RFI
សុខភាព
អន្តរជាតិ
នៅសាលាWellspring ប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺធាត់ជ្រុល កីឡាជាមុខវិជ្ជាចាំបាច់សម្រាប់សិស្សានុសិស្ស។ Getty images
×![]()
ដោយ៖អៀង សុខម៉ិញ
ប្រសិនបើយើងចង់ថែរក្សាសុខភាព និងការពារមិនឱ្យកើត ឬមិនឱ្យជំងឺខ្លះ មានជាអាទិ៍ជំងឺផ្លូវចិត្ត ធ្លាក់រ៉ាំរ៉ៃធ្ងន់ធ្ងរបាន ត្រូវធ្វើតាមអនុសាសន៍ណែនាំរបស់គ្រូពេទ្យ ដែលមានតាំងពីការប្តូរទម្លាប់អាក្រក់ ទៅប្រកាន់យកទម្លាប់ល្អ ឬត្រូវចៀសវាងទម្លាប់មួយចំនួន។ ទម្លាប់ដ៏ល្អមួយសម្រាប់ទ្រទ្រង់ និងការពារសុខភាពនោះ គឺការប្រកាន់ទម្លាប់ធ្វើចលនាបញ្ចេញកម្លាំងកាយសម្បទា។ នេះហើយជាប្រធានបទនៃកម្មវិធីសុខភាពថ្ងៃនេះ។
កីឡានាំមកនូវសុខភាពល្អ នេះជាពាក្យស្លោកដែលគ្មាននរណាអាចបដិសេធប្រឆាំងបានទេ។ ប៉ុន្តែគេកម្រនិយាយណាស់ អំពីផលវិបាកនៃការមិនធ្វើកីឡាសោះ សម្រាប់សរីរាង្គកាយ។
អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានគណនាឃើញថា នៅរវាងពីឆ្នាំ២០២០ ទៅ២០៣០ នឹងមានមនុស្ស៥០០លាននាក់នៅលើពិភពលោក កើតជំងឺបេះដូង ទឹកនោមផ្អែម ធាត់ជ្រុល និងជំងឺមិនឆ្លងផ្សេងទៀត ដែលបង្កឡើងដោយហេតុតែស្រណុកជ្រុលពេក។ មានន័យថា ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ពិភពលោកត្រូវចំណាយប្រាក់ជាង២៧ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់ព្យាបាលជំងឺស្រណុកជ្រុល ដែលអាចបញ្ចៀសបានដោយប្រើមធ្យោបាយដ៏សាមញ្ញមួយ គឺធ្វើចលនាបញ្ចេញកម្លាំងកាយសម្បទា។
អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានគណនាឃើញថា នៅរវាងពីឆ្នាំ២០២០ ទៅ២០៣០ នឹងមានមនុស្ស៥០០លាននាក់នៅលើពិភពលោក កើតជំងឺបេះដូង ទឹកនោមផ្អែម ធាត់ជ្រុល និងជំងឺមិនឆ្លងផ្សេងទៀត ដែលបង្កឡើងដោយហេតុតែស្រណុកជ្រុលពេក។ មានន័យថា ក្នុងមួយឆ្នាំៗ ពិភពលោកត្រូវចំណាយប្រាក់ជាង២៧ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់ព្យាបាលជំងឺស្រណុកជ្រុល ដែលអាចបញ្ចៀសបានដោយប្រើមធ្យោបាយដ៏សាមញ្ញមួយ គឺធ្វើចលនាបញ្ចេញកម្លាំងកាយសម្បទា។
តាំងពីឆ្នាំ២០០០មក ពេលវេលាដែលយើងត្រូវចំណាយកម្លាំងមិនបានកើនឡើងសោះ។ យ៉ាងហោច ១ម៉ឺនជំហាន ក្នុងមួយថ្ងៃ កម្រត្រូវបានគេស្វាគមន៍ណាស់។ ជាមធ្យម មនុស្សប្រុសម្នាក់ ក្នុងចំណោមបួននាក់ និងស្ត្រីបីនាក់ក្នុងចំណោម១០នាក់ មិនបានធ្វើចលនាគ្រប់តាមម៉ោងដ៏ទាបបំផុត ដែលកំណត់ដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោកទេ។
កាន់តែភ្ញាក់ផ្អើលទៅទៀត គឺតួលេខនៃភាពអសកម្មរបស់ក្មេងជំទង់។ បើតាមអង្គការសុខភាពពិភពលោក ក្មេងជំទង់ចំនួន ៨៥% មិនបានបញ្ចេញចលនាគ្រប់គ្រាន់ទេ។ ក្នុងមួយថ្ងៃៗ ក្មេងកំពុងពេញវ័យត្រូវការបញ្ចេញកម្លាំងធ្វើកីឡា យ៉ាងហោចមួយម៉ោង។ ប៉ុន្តែ ដោយជាក់ស្តែង មានក្មេងជំទង់អាយុពី៦ទៅ១៧ឆ្នាំ ភេទប្រុសពាក់កណ្តាល និងភេទស្រី មួយភាគបីប៉ុណ្ណោះបានធ្វើចលនាគ្រប់គ្រាន់ តាមអនុសាសន៍របស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។ អ្នកស្រាវជ្រាវបារាំងពន្យល់ថា ការឡើងខ្លួនជាកម្លោះក្រមុំ ជាកត្តាសំខាន់មួយដែលមកបញ្ចុះសកម្មភាពរបស់ក្មេងជំទង់ទាំងពីរភេទ តែក្មេងស្រីលែងសូវបញ្ចេញចលនា គួរឱ្យកត់សម្គាល់ខ្លាំងជាង។ ជាតួលេខ ក្មេងប្រុស ចំនួន៧០% ក្មេងស្រី៥៦% ធ្វើចលនាគ្រប់គ្រាន់ នៅអាយុពី៦ទៅ១០ឆ្នាំ ទល់នឹង៣៤%សម្រាប់ក្មេងប្រុស និង២០%សម្រាប់ក្មេងស្រី នៅពេលចូលដល់អាយុ១១-១៤ឆ្នាំ និងត្រឹមតែ១៦%សម្រាប់ក្មេងស្រីនៅអាយុ១៥-១៧ឆ្នាំ (ក្មេងប្រុស៤០%)។ ហេតុអ្វី បានជាតួលេខនៃក្មេងធ្វើកីឡា ខុសគ្នាឆ្ងាយខ្លាំងម្ល៉េះរវាងក្មេងស្រីនិងក្មេងប្រុស ? ការសិក្សាជាច្រើនបានបង្ហាញថាមកពី ក្មេងស្រី មិនត្រូវចាប់អារម្មណ៍រឿងធ្វើកីឡាប្រកួតប្រជែង ហើយម្យ៉ាងទៀតគឺបញ្ហាទីកន្លែងធ្វើកីឡាប្រាត់ប្រាណនិងបរិស្ថានជុំវិញខ្លួន ដែលមកកំរិតឪពុកម្តាយមិនឱ្យលើកទឹកចិត្តឬជំរុញកូនស្រីឱ្យទៅបញ្ចេញកម្លាំងកាយធ្វើកីឡា ដូចជំរុញកូនប្រុស។ ជាចុងក្រោយ ការសិក្សាជាច្រើនបានឆ្លុះឱ្យឃើញអំពីឥទ្ធិពលនៃកំរិតជីវភាពរបស់គ្រួសារ ចំពោះសុខភាពកីឡារបស់កូនស្រីប្រុស។ គ្រួសារខ្សត់ខ្សោយមិនសូវធ្វើកីឡាទេ។
ធ្វើកីឡា មិនមែនមានន័យថាត្រូវទៅចុះឈ្មោះធ្វើជាកីឡាករអាជីពទេ។ ឱ្យតែធ្វើសកម្មភាព បញ្ចេញកម្លាំងកាយសម្បទា ទោះក្នុងកំរិតទាប ឬមធ្យម ក៏បានដែរ។
មានចិត្តចង់ធ្វើកីឡាដែរ តែបរិស្ថាននៅជុំវិញខ្លួន អេក្រង់ រថយន្ត ម៉ូតូ ការងារអង្គុយ មិនអាចជំនះចិត្តដែលត្រូវការភាពស្រណុកស្រួលបានទេ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត តើត្រូវធ្វើដូចម្តេច ដើម្បីមានចិត្តចាប់ផ្តើមធ្វើកីឡាហាត់ប្រាណទៅ បើមួយថ្ងៃៗ រវល់វាល់ល្ងាច ធ្វើការអស់កម្លាំងហើយ ត្រូវគិតគូររឿងគ្រួសារហូបចុកនៅផ្ទះ ហើយអ្នកខ្លះមានបញ្ហាសុខភាពមួយមុខទៀតនោះ ?!
យល់អំពីសារៈសំខាន់នៃការធ្វើចលនា ដឹងអំពីគុណប្រយោជន៍នៃការហាត់ប្រាណធ្វើកីឡា ចំពោះបេះដូង ចំពោះជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ និងចំពោះផាសុកភាពនៃរាងកាយ និងផ្លូវចិត្ត ហើយ ត្រូវជ្រើសរើសកីឡាដែលសក្តិសមនឹងខ្លួនអ្នកជាទីបំផុតផង ដែលអ្នកចូលចិត្តជាងគេផង និងត្រូវតាំងចិត្តអនុវត្តទៅតាមល្បឿននិងសមត្ថភាពនៃខ្លួនប្រាណយើងទៀត។ បើធ្វើកីឡាប្រកបដោយភាពរីករាយក្នុងចិត្ត នោះចំណង់និងជំនក់ចិត្តហាត់ប្រាណនិងធ្វើកីឡានឹងកើតឡើងដោយឯងៗ៕
Tag:
នាទីសុខភាពនិងអនាម័យ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
7 ថ្ងៃ
