ឧបសគ្គចម្បងឆ្ពោះទៅកាន់នីតិរដ្ឋរបស់កម្ពុជា!

ជាតិ

ឧបសគ្គចម្បងឆ្ពោះទៅកាន់នីតិរដ្ឋរបស់កម្ពុជា!

05, Sep 2015 , 5:24 pm

រូបភាព

ដោយ:

ភ្នំពេញ៖ ប្រទេសកម្ពុជាប្រកាន់យកទម្រង់រដ្ឋាភិបាលបែបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និង របបប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស។ បច្ចុប្បន្ន អ្នកដឹកនាំប្រទេស បានអះអាងថា ពួកខ្លួនកំពុងរៀបចំកសាងកម្ពុជាឱ្យឆ្ពោះទៅរកនីតិរដ្ឋ ដូចបណ្ដាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យដទៃទៀតដែរ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏យើងបានមើលឃើញថា ផ្លូវទៅកាន់នីតិរដ្ឋ នៅមានឧបសគ្គជាច្រើន ដូចជា ផ្នត់គំនិតចាស់ ឥទ្ធិពលនៃមនោគមន៍វិជ្ជានយោបាយ ភាពមិនឯករាជ្យនៃអំណាចសំខាន់ៗរបស់រដ្ឋ រចនាស្ពន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋមិនទាន់ឆ្លើយតប ធនធានមនុស្សនៅមានកម្រិត និងអំពើពុករលួយ ជាដើម។

ភស្តុតាងមួយចំនួនដែលបង្ហាញថា កម្ពុជានៅមានឧបសគ្គក្នុងការឈានទៅសម្រេចបាននីតិរដ្ឋនោះ គឺ បញ្ហានៃផ្នត់គំនិតចាស់របស់អ្នកដឹកនាំនិងអ្នកគ្រប់គ្រង ដែលប្រកាន់យកការគ្រប់គ្រងនិងដឹកនាំតាមទម្លាប់និងមនោសញ្ចេតនាជាជាងតាមច្បាប់, ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបែបអាណានិគមនិយមបារាំង ដែលប្រកាន់យគំនិតថា អ្នកដឹកនាំគឺជាចៅហ្វាយ និង ប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបែបកុម្មុយនីស្ត ដែលរដ្ឋមានអំណាចស្ទើរតែគ្រប់យ៉ាង អាចធ្វើអ្វីក៏បាន។

ក្រៅពីនេះ អំណាចនីតិបញ្ញត្តិ អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និង អំណាចតុលាការ ក៏ត្រូវបានគេមើលឃើញថា មិនទាន់មានភាពឯករាជ្យភាពដាច់ពីគ្នាដែរ។ ជារឿយៗ យើងតែតែឮមតិជាតិនិងអន្តរជាតិ រិះគន់ថា អំណាចនីតិប្រតិបត្តិបានជ្រៀតជ្រែកចូលក្នុងអំណាចនីតិបញ្ញត្តិ និង អំណាចតុលាការ ហើយអំណាចបក្សនយោបាយជ្រៀតចូលក្នុងកិច្ចការរបស់អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ ឬការគ្របគ្រងរដ្ឋ។ លើសពីនេះទៀត អំណាចបុគ្គលឬគ្រួសារ ក៏ជ្រៀតចូលក្នុងកិច្ចការគ្រប់គ្រងបក្សនយោបាយ ឬរដ្ឋដែរ។

មានករណីជាច្រើន ដែលការអនុម័តរបស់រដ្ឋសភាកម្ពុជា ត្រូវបានគេចោទថា ធ្វើឡើងតាមតែឆន្ទៈនយោបាយរបស់ បក្សកាន់អំណាច ដោយមិនគិតថា តើអ្វីដែលបានស្នើសុំការអនុម័តនោះ សមហេតុផល ឬអត់ និង ចាំបាច់ ឬអត់សម្រាប់សង្គមទាំងមូលទេ។ លើសពីនេះទៀត មានករណីជាច្រើន ដែលតុលាការកម្ពុជា ត្រូវបានគេលើកឡើងថា បានចាត់វិធានការផ្លូវច្បាប់លើជនសង្ស័យ តែនៅពេលណាដែលមានប្រតិកម្ម ឬការបញ្ជាពីនាយករដ្ឋមន្ត្រីតែប៉ុណ្ណោះ ដូចជា ករណី ឧកញ៉ា ថោង សារ៉ាត, ឧកញ៉ា សុខ ប៊ុន, លោក ឈូក បណ្ឌិត និង លោក ហុង សុខហួរ ជាដើម។

ក្រៅពីនេះ រចនាស្ពន្ធគ្រប់គ្រងរដ្ឋ ដែលមិនបានបែងចែកយុត្តាធិការ ឬសមត្ថកិច្ចច្បាប់លាស់ ឬមានចេតនាធ្វើឱ្យស្ថាប័ននានា ស្ថិតនៅក្រោមអំណាចនីតិបញ្ញត្តិ អំណាចបក្ស ឬអំណាចបុគ្គល រួមទាំងឥទ្ធិពលនៃអំពើពុករលួយ និងអំណាចផ្ដាច់ការ ក៏សុទ្ធតែជាឧបសគ្គធំៗដែលរារាំងមិនឱ្យកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកនីតិរដ្ឋបានដែរ។

ជាលទ្ធផល យើងបានពិនិត្យឃើញថា មានករណីខ្លះ អង្គហេតុនិងអង្គច្បាប់តែមួយ ប៉ុន្តែ មានការបកស្រាយខុសគ្នាដោយ អ្នកនយោបាយ, អ្នកវិភាគឯករាជ្យ, អ្នកច្បាប់របស់សង្គមស៊ីវិល, អ្នកច្បាប់របស់បក្សនយោបាយ, អ្នកច្បាប់របស់សមាគមមេធាវី, សមាជិករដ្ឋសភា, សមាជិកព្រឹទ្ធសភា និង ក្រុមប្រឹក្សាធម្មុញ្ញ។ ជាក់ស្ដែង កន្លងមក ធ្លាប់មានការណីស្នើសុំឱ្យបកស្រាយរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ទាក់ទងទៅនឹងចំនួនកូរ៉ុមចូលប្រជុំរដ្ឋសភាលើកដំបូងក្នុងអាណត្តិនីមួយ។ ពេលនោះភាគីនីមួយៗបានបកស្រាយខុសៗគ្នា ខ្លះលើកឡើងថា ទល់តែមានកូរ៉ុម ឬវត្តមាន១២០នាក់ ទើបអាចប្រជុំរដ្ឋសភាលើកដំបូងបាន, អ្នកខ្លះថា ចំនួន១២០នោះ គឺជាចំនួនអប្បបរមានៃសមាជិករដ្ឋសភាសរុប មិនមែនចំនួនកូរ៉ុមប្រជុំទេ...ទីបំផុត អ្នកដែលមានសម្លេងភាគច្រើន និងអ្នកខ្លាំងគឺជាអ្នកឈ្នះក្នុងការបកស្រាយនេះ។

ឯការបកស្រាយផ្សេងៗទៀត ពាក់ពន្ធនឹងច្បាប់បោះឆ្នោត ច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ...ចំពោះអង្គហេតុតែមួយ ក៏មានការបកស្រាយខុសគ្នាដែរ ដូចជា ករណី លោក ឈូក បណ្ឌិត មតិផ្សេងៗថាមានទោសធ្ងន់ តែតុលការដាក់ទោសស្រាល, លោក ហុង សុខហួរ មតិខ្លះថា ត្រូវឱ្យសុំទោសជាថ្នូរនឹងកំហុសរបស់ខ្លួន តែតុលាការបានឃុំខ្លួនរង់ចាំចោទប្រកាន់, លោក ជា តារា ដែលថ្លែងថាកងខេមរភូមិនគឺជារបស់បក្សប្រជាជនកម្ពុជា មតិខ្លះថាខុសច្បាប់ មតិខ្លះថា មិនខុសច្បាប់ទេ, ករណី យុវជន កូកូ ដែលទាក់ទងនឹងបដិវត្តពណ៌ អ្នកខ្លះថាជាការបញ្ចេញមតិ តែរដ្ឋាភិបាលថា ទោសព្រហ្មទណ្ឌ និង ករណីការបង្ក្រាបបាតុកម្ម ឬកុបកម្មនៅផ្លូវវ៉េងស្រេង ដោយកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល ក៏មានការបកស្រាយខុសគ្នាដែរ។ ទីបំផុត ភាគីរដ្ឋាភិបាល គឺជាភាគីមានប្រៀបលើការបកស្រាយស្ទើរតែគ្រប់ករណីទាំងអស់។

បើពិនិត្យជារួម យើងអាចមើលឃើញថា ផ្លូវទៅកាន់នីតិរដ្ឋរបស់កម្ពុជា នៅមានឧបសគ្គច្រើននៅឡើយ ដែលត្រូវបន្តដោះស្រាយជាចាំបាច់ ដូចជា ត្រូវផ្លាស់ប្ដូរទាំងផ្នត់គំនិតចាស់, របៀបដឹកនាំនិងគ្រប់គ្រងដែលមិនទាន់ល្អ, ផ្ដាច់អំណាចសំខាន់ៗឱ្យឯករាជ្យពីគ្នា, កែស្រួលរចនាសម្ពន្ធគ្រប់គ្រងឱ្យមានយុត្តាធិការច្បាសលាស់, លប់បំបាត់គ្រួសារនិយម បក្សពួកនិយម និង ត្រូវលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ ជាដើម។ បើមិនដូច្នោះទេ យើងមិនអាចសម្រេចនីតិរដ្ឋបានឡើយ។ ប្រសិនបើ នីតិរដ្ឋមិនមានអត្ថិភាពពេញលេញក្នុងសង្គមខ្មែរ មានន័យថា អំពើអយុត្តិធម៌ ទំនាស់ផលប្រយោជន៍ និទណ្ឌភាព ការធ្វើអ្វីៗតាមទំនើងចិត្ត អំពើពុករលួយ ការរំលោភបំពាន អសន្តិសុខ និង ការភ័យខ្លាច នៅតែបន្តកើតមានក្នុងសង្គមខ្មែរ៕