អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
អាមេរិក៖ចំណងមិត្តភាពល្អជាមួយចិនអាចទប់ស្កាត់គម្រោងវាតទីចិននៅក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង
×![]()
គ្មានអ្នកណាម្នាក់ដឹងច្បាស់ថា តើចិនបញ្ឈប់សកម្មភាពវាតទីនៅក្នុងតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងហើយឬនៅឡើយមកទល់ពេលនេះ សូម្បីតែក្រុវ៉ាស៊ីតោន។ សកម្មភាពនេះបន្តធ្វើឲ្យរដ្ឋជាភាគីជម្លោះ និងរដ្ឋដែលមានប្រយោជន៍ក្នុងសកម្មភាពពាណិជ្ជកម្មតាមសមុទ្រនោះ នៅតែព្រួយបារម្ភពីសកម្មភាពរបស់ចិនដដែល។ សហរដ្ឋអាមេរិក នៅបន្តឃ្លាំមើលយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសកម្មភាពចិន ហើយសហរដ្ឋអាមេរិកបន្តភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តាប្រទេសដែលមានក្តីបារម្ភដូចអាមេរិកដើម្បីស្វែងរកដំណោះស្រាយ។ តែអាមេរិកប្តេជ្ញាថា ទោះតានតឹងរវាងចិននិងអាមេរិកកើតមានខ្លាំងប៉ុណ្ណាក៏ដោយ អាមេរិកនឹងស្វះស្វែងពង្រឹងចំណងមិត្តភាពជាមួយចិន ហើយរដ្ឋពាក់ព័ន្ធត្រូវបន្តប្រើយន្តការទ្វេភាគី និងពហុភាគីដើម្បីធានាថា ការទាមទារតំបន់ជម្លោះសមុទ្រចិនអាចដោះស្រាយបានដោយសន្តិវិធីនិងយុត្តិធម៌។ 
ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅតែបញ្ហាប្រឈមធំសម្រាប់តំបន់ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ។ កម្តៅនៃជម្លោះចេះតែកើនឡើង ដោយសារសកម្មភាពភាគីពាក់ព័ន្ធ ជាពិសេសសកម្មភាពវាតទីឯកតោភាគីរបស់ចិននៅក្នុងដែនជម្លោះដោយសាងសង់កោះសិប្បនិម្មិតនិងបង្កើតសកម្មភាពយោធាផង។ហើយក្រោយមានភាពតានតឹងនៅឧបទ្វីបកូរ៉េកាលពីថ្មីនេះទៀត រដ្ឋពាក់ព័ន្ធចាប់ផ្តើមបារម្ភខ្លាំងទៀត។ នេះត្បិតថា ការប្រណាំងប្រជែងសព្វាវុធក្នុងចំណោមភាគីជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនាពេលឥឡូវ អាចនាំឲ្យមានជម្លោះប្រដាប់អាវុធផង។ តែផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋជម្លោះដូចជា វៀតណាម និងហ្វីលីពីនដែលមានខ្នងបង្អែកធំនោះចេះតែឡាំប៉ា ស្រែកថ្កោលទោសចិនឥតឈប់ និងរត់រកជំនួយពីក្រៅថែមមកទប់ទល់ជាមួយចិនផង។
ហ្វីលីពីនកន្លងមកបានអូសទាញជប៉ុនឲ្យចូលមកលូកឡំក្នុងបញ្ហាជម្លោះដែនទឹកនេះផង។ ក្រៅពីប្រើប្រាស់នយោបាយការបរទេស ហ្វីលីពីនឆ្លៀតបញ្ជូនបណ្តឹងប្រឆាំងចិនទៅកាន់ជម្ឈត្តការអន្តរជាតិប្រចាំក្រុងឡាអេផង ប៉ុន្តែចិនមិនឈឺក្បាលវិលមុខសោះ ដោយគិតតែពីប្រឹងវាតទីបាន៨០០ហិកតា ដោយបូមដីសាងកោះសិប្បនិម្មិតនៅតំបន់ជម្លោះធ្វើព្រងើយ។ ចិនអាងលើការកាន់កាប់ពីប្រវត្តិសាស្ត្រ និងផែនទី៩ចំណុច«រាងអណ្តាត»ដែលគូសជាលក្ខណៈឯកតោភាគីតាំងពីឆ្នាំ ១៩៤៧មុនប្រកាសខ្លួនជាសាធារណរដ្ឋមកម្ល៉េះនោះ។ ក្រោយមានការរិះគន់ច្រើនពីអាមេរិកផង ពីសហគមន៍អន្តរជាតិផង ចិនបានប្រកាសថាខ្លួនបញ្ឈប់សកម្មភាពសង់កោះនៅតំបន់ជម្លោះហើយ។
តែថ្មីៗនេះមន្ត្រីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនអះអាងថា គេមិនដឹងច្បាស់ថា ចិនពិតជាបញ្ឈប់សកម្មភាពបង្ករឿងរបស់ខ្លួនហើយឬនៅឡើយ។ យ៉ាងណាក៏ដោយសហរដ្ឋអាមេរិកនិងបណ្តារដ្ឋជាមិត្តនិងភាគីជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងកំពុងតាមដានយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់បំផុតចំពោះសកម្មភាពរបស់ក្រុងប៉េកាំង និងធ្វើយ៉ាងណាជំរុញឲ្យមានការដោះស្រាយជម្លោះនេះដោយសន្តិវិធី។ តែថាតើអាមេរិកមានគោលនយោបាយបែបណាដើម្បីបញ្ឈប់សកម្មភាពចិននៅក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅតែជារឿងស្រពិចស្រពិលនៅឡើយ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ ក្នុងសន្តិសីទសារព័ត៌មានមួយកាលពីថ្ងៃអង្គារនៅម៉ាឡេស៊ីផ្តោតលើគោលនយោបាយពង្រឹងឥទ្ធិពលអាមេរិកនៅអាស៊ី និងកងទ័ពជើងទឹកអាមេរិកនៅតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ឧត្តមនាវីឯក Scott Swift អគ្គមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹកប៉ាស៊ីហ្វិកបានថ្លែងឆ្លើយតបសំណួរអ្នកសារព័ត៌មានជុំវិញវិធានការអាមេរិកតបនឹងគម្រោងវាតទីយកតំបន់ជម្លោះរបស់ចិននៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង។ លោកឧត្តមនាវី Scott Swift មេបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹកអាមេរិកប្រចាំតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ទើបត្រូវបានគេតែងតាំងកាលពីខែឧសភាកន្លងទៅ ហើយលោកបានធ្វើទស្សនកិច្ចទៅកាន់បណ្តាប្រទេសជាច្រើននៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការយោធាផង។
លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា សហរដ្ឋអាមេរិកមិនផ្លាស់គោលជំហរនិងគោលនយោបាយរបស់ខ្លួនឡើយ ក្នុងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងនិងបង្កើនសហប្រតិបត្តិការជាមួយក្រុងប៉េកាំង ដើម្បីបញ្ចៀសរាល់ការយល់ឃើញភាន់ច្រលំគ្នា និងជំរុញឲ្យចិនបោះបង់សកម្មភាពបង្ករឿងនិងប៉ះពាល់ច្បាប់អន្តរជាតិនេះ។ ម្យ៉ាងការបង្កើនកិច្ចសហការរវាងកឆ្មាំសមុទ្រចិននិងអាមេរិកជារឿងដែលមិនអាចខ្វះបានឡើយ។ មន្ត្រីយោធាអាមេរិករូបនេះរំពឹងថា កងកម្លាំងឆ្មាំសមុទ្រអាមេរិកនិងចិនអាចមានលទ្ធភាពបង្កើតកិច្ចព្រមព្រងដើម្បីបញ្ចៀសរាល់ការប្រឈមមុខឬប៉ះទង្គិចគ្នាជាយថាហេតុ។
តាមពិតទៅ ប្រទេសជាច្រើនដែលលោកឧត្តមនាវីខាងលើ បានទៅទស្សនកិច្ច សុទ្ធតែបង្ហាញកង្វល់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នាជុំវិញសកម្មភាពរបស់ក្រុងប៉េកាំងក្នុងជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដោយពួកគេចង់ឲ្យសកម្មភាពបង្កបញ្ហារបស់ចិនឈប់ជាផ្លូវការ។ អ្វីដែលអាមេរិកនឹងធ្វើបន្តធ្វើនិងត្រូវធ្វើគឺ បន្តសហការនិងភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយបណ្តារដ្ឋក្នុងតំបន់ដែលបង្ហាញក្តីបារម្ភប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះ។
នេះអាចអនុញ្ញាតឲ្យរដ្ឋទាំងនោះអាចឈានទៅផ្សះផ្សាគ្នា ដោយការត្រលប់ទៅតុចរចាតាមផ្នែកការទូតឡើងវិញនិងចាប់ផ្តើមសម្របសម្រួលគ្នាចំពោះចំណែកដែលភាគីទាមទារ។ គ្មានអ្វីច្បាស់លាស់ទេ តែភាគីអាចជំរុញការសហការរវាងកងទ័ពនិងកងទ័ពក្នុងចំណោមប្រទេសពាក់ព័ន្ធនិងប្រទេសដែមានផលប្រយោជន៍ក្នុងជម្លោះ ដែលវាអាចបញ្ចៀសការប៉ះទង្គិចគ្នានិងរក្សានបានស្ថិរភាពក្នុងតំបន់។
យ៉ាងណាក៏ដោយចុះ ក្រៅពីប្រើប្រាស់វិធានការការទូតដើម្បីរារាំងមហិច្ឆតាវាតទីរបស់ចិននៅតំបន់ជម្លោះ សហរដ្ឋអាមេរិកក៏មានយុទ្ធសាស្ត្ មួយផ្សេងទៀត ដោយបង្កើនសកម្មភាពសមយុទ្ធយោធាជាមួយបណ្តាសម្ព័ន្ធមិត្តនិង ប្រទេសដែលជាប់ជម្លោះជាមួយចិន។ សហរដ្ឋអាមេរិកទើបតែចងក្រងយុទ្ធសាស្ត្រសន្តិសុខថ្មីតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយការបង្កើនចំនួនសមយុទ្ធយោធាជាយន្តហោះបង្អាក់សកម្មភាពចិនដែរ។
យន្តការនេះត្រូវបានគេដឹងច្បាស់ ក្រោយឧត្តមនាវីអាមេរិក Harry Harris ជួបជជែកពិភាក្សាជាមួយមេបញ្ជាការកងទ័ពជើងទឹកហ្វីលីពីនលោក Hernando Iriberri ក្នុងឱកាសដែលមន្ត្រីយោធាក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនទៅទស្សនកិច្ចនៅហ្វីលីពីន។ សមុទ្រចិនខាងត្បូង និងសមុទ្ធចិនខាងកើត សុទ្ធសឹងតែជាទីតាំងសំខាន់បំផុតដែលសមយុទ្ធយោធានេះនឹងត្រូវធ្វើឡើយផង។ លំហាត់យោធានេះនឹងផ្តោតលើបច្ចេកទេស ប្រយុទ្ធ សង្គ្រោះ និងឆ្លើយតបគ្រោះមហន្តរាយជាដើម ហើយសកម្មភាពយោធានេះនឹងជួយការពារសេរីភាពផ្លូវសមុទ្រ ការទប់ស្កាត់ជម្លោះ និងលើកកម្ពស់ការប្រតិបត្តិតាមច្បាប់អន្តរជាតិផងដែរ៕
Tag:
សមុទ្រចិនខាងត្បូង
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
