ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រអាមេរិក-អាស៊ានមានសារសំខាន់សម្រាប់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ច

អន្តរជាតិ

ដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រអាមេរិក-អាស៊ានមានសារសំខាន់សម្រាប់សហគមន៍សេដ្ឋកិច្ច

04, Dec 2015 , 8:59 pm

រូបភាព

ដោយ: សៅ ផលនិស្ស័យ (Sao Phal Niseiy)

មុនសហគមន៍អាស៊ានចេញជារូបរាងឡើង សហរដ្ឋអាមេរិកនិងអាស៊ាន បានសម្រេចលើកកម្រិតទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីទៅដល់ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ។ ក្រៅពីនេះ ប្រធានាធិបតីអាមេរិកក៏ អញ្ជើញមេដឹកនាំអាស៊ានទាំង ១០ទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំពិសេសនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅឆ្នាំ ក្រោយទៀតមុនផុតអាណត្តិប្រធានាធិបតី។ ទាំងនេះជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្រសហរដ្ឋអាមេរិកក្នុងការពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួននៅអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។

ក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន-អាមេរិកកន្លងមកនៅទីក្រុងកូឡាឡាំពួនេះ លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា និងបណ្តាមេដឹកនាំអាស៊ានទាំង១០ បានឯកភាពគ្នាតំឡើងកម្រិតទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីឲ្យដល់កម្រិតយុទ្ធសាស្ត្រ។ ការសម្រេចតំឡើងកម្រិតទំនាក់ទំនងនេះ កើតឡើងត្រឹមតែប៉ុន្មានខែប៉ុណ្ណោះមុនពេលសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានកើតចេញជាផ្លូវការដែរ។

១.អាមេរិកកាន់តែជិតស្និទ្ធអាស៊ាន ក្រោមក្របខណ្ឌភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ
ជុំវិញបញ្ហានេះ ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃពុធកន្លងមក លោកស្រី Nina Hachigian អគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកនៅតំបន់អាស៊ានបានអះអាងថា ការបង្កើនកម្រិតចំណងភាពទៅ ជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រនេះនឹងផ្តល់ឱកាសឲ្យសហរដ្ឋមេរិកនិងបណ្តារដ្ឋអាស៊ានធ្វើការរួមគ្នាជិតស្និទ្ធច្រើនវិស័យដើម្បីសម្រេចប្រយោជន៍រួមគ្នា។ ប៉ុន្តែសហរដ្ឋអាមេរិកមានគោលនយោបាយអាទិភាពលើវិស័យជាច្រើននៅតំបន់អាស៊ានក្នុងនោះមាន ការលើកកម្ពស់ប្រជាធិបតេយ្យ ជំរុញការអភិបាលកិច្ច នីតិរដ្ឋ រួមទាំងជំរុញឲ្យមានការការពារសិទ្ធិមនុស្សនិងសេរីភាព និងការការពារបរិស្ថានថែមទៀត។ ដូចដែលឃើញស្រាប់ គ្រាន់តែក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកបានចំណាយថវិកាប្រហែល ៤ពាន់លានដុល្លារអាមេរិកដោយផ្តល់ជំនួយសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ។

ក្រោមក្របខណ្ឌដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រនេះ សហរដ្ឋអាមេរិកនឹងចូលរួមយ៉ាងសកម្ម និងជិតស្និទ្ធក្នុងការគាំទ្រដំណើរការកសាងសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចអាស៊ានខាងមុខ ក្នុងនាមជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំទីពីររបស់អាស៊ាននិងជាប្រទេសម្ចាស់ជំនួយ។ បើតាមការឲ្យដឹងរបស់លោកស្រីឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិក Nina Hachigian តាំងពីឆ្នាំ ២០០៨ សហរដ្ឋអាមេរិកបានជួយជំរុញដំណើរកសាងសហគមន៍សេដ្ឋកិច្ចនេះដែរ ដោយជួយវិនិយោគក្នុងការបង្កើតច្រកចេញចូលតែមួយរបស់អាស៊ាន ដែលអាចជួយសម្រួលលំហូរទំនិញនិងផលិតផលទូទាំងតំបន់អាស៊ានទាំងមូល។

ក្រៅពីនេះ ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានយកចិត្តទុកដាក់ជួយបង្កើននិងពង្រឹងសមត្ថភាពយុវជនអាស៊ានតាមរយៈការផ្តល់អាហារូបករណ៍ដល់និស្សិតអាស៊ាន ការផ្លាស់ប្តូរការសិក្សា កម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាភាពជាអ្នកដឹកនាំសម្រាប់ប្រជាជនវ័យក្មេងអាស៊ាន (YSEALI)ជាដើម។ ក្រៅពីជួយជ្រោមជ្រែងក្នុងវិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនក៏ចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាសន្តិសុខតំបន់ដើម្បីរក្សាស្ថិរភាព និងសន្តិភាពតំបន់ ដោយបន្តសហការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយប្រទេសសមាជិកអាស៊ាន ដើម្បីប្រឆាំងភេរវកម្ម បទឧក្រិដ្ឋឆ្លងដែន និងរក្សាសេរីភាពនាវាចរណ៍តាមផ្លូវសមុទ្រជាដើម។

២.កិច្ចប្រជុំពិសេសអាមេរិក-អាស៊ានឆ្នាំក្រោយ ផ្តោតលើបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូង?
ក្រៅពីតំឡើងកម្រិតទៅជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានសម្រេចអញ្ជើញបណ្តា ប្រមុខរដ្ឋប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រទេសអាស៊ានទាំង ១០ ទៅចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំពិសេសនិងជាលើកដំបូងបំផុតមួយនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅពេលខាងមុខ។ កិច្ចប្រជុំនេះនឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំក្រោយនេះ មុនពេលដែលលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ចាកចេញពីតំណែងជាប្រធានាធិបតីផង។

កិច្ចប្រជុំកំពូលពិសេសដែលលោក អូបាម៉ា នឹងធ្វើជាប្រធាននេះ ក្លាយជាប្រធានបទសំខាន់ និងបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ពីគោលនយោបាយក្រុងវ៉ាស៊ីនក្នុងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងជាមួយមេដឹកនាអាស៊ានឲ្យកាន់តែស្អិតល្មួត។ ថ្វីបើចិនជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចដ៏ធំរបស់អាស៊ានក៏ដោយ ក៏ចិនមិនទាន់មានឱកាសរៀបចំកិច្ចប្រជុំពិសេសបែបដែរ។ ដូច្នេះវាអាចបញ្ជាក់ច្បាស់ណាស់ទៅហើយថាសកម្មភាពទាំងនេះ ជាផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្រពង្រឹងឥទ្ធិពលរបស់អាមេរិកនៅតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក ដើម្បីទប់ទល់ជាមួយមហាយក្សចិនដែរ។

ត្រលប់មកវិញ ទោះជាមានការអញ្ជើញជាផ្លូវការហើយក៏ដោយ គេមិនអាចដឹងនៅឡើយទេថា បញ្ហាអ្វីនឹងក្លាយជាប្រធានបទនៃកិច្ចប្រជុំកំពូលខាងមុខឡើយ។ ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃពុធ លោកស្រី ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំអាស៊ានខាងក៏បានអះអាងដែរថា គេមិនទាន់ដឹងនៅឡើយទេថា តើអ្វី នឹងក្លាយជារបៀបនៃកិច្ចប្រជុំឡើយ។ ប្រធានបទស្នូលនៃកិច្ចប្រជុំនៃការពិភាក្សា អាចជាយន្តការពង្រឹងភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្ររវាងអាស៊ាននិងអាមេរិក ក្រោយឆ្នាំ ២០១៥ ។ តែបញ្ហាសមុទ្រចិនខាងត្បូងក៏ប្រហែលអាច នឹងក្លាយជាប្រធានបទសំខាន់មួយដែរក្នុងវេទិកាមេដឹកនាំអាមេរិកនិងអាស៊ាននេះ៕