អន្តរជាតិ
នយោបាយអន្តរជាតិ
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិក្លាយជារបស់ឧបករណ៍បម្រើប្រយោជន៍ប្រទេសមហាអំណាច
×![]()
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិត្រូវបានគេស្គាល់ថាជាតុលាការដែលមានឥទ្ធិពលបំផុតមួយដែលមានយុត្តាធិការក្នុងការកាត់ទោសមេដឹកនាំឬអ្នកនយោបាយផ្តាច់ការរំលោភសិទ្ធិសេរីភាពប្រជាជនធ្ងន់ធ្ងរ។ តាមពិតទៅតុលាការនេះមានយុត្តាធិការលើសំណុំរឿងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធំៗចំនួនបួនតែប៉ុណ្ណោះ ពោលគឺករណីប្រល័យពូជសាសន៍ ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម ឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងបទឧក្រិដ្ឋឈ្លានពាន។ យ៉ាងណាក៏ដោយបច្ចុប្បន្ននេះតុលាការព្រហ្មទណ្ឌក្រុងឡាអេមួយនេះ កំពុងក្លាយឧបករណ៍នយោបាយរបស់ប្រទេសមហាអំណាចមួយចំនួន ហើយបើទោះជាតុលាការនេះមានតួនាទីបញ្ចប់និទណ្ឌភាពនិងអំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សក៏ដោយ ក៏គេនៅតែមើលឃើញថាវាមិនមានឥទ្ធិពលតិចតួចនិងមិនមានអំណាចឯករាជ្យ ឬស្វ័យភាពឡើយក្នុងការដំណើរការនិតិវិធីរបស់ខ្លួន។
សូមស្តាប់ការបកស្រាយរបស់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ ទាក់ទិននឹងបញ្ហានេះ៖
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិត្រូវបានគេបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងជួយជំរុញអោយមានការបញ្ចប់និទណ្ឌភាព និងការបំពារបំពានសិទ្ធិសេរីភាពមនុស្សជាតិ ដោយប្រើប្រាស់អំណាច និងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញច្រើនរូបភាពផ្សេងទៀត។ តុលាការនេះបង្កើតឡើងដោយលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូស្តីពីតុលាការការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នៅក្នុងឆ្នាំ ២០០២ ដោយមានភាគីហត្ថលេខីជាច្រើនចូលរួម ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិកមិនមែនជាភាគីនៃលក្ខន្តិកនេះឡើយ។ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិត្រូវបានគេចាត់ទុកជាក្តីសង្ឃឹមរបស់សហគមន៍អន្តរជាតិក្នុងការស្វះស្វែងរកយុត្តិធម៌ដោយផ្តន្ទារទោសក្រុមជនឧក្រិដ្ឋ ព្រមទាំងបញ្ចប់រាល់ទម្រង់រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ។ យ៉ាងណាក៏ដោយសា្ថប័នយុត្តាធិការមួយនេះហាក់មិនមានលទ្ធភាពគ្រាប់គ្រាន់ឡើយក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាខាងលើនេះអោយបានជោគជ័យ។ ហើយវាត្រូវបានគេមើលឃើញថាជាឧបករណ៍នយោបាយរបស់ប្រទេសមហាអំណាច ហើយប្រទេសទាំងនោះប្រើប្រាស់តុលាការនេះដើម្បីបម្រើប្រយោជន៍របស់ពួកគេផងដែរ។
តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ មានសមត្ថកិច្ចនិងយុត្តាធិការចម្រងលើសំណុំចំនួនបួនធំៗ ក្នុងនោះមានបទឧក្រិដ្ឋប្រល័យពូជសាសន៍ បទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងមនុស្សជាតិ បទឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងចុងក្រោយបទឧក្រិដ្ឋឈ្លានពាន។ តុលាការក្រុងឡាអេនេះមានយុត្តាធិការលើសំណុំរឿងចំនួនបួនធំខាងលើមែន ប៉ុន្តែតុលាការនេះមិនមែនសុទ្ធតែអាចបើកការស៊ើបអង្កេត និងនាំខ្លួនជនដែលប្រព្រឹត្តកំហុសមកកាត់ទោសបានដោយងាយស្រួលឡើយ។ ចាំថាបើរដ្ឋ ឬភាគីណាមួយមិនមែនជាសមាជិកលក្ខន្តិកៈក្រុងរ៉ូមទេ រដ្ឋនោះក៏មិនស្ថិតក្រោមយុត្តាធិការរបស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌនេះឡើយ ដែលនេះមានន័យថាគ្មានឡើយការនាំយកមេដឹកនាំ ឬរាល់ឧក្រិដ្ឋជនដែលបង្កគ្រោះមហន្តរាយមនុស្សជាតិនោះមកកាត់ទោសតាមច្បាប់។ បច្ចុប្បន្ននេះបណ្តាប្រទេសជាច្រើនដែលបដិសេធចូលជាភាគីលក្ខន្តិកៈទីក្រុងរ៉ូម ហើយមានភាគីដែលជាសមាជិកហើយនោះក៏ដោយចង់ដកខ្លួនចេញថែមទៀត។
ទាក់ទិនករណីមិនមែនជាភាគី នេះយើងបានឃើញហើយបញ្ហានៅក្នុងទឹកដីស៊ីរីបច្ចុប្បន្ន។ ប្រទេសស៊ីរីរងការចោទប្រកាន់ពីបទប្រព្រឹត្តឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាមនិងបទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងមនុស្សជាតិដោយសម្លាប់រង្គាលប្រជាជនខ្លួនដែលក្រោកប្រឆាំងតវ៉ារដ្ឋាភិបាល។ តាមពិតទៅស៊ីរី មិនមែនជាសមាជិកនៃលក្ខន្តិកក្រុងរ៉ូមស្តីពីតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនោះឡើយ ព្រោះរដ្ឋាភិបាលបានចុះហត្ថលេខា តែមិនមានការផ្តល់សច្ចាប័នដោយសភានៃប្រទេសនេះឡើយចាប់តាំងពីកើតមាននូវលក្ខន្តិកៈ និងមានការបង្កើតតុលាការនេះឡើង។ នេះមានន័យថា ប្រសិនបើគ្មានការទទួលយក លក្ខន្តិកៈនេះទេ តុលាការគ្មានយុត្តាធិការណាមួយដើម្បីលូកដៃ និងនាំខ្លួនមេដឹកនាំនៃប្រទេសស៊ីរីយកមកកាត់ទោសតាមច្បាប់ឡើយ បើទោះជាមានពាក្យបណ្តឹង និងមានភស្តុតាងគ្រាប់គ្រាន់ក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែយ៉ាងណាក៏ដោយ តុលាការនៅមានផ្លូវអូសមេដឹកនាំទាំងនោះមកកាត់ទោសបាន ដោយមានការអន្តរាគមន៍ពីក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ។ ប៉ុន្តែបើសំណុំរឿងប៉ះពាល់ដល់ប្រយោជន៍សមាជិកអចិន្ត្រៃយ៍ណាមួយកុំសង្ឃឹមថា ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខចេញដំណោះស្រាយបានអោយសោះ។
ក្នុងករណីដែលតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិគ្មានយុត្តាធិការដើម្បីនាំយកមេដឹកនាំទាំងនោះយកមកកាត់ទោស ដោយសារប្រទេសនោះមិនមែនជាភាគីនៃលក្ខន្តិកៈក្រុងរ៉ូម គេនៅមានផ្លូវអាចស្នើសុំទៅកាន់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាតិដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះបាន។ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាតិ ត្រូវចេញដំណោះស្រាយដើម្បីផ្តល់នូវយុត្តិធិការមួយដល់តុលាការនេះ ដើម្បីអាចនាំយកឧក្រិដ្ឋជនទាំងនោះមកកាត់ទោសតាមច្បាប់។ ប៉ុន្តែកុំសង្ឃឹមថា ដំណោះស្រាយចេញរួចបើមានប៉ះពាល់មហាយក្សណាមួយក្នុងចំណោមមហាយក្សទាំងប្រាំរបស់ក្រុមប្រឹក្សា។ បើតាមប្រវត្តិសាស្ត្រ ការបំពាក់យុត្តាធិការដល់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ដោយក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ ត្រូវបានគេធ្វើឡើងតែពីរដងប៉ុណ្ណោះតាំងពីពេលដែលតុលាការនេះបង្កើតមក លើទីមួយនៅក្នុងវិបត្តិនៅ Darfur ប្រទេសស៊ូដង់កាលពីឆ្នាំ ២០០៥ ហើយលើកទី២ នៅក្នុងជម្លោះនៅប្រទេសលីប៊ី នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១។ តាំងពីពេលនោះមកគេមិនឃើញក្រុមប្រឹក្សាសន្យិសុខទទួលជោគជ័យឡើយ។ ដូចដែលឃើញស្រាប់ករណីនៅស៊ីរីផ្ទាល់ដែល រុស្ស៊ី ចិន ចេញមុខប្រើសិទ្ធិជំទាស់ទាត់ចោលដំណោះស្រាយ។
មួយវិញទៀត សំណុំរឿងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សនៅកូរ៉េខាងជើង។ បើទោះជាបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សកូរ៉េខាងជើងមិនទាន់មានការបោះឆ្នោតក្នុងក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខជាផ្លូវការក៏ដោយ គេដឹងរួចទៅហើយថា ចិន មិនព្រលែងអោយកូរ៉េខាងជើងធ្លាក់ក្នុងកណ្តាប់ដៃតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិឡើយ។ ចង់មិនចង់ចិនត្រូវក្រឡុក និងប្រើឥទ្ធីពលខ្លួនបង្កកស្ទះដំណើរការនៃយុត្តាធិការ និងនីតិវិធីរបស់តុលាការ។ មួយទៀតបញ្ហាអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីន ដែលបច្ចុប្បន្ននេះប៉ាឡេស្ទីនកំពុងដាក់ពាក្យបណ្តឹងស្នើអោយមានការស៊ើអង្កេតករណីបទឧក្រិដ្ឋប្រឆាំងមនុស្សជាតិនៅតំបន់កាហ្សាក្នុងសង្គ្រាម ៥០ថ្ងៃកាលពីឆ្នាំមុននេះ ប្រព្រឹត្តដោយរដ្ឋាភិបាលក្រុងជេរ៉ូសាឡិម។ ប្រជាជនជាង២ពាន់នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ ប៉ុន្តែបើទោះជាការស៊ើបអង្កេតបង្ហាញថា អ៊ីស្រាអែលប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋទាំងនោះក៏ដោយ គេមិនរំពឹងថាតុលាការនេះអាចរកយុត្តិធម៌សម្រាបជនរងគ្រោះបានឡើង ដ្បិដសហរដ្ឋអាមេរិកនៅចាំការពារអ៊ីស្រាអែល និងមិនអនុញ្ញាតអោយតុលាការនាំយកមេដឹកនាំមេដឹកនាំអ៊ីស្រាអែលទៅកាត់ទោសឡើយ។
ក្រៅពីជួបចម្រូងចម្រាសដោយសារបញ្ហាយុត្តាធិការតុលាការអន្តរជាតិមួយនេះ ក៏កំពុងក្លាយជាឧបករណ៍ប្រើប្រាស់ផ្នែកនយោបាយរបស់ប្រទេសមហាអំណាច និងធ្វើអោយរដ្ឋជាភាគីបាត់បង់ជំនឿចិត្តផងដែរ។ បញ្ហាទាំងនោះកំពុងកើតមានឡើងនៅតំបន់អាហ្វ្រិក ដែលមានសំណុំរឿងភាគច្រើន ហើយតុលាការនោះក៏បើកការស៊ើបអង្កេតពាក់ព័ន្ធនិងចោទប្រកាន់តែបណ្តាមេដឹកនាំនៅអាហ្វ្រិក។ មេដឹកនាំតំបន់អាហ្វ្រិកស្រាប់តែនាំគ្នាហៅតុលាកាក្រុងឡាអេនេះជាតុលាការចក្រពត្តិបម្រើតែពួកគេខាងលិចនិងគៀបសង្កត់ពួកស្បែកខ្មៅ និងប្រទេសក្រីក្រដូចអាហ្វ្រិក។ ដោយសារដូច្នេះហើយ មេដឹកនាំធំៗរបស់អាហ្វ្រិកទាមទារអោយមានការដកខ្លួនចេញពីភាគីនៃលក្ខន្តិកៈក្រុងរ៉ូមថែមទៀតផង ដើម្បីរត់គេចពីស្រមោលនៃការជិះជាន់និងដាក់គំនៀបរបស់ប្រទេសមហាអំណាច។
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 3 ថ្ងៃ
