មន្ត្រីរដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់អាម៉េរិកមួយរូប នៅថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា អះអាងថា អនុប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស នឹងទៅធ្វើទស្សនកិច្ចកោះ Palawan របស់ហ្វីលីពីនដែលនៅជាប់សមុទ្រចិនខាងត្បូងនៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា។ ការធ្វើទស្សនកិច្ចរបស់អនុប្រធានាធិបតីអាម៉េរិកក្នុងតំបន់មានជម្លោះជាមួយចិន នឹងអាចនាំឱ្យមានការរិះគន់ពីទីក្រុងប៉េកាំង។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់អនុប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក លោកស្រី កាម៉េឡា ហារីស ដែលគ្រោងធ្វើនៅថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ត្រូវបានចាត់ទុកជាដំណើរបស់មន្ត្រីអាម៉េរិកលំដាប់ខ្ពស់បំផុតនៅលើកោះ Palawan របស់ហ្វីលីពីន។ នាកោះ Palawan លោកស្រី ហារីស នឹងជួបជាមួយអ្នកស្រុករស់នៅទីនោះ មេដឹកនាំសង្គមស៊ីវិល និងតំណាងឆ្មាំឆ្នេរសមុទ្រហ្វីលីពីន។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់មន្ត្រីរដ្ឋបាលជាន់ខ្ពស់អាម៉េរិកមួយរូបនៅថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា។
«ទស្សនកិច្ចនេះនឹងបង្ហាញពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រដ្ឋបាលអាម៉េរិក ដែលឈរជាមួយសម្ពន្ធមិត្តហ្វីលីពីនរបស់យើង ដើម្បីរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់ដែនសមុទ្រអន្តរជាតិដែលផ្អែកលើច្បាប់នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង គាំទ្រដល់ការចិញ្ចឹមជីវិតតាមសមុទ្រ និងប្រឆាំងការនេសាទខុសច្បាប់ គ្មានការគ្រប់គ្រង និងមិនមានការរាយការណ៍»។ ប្រភពដដែលលើកឡើងបែបនេះ។
កោះ Palawan ស្ថិតក្បែរកោះ Spratlys បំផុតក្នុងដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង ខណៈវាជាកោះស្ថិតក្រោមវិវាទដ៏តានតឹងរវាងចិន ហ្វីលីពីន តៃវ៉ាន់ ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និងព្រុយណេ។ ចិនបានបូមខ្សាច់បាតសមុទ្រដើម្បីសាងសង់កំពង់ផែ និងផ្លូវចុះយន្តហោះនៅលើកោះ Spratlys។ នេះបើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន Reuters។
កន្លងមក ទីក្រុងប៉េកាំងបានទាមទារទឹកដីមួយចំនួននៅលើកោះ Palawan និងកោះភាគច្រើនក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូង ដោយលើកឡើងតាមព័ស្ដុតាងផែនទីប្រវត្តិសាស្ត្រក្នុងស្រុក។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ សេចក្ដីសម្រេចតុលាការអន្តរជាតិឆ្នាំ២០១៦ បានលើកឡើងថា ការទាមទារទឹកដីរបស់ទីក្រុងប៉េកាំងក្នុងសមុទ្រចិនខាងត្បូងស្ទើរតែទាំងស្រុង គ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។
សមុទ្រចិនខាងត្បូង មានធនធានមហាសាល ពិសេសប្រេង និងឧស្ម័ន និងជាផ្លូវដឹកជញ្ជូនដ៏សំខាន់ដែរ។ ក្រៅពីចិន និងហ្វីលីពីន ដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូងមានភាគីវិវាទផ្សេងទៀតដូចជាព្រុយណេ ម៉ាឡេស៊ី តៃវ៉ាន់ និងវៀតណាមផងដែរ។
ហ្វីលីពីន ជាសម្ព័ន្ធមិត្តការពារជាតិអាម៉េរិក ប៉ុន្តែក្រោមការដឹកនាំរបស់អតីតប្រធានាធិបតី លោក រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទើតេ ហ្វីលីពីនមិនបានរិះគន់ទីក្រុងប៉េកាំងឡើយជុំវិញវិវាទសមុទ្រចិនខាងត្បូង ខណៈសម្លឹងឃើញការវិនិយោគរបស់ចិន។
គួរបញ្ជាក់ថា អនុប្រធានាធិបតីអាម៉េរិក លោកស្រី កាម៉ាឡា ហារីស នឹងពិភាក្សាអំពីបញ្ហាមីយ៉ាន់ម៉ា សន្តិសុខក្នុងតំបន់ ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច និងវិបត្តិអាកាសធាតុ អំឡុងដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់អាស៊ីដែលចាប់ផ្តើមក្នុងសប្តាហ៍នេះ មុនទៅដល់ហ្វីលីពីន។ លោកស្រី ហារីស នឹងជួបជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ ប្រាយុទ្ធ ចន្ទអូចា នៅថ្ងៃទី១៩ ខែវិច្ឆិកា នៅទីក្រុងបាងកក ដែលជាកន្លែងប្រារព្ធកិច្ចប្រជុំមេដឹកនាំនៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក (Apec)៕