ភ្នំពេញ៖ អ្នកនាង លឹម ផាន់ណា ដែលទទួលបានពានរង្វាន់ជាច្រើន លើស្នាដៃរឿងខ្លី និងកំណាព្យរឿងទាំងថ្នាក់ជាតិ និងតំបន់ បានប្រាប់គន្លឹះមួយចំនួនក្នុងការតែងនិពន្ធប្រលោមលោកខ្នាតខ្លី និងកំណាព្យរឿង ដើម្បីមានសង្ឃឹមឈ្នះពានរង្វាន់ផ្សេងៗ។ អ្នកនិពន្ធរូបនេះ ថាគន្លឹះទាំង៦ ដែលខ្លួននឹងលើកឡើងនៅខាងក្រោម អាចមិនត្រូវទាំងស្រុង តែអាចត្រូវ ភាគច្រើន ដោយអ្នកនាងគ្រាន់តែច្បិចយកជ្រុងមួយ នៃការបង្កើតសាច់រឿង និងពុំបាន លើកឡើងពីអត្ថរូប ឬវិធីតែងមកបរិយាយឡើយ។
ជាអ្នកនិពន្ធអត្ថបទភាពយន្ត រឿងប្រលោមលោកខ្នាតខ្លី កំណាព្យ និងបទចម្រៀងឯករាជ្យមួយរូប អ្នកនាងលឹម ផាន់ណា ថាគន្លឹះទាំង៦ចំណុចខាងក្រោម អាចមិនសូវក្បោះក្បាយ ប៉ុន្តែអាចយកទៅអនុវត្តន៍បាន ដោយការខិតខំស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៀត។
កវីនិពន្ធរូបនេះ ថាការបង្កើតសាច់រឿង អ្នកសរសេរឬអ្នកនិពន្ធ ត្រូវផ្ដោតលើចំណុចជាច្រើន ប៉ុន្តែអ្នកនាង សូមលើកយកតែ៦ចំណុច ដែលជាចំណុចគួរចៀសវាង និងគួរអនុវត្តន៍។
រូបផ្ដល់ឱ្យ
ចំណុចទី១ គឺជារឿងដែលគួរចៀសវាង។ អ្នកនិពន្ធ លឹម ផាន់ណា ថាអ្នកនិពន្ធ មិនគួរកែសម្រួលស្នាដៃរបស់អ្នកដទៃ មកធ្វើជារបស់ខ្លួនឡើយ។ មានន័យថាការយកសាច់រឿងរបស់អ្នកដទៃ មកកែបន្តិចបន្តួច ដោយប្ដូរឈ្មោះតួអង្គ និងទីតាំង។ នារីរូបស្រស់រូបនេះ ថាអ្នកនិពន្ធគប្បីច្នៃប្រតិដ្ឋសាច់រឿង ដែលចេញពីគំនិតខ្លួនឯង។
ចំណែកចំណុចទី២ គឺជារឿងគួរពិចារណា។ នារីវ័យ៣៣ឆ្នាំរូបនេះថា ការសរសេររឿងតាមលំដាប់លំដោយ ពី១ ២ ៣ ដល់ ១០ គឺជាវិធីតែងដែលមានមនុស្សច្រើននាក់ បានធ្វើរួចមកហើយ។ ម្យ៉ាងវិធីនេះ ពុំសូវទទួលបានចំណាប់អារម្មណ៍ ពីអ្នកអាចច្រើនឡើយ ព្រោះពុំមានកន្លែងណាអាចពញ្ញាក់អារម្មណ៍អ្នកអាន។
ផាន់ណា ពន្យល់បែបនេះ៖ «ឧទាហរណ៍ កុមារាម្នាក់ កើតក្នុងគ្រួសារក្រីក្រ ត្រូវគេមើលងាយ តែគាត់ខំតស៊ូរហូតដល់រៀនចប់ ហើយទទួលបានជោគជ័យ។ ឬកុមារីម្នាក់ ជាកូនអ្នកក្រ តែនាងខំរៀនសូត្រ រហូតចប់មហាវិទ្យាល័យ និងបានជួបបុរសដែលនាងស្រលាញ់ តែគ្រួសារខាងប្រុសរើសអើង ដោយសារនាងជាកូនអ្នកក្រ។ល។ កាលណាអ្នកនិពន្ធ ប្រើរបៀបសរសេរបែបនេះ សាច់រឿងអាចនឹងស្រដៀងគ្នា ទៅនឹងរឿងរបស់អ្នកដទៃ ដែលចូលចិត្តសរសេររបៀបនេះដែរ»។
រូបផ្ដល់ឱ្យ
រីឯចំណុចទី៣ គឺជាអ្វីដែលអ្នកនិពន្ធ លឹម ផាន់ណា ណែនាំឱ្យអនុវត្តន៍។ អ្នកនាងថា អ្នកនិពន្ធគួរបង្កើតប្រធានបទ ក្នុងស្នាដៃរបស់ខ្លួន ដោយច្បិចយកអ្វីមួយ មកធ្វើជាគោល ហើយបំបែកសាច់រឿង កុំឱ្យឃ្លាតឆ្ងាយពីប្រធានបទដែលខ្លួនបង្កើតឡើង។ ធ្វើបែបនេះ អាចធ្វើឱ្យអ្នកនិពន្ធ បង្កើតបាននូវសាច់រឿងថ្មីៗ។ បើមិនដូច្នោះទេ សាច់រឿងរបស់ខ្លួន នឹងមានដំណើរដូចជាជីវិតតស៊ូ ដដែលជាដដែល ដូចដែលអ្នកនិពន្ធបានបញ្ជាក់នៅចំណុចទី២ខាងលើ។
ការកំណត់ចំនួនតួអង្គ ស្ថិតនៅក្នុងចំណុចទី៤ដែល ផាន់ណា លើកឡើង។ នេះគឺជាចំណុចដ៏សំខាន់ ដើម្បីជួយឱ្យអ្នកនិពន្ធ អាចថ្លឹងថ្លែងថា សាច់រឿងរបស់ខ្លួន ត្រឹមចន្លោះ១៥ទំព័រ តើគួរបង្កើតតួអង្គប៉ុន្មាននាក់ទើបសមល្មម?
«ការបង្កើតតួអង្គមកច្រើន តែប្រើប្រាស់មិនអស់លទ្ធភាព ហាក់មិនសូវជួយដល់សាច់រឿង។ តួអង្គដែលកើតមកហើយ ត្រូវមានតួនាទីឬសកម្មភាព ដែលត្រូវជាមួយបេសកកម្មរបស់តួអង្គនោះ។ ឧទាហរណ៍តួស្រី ស្រលាញ់ និងឱ្យតម្លៃអក្សរសាស្ដ្រ ហើយទីបំផុតនាងបានស្វែករកមូលនិធិបង្កើតបណ្ណាល័យ សម្រាប់ប្រជាជន និងកុមារនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល ដើម្បីលើកកម្ពស់ការយល់ដឹង និងទម្លាប់អានសៀវភៅ»។ នេះជាការពន្យល់បន្ថែមរបស់ អ្នកនិពន្ធ ផាន់ណា។
អ្នកនាងពន្យល់បន្ថែមថា ការកំណត់អត្តចរិតរបស់តួអង្គ ក៏ជារឿងសំខាន់ខ្លាំងណាស់ដែរ។ កាលណាអ្នកនិពន្ធមិនច្បាស់ពីតួអង្គរបស់ខ្លួន អាចនឹងធ្វើឱ្យចរិតតួអង្គប្រែប្រួល ពីឈុតមួយ ទៅឈុតមួយទៀត ដោយមិនសមហេតុផល។ អ្នកនាងឧទាហរណ៍ថា តួឯកប្រុសម្នាក់ អ្នកនិពន្ធបានរៀបរាប់ពីខាងដើមថា គាត់ជាសុភាពបុរស តែដល់វគ្គបន្ទាប់ បែរជាគាត់បញ្ចេញឫកពា ដូចព្រាននារី ចាប់ដៃតួឯកស្រី យ៉ាងគឃ្លើន ឬគាត់បែរជាហ៊ានប្រើសម្ដីស្ដីបន្ទោសម្ដាយ ដោយមិនញញើតមាត់។ អ្នកនិពន្ធសម្បុរសរូបនេះ បន្តឧទាហរណ៍ថា ក្មេងម្នាក់ទើបតែរៀនថ្នាក់អនុវិទ្យាល័យ តែបែរជាមានសមត្ថភាពអាចអានសៀវភៅ ដែលមានកម្រិតខ្ពស់ លើសពីកម្រិតយល់ដឹងរបស់ខ្លួនបានជាដើម។
រូបផ្ដល់ឱ្យ
«ជាការពិត អ្នកនិពន្ធក៏អាចឱ្យចរិតតួអង្គប្រែប្រួលបានដែរ តែត្រូវស្គាល់ចិត្តសាស្ដ្ររបស់តួអង្គខ្លួនឯងឱ្យច្បាស់។ ស្គាល់ពីប្រភពរបស់តួអង្គ ថាតើតួអង្គនេះ គួរមានចិត្តរំភើបបែបណា ក្នុងកាលៈទេសៈណាមួយ។ តួអង្គនេះ ស្ថិតក្នុងវ័យប៉ុណ្ណោះ តើប្រើភាសាបែបនេះត្រឹមត្រូវនឹងតថភាពទេ?»។ ផាន់ណា បន្ថែម។
ចំពោះចំណុចទី៥វិញ គឺទំហំរឿង។ អ្នកនិពន្ធដែលមានបទពិសោធ និពន្ធប្រលោមលោក តាំងពីរៀនថ្នាក់វិទ្យាល័យរូបនេះ ថាអ្នកនិពន្ធគួរលកលៃសាច់រឿង ឱ្យសមល្មមនឹងប្រធានបទរឿងរបស់ខ្លួន។ ការមិនច្បាស់ពីសាច់រឿងរបស់ខ្លួនឯង អាចធ្វើឱ្យអ្នកនិពន្ធ សរសេរអូសក្រឡាវែង ខណៈសាច់រឿងរបស់ខ្លួនមានទំហំតូច។ ជាការល្អ ប្រសិនអ្នកនិពន្ធ អាចបង្កើតរឿងខ្លីហើយខ្លឹម សាច់រឿងណែនល្អ មិនចាកប្រធាន។
ឯចំណុចទី៦វិញ គឺការធ្វើគម្រោងរឿង។ អ្នកនិពន្ធរូបនេះថា មានក៏បានមិនមានក៏បាន។ ប៉ុន្តែវាល្អសម្រាប់អ្នកនិពន្ធថ្មីថ្មោង។ គ្រោងរឿង ប្រៀបដូចផែនទីមួយ ជួយឱ្យអ្នកនិពន្ធទៅដល់គោលដៅរឿង ដោយមិនឃ្លាតឆ្ងាយពីប្រធានបទ។
ផាន់ណា ពន្យល់បន្ថែម៖ «អ្នកនិពន្ធអាចធ្វើបញ្ជីសកម្មភាព ឬបេសកកម្មឱ្យតួអង្គ ពីឈុតឆាកមួយ ទៅឈុតឆាកមួយទៀត។ ហើយប្រសិនពិនិត្យទៅឃើញថា មិនល្អគ្រប់គ្រាន់ វាក៏បង្កភាពងាយស្រួល ដល់អ្នកនិពន្ធក្នុងការកែតម្រូវដែរ»។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្នកនិពន្ធវ័យ៣៣ឆ្នាំរូបនេះ លើកទឹកចិត្តអ្នកស្រលាញ់ ការតែងនិពន្ធទាំងឡាយ ព្យាយាមស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៀត។
រូបផ្ដល់ឱ្យ
សូមរំលឹកថា ក្នុងឆ្នាំ២០១០ អ្នកនាង លឹម ផាន់ណា បានទទួលជ័យលាភី លេខ៣ផ្នែកកំណាព្យ ក្នុងកម្មវិធី “ទិវាយុវជនស្ម័គ្រចិត្តអន្តរជាតិ”។ ឆ្នាំ២០១១ ទទួលបានជ័យលាភីលេខ៣ លើសំណេរអត្ថបទ «ការផ្សះផ្សាជាតិ និងតួនាទីយុវជន ក្នុងការផ្សះផ្សាផ្លូវចិត្ត ជនរងគ្រោះក្រោយរបបខ្មែរក្រហម» រៀបចំដោយអង្គការ “កម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍ធនធានយុវជន(YRDP)”។
ក្នុងឆ្នាំ២០១២ បានទទួលជ័យលាភី លេខ២ផ្នែកកំណាព្យ “រសជាតិជីវិត” រៀបចំដោយ សមាគមអ្នកសាបព្រោះ។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៣ ទទួលជ័យលាភី លេខ២ផ្នែកទំនុកច្រៀង ស្ដីអំពី «ធនធាន ធម្មជាតិ» ដែលរៀបចំដោយអង្គការ KYSD។ ឆ្នាំ២០១៨ ទទួលបានជ័យលាភីលេខ២ សម្រាប់ការប្រកួតពានរង្វាន់ “លីធាមតេង” លើស្នាដៃប្រលោមកំណាព្យរឿង«ម្លប់ជីវិត»។
ឆ្នាំ២០១៩ ទទួលបានជ័យលាភីលេខ១ នៃពានរង្វាន់ «ព្រះនាង ឥន្ទ្រទេវី» លើស្នាដៃប្រលោមកំណាព្យ រឿង «សោភ័ណស្រ្ដី» រៀបចំដោយក្រសួងវប្បធម៌ និងវិចិត្រសិល្បៈ។ ឆ្នាំ២០១៩ ដដែល ផាន់ណាទទួលបានជ័យលាភីលេខ៣ ពានរង្វាន់ «ពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ» លើស្នាដៃរឿងខ្លី «ពន្លឺជីវិត» រៀបចំដោយ ក្រសួងធម្មការ និងសាសនា។
ឆ្នាំ២០១៩ ទទួលជ័យលាភីលេខ២ ពី”មហោស្រពអក្សរសិល្ប៍ខ្មែរលើកទី៣” លើស្នាដៃរឿងខ្លី«ឡានឈ្នួល»។ ឆ្នាំ២០២០ ជ័យលាភីលេខ២ «ពានរង្វាន់កវី វ៉ែន សុន» លើស្នាដៃកំណាព្យរឿង «ភ្ញាក់ពីសុបិន» និងឆ្នាំ២០២១ នាងទទួលបានជ័យលាភីលេខ១ ពានរង្វាន់ «ទន្លេមេគង្គ» លើស្នាដៃកំណាព្យរឿង «មេគង្គដួងចិត្ត»៕