លិខិតមិត្តអ្នកអាន
ភុំ រ៉ាវី ពលរដ្ឋខ្មែរដែលរស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញ
មានបញ្ហាច្រើនរាប់មិនអស់ដែលពលរដ្ឋរស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញកំពុងជួបប្រទះ ដូចជាបញ្ហាចោរកម្ម ឆក់ប្លន់ អគ្គិភ័យ ទឹកលិចផ្លូវ និងស្ទះចរចរណ៍ជាដើម។ ខ្ញុំសូមលើកតែបញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍មួយប៉ុណ្ណោះមកនិយាយ ព្រោះវាបានកើតឡើងជាច្រើនឆ្នាំណាស់មកហើយ និងបន្ដរ៉ាំរ៉ៃរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះស្ថានភាពកកស្ទះចរាចរណ៍នេះ កាន់តែមានសភាពអាក្រក់ទៅៗ ហើយវាជាបញ្ហាចម្បងដែលប៉ះពាល់ទៅដល់ពលរដ្ឋទូទៅគ្រប់មជ្ឈដា្ននក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញនិងជាបញ្ហាដែលពលរដ្ឋតែងតែត្អូញត្អែរញឹកញ៉ាប់។
ដោយសារតែកំណើនប្រជាជន និងកំណើនយានជំនិះ នាប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ រួមផ្សំនិងបញ្ហាស្ថានភាពផ្លូវតូចចង្អៀត ការបែងចែកផ្លូវ និងគំនូសសញ្ញាមិនច្បាស់លាស់ (ផ្លូវសម្រាប់ឡាន ម៉ូតូ និងថ្មើរជើង) ការថតយានជំនិះតាមដងផ្លូវគ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ ការរំលោភយកចំណីផ្លូវធ្វើអាជីវកម្ម បញ្ហាអសីលធម៌ក្នុងការបើកបររបស់ពលរដ្ឋ (ការខ្វះការអធ្យាស្រ័យក្នុងការបើកបរ) ការអនុវត្ដច្បាប់ចរាចរណ៍នៅមានកម្រិត និងការអនុញ្ញាតអោយរថយន្ដដឹកទំនិញធុនធំ បើកបរក្នុងរាជធានី ធ្វើអោយបញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍កាន់តែមានសភាពក្ដៅគគុក និងអាក្រក់ទៅៗជារៀងរាល់ថ្ងៃ។
បញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍នេះ កំពុងតែធ្វើទុក្ខបុកម្នេញពលរដ្ឋក្នុងរាជធានីយ៉ាងខ្លាំងនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហើយគេក៏ពុំទាន់ឃើញមានដំណោះស្រាយណាល្អប្រសើរឡើយ ទោះបីសាលារាជធានីបានបង្កើតអោយមានសេវារថយន្ដក្រុងសាធារណៈ សាងសង់ស្ពានអាកាសធំៗ និងធ្វើការពង្រីកផ្លូវមួយចំនួនក៏ដោយ។ ពលរដ្ឋបានត្អូញត្អែរពីទុក្ខលំបាករបស់ពួកគាត់ ដោយសារតែពួកគាត់បានខាតបង់ទាំងពេលវេលា ប្រាក់កាសយ៉ាងច្រើនជាមួយនិងបញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍នេះ ជាពិសេសនោះគឺការបង្ករអោយមានការធុញថប់ក្នុងការធ្វើដំណើរ និងកើតជំងឺស្រេស្ដ ដែលងាយនឹងប៉ះពាល់ដល់សុខភាពអាយុជីវិតទៀតផង។ ស្ទះ គឺមិនថាពេលព្រឹក ថ្ងៃត្រង់ ឬពេលល្ងាចទេ។ គឺគ្រប់ពេល! អ្នកខ្លះចំណាយពេល១ម៉ោងក្នុងការធ្វើដំណើរមកធ្វើការដែលមានចំងាយ៥ គីឡូម៉ែត និងចំណាយពេល១ម៉ោងដើម្បីត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ។ ការកកស្ទះចរាចរណ៍នេះ បង្កអោយស្ថានភាពរាជធានីភ្នំពេញអាប់អួរយ៉ាងខ្លាំង រហូតធ្វើអោយពលរដ្ឋមួយចំនួនធំធុញថប់និងទីក្រុងភ្នំពេញទៀតផង។
បញ្ហាកកស្ទះជាបញ្ហាចម្បងដែលរដ្ឋាភិបាលក៏ដូចជាសាលារាជធានីគួរតែដោះស្រាយបន្ទាន់ជូនប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួន នឹងធ្វើអោយទីក្រុងទាំងមូលបាត់បង់សោភ័ណភាព និងសេដ្ឋកិច្ចធ្លាក់ចុះផងដែរ។
ជាយោបល់របស់ខ្ញុំ អាជ្ញាធរសាលារាជធានីគួរចាប់ផ្ដើមពង្រឹងនូវការគ្រប់គ្រងដងផ្លូវ អោយមានប្រសិទ្ធភាព ដោយមានការរៀបចំ បែងចែកចំណីផ្លូវ ផ្លូវសម្រាប់អ្នកថ្មើរជើង ផ្លូវសម្រាប់កង់ម៉ូតូ និងសម្រាប់ឡាន អោយដាច់ពីគ្នា ក៏ដូចជាស្លាកសញ្ញាចរាចរណ៍អោយបានច្បាស់លាស់។ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងចំណីផ្លូវវិញ សាលាក្រុងគួរតែចាត់វិធានការបន្ទាន់ទៅលើអ្នកដែលរំលោភយកចំណីផ្លូវទៅតាមច្បាប់ដែលមានជាធរមាន និងមានចំណាត់ការទៅលើអ្នកល្មើសច្បាប់ចរាចរណ៍ផងដែរ។ ជាពិសេស គឺចាត់វិធានការទៅលើហាងធំៗដែលអនុញ្ញាតឲ្យអតិថិជនរបស់គេចតយានយន្ដតាមដងផ្លូវដែលបង្កអោយមានការកកស្ទះចរាចរណ៍។ កាលណាមានចំណីផ្លូវ ក៏ដូចជាផ្លូវសម្រាប់អ្នកថ្មើរជើង ដែលធ្វើអោយពលរដ្ឋជឿជាក់ថាមានសុវត្ថភាព នោះមិនបាច់បង្ខំ ពលរដ្ឋមួយចំនួន នឹងប្ដូរមកការធ្វើដំណើរដោយថ្មើរជើងសម្រាប់គោលដៅជិតៗរបស់គាត់ ហើយការប្រើប្រាស់រថយន្ដសាធារណៈនឹងមានកំណើនខ្ពស់។ តែបើស្ថានភាពដូចបច្ចុប្បន្ន តើអ្នកណាហ៊ានដើរ? គ្មានផ្លូវច្បាស់លាស់ ហើយងាយប្រឈមនិងគ្រោះថ្នាក់បំផុត។
ម្យ៉ាងវិញទៀត សាលារាជធានីគួរតែបន្ថែមខ្សែរថយន្ដក្រុងសាធារណៈអោយបានច្រើនខ្សែ ដើម្បីបង្ករលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ពលរដ្ឋក្នុងការប្រើប្រាស់សេវាសាធារណៈនេះ និងត្រឡប់មកប្រើប្រាស់សេវានេះ ជំនួសការប្រើប្រាស់រថយន្ដផ្ទាល់ខ្លួន។ សព្វថ្ងៃឃើញថាពលរដ្ឋបានប្រើប្រាស់ សេវាសាធារណៈមួយនេះច្រើន តែដោយសារតែពុំមានខ្សែរថយន្ដនេះគ្រប់គ្រាន់ ដូច្នេះ ពលរដ្ឋមួយចំនួនធំនៅតែបន្ដប្រើប្រាស់រថយន្ដផ្ទាល់ខ្លួន។ យើងជឿថា ពលរដ្ឋនឹងងាកមកប្រើប្រាស់សេវារថយន្ដក្រុងនេះ ប្រសិនបើវាបង្កលក្ខណៈងាយស្រួលដល់ពួកគាត់ក្នុងការធ្វើដំណើរ។ ហើយវានិងកាត់បន្ថយបញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍ក្នុងទីក្រុងបាន។
ក៏ដូចគ្នាដែរ សាលារាជធានីគួរតែទប់ស្កាត់កុំអោយរថយន្ដធំៗធ្វើចរាចរណ៍ឆ្លងកាត់មហាវិថីនានាក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនាពេលថ្ងៃ ព្រោះរថយន្ដធំៗទាំងនេះហើយដែលបង្ករអោយមានការកកស្ទះចរាចរណ៍ធ្ងន់ធ្ងរ ជាពិសេសនោះគឺបង្ករអោយមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍សម្លាប់ពលរដ្ឋក្នុងទីក្រុង។
សម្រាប់ពលរដ្ឋក៏ដូចគ្នា ពួកគេត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់នូវសីលធម៌ក្នុងការបើកបរ យោគយល់អធ្យាស្រ័យ ដោយគោរពច្បាប់ និងគោរពសិទ្ធិអ្នកដទៃ ក្នុងនាមជាមនុស្សជាតិ និងក្នុងនាមជាខ្មែរពូជសាសន៍ថ្លៃថ្នូរ។ ម្យ៉ាងទៀតសម្រាប់ពលរដ្ឋដែលរំលោភយកចំណីផ្លូវដើម្បីធ្វើកម្មសិទ្ធិផ្ទាល់ខ្លួនដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មនានា គួរណាស់តែឈប់ និងប្រគល់ចំណីផ្លូវនោះជូនរដ្ឋវិញ ដើម្បីផលប្រយោជន៍សាធារណៈ ជាជាងចាំដល់សាលាក្រុងចាត់វិធានការក្ដៅរួចទើបចាំស្រែកថា”អយុត្ដិធម៌ណាស់ រំលោភសិទ្ធិមនុស្ស” នោះឡើយ។ កុំដើម្បីតែសេចក្ដីសុខ និងភាព«មានបាន»របស់ខ្លួនធ្វើអោយខ្លួនឯងក្លាយជាអ្នកបង្កបញ្ហាដល់សង្គម ហើយប៉ះពាល់ដល់សិទ្ធិពលរដ្ឋទាំងមូលទីក្រុងភ្នំពេញនោះឡើយ។ ជាតិមួយរីកចម្រើនទៅបានវាក៏អាស្រ័យទៅលើការចូលរួមរបស់រាស្ដ្រផងដែរ៕