អន្តរជាតិ
×![]()
ការចរចាសន្តិភាពក្រុងហ្សឺណែវ ដែលជាក្តីសង្ឃឹមតែមួយគត់សម្រាប់ប្រជាជនស៊ីរី ចាប់ផ្តើមដំណើរការដោយស្ថិតនៅលើផ្លូវដ៏រលាក់ និងមិនច្បាស់លាស់ឡើយ។ ក្រុមឧទ្ទាមប្រឆាំងរដ្ឋាភិបាលរួមគ្នាជាធ្លុងមួយមកចរចា ដោយពួកគេសុំដាក់លក្ខខណ្ឌជាមុនសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលស៊ីរី។ តែរដ្ឋាភិបាលស៊ីរីប្រាប់ថា បើដាក់លក្ខខណ្ឌមុនបែបនេះ មិនចាំបាច់ចរចាទៀតទេ។ ប្រទេសមហាអំណាចដូចជា អាមេរិកបានអំពាវនាវឲ្យភាគីទាំងពីរ បន្តអត់ធ្មត់ ប្រឹងប្រែងបន្តចរចាដើម្បីបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល៥ឆ្នាំនេះ។
កិច្ចចរចាសន្តិភាពដើម្បីឈានទៅបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល៥ឆ្នាំនៅស៊ីរី បានចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីថ្ងៃសុក្រម្ល៉េះ នៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប៉ុន្តែស្ថានភាពជារួមនៅតែផុយស្រួយ និងចម្រូងចម្រាសបំផុត។ កាលដើមឡើយបញ្ហាចម្រូងចម្រាស គឺក្រុមដែលត្រូវមកចូលរួមចរចា ប៉ុន្តែដល់តុចរចាបញ្ហាចម្រូងចម្រាសជាងនេះ គឺក្រុមឧទ្ទាមដាក់លក្ខខណ្ឌជាមុនសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលលោក បាសា អាល់អាសាដ។ កិច្ចចរចាដែលមានរយៈពេលយូរបំផុត៦ខែ ដែលដើរតាមផែនទីសន្តិភាព គូសដោយសហគមន៍អន្តរជាតិនេះ ជាក្តីសង្ឃឹមតែមួយគត់សម្រាប់ប្រជាជនស៊ីរី ប៉ុន្តែមានភាគរយតិចតួចណាស់ ដែលថាការចរចាបញ្ចប់សង្គ្រាមនេះអាចទទួលបានផ្លែផ្កាឆាប់ៗ។
១.អាមេរិកសុំឲ្យភាគីទម្លាក់ចោលលក្ខខណ្ឌមុនចរចា
បញ្ហាប្រឈមធំបំផុត ដូចលើកឡើងខាងដើមស្រាប់គឺការដាក់លក្ខខណ្ឌរបស់ក្រុមឧទ្ទាមសម្រាប់របបដឹកនាំក្រុងដាម៉ាស។ ពួកគេទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ និងសម្ព័ន្ធមិត្តដូចជាទ័ពរុស្ស៊ីជាដើម បញ្ចប់ការទម្លាក់គ្រាប់បែកលើទីតាំងក្រុមឧទ្ទាម បើកផ្លូវឲ្យមានការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ ទៅកាន់តំបន់ដែលជនស៊ីវិលកំពុងរងគ្រោះ និងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយផង។ តំណាងក្រុមប្រឆាំង គណៈកម្មការចរចាជាន់ខ្ពស់ លោក Basma Kodmani បានអះអាង លោកមកទីក្រុងហ្សឺណែវដើម្បីចរចាបញ្ចប់ជម្លោះ ប្រដាប់អាវុធមែន តែការចរចាចាប់ផ្តើមទៅរួច ដរាបណារដ្ឋាភិបាលបញ្ចប់សកម្មភាពឧក្រិដ្ឋជាមុនសិន។
ចំណែកខាងរដ្ឋាភិបាលវិញ បានព្រមានហើយថា គេមិនទទួលយករាល់លក្ខខណ្ឌដែលដាក់មកមុនឡើយ។ អគ្គរដ្ឋទូតស៊ីរី ប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ Bashar al-Jaafari បានរិះគន់ថា ក្រុមប្រឆាំង ដូចជាមិនយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំង ចំពោះការចរចាឡើយ ហើយពួកគេដូចជាមិនខ្នះខ្នែងចង់បញ្ចប់សង្គ្រាមសោះ។
ស្របពេលដែលការចរចានៅតែស្មុគស្មាញ និងផុយស្រួយខ្លាំង ប្រមុខការទូតអាមេរិកលោក ចន ឃឺរី បានអំពាវនាវឲ្យគូភាគី រក្សាឲ្យបាននូវឱកាសដ៏កម្រនេះ ដើម្បីចរចាគ្នាបញ្ចប់សង្គ្រាមឲ្យបានជោគជ័យ។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា វាជាពេលវេលាពិសេសសម្រាប់ប្រជាជនស៊ីរី ដើម្បីឈានទៅកសាងសន្តិភាព។ ចំណែកបេសកជនពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោក Staffan de Mistura បានបញ្ជាក់ជាថ្មីថា ទោះជាស្ថានភាពបែបណាក៏ដោយ ការចរចានេះមិនអាចបរាជ័យបានឡើយ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រូបនេះបានបែងចែកការពិភាក្សាដាច់ដោយឡែក ជាមួយក្រុមប្រឆាំង និងតំណាងរដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ ដើម្បីសម្រួលឲ្យការចរចាទៅមុខមិនជាប់គាំង និងមិនបរាជ័យ។
២. រដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ រឹងដៃរឹងជើងមិនចង់ចរចា
ពាក់ព័ន្ធនឹងការចរចាសន្តិភាពនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ មហាអំណាចជាច្រើនដូចជា អាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប និងរុស្ស៊ីជាដើមនោះ កំពុងឆ្ការដៃឆ្ការជើង ជួយឲ្យការចរចាគ្នានេះទទួលជោគជ័យដែរ។ អឺរ៉ុបចង់ឲ្យវិបត្តិបញ្ចប់ព្រោះ ពួកគេកំពុងក្រពុលមុខព្រោះតែរឿងជនភៀសខ្លួន និងរងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារតែចលនាក្រុមភេរវជន។ ប៉ុន្តែបញ្ហាសំខាន់ គឺរដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ មិនសូវចង់ចរចាឡើយ ហើយបើសិនមានការលក្ខខណ្ឌមុនដូច្នេះ កុំសង្ឃឹមថា លោក អាសាដ ព្រមបន្តចរចាទៀតឲ្យសោះ។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងដាម៉ាស ធ្លាប់ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជារដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់ ប៉ុន្តែក្រោយមកបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុប និងអាមេរិកផងហាក់ដូចជាផ្លាស់ប្តូរជំហររបស់ខ្លួនវិញ ព្រោះតែ លោក អាសាដ ក្លាយជាតួអង្គសំខាន់ដែលអាចជួយកម្ចាត់ក្រុមភេរវជន ជាពិសេសក្រុមរដ្ឋឥស្លាម ឬក្រុមដែស្ហ។
ម្យ៉ាងការគាំទ្ររបស់រដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ី និងអ៊ីរ៉ង់ បានធ្វើឲ្យទ័ព អាសាដ រឹងដៃរឹងជើង និងឡើងចាង ព្រោះកងទ័ពរដ្ឋាភិបាល បានវាយដណ្តើមយកទឹកដីជាច្រើនពីក្រុមឧទ្ទាមមកវិញផងដែរ។ បើសិនជាក្រុមប្រឆាំង នៅតែរឹងទទឹងទាមទារដាក់លក្ខខណ្ឌមុនបែបនេះ វាជារឿងចៀសមិនផុតដែលការចរចានឹងត្រូវបញ្ចប់ ដោយភាគីមកផ្ទះវិញដោយដៃទទេ៕
កិច្ចចរចាសន្តិភាពដើម្បីឈានទៅបញ្ចប់សង្គ្រាមស៊ីវិល៥ឆ្នាំនៅស៊ីរី បានចាប់ផ្តើមឡើងតាំងពីថ្ងៃសុក្រម្ល៉េះ នៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប៉ុន្តែស្ថានភាពជារួមនៅតែផុយស្រួយ និងចម្រូងចម្រាសបំផុត។ កាលដើមឡើយបញ្ហាចម្រូងចម្រាស គឺក្រុមដែលត្រូវមកចូលរួមចរចា ប៉ុន្តែដល់តុចរចាបញ្ហាចម្រូងចម្រាសជាងនេះ គឺក្រុមឧទ្ទាមដាក់លក្ខខណ្ឌជាមុនសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលលោក បាសា អាល់អាសាដ។ កិច្ចចរចាដែលមានរយៈពេលយូរបំផុត៦ខែ ដែលដើរតាមផែនទីសន្តិភាព គូសដោយសហគមន៍អន្តរជាតិនេះ ជាក្តីសង្ឃឹមតែមួយគត់សម្រាប់ប្រជាជនស៊ីរី ប៉ុន្តែមានភាគរយតិចតួចណាស់ ដែលថាការចរចាបញ្ចប់សង្គ្រាមនេះអាចទទួលបានផ្លែផ្កាឆាប់ៗ។
១.អាមេរិកសុំឲ្យភាគីទម្លាក់ចោលលក្ខខណ្ឌមុនចរចា
បញ្ហាប្រឈមធំបំផុត ដូចលើកឡើងខាងដើមស្រាប់គឺការដាក់លក្ខខណ្ឌរបស់ក្រុមឧទ្ទាមសម្រាប់របបដឹកនាំក្រុងដាម៉ាស។ ពួកគេទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ និងសម្ព័ន្ធមិត្តដូចជាទ័ពរុស្ស៊ីជាដើម បញ្ចប់ការទម្លាក់គ្រាប់បែកលើទីតាំងក្រុមឧទ្ទាម បើកផ្លូវឲ្យមានការផ្តល់ជំនួយមនុស្សធម៌ ទៅកាន់តំបន់ដែលជនស៊ីវិលកំពុងរងគ្រោះ និងដោះលែងអ្នកទោសនយោបាយផង។ តំណាងក្រុមប្រឆាំង គណៈកម្មការចរចាជាន់ខ្ពស់ លោក Basma Kodmani បានអះអាង លោកមកទីក្រុងហ្សឺណែវដើម្បីចរចាបញ្ចប់ជម្លោះ ប្រដាប់អាវុធមែន តែការចរចាចាប់ផ្តើមទៅរួច ដរាបណារដ្ឋាភិបាលបញ្ចប់សកម្មភាពឧក្រិដ្ឋជាមុនសិន។
ចំណែកខាងរដ្ឋាភិបាលវិញ បានព្រមានហើយថា គេមិនទទួលយករាល់លក្ខខណ្ឌដែលដាក់មកមុនឡើយ។ អគ្គរដ្ឋទូតស៊ីរី ប្រចាំអង្គការសហប្រជាជាតិ Bashar al-Jaafari បានរិះគន់ថា ក្រុមប្រឆាំង ដូចជាមិនយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំង ចំពោះការចរចាឡើយ ហើយពួកគេដូចជាមិនខ្នះខ្នែងចង់បញ្ចប់សង្គ្រាមសោះ។
ស្របពេលដែលការចរចានៅតែស្មុគស្មាញ និងផុយស្រួយខ្លាំង ប្រមុខការទូតអាមេរិកលោក ចន ឃឺរី បានអំពាវនាវឲ្យគូភាគី រក្សាឲ្យបាននូវឱកាសដ៏កម្រនេះ ដើម្បីចរចាគ្នាបញ្ចប់សង្គ្រាមឲ្យបានជោគជ័យ។ លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា វាជាពេលវេលាពិសេសសម្រាប់ប្រជាជនស៊ីរី ដើម្បីឈានទៅកសាងសន្តិភាព។ ចំណែកបេសកជនពិសេសរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិលោក Staffan de Mistura បានបញ្ជាក់ជាថ្មីថា ទោះជាស្ថានភាពបែបណាក៏ដោយ ការចរចានេះមិនអាចបរាជ័យបានឡើយ។ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់រូបនេះបានបែងចែកការពិភាក្សាដាច់ដោយឡែក ជាមួយក្រុមប្រឆាំង និងតំណាងរដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ ដើម្បីសម្រួលឲ្យការចរចាទៅមុខមិនជាប់គាំង និងមិនបរាជ័យ។
២. រដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ រឹងដៃរឹងជើងមិនចង់ចរចា
ពាក់ព័ន្ធនឹងការចរចាសន្តិភាពនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ មហាអំណាចជាច្រើនដូចជា អាមេរិក សហភាពអឺរ៉ុប និងរុស្ស៊ីជាដើមនោះ កំពុងឆ្ការដៃឆ្ការជើង ជួយឲ្យការចរចាគ្នានេះទទួលជោគជ័យដែរ។ អឺរ៉ុបចង់ឲ្យវិបត្តិបញ្ចប់ព្រោះ ពួកគេកំពុងក្រពុលមុខព្រោះតែរឿងជនភៀសខ្លួន និងរងគ្រោះថ្នាក់ដោយសារតែចលនាក្រុមភេរវជន។ ប៉ុន្តែបញ្ហាសំខាន់ គឺរដ្ឋាភិបាលលោក អាសាដ មិនសូវចង់ចរចាឡើយ ហើយបើសិនមានការលក្ខខណ្ឌមុនដូច្នេះ កុំសង្ឃឹមថា លោក អាសាដ ព្រមបន្តចរចាទៀតឲ្យសោះ។ រដ្ឋាភិបាលក្រុងដាម៉ាស ធ្លាប់ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជារដ្ឋាភិបាលខុសច្បាប់ ប៉ុន្តែក្រោយមកបណ្តាប្រទេសអឺរ៉ុប និងអាមេរិកផងហាក់ដូចជាផ្លាស់ប្តូរជំហររបស់ខ្លួនវិញ ព្រោះតែ លោក អាសាដ ក្លាយជាតួអង្គសំខាន់ដែលអាចជួយកម្ចាត់ក្រុមភេរវជន ជាពិសេសក្រុមរដ្ឋឥស្លាម ឬក្រុមដែស្ហ។
ម្យ៉ាងការគាំទ្ររបស់រដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ី និងអ៊ីរ៉ង់ បានធ្វើឲ្យទ័ព អាសាដ រឹងដៃរឹងជើង និងឡើងចាង ព្រោះកងទ័ពរដ្ឋាភិបាល បានវាយដណ្តើមយកទឹកដីជាច្រើនពីក្រុមឧទ្ទាមមកវិញផងដែរ។ បើសិនជាក្រុមប្រឆាំង នៅតែរឹងទទឹងទាមទារដាក់លក្ខខណ្ឌមុនបែបនេះ វាជារឿងចៀសមិនផុតដែលការចរចានឹងត្រូវបញ្ចប់ ដោយភាគីមកផ្ទះវិញដោយដៃទទេ៕
Tag:
សង្គ្រាមស៊ីវិល
ស៊ីរី
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 3 ថ្ងៃ
