នារីខ្មែរលើពីររូប គឺកញ្ញា កាសល់ ស៊ីនួន ជាជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ និងកញ្ញា សា រ៉ាឌី ជាជនជាតិដើមភាគតិចទំពួន បានផលិតភាពយន្តឯកសារខ្លីចំនួន២រឿង ដែលមានចំណងជើងថា “គ្រាន់ជាសុបិន” និងរឿង“មិនអាចបំភ្លេច”។ រឿងទាំង២នេះ និយាយពីជីវិតនិងបញ្ហាប្រឈម របស់ស្ដី្រជនជាតិដើមភាគតិច ដែលកំពុងជួបក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ន។ ពួកគេមានគោលបំណង ចង់ឱ្យសហគមន៍របស់ខ្លួន កែប្រែការគិត ដោយងាកមកឱ្យតម្លៃដល់ស្ត្រីវិញ។
ផលិតករទាំងពីរនាក់ខាងលើ បានលើកឡើងដូចគ្នាថា បញ្ហាអំពើហិង្សាក្នុនគ្រួសារ និងភាពក្រីក្រក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ គឺសុទ្ធតែកើតចេញពីការទទួលបានការអប់រំតិចតួច។
កុមារជនជាតិដើមភាគតិច ក្នុងខេត្តរតនៈគិរី (រូបផ្ដល់ឱ្យ)
“គ្រាន់ជាសុបិន” គឺជាស្នាដៃរបស់យុវនារី កាសល់ ស៊ីនួន ជាជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ មកពីភូមិលើហន់ ឃុំកិះចុង ស្រុកបរកែវ ខេត្តរតនៈគិរី។ រឿងនេះបរិយាយពីជីវិតរបស់ ស្ត្រីជនជាតិដើមភាគតិចមួយរូប ដែលរងគ្រោះដោយសារអំពើហិង្សាពីប្ដី។ នាងក្លាយជាមេគ្រួសារ ដោយត្រូវធ្វើការងារគ្រប់សព្វសារពើ ដើម្បីរកប្រាក់មកផ្គត់ផ្គង់ក្នុងគ្រួសារ និងចិញ្ចឹមបីបាច់កូនៗ។ ចំណែកប្ដីរបស់នាង ស្រវឹងសឹងរាល់ថ្ងៃ។ គាត់មិនព្រមទៅធ្វើចម្ការ ឬទៅប្រកបការងារអ្វីឡើយ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះគាត់តែងតែរករឿងឈ្លោះវាយប្រពន្ធ ពេលគាត់ស្រវឹង។
បើទោះបីជាត្រូវប្ដីវាយធ្វើបាបយ៉ាងណាក្ដី ក៏នាងនៅតែនឹកស្រមៃ ចង់បានជីវិតគ្រួសារមួយ ដែលមានសុភមង្គលដូចគេ បើទោះបីជាក្រីក្រក៏ដោយ ឱ្យតែចេះស្រឡាញ់គ្នា មើលថែគ្នា យល់ចិត្តគ្នា គឺគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ជីវិតគាត់ហើយ។ ប៉ុន្តែវាមិនដូចអ្វីដែលគាត់ចង់បានឡើយ វាមិនអាចទៅរួច ហើយនោះគ្រាន់តែជាក្ដីស្រមៃប៉ុណ្ណោះ។
ឈរនៅសាលតាំងពិព័រណ៍ ជាន់ផ្ទាល់ដីនៃមជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា នារីជាកូនច្បងក្នុងគ្រួសារដែលមានបងប្អូន៥នាក់រូបនេះ អះអាងថា នាងបានឃើញអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ នៅក្នុងសហគមន៍របស់នាង តាំងតែពីនាងនៅវ័យកុមារ។ នារីសម្បុរស្រអែមភ្លឺរលោងរូបនេះ ថាគ្រួសាររបស់តួឯកស្រីក្នុងរឿងនេះ មានអំពើហិង្សាធ្ងន់ធ្ងរជាងគេនៅក្នុងភូមិ។
កញ្ញា កាសល់ ស៊ីនួន ជាជនជាតិដើមភាគតិចចារ៉ាយ
ស៊ីនួន ដែលតែងចូលប្រជុំជាមួយអង្គការនានា ពេលអង្គការទាំងនោះ ចុះទៅក្នុងភូមិរបស់នាង ដើម្បីទទួលបានចំណេះដឹងថ្មីបន្ថែម៖«នៅក្នុងភូមិ មានអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារច្រើន ប៉ុន្តែគ្រួសារដែលខ្ញុំបានទៅថតនោះ គាត់មានអំពើហិង្សាច្រើនជាងគេ។ ពេលនេះគាត់(ប្ដីដែលជាតួអង្គក្នុងរឿង)មិនសូវវាយប្រពន្ធទេ ព្រោះខ្ញុំឧស្សាហ៍ចេញចូលផ្ទះរបស់គាត់។ ប៉ុន្តែពីមុនគាត់វាយប្រពន្ធច្រើន»។
ចំណែកឯយុវនារី សា រ៉ាឌី វិញ ជាជនជាតិដើមភាគតិចទំពួន មកពីភូមិល្អឺនតាំងមីស ឃុំអូរជុំ ស្រុកអូរជុំ ខេត្តរតនៈគិរី បានផលិតរឿង “មិនអាចបំភ្លេច”។ តួអង្គក្នុងរឿង “មិនអាចបំភ្លេច” គឺជាសិល្បការិនីរបាំប្រពៃណីជនជាតិទំពួន។ ពេលនេះគាត់មិនសូវបានទៅរាំទេ ព្រោះគេមិនសូវហៅគាត់។ ពុំសូវហៅពុំមែនគាត់រាំមិនបានល្អឡើយ ប៉ុន្តែសហគមន៍របស់គាត់ ពុំសូវប្រារព្ធពិធីដែលមានការរាំរបាំ។ គាត់នៅតែអាឡោះអាល័យ និងចង់ទៅរាំងវិញជានិច្ច។ គាត់បារម្ភថា ថ្ងៃក្រោយរបាំប្រពៃណីរបស់គាត់ អាចបាត់បង់ព្រោះក្មេងជំនាន់ក្រោយពេលនេះ ពុំសូវចាប់អារម្មណ៍ពីវា ខណៈវត្តមានរបស់វា ពុំសូវបានបង្ហាញទូលំទូលាយ។
កញ្ញា សា រ៉ាឌី វិញ ជាជនជាតិដើមភាគតិចទំពួន
ក្នុងខ្សែភាពយន្តនេះ អ្នកដឹកនាំថត សា រ៉ាឌី ពុំគ្រាន់តែចង់បង្ហាញពីរបាំប្រពៃណីរបស់ខ្លួនឡើយ ប៉ុន្តែក៏ចង់បង្ហាញពីជីវិត របស់តួអង្គឯកក្នុងរឿងនេះដែរ។ ដ្បិតជាសិល្បការិនី ប៉ុន្តែជីវិតក្រោយឆាករបស់គាត់ ពិតជាគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍។
ក្រៅពីរាំ តួឯកក្នុងរឿង គឺជាអ្នកស៊ីឈ្នួលគេ ធ្វើការគ្រប់យ៉ាងឱ្យតែបានប្រាក់ ដើម្បីចិញ្ចឹមកូន៣នាក់។ ប្ដីរបស់នាង បានចាកចោលនាង ទៅរកស្រីថ្មី ដូច្នេះនាងបានក្លាយជាម្ដាយផង និងឪពុកផង។ នាងមិនមានផ្ទះសមរម្យឡើយ។ រាល់ថ្ងៃនាងរស់នៅក្នុងកូនខ្ទមតូចមួយ ជ្រកកោនលើដីរបស់ម្ដាយ ដែលមានសមាជិកគ្រួសារប្រមាណ១០នាក់។
រ៉ាឌី ពន្យល់៖«គាត់ធ្វើការមិនមានថ្ងៃយប់ឡើយ ដើម្បីរកប្រាក់ចិញ្ចឹមកូន៣នាក់តែម្នាក់ឯង។ កូនច្បងរបស់គាត់ ធ្លាប់ដើរផ្លូវខុសទៅដើរវាយគេ តែពេលនេះកែខ្លួនវិញហើយ ហើយមានការងារធ្វើដែរ។ កូនទី២ទើបតែអាយុ១៥ឆ្នាំ ទៅដើរតាមគាត់ស៊ីឈ្នួលគេ។ នៅភូមិខ្ញុំ មានគ្រួសារក្រីក្រភាគច្រើន»។
សកម្មភាពសំណួរចម្លើយ ពាក់ព័ន្ធនឹងការផលិតភាពយន្តឯកសារខ្លី របស់ កញ្ញា កាសល់ ស៊ីនួន និងកញ្ញា សា រ៉ាឌី
នារីដែលតែងខ្លួនដូចមនុស្សប្រុស រាល់ពេលចុះថតសកម្មភាពរបស់តួអង្គនីមួយ នៅចន្លោះម៉ោង១ឬ២យប់ ដើម្បីការពារខ្លួនពីក្មេងខិលខូចរូបនេះ បានប្រាប់ថា មកដល់ពេលនេះ នាងបានថតភាពយន្តឯកសារខ្លី ចំនួន២រឿង គឺរឿង “សែនស្រែ” និង”មិនអាចបំភ្លេច”។ មូលហេតុដែលនាងថតរឿងទាំងនោះ គឺនាងចង់ឱ្យសហគមន៍របស់នាង បោះបង់ប្រពៃណីមិនល្អមួយចំនួនចោល និងរក្សាប្រពៃណីល្អៗសម្រាប់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ។
រ៉ាឌី បន្ថែម៖«ខ្ញុំមានក្ដីស្រមៃ ចង់ឃើញសហគមន៍ខ្ញុំ មានការអភិវឌ្ឍន៍ មិនមានអំពើហិង្សា និងចង់ឱ្យកុមារនិងយុវជនក្នុងសហគមន៍ ទទួលបានការអប់រំច្រើនជាងមុន។ ចង់ឱ្យសហគមន៍មានការសហការគ្នា សាមគ្គីគ្នា»។
លោក ជា សុភាព នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា បានប្រាប់សារព័ត៌មានថ្មីៗ ក្រោយការបញ្ចាំងរឿងទាំងពីរថា កម្មវិធីរបស់មជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យយុវជនមានឱកាស យកបញ្ហាប្រឈមក្នុងសហគមន៍របស់ពួកគេ មកឆ្លុះបញ្ចាំងនិងចែករំលែក ជាមួយសាធារណជន ជាមួយអ្នកសម្រេចចិត្តគោលនយោបាយ និងជាមួយដៃគូរអភិវឌ្ឍផ្សេងៗ ដើម្បីស្វែងរកយន្តការផ្លាស់ប្ដូរជាវិជ្ជមាន។ លោកថាជនជាតិដើមភាគតិច តែងតែមានបញ្ហាប្រឈមផ្នែកសង្គម ដូចជាបញ្ហាការរៀបការវ័យក្មេង ការមិនទទួលបានការអប់រំខ្ពស់ និងបញ្ហាអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារជាដើម។
លោក ជា សុភាព នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា
លោក សុភាព បន្ថែម៖«ឧទាហរណ៍ ការរៀបការវ័យក្មេង គឺជាវប្បធម៌របស់ពួកគាត់ រាប់ពាន់ឆ្នាំមកហើយ។ ប៉ុន្តែមកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ននេះ យើងមិនអាចអនុវត្តន៍បែបនេះបានទៀតទេ ព្រោះវាអាចបង្កឱ្យមានបញ្ហាច្រើន ដូចជាបញ្ហាសុខភាព និងរៀនសូត្រមិនបានខ្ពស់។ បើរៀនបានតិច គាត់មិនមានឱកាសមានការងារធ្វើល្អទេ។ មិនមានការងារល្អ នាំឱ្យក្រ។ ក្រនាំឱ្យលំបាក។ ដូច្នេះតើយើងត្រូវធ្វើម៉េច ដើម្បីកែប្រែជាវិជ្ជមាន?»។
បន្ថែមពីនោះ នាយកប្រតិបត្តិរូបនេះ កត់សម្ភាល់ថា សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិច កំពុងតែមានបញ្ហាប្រឈម នូវការបាត់បង់អត្តសញ្ញាណ វប្បធម៌ ធនធានធម្មជាតិ និងរបស់របរផ្សេងៗជាដើម។ មជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា បានព្យាយាមចងក្រងការចងចាំ និងជីវិតរស់នៅទាំងអស់នោះ។ ដូច្នោះហើយទើបបានជាមជ្ឈមណ្ឌល បង្រៀនឱ្យជនជាតិដើមភាគតិច ចេះផលិតកុន ដើម្បីឱ្យពួកគេចេះចងក្រង អ្វីដែលមានក្នុងសហគមន៍របស់ខ្លួន។
«យើងមិនស្គាល់ស៊ីជម្រៅអ្វីដែលជាវប្បធម៌ របស់ជនជាតិដើមភាគតិចទេ មានតែគាត់ផ្ទាល់ទេ ដែលអាចយល់ស៊ីជម្រៅ។ ដូច្នេះទើបបានជាយើង កសាងសមត្ថភាពគាត់ ឱ្យគាត់ធ្វើដោយខ្លួនឯង ហើយឱ្យគាត់យករឿងរ៉ាវវប្បធម៌ អត្តសញ្ញាណរបស់គាត់ មកបង្ហាញសាធារណជន តាមរយៈក្រសែភ្នែករបស់គាត់ផ្ទាល់»។ នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក ជា សុភាព។
សកម្មភាពថតភាពយន្តឯកសារខ្លី របស់ជនជាតិដើមភាគតិច(រូបផ្ដល់ឱ្យ)
លោក ជា សុភាព រំលឹកថាមជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា បានបណ្ដុះបណ្ដាល ជនជាតិដើមភាគតិច បានប្រមាណជា៥០នាក់ ដោយចាប់ផ្ដើមពីឆ្នាំ២០១៨មក។ ក្រោយចប់វគ្គនេះ អ្នកខ្លះធ្វើការនៅរាជធានីភ្នំពេញ ហើយអ្នកខ្លះទៀត ត្រឡប់ទៅធ្វើការនៅក្នុងសហគមន៍របស់ខ្លួនវិញ។ គម្រោងទាំងនោះមាន៣ ដោយគម្រោងទី១គឺ “ការបន្លឺសំឡេងស្ត្រីជនជាតិដើមភាគតិច” គម្រោងទី២ “ការកសាងសមត្ថភាពជនជាតិដើមភាគតិច និងការបង្កើតបណ្ណាសារជនជាតិដើមភាគតិច” និងគម្រោងទី៣ “សិល្បៈនៃការផ្លាស់ប្ដូរជាវិជ្ជមាន”។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា អះអាងថា ភាពយន្តឯកសារ ដែលមជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា បានបណ្ដុះបណ្ដាលដល់យុវជន ដែលជាជនជាតិដើមភាគតិច បានផ្សព្វផ្សាយទាំងថ្នាក់ជាតិ និងថ្នាក់ក្រោមជាតិ។ ក៏មានការបញ្ចាំងភាពយន្តទាំងនោះ ក្នុងសហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចដែរ។ បន្ថែមពីនោះ ភាពយន្តទាំងនោះ ក៏បានបង្ហាញនៅក្នុងមហោស្រពភាពយន្តអន្តរជាតិ កាលកន្លងទៅដែរ ដូចជានៅប្រទេសអូស្ដ្រាលី វៀតណាម អាមេរិក និងនៅបារាំងជាដើម។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកទទួលស្គាល់ថា ពុំទាន់គ្រប់ជ្រង់ជ្រោយនៅឡើយ។
អ្នកទស្សនារង់ចាំសួរសំណួរទៅកាន់ កញ្ញា កាសល់ ស៊ីនួន និងកញ្ញា សា រ៉ាឌី ដែលបានផលិតភាពយន្តឯកសារ ស្ដីពីជនជាតិដើមភាគតិច
ជាមួយគ្នានេះ លោកបានប្រកាសថា ប្រសិនសាធារណជន មានកម្មវិធីណាមួយ ហើយចង់យកភាពយន្តឯកសារទាំងនោះ ទៅចាក់បញ្ចាំង មជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា ស្វាគមន៍ជានិច្ច។ បន្ថែមពីនោះ មជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា មានបណ្ណាល័យមួយ ដែលសាធារណជន អាចទៅមើលភាពយន្តឯកសារបានគ្រប់ពេល នៅរៀងរាល់ម៉ោងធ្វើការ។
សូមបញ្ជាក់ថា មជ្ឈមណ្ឌលបុប្ផាណា មានបេសកកម្មធំ គឺចងក្រងការចងចាំ និងផ្សព្វផ្សាយការចងចាំ របស់ប្រទេសកម្ពុជា។ មួយក្នុងចំណោមនោះ គឺការកសាងសមត្ថភាពយុវជន ដើម្បីឱ្យពួកគេចងក្រងការចងចាំរបស់សហគមន៍ពួកគេ៕