អន្តរជាតិ
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ មិនមែនបង្កើតដើម្បីប្រឆាំងរដ្ឋណាមួយឡើយ តែដើម្បីរកយុត្តធម៌នៅពេល...
×![]()
ប្រធានតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នៅថ្ងៃទី៣១ ខែតុលា បានថ្លែងទៅកាន់មហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិពីសមិទ្ធផល និងសកម្មភាពរបស់ខ្លួនដែលបានសម្រេចនៅឆ្នាំ២០១៥-២០១៦កន្លងមក។ ប្រធានតុលាការ បានអះអាងថា តុលាការ សម្រេចបានសមិទ្ធផលគួរឲ្យកត់សម្គាល់ និង ថែមទាំងផ្ញើសារទៅកាន់រដ្ឋភាគីនៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងរ៉ូមដែលកំពុងតែចង់ចាកចេញពីតុលាការឲ្យគិតពីសារសំខាន់នៃតុលាការនេះផងដែរ។ 
នាឱកាសនៃការធ្វើបទបង្ហាញរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ លោកស្រី Silvia Fernández de Gurmendi ប្រធានតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ បានថ្លែងថា តាំងពីតុលាការបានបង្កើតមក តុលាការ បានសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការឆ្លើយតបបទល្មើសដែលជាក្តីបារម្ភរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិដូចជាការប្រើប្រាស់កុមារក្នុងវិស័យយោធា ហិង្សាផ្លូវភេទ ការវាយប្រហារលើជនស៊ីវិល និងការបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌ជាដើម។
លោកស្រីប្រធាន បានបន្ថែមថា ការបង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ បានផ្តល់សំឡេងមួយសម្រាប់ជនរងគ្រោះ ដែលមានលទ្ធភាពក្នុងការចូលរួមនីតិវិធីតុលាការ និងស្នើឲ្យមានការផ្តល់សំណងវិញផងដែរនោះ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានតុលាការរូបនោះ ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ផងដែរថា ដើម្បីនាំយកឧក្រិដ្ឋជនមកកាន់ទោស និងផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះជុំវិញពិភពលោកនោះ តុលាការ ក៏ត្រូវធានាពីភាពស្ថិតស្ថិរ និងភាពរីកទៅមុខរបស់ខ្លួនដែរ។ នេះ មានន័យថា វាទាមទារឲ្យមានការចូលសហការពីគ្រប់បណ្តាភាគីនៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងរ៉ូម និងភាគីផ្សេងទៀតដែលមិនទាន់ក្លាយជាសមាជិកផ្លូវការ។
ការថ្លែងបែបនេះនៅក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់ប្រធានតុលាការរូបនោះ ក៏ស្របពេលតុលាការកំពុងតែប្រឈមនឹងបណ្តាប្រទេសសមាជិកនៅតំបន់អាហ្វ្រិកមួយចំនួន កំពុងតែប្រកាសបញ្ចប់សមាជិកភាពរបស់ពួកគេ ក្រោយតុលាការ ចេញសារព្រមានក្នុងការកាត់ទោសមេដឹកនាំនយោបាយធំៗទាំងនោះពាក់ព័ន្ធការបំពានបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនោះ។ ប្រទេសទាំងនោះរូមមានប៊ូរុនឌី អាហ្វ្រិកខាងត្បូង និងហ្កំប៊ី បានដាក់សំណើបញ្ចប់សមាជិកភាពីពីតុលាការក្រោមហេតុផលស្រដៀងៗគ្នា គឺ ថាតុលាការដាក់ទិសដៅតែប្រទេសតំបន់អាហ្វ្រិកប៉ុណ្ណោះ។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រីប្រធានតុលាការ នៅតែលើកពីសារៈសំខាន់នៃការក្លាយជាភាគីនៃលក្ខន្តិកៈនៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងរ៉ូម និងទទូចឲ្យបណ្តារដ្ឋក្នុងការសហការជាមួយនឹងតុលាការដើម្បីប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋជន ដែលតែងតែប្រើប្រាស់អភ័យឯកសិទ្ធិ និងបុព្វសិទ្ធិខ្លួនដើម្បីគេចវេសពីសំណាញ់ច្បាប់នោះ។
ជាងនេះទៅទៀតនោះ លោកស្រី ថែមទាំងបញ្ជាក់ធ្ងន់ទៀតថា «តុលាការបង្កើតមកមិនមែនដើម្បីជំនួស ឬប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងរដ្ឋណាមួយឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋ មានកាត្វកិច្ច និងសិទ្ធិក្នុងការស៊ើបអង្កេត និងកាត់ទោសលើឧក្រិដ្ឋជនដោយខ្លួន។ តួនាទីរបស់តុលាការ គឺជាផ្តល់យុត្តិធម៌តែនៅពេលដែល រដ្ឋគ្មានសមត្ថភាពកាត់ទោសឧក្រិដ្ឋជនប៉ុណ្ណោះ»។
សូមជម្រាបផងដែរថា តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាផ្លូវការតាមរយៈលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម នៅឆ្នាំ២០០២ ក្រោយពីលក្ខន្តិកៈនោះ បានអនុម័តដោយមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិនៅឆ្នាំ១៩៩៨។ តុលាការនេះ មានយុត្តាធិការលើសំណុំរឿងចំនួនបួន មានដូចជា បទឧក្រិដ្ឋសង្គ្រាម, បទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងមនុស្សជាតិ, ប្រល័យពូជសាសន៍ និងបទឧក្រិដ្ឋឈ្លានពាន។
ប៉ុន្តែរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ រដ្ឋអាហ្វ្រិកបានចោទប្រកាន់តុលាការនេះថាជាតុលាការចក្រពត្តិដែលបង្កើតមកកាត់ទោសតែ។ ហើយប្រទេសជាច្រើនបានបន្តកន្ទុយគ្នាដើរចេញពីតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនេះទៀត ក្នុងនោះមានប៊ូរុនឌី, អាហ្វ្រិកខាងត្បូងជាដើម។ ហើយប្រទេសកេនយ៉ា, អ៊ូហ្កង់ដា និង ណាមីប៊ី ក៏សុទ្ធតែមានគម្រោងចង់ដើរចេញពីតុលាការនេះដែរ៕
នាឱកាសនៃការធ្វើបទបង្ហាញរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ លោកស្រី Silvia Fernández de Gurmendi ប្រធានតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ បានថ្លែងថា តាំងពីតុលាការបានបង្កើតមក តុលាការ បានសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការឆ្លើយតបបទល្មើសដែលជាក្តីបារម្ភរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិដូចជាការប្រើប្រាស់កុមារក្នុងវិស័យយោធា ហិង្សាផ្លូវភេទ ការវាយប្រហារលើជនស៊ីវិល និងការបំផ្លាញទ្រព្យសម្បត្តិវប្បធម៌ជាដើម។
លោកស្រីប្រធាន បានបន្ថែមថា ការបង្កើតតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ បានផ្តល់សំឡេងមួយសម្រាប់ជនរងគ្រោះ ដែលមានលទ្ធភាពក្នុងការចូលរួមនីតិវិធីតុលាការ និងស្នើឲ្យមានការផ្តល់សំណងវិញផងដែរនោះ។ តែយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រធានតុលាការរូបនោះ ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ផងដែរថា ដើម្បីនាំយកឧក្រិដ្ឋជនមកកាន់ទោស និងផ្តល់យុត្តិធម៌ដល់ជនរងគ្រោះជុំវិញពិភពលោកនោះ តុលាការ ក៏ត្រូវធានាពីភាពស្ថិតស្ថិរ និងភាពរីកទៅមុខរបស់ខ្លួនដែរ។ នេះ មានន័យថា វាទាមទារឲ្យមានការចូលសហការពីគ្រប់បណ្តាភាគីនៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងរ៉ូម និងភាគីផ្សេងទៀតដែលមិនទាន់ក្លាយជាសមាជិកផ្លូវការ។
ការថ្លែងបែបនេះនៅក្នុងរបាយការណ៍ប្រចាំឆ្នាំរបស់ប្រធានតុលាការរូបនោះ ក៏ស្របពេលតុលាការកំពុងតែប្រឈមនឹងបណ្តាប្រទេសសមាជិកនៅតំបន់អាហ្វ្រិកមួយចំនួន កំពុងតែប្រកាសបញ្ចប់សមាជិកភាពរបស់ពួកគេ ក្រោយតុលាការ ចេញសារព្រមានក្នុងការកាត់ទោសមេដឹកនាំនយោបាយធំៗទាំងនោះពាក់ព័ន្ធការបំពានបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរនោះ។ ប្រទេសទាំងនោះរូមមានប៊ូរុនឌី អាហ្វ្រិកខាងត្បូង និងហ្កំប៊ី បានដាក់សំណើបញ្ចប់សមាជិកភាពីពីតុលាការក្រោមហេតុផលស្រដៀងៗគ្នា គឺ ថាតុលាការដាក់ទិសដៅតែប្រទេសតំបន់អាហ្វ្រិកប៉ុណ្ណោះ។
តែយ៉ាងណាក៏ដោយ លោកស្រីប្រធានតុលាការ នៅតែលើកពីសារៈសំខាន់នៃការក្លាយជាភាគីនៃលក្ខន្តិកៈនៃសន្ធិសញ្ញាក្រុងរ៉ូម និងទទូចឲ្យបណ្តារដ្ឋក្នុងការសហការជាមួយនឹងតុលាការដើម្បីប្រឆាំងឧក្រិដ្ឋជន ដែលតែងតែប្រើប្រាស់អភ័យឯកសិទ្ធិ និងបុព្វសិទ្ធិខ្លួនដើម្បីគេចវេសពីសំណាញ់ច្បាប់នោះ។
ជាងនេះទៅទៀតនោះ លោកស្រី ថែមទាំងបញ្ជាក់ធ្ងន់ទៀតថា «តុលាការបង្កើតមកមិនមែនដើម្បីជំនួស ឬប្រកួតប្រជែងជាមួយនឹងរដ្ឋណាមួយឡើយ។ ផ្ទុយទៅវិញ រដ្ឋ មានកាត្វកិច្ច និងសិទ្ធិក្នុងការស៊ើបអង្កេត និងកាត់ទោសលើឧក្រិដ្ឋជនដោយខ្លួន។ តួនាទីរបស់តុលាការ គឺជាផ្តល់យុត្តិធម៌តែនៅពេលដែល រដ្ឋគ្មានសមត្ថភាពកាត់ទោសឧក្រិដ្ឋជនប៉ុណ្ណោះ»។
សូមជម្រាបផងដែរថា តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ត្រូវបានបង្កើតឡើងជាផ្លូវការតាមរយៈលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម នៅឆ្នាំ២០០២ ក្រោយពីលក្ខន្តិកៈនោះ បានអនុម័តដោយមហាសន្និបាតអង្គការសហប្រជាជាតិនៅឆ្នាំ១៩៩៨។ តុលាការនេះ មានយុត្តាធិការលើសំណុំរឿងចំនួនបួន មានដូចជា បទឧក្រិដ្ឋសង្គ្រាម, បទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងមនុស្សជាតិ, ប្រល័យពូជសាសន៍ និងបទឧក្រិដ្ឋឈ្លានពាន។
ប៉ុន្តែរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយ រដ្ឋអាហ្វ្រិកបានចោទប្រកាន់តុលាការនេះថាជាតុលាការចក្រពត្តិដែលបង្កើតមកកាត់ទោសតែ។ ហើយប្រទេសជាច្រើនបានបន្តកន្ទុយគ្នាដើរចេញពីតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនេះទៀត ក្នុងនោះមានប៊ូរុនឌី, អាហ្វ្រិកខាងត្បូងជាដើម។ ហើយប្រទេសកេនយ៉ា, អ៊ូហ្កង់ដា និង ណាមីប៊ី ក៏សុទ្ធតែមានគម្រោងចង់ដើរចេញពីតុលាការនេះដែរ៕
Tag:
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ
អាហ្វ្រិក
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
