ជាតិ
សង្គមជាតិ
×![]()
សៀមរាប៖ វត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន ត្រូវមហាជនស្គាល់ថា ជាទីវត្តអារាមមានដែលភាពស្រស់ស្អាតជាងគេនៅទីក្រុងសៀមរាប។ សព្វថ្ងៃវត្តអារាមនេះ គឺជាគោលដៅមួយ ដែលអ្នកទេសចរចូលទៅទស្សនា និងគោរពប្រតិបត្តិព្រះពុទ្ធសាសនា។
សួនច្បារ និងបរិស្ថានស្រស់ស្អាត គួរផ្សំនឹង រូបសំណាក់ជាច្រើន បានធ្វើឲ្យវត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន បង្កើនសម្រស់ ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ មិនលោះថ្ងៃឡើយ។ មានទីតាំងនៅជាប់ផ្លូវមាត់ស្ទឹងសៀមរាប ក្បែរផ្សារចាស់ ក្រុងសៀមរាប វត្តនេះមានអាយុកាលជាង៥០០ឆ្នាំមកហើយ គឺបានកសាងឡើងក្នុងរដ្ជកាលព្រះអង្គចន្ទរាជា នៅសតវត្សទី១៥ ។
ព្រះគ្រូ តង់ ទឿម គង់នៅវត្តព្រះព្រហ្មរតន៍ មានថេរដិកាថា វត្តនេះដើមឡើយឈ្មោះ តាព្រំយាយរ័ត្ន ក្រោយមកក៏បានក្លាយជាព្រះព្រហ្មរ័ត្ន។ លោកគ្រូ តង់ ទឿម ដែលមានព្រះជន្ម ៦៣វស្សា រៀបរាប់ដំណើរប្រវត្តិរឿងវត្តនេះថា៖« កាលដើមមានព្រះសង្ឃមួយអង្គព្រះនាម ចង្ហាន់ហ៊ុយនៅបន្ទាយលង្វែក បានជិះទូកបិណ្ឌបាត តែជួបគ្រោះអាសន្ន ដោយសារមានត្រីឆ្លាម បានពុះទូកព្រះអង្គជា២ ប៉ុន្តែព្រះអង្គមិនមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីឡើយ ហើយក៏អណ្តែតមកដល់ទីវត្តអារាមនេះ។ ក្រោយមក ក៏មានការផ្តើចផ្តើមកសាងវត្តក្នុងរដ្ជកាលព្រះអង្គចន្ទរាជា ដោយព្រះអង្គសុំទិញដីតាព្រំយាយរតន៍ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋគោរពសក្ការៈ។ តាព្រំយាយរ័ត្ន បានប្រគល់ដីសម្រាប់កសាងវត្តអារាមដោយភាពជ្រះថ្លា ដោយមិនយកលុយកាក់អ្វីនោះទេ ដោយសុំត្រឹមដាក់ឈ្មោះពួកគេ ភ្ជាប់នឹងវត្តនោះផង។ ក្រោយមកវត្តនោះ គេក៏ហៅវត្តតាព្រំយាយរ័ត្នជាប់ជារហូតមក»។
ដើមឡើយវត្តនេះ កសាងពីឈើ។ ជាបន្តបន្ទាប់ និងក្រោយសង្គ្រាមឆ្នាំ១៩៧៩ វត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន មានសភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោម។ ព្រះសង្ឃ និងប្រជាពលរដ្ឋ ចាប់ផ្តើមប្រមូលគ្នា និងបង្កើតសមទិ្ធផល ដូចសព្វថ្ងៃ។ សព្វថ្ងៃអាគារចាស់ៗ ត្រូវបានជួលជុល និងអាគារខ្លះ ត្រូវបានកសាងថ្មី។
យ៉ាងណាមិញ សមទិ្ធផលនានា ដែលកកើតនៅក្នុងទីវត្តអារាមនេះ សុទ្ធសឹងមានការចូលរួមពីពុទ្ធបរិស័ទគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន មានទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។ សាលាពុទ្ធិកសិក្សា បានជួសជុលក្នុងរង្វង់ទឹកប្រាក់ប្រមាណ៣ម៉ឺនដុល្លារ ឆ្នាំ១៩៩៧ មានការកសាងស្ពានវត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន ហើយឆ្នាំ២០០៣ មហាកុដ្ឋិ ត្រូវបានកសាងឡើង ដោយចំណាយថវិកាអស់ ៤៨ម៉ឺនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រៅពីសួនច្បារដែលមានភាពទាក់ទាញ គំនូរនៅរោងទង ដែលបង្ហាញពីប្រវត្តិព្រះពុទ្ធសាសនា ពុទ្ធបដិមានៅក្នុងវត្ត រចនាបថ និងការរៀបចំគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ស័ក្កសមនឹងទីសក្ការៈសម្រាប់បូជា។ នៅម៉ោង៥ល្ងាច ពេលវេលាដែលព្រះសង្ឃប្រមូលគ្នា សូត្រព្រះធម៌ គេឃើញមានភ្ញៀវទេសចរបរទេសមួយចំនួន បានអង្គុយពីក្រោយដោយភាពស្ងៀមស្ងាត់ ទំនងជាបិទភ្នែកតាំងសមាធិយ៉ាងដូច្នោះដែរ។
បើតាមសង្ឍដីការព្រះគ្រូ តង់ ទឿម ក្នុងមួយថ្ងៃមានទេសចរមិនក្រោមរយនាក់ទេ ដែលចូលទស្សនាវត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន។ ពួកគេបានបរិច្ចាគតាមសណ្តានចិត្ត ដើម្បីរៀបចំសួនច្បារ អនាម័យវត្ត និងការសាងសង់សមទិ្ធផលផ្សេងទៀត៕
សួនច្បារ និងបរិស្ថានស្រស់ស្អាត គួរផ្សំនឹង រូបសំណាក់ជាច្រើន បានធ្វើឲ្យវត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន បង្កើនសម្រស់ ទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរ មិនលោះថ្ងៃឡើយ។ មានទីតាំងនៅជាប់ផ្លូវមាត់ស្ទឹងសៀមរាប ក្បែរផ្សារចាស់ ក្រុងសៀមរាប វត្តនេះមានអាយុកាលជាង៥០០ឆ្នាំមកហើយ គឺបានកសាងឡើងក្នុងរដ្ជកាលព្រះអង្គចន្ទរាជា នៅសតវត្សទី១៥ ។
ព្រះគ្រូ តង់ ទឿម គង់នៅវត្តព្រះព្រហ្មរតន៍ មានថេរដិកាថា វត្តនេះដើមឡើយឈ្មោះ តាព្រំយាយរ័ត្ន ក្រោយមកក៏បានក្លាយជាព្រះព្រហ្មរ័ត្ន។ លោកគ្រូ តង់ ទឿម ដែលមានព្រះជន្ម ៦៣វស្សា រៀបរាប់ដំណើរប្រវត្តិរឿងវត្តនេះថា៖« កាលដើមមានព្រះសង្ឃមួយអង្គព្រះនាម ចង្ហាន់ហ៊ុយនៅបន្ទាយលង្វែក បានជិះទូកបិណ្ឌបាត តែជួបគ្រោះអាសន្ន ដោយសារមានត្រីឆ្លាម បានពុះទូកព្រះអង្គជា២ ប៉ុន្តែព្រះអង្គមិនមានគ្រោះថ្នាក់អ្វីឡើយ ហើយក៏អណ្តែតមកដល់ទីវត្តអារាមនេះ។ ក្រោយមក ក៏មានការផ្តើចផ្តើមកសាងវត្តក្នុងរដ្ជកាលព្រះអង្គចន្ទរាជា ដោយព្រះអង្គសុំទិញដីតាព្រំយាយរតន៍ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋគោរពសក្ការៈ។ តាព្រំយាយរ័ត្ន បានប្រគល់ដីសម្រាប់កសាងវត្តអារាមដោយភាពជ្រះថ្លា ដោយមិនយកលុយកាក់អ្វីនោះទេ ដោយសុំត្រឹមដាក់ឈ្មោះពួកគេ ភ្ជាប់នឹងវត្តនោះផង។ ក្រោយមកវត្តនោះ គេក៏ហៅវត្តតាព្រំយាយរ័ត្នជាប់ជារហូតមក»។
ដើមឡើយវត្តនេះ កសាងពីឈើ។ ជាបន្តបន្ទាប់ និងក្រោយសង្គ្រាមឆ្នាំ១៩៧៩ វត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន មានសភាពចាស់ទ្រុឌទ្រោម។ ព្រះសង្ឃ និងប្រជាពលរដ្ឋ ចាប់ផ្តើមប្រមូលគ្នា និងបង្កើតសមទិ្ធផល ដូចសព្វថ្ងៃ។ សព្វថ្ងៃអាគារចាស់ៗ ត្រូវបានជួលជុល និងអាគារខ្លះ ត្រូវបានកសាងថ្មី។
យ៉ាងណាមិញ សមទិ្ធផលនានា ដែលកកើតនៅក្នុងទីវត្តអារាមនេះ សុទ្ធសឹងមានការចូលរួមពីពុទ្ធបរិស័ទគ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន មានទាំងក្នុងស្រុក និងក្រៅស្រុក។ សាលាពុទ្ធិកសិក្សា បានជួសជុលក្នុងរង្វង់ទឹកប្រាក់ប្រមាណ៣ម៉ឺនដុល្លារ ឆ្នាំ១៩៩៧ មានការកសាងស្ពានវត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន ហើយឆ្នាំ២០០៣ មហាកុដ្ឋិ ត្រូវបានកសាងឡើង ដោយចំណាយថវិកាអស់ ៤៨ម៉ឺនដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក។
ក្រៅពីសួនច្បារដែលមានភាពទាក់ទាញ គំនូរនៅរោងទង ដែលបង្ហាញពីប្រវត្តិព្រះពុទ្ធសាសនា ពុទ្ធបដិមានៅក្នុងវត្ត រចនាបថ និងការរៀបចំគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍ ស័ក្កសមនឹងទីសក្ការៈសម្រាប់បូជា។ នៅម៉ោង៥ល្ងាច ពេលវេលាដែលព្រះសង្ឃប្រមូលគ្នា សូត្រព្រះធម៌ គេឃើញមានភ្ញៀវទេសចរបរទេសមួយចំនួន បានអង្គុយពីក្រោយដោយភាពស្ងៀមស្ងាត់ ទំនងជាបិទភ្នែកតាំងសមាធិយ៉ាងដូច្នោះដែរ។
បើតាមសង្ឍដីការព្រះគ្រូ តង់ ទឿម ក្នុងមួយថ្ងៃមានទេសចរមិនក្រោមរយនាក់ទេ ដែលចូលទស្សនាវត្តព្រះព្រហ្មរ័ត្ន។ ពួកគេបានបរិច្ចាគតាមសណ្តានចិត្ត ដើម្បីរៀបចំសួនច្បារ អនាម័យវត្ត និងការសាងសង់សមទិ្ធផលផ្សេងទៀត៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 3 ម៉ោង
