អន្តរជាតិ
ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី បណ្តាក់គ្នាទទួលផលប្រយោជន៍ពីចិន តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ចិន?
×![]()
នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី លោក ណាជីប រ៉ាហ្សាក់ (Najib Razak) បាននិងកំពុងតែបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវរដ្ឋនៅប្រទេសចិនរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ដែលចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី៣១ ខែតុលាមក តបតាមការអញ្ជើញរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចិន លី ឃឺឈាង (Li Keqiang)។ ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេលវែងរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលម៉ាឡេស៊ីរូបនោះ ក៏បានចាប់ផ្តើមបង្ហាញលទ្ធផលផ្លែផ្កាជាបណ្តើរៗ ដែលជាផលប្រយោជន៍ជាច្រើនសម្រាប់ម៉ាឡេស៊ី តាមរយៈគោលនយោបាយឆ្ពោះទៅរកចិន ខណៈ ហ្វីលីពីន ដែលមិត្តអាស៊ាន ក៏កំពុងតែទទួលផលប្រយោជន៍ច្រើនពីចិនផងដែរនោះ។ 
ម៉ាឡេស៊ី ទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើនវិស័យ តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ច៧ថ្ងៃរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រី ណាជីប
ក្នុងជំនួបជាមួយលោក ណាជីប លោក លី បានពណ៌នា «ចិន និងម៉ាឡេស៊ី គឺជាអ្នកជិតខាងល្អ ដៃគូល្អ និងមិត្តភក្តិល្អ» និង ថែមទាំងប្រាប់សមភាគីខ្លួនដែរថា ចិន ពិតជាមានឆន្ទៈក្នុងការធ្វើការជាមួយនឹងម៉ាឡេស៊ីដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ស្ថិរភាព ការអភិវឌ្ឍ និងភាពរុងរឿង តាមបែបផែននៃភាពអ្នកជិតខាងនឹងគ្នានោះ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិន រូបនោះ ក៏បានអះអាងដែរថា ចិន ក៏ចង់ពង្រឹងទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងម៉ាឡេស៊ីសម្រាប់ការកសាងទំនាក់ទំនងចិន-អាស៊ាន និងសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់សមភាគីចិន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប បានចាត់ទុក«ចំណងម៉ាឡេស៊ី-ចិន»កំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលមួយដ៏ល្អបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសទាំងពីរ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានសន្យាដែរថា ម៉ាឡេស៊ី នឹងធ្វើការជាមួយនឹងចិនដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យពាណិជ្ជកកម្ម វិនិយោគ ការសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើង ហិរញ្ញវត្ថុ អប់រំ និងការពារជាតិ។
អ្វីគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះ ដោយមិនបង្អង់យូរក្រោយបញ្ចប់ជំនួបទ្វេភាគីរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប និងសមភាគីចិន លោក លី នាថ្ងៃដំបូងនៃដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ចិន ភាគីទាំងពីរ បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើនវិស័យរួមមាន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ថាមពល ការពារជាតិ និងការអភិវឌ្ឍរួមលើនាវាទ័ពជើងទឹកម៉ាឡេស៊ីជាដើម។
សមុទ្រចិនខាងត្បូងមិនមែនជាបញ្ហាប្រទាំងប្រទើសក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងចិន-ម៉ាឡេស៊ី
សូមជម្រាបផងដែរថា រយៈពេល២៥ឆ្នាំហើយដែលចិន និងអាស៊ាន បានមានទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងគ្នា។ បើទោះបីជាចិន បានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំបំផុតមកកាន់អាស៊ាននៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំជាប់ៗគ្នាមកនេះក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងភាគីទាំងពីរ មិនអាចជិតស្និទ្ធគ្នាខ្លាំងបានឡើយ។ ហើយនោះក៏ព្រោះតែ រឿងប្រទាំងប្រទើសសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលតែងតែធ្វើឲ្យមានភាពល្អក់កករ គ្នារវាងចិន និងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាននៅពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំឆ្នាំម្តងៗ។
ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាជម្លោះអធិបតេយ្យរវាងរដ្ឋអាស៊ាន ព្រុយណេ ម៉ាស៊ីឡេ ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម ជាមួយនឹងមហាយក្សចិន។ ចិន បានទាមទារតំបន់ជម្លោះនោះស្ទើរតែទាំងអស់ ដោយយោងតាមអំណះអំណាងប្រវត្តិសាស្ត្រ ខណៈរដ្ឋអាស៊ាន ក៏តាមទាមទារលើតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នានោះដែរ ដោយយោងតាមអំណះអំណាងផ្នែកច្បាប់។ មុនពេលរដ្ឋបាលថ្មីហ្វីលីពីនកាន់អំណាច ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម គឺជាដៃគូប្រជែងចិនដ៏មានសក្តានុពល។ ភាគីទាំងពីរ តែងតែប្រកៀកស្មាគ្នាប្រឈមមុខនឹងចិននៅរាល់កិច្ចប្រជុំ ក៏ដូចជាពង្រឹងសមត្ថភាពយោធាប្រឆាំងជាមួយនឹងចិន។
ដោយឡែកសម្រាប់ម៉ាឡេស៊ីវិញ ដែលជាភាគីជម្លោះផងដែរនោះ ហាក់ដូចជាមិនមានសកម្មភាពអ្វីខ្លាំងក្លាដើម្បីប្រឈមនឹងចិនលើតំបន់ជម្លោះនោះឡើយ។ របៀបវារៈសមុទ្រចិនខាងត្បូង តែងតែនៅមិនក្រោយនៃជំនួបចិន-ម៉ាឡេស៊ី ពោលគឺ គេអាចនិយាយបានថា ម៉ាឡេស៊ី អាចចរចាជាមួយនឹងចិនទ្វេភាគីក្នុងការទទួលបានផលប្រយោជន៍ក្នុងរបៀបវារៈលាក់លៀម។ ហើយវាក៏ជាហេតុផលមួយដែល ម៉ាឡេស៊ី អាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើនពីចិនផងដែរ។
ពេលហ្វីលីពីន ត្រូវគ្នាជាមួយនឹងចិន ក៏ទទួលបានផលប្រយោជន៍មិនតិចដែរ
និយាយពីមិត្តអាស៊ាន ដែលធ្លាប់តែតទល់ជាមួយនឹងចិនទាំងផ្នែកការទូត និងផ្នែកយោធា គឺហ្វីលីពីននោះ ឥលូវ ក៏កំពុងតែបង្កើនភាពស្និទ្ធស្នាលជាមួយនឹងចិនខ្លាំងណាស់ដែរ។ នៅខែតុលាកន្លងទៅថ្មីៗ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនថ្មី លោក រ៉ូឌ្រីហ្គូ ឌើទើតេ ក៏បានបំពេញទស្សនកិច្ចទៅកាន់ចិនរយៈពេលបួនថ្ងៃតបតាមការអញ្ជើញរបស់សមភាគីចិន លោក ស៊ី ជិនពីងផងដែរ។
តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចដែលស្របពេលដែលហ្វីលីពីន កំពុងតែប្រកាសគោលនយោបាយការបរទេសឯករាជ្យពីអាមេរិកនោះ ហ្វីលីពីន ក៏ទទួលបានផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច មិនតិចនោះទេពីចិននោះ។ ក្នុងនោះ ចិន និងហ្វីលីពីន បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើន ដែលផ្តោតលើវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ជាងនេះទៅទៀតនោះ ចិន ក៏បានផ្តល់កម្ចីរាប់ពាន់លានដុល្លារដល់ហ្វីលីពីនទៀតផង៕
ម៉ាឡេស៊ី ទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើនវិស័យ តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ច៧ថ្ងៃរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រី ណាជីប
ក្នុងជំនួបជាមួយលោក ណាជីប លោក លី បានពណ៌នា «ចិន និងម៉ាឡេស៊ី គឺជាអ្នកជិតខាងល្អ ដៃគូល្អ និងមិត្តភក្តិល្អ» និង ថែមទាំងប្រាប់សមភាគីខ្លួនដែរថា ចិន ពិតជាមានឆន្ទៈក្នុងការធ្វើការជាមួយនឹងម៉ាឡេស៊ីដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ស្ថិរភាព ការអភិវឌ្ឍ និងភាពរុងរឿង តាមបែបផែននៃភាពអ្នកជិតខាងនឹងគ្នានោះ។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលចិន រូបនោះ ក៏បានអះអាងដែរថា ចិន ក៏ចង់ពង្រឹងទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងម៉ាឡេស៊ីសម្រាប់ការកសាងទំនាក់ទំនងចិន-អាស៊ាន និងសន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ផងដែរ។
ឆ្លើយតបនឹងការលើកឡើងរបស់សមភាគីចិន លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីណាជីប បានចាត់ទុក«ចំណងម៉ាឡេស៊ី-ចិន»កំពុងតែស្ថិតនៅក្នុងដំណាក់កាលមួយដ៏ល្អបំផុតនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រនៃប្រទេសទាំងពីរ។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានសន្យាដែរថា ម៉ាឡេស៊ី នឹងធ្វើការជាមួយនឹងចិនដើម្បីបង្កើនកិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើវិស័យពាណិជ្ជកកម្ម វិនិយោគ ការសាងសង់ផ្លូវរថភ្លើង ហិរញ្ញវត្ថុ អប់រំ និងការពារជាតិ។
អ្វីគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះ ដោយមិនបង្អង់យូរក្រោយបញ្ចប់ជំនួបទ្វេភាគីរវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ណាជីប និងសមភាគីចិន លោក លី នាថ្ងៃដំបូងនៃដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ចិន ភាគីទាំងពីរ បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើនវិស័យរួមមាន ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ថាមពល ការពារជាតិ និងការអភិវឌ្ឍរួមលើនាវាទ័ពជើងទឹកម៉ាឡេស៊ីជាដើម។
សមុទ្រចិនខាងត្បូងមិនមែនជាបញ្ហាប្រទាំងប្រទើសក្នុងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការល្អរវាងចិន-ម៉ាឡេស៊ី
សូមជម្រាបផងដែរថា រយៈពេល២៥ឆ្នាំហើយដែលចិន និងអាស៊ាន បានមានទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយនឹងគ្នា។ បើទោះបីជាចិន បានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំបំផុតមកកាន់អាស៊ាននៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំជាប់ៗគ្នាមកនេះក៏ដោយ ទំនាក់ទំនងភាគីទាំងពីរ មិនអាចជិតស្និទ្ធគ្នាខ្លាំងបានឡើយ។ ហើយនោះក៏ព្រោះតែ រឿងប្រទាំងប្រទើសសមុទ្រចិនខាងត្បូងដែលតែងតែធ្វើឲ្យមានភាពល្អក់កករ គ្នារវាងចិន និងរដ្ឋសមាជិកអាស៊ាននៅពេលកិច្ចប្រជុំកំពូលប្រចាំឆ្នាំម្តងៗ។
ជម្លោះសមុទ្រចិនខាងត្បូង គឺជាជម្លោះអធិបតេយ្យរវាងរដ្ឋអាស៊ាន ព្រុយណេ ម៉ាស៊ីឡេ ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម ជាមួយនឹងមហាយក្សចិន។ ចិន បានទាមទារតំបន់ជម្លោះនោះស្ទើរតែទាំងអស់ ដោយយោងតាមអំណះអំណាងប្រវត្តិសាស្ត្រ ខណៈរដ្ឋអាស៊ាន ក៏តាមទាមទារលើតំបន់ត្រួតស៊ីគ្នានោះដែរ ដោយយោងតាមអំណះអំណាងផ្នែកច្បាប់។ មុនពេលរដ្ឋបាលថ្មីហ្វីលីពីនកាន់អំណាច ហ្វីលីពីន និងវៀតណាម គឺជាដៃគូប្រជែងចិនដ៏មានសក្តានុពល។ ភាគីទាំងពីរ តែងតែប្រកៀកស្មាគ្នាប្រឈមមុខនឹងចិននៅរាល់កិច្ចប្រជុំ ក៏ដូចជាពង្រឹងសមត្ថភាពយោធាប្រឆាំងជាមួយនឹងចិន។
ដោយឡែកសម្រាប់ម៉ាឡេស៊ីវិញ ដែលជាភាគីជម្លោះផងដែរនោះ ហាក់ដូចជាមិនមានសកម្មភាពអ្វីខ្លាំងក្លាដើម្បីប្រឈមនឹងចិនលើតំបន់ជម្លោះនោះឡើយ។ របៀបវារៈសមុទ្រចិនខាងត្បូង តែងតែនៅមិនក្រោយនៃជំនួបចិន-ម៉ាឡេស៊ី ពោលគឺ គេអាចនិយាយបានថា ម៉ាឡេស៊ី អាចចរចាជាមួយនឹងចិនទ្វេភាគីក្នុងការទទួលបានផលប្រយោជន៍ក្នុងរបៀបវារៈលាក់លៀម។ ហើយវាក៏ជាហេតុផលមួយដែល ម៉ាឡេស៊ី អាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ច្រើនពីចិនផងដែរ។
ពេលហ្វីលីពីន ត្រូវគ្នាជាមួយនឹងចិន ក៏ទទួលបានផលប្រយោជន៍មិនតិចដែរ
និយាយពីមិត្តអាស៊ាន ដែលធ្លាប់តែតទល់ជាមួយនឹងចិនទាំងផ្នែកការទូត និងផ្នែកយោធា គឺហ្វីលីពីននោះ ឥលូវ ក៏កំពុងតែបង្កើនភាពស្និទ្ធស្នាលជាមួយនឹងចិនខ្លាំងណាស់ដែរ។ នៅខែតុលាកន្លងទៅថ្មីៗ ប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនថ្មី លោក រ៉ូឌ្រីហ្គូ ឌើទើតេ ក៏បានបំពេញទស្សនកិច្ចទៅកាន់ចិនរយៈពេលបួនថ្ងៃតបតាមការអញ្ជើញរបស់សមភាគីចិន លោក ស៊ី ជិនពីងផងដែរ។
តាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ចដែលស្របពេលដែលហ្វីលីពីន កំពុងតែប្រកាសគោលនយោបាយការបរទេសឯករាជ្យពីអាមេរិកនោះ ហ្វីលីពីន ក៏ទទួលបានផលប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច មិនតិចនោះទេពីចិននោះ។ ក្នុងនោះ ចិន និងហ្វីលីពីន បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាច្រើន ដែលផ្តោតលើវិស័យហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ជាងនេះទៅទៀតនោះ ចិន ក៏បានផ្តល់កម្ចីរាប់ពាន់លានដុល្លារដល់ហ្វីលីពីនទៀតផង៕
Tag:
ហ្វីលីពីន
ម៉ាឡេស៊ី
ចិន
អាស៊ាន
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
