត្ត។ ក្នុងក្រសែរភ្នែកអ្នកវិភាគ ពេលនេះឱកាសមួយដ៏ល្អរបស់វៀតណាមដែលត្រូវចាប់ដៃអាមេរិក។ ទោះឆ្នាំ ២០១៦ ជាពេលដែលមានការផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំអាមេរិកក៏ដោយចុះ វានឹងមិនប៉ះពាល់ការកសាងទំនាក់ទំនងនេះទេ។ សមាជិកបក្សណាជាប់ឆ្នោតក៏ដោយ វៀតណាមនៅស្ថិតក្រោមក្រសែរភ្នែករដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដដែល។ ប៉ុន្តែ ករណីអតីតរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសនិងបេក្ខជនប្រធានធិបតី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុនជាប់ឆ្នោតបន្តពីលោក អូបាម៉ា កសាកសាងសម្ព័ន្ធភាអាចរហ័សនិងកាន់តែជិតស្និទ្ធខ្លាំង។
៣.ល្មមដល់ពេលអាមេរិកដកការហាមឃាត់ការលក់អាវុធដល់វៀតណាម
ក្រៅពីមានចំណងសេដ្ឋកិច្ចរឹងមាំ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធាវៀតណាមអាមេរិក ក៏កាន់តែរលូតលាស់ល្អដែរ។ វាអាចដល់ពេលដែលអាមេរិក ត្រូវដកការហាមឃាត់ការលក់សព្វាវុធទៅវៀតណាមដែលខ្លួនដាក់ក្រោយឆ្នាំ៧៥ហើយ ព្រោះជួយឲ្យវៀតណាមអាចបង្កើនឥទ្ធិពលយោធារបស់ខ្លួនឲ្យកាន់តែខ្លាំង ស្របពេលដែលចិនកាន់តែកាចសាហាវខ្លាំងក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ ប្រមុខបក្សកុម្មុយនីស្តវៀតណានិងជាមនុស្សមានឥទ្ធិពលបំផុតក្នុងការសម្រេចចិត្តផ្នែកនយោបាយនេះ ប្រាកដណាស់ថានឹងសុំឲ្យភាគីអាមេរិកដកការហាមឃាត់ការលក់អាវុធឲ្យវៀតណាមទាំងអស់។ ការហាមឃាត់ការលក់អាវុធក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនឲ្យវៀតណាមត្រូវគេដកចេញដោយផ្នែកកាលពីខែតុលាឆ្នាំមុន។ ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនធ្លាប់ប្រកាសថាបើស្ថានភាពសិទ្ធិមនុស្សវៀតណាមប្រសើរជាងមុន ខ្លួននឹងពិចារណាដកការហាមឃាត់នេឲ្យអស់។ ជុំវិញការដាកការហាមឃាត់នេះ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកជើងចាស់ John McCain ក៏ស្នើឲ្យសហរដ្ឋអាមេរិកដកចេញឲ្យអស់ការហាមឃាត់ដែលនៅសេសសល់ ដើម្បីជួយវៀតណាមបង្កើនសន្តិសុខដែនទឹករបស់ខ្លួនបានកាន់តែខ្លាំង។
កន្លងមក ព្រឹទ្ធសមាជិកក៏ស្នើឲ្យលោក អូបាម៉ា ពិចារណាបញ្ជូនអាវុធសម្រាប់ការពារដែនសមុទ្រទៅវៀតណាម ដើម្បីជួយឲ្យវៀតណាមរឹងដៃរឹងជើងល្មមទប់ទល់ក្រុងប៉េកាំង៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com