ពីនេះ ពីនោះ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ ការគោរពប្រណិប័តន៍សាសនាប្រទេសណា សង្គមណាក៏មាន សម្រាប់គ្រប់គ្រង ប្រជាជននៃជាតិសាសន៍នោះ។ វចនានុក្រមសម្ដេចព្រះសង្ឃរាជ ជួន ណាត ពាក្យថា សាសនានេះ គឺមកពីពាក្យថា «សាសន» ដែលមានន័យថា ពាក្យបណ្ដាំ ពាក្យផ្ដាំផ្ញើរ ពាក្យប្រៀនប្រដៅ ការបង្គាប់បញ្ជា ទណ្ឌកម្ម ការគ្រប់គ្រង ការត្រួតត្រា។ ចំណែកពាក្យនេះក៏មានអ្នកប្រាជ្ញ ទស្សនវិទូល្បីៗមួយចំនួននៅក្នុងលោកក៏បានឲ្យនិយមន័យពាក្យថា«សាសនា»នេះផងដែរ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាការឲ្យនិយមន័យមួយចំនួនអំពីពាក្យថា«សាសនា»នេះ៖
លោក Friedrich Engels ជាទស្សនវិទូ ជនជាតិអាល្លឺម៉ង បានលើកឡើងថា សាសនា គឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងតាមបែបស្រម៉ើលស្រមៃ នូវកម្លាំងខាងក្រៅដែលត្រួតត្រាជីវិតមនុស្សរាល់ថ្ងៃ។
លោក Jame បានលើកឡើងថា សាសនាគឺជាជំនឿលើបទបញ្ជាដែលមើលមិនឃើញ និងជំនឿទៅលើអំពើល្អខ្ពង់ខ្ពស់ ដោយផ្អែកលើការសម្របសម្រួលគ្នាដោយគ្មានការខ្វែងគំនិតគ្នា។
លោក Durkheim គឺជាទស្សនវិទូ និងជាសង្គមវិទូជនជាតិ បារាំង បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាប្រព័ន្ធជំនឿឯកភាពរូបនីយកម្មមួយ និងការប្រតិបត្តិទាក់ទង់ទៅនិងវត្ដុដ៏ពិសិដ្ឋៗ។ សាសនាគឺជាការគោរពបូជាចំពោះឫទ្ធានុភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នានា ពីតម្រូវការខាងស្មារតី។
លោក C.Kipatrick បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាគំរូវប្បធម៌ ដែលមានមូលដ្ឋានលើទំនាក់ទំនងនានា ជាមួយអធិធម្មជាតិឬវត្ថុសាមញ្ញដែលបានប្រឌិតឡើងដោយ មនុស្សពិសេសៗ ធ្វើឲ្យវាមានទំនាក់ទំនងគ្នា។ តាមលោក សាសនា វាទាក់ទងជាមួយនិងការរំជួលចិត្តនៃការគោរពដ៏ជ្រាលជ្រៅ ជំនឿឫទ្ធានុភាពអាថ៌កំបាំងនានា ដែលបានធ្វើបដិរូបកម្ម(ពីរូបទៅអរូប) ជាធម្មតា។ មានកត្តាបីជំរុញការពិពណ៌នាពីពាក្យថា សាសនា៖ ១.ជំនឿទៅលើកម្លាំងអធិធម្មជាតិ, ២.សេចក្ដីត្រូវការចំពោះតម្លៃសម្ភារច្បាស់លាស់និងផ្លូវចិត្ត, ៣.ការសម្របសម្រួលទៅតាមបុគ្គលិកលក្ខណៈចំពោះកម្លាំងអធិធម្មជាតិសម្រាប់គោលបំណងនៃការការពារតម្លៃទាំងនោះ។
លោក Paultilich ជាទស្សនវិទូអត្ថិភាពនិយម ជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាភាវៈនៃការយល់ដឹងដោយមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត គឺទំនាក់ទំនងដទៃទៀតជាការចាប់ផ្ដើម និងឆ្លើយតបនឹងបញ្ហារបស់ជីវិត។
ពួកគ្រឹស្ដសាសនា បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាការស្វែងរកអត្ថន័យនិងវាសនារបស់មនុស្ស។ សាសនា និយាយពីការដាក់ទណ្ឌកម្ម សេចក្ដីស្លាប់ ឋានសួគ៌ ឋាននរក និងអាណាចក្រអាទិទេព។
ពួកអ៊ីស្លាម និង ជនជាតិជ្វីប សាសនា គឺការទាក់ទង់ជាមួយសារៈសំខាន់នៃជីវិតមនុស្ស គឺការស្ដាប់បង្គាប់អាទិទេព។
ពួកពុទ្ធសាសនា យល់ឃើញថា ជីវិតមនសុ្សស្ថិតនៅក្នុងវាលវដ្ដសង្សា ដែលគេចមិនផុតពីសេចក្ដីទុក្ខ ហើយប្រាប់ផ្លូវទៅរកសេចក្ដីសុខ។
លោក Kant ជាទស្សនវិទូជនជាតិអាល្លឺម៉ង បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាសីលធម៌។ លោកយល់ថា មានតែសីលធម៌មួយគត់ ដែលជាសារៈសំខាន់នៃសាសនា។ មានន័យថា សាសនា នាំឲ្យមនុស្សមានសីលធម៌ អប់រំមនុស្សចេះជួយគ្នា ធ្វើអំពើល្អ ស្រឡាញ់សន្តិភាព ស្រឡាញ់សេចក្ដីស្មោះត្រង់។ លោកបានបដិសេធអត្ថិភាពរបស់អាទិទេពថានាំឲ្យមានសាសនា ព្រោះសាសនាគឺជាទង្វើសីលធម៌។ ចំពោះ សីលធម៌របស់ លោក Kant គឺសំដៅទៅលើ ហេតុផល បំណង និងឆន្ទៈ។
ចំណែកលោក Fredrich សាសនា គឺជាការយល់ដឹងដោយអារម្មណ៍។ មនុស្សប្រតិបត្តិសាសនា ដើម្បីជាគំរូសំខាន់យល់ដឹងតែខ្លួនឯង។ គឺការយល់ដឹងពីអត្ថិភាពមុនការយល់ដឹងពីអាទិទេព។
ដកស្រង់ពី៖ (ទស្សនវិជ្ជាសាសនា, មេរៀនសម្រាប់និស្សិតទស្សនវិជ្ជា)
លោក Friedrich Engels ជាទស្សនវិទូ ជនជាតិអាល្លឺម៉ង បានលើកឡើងថា សាសនា គឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងតាមបែបស្រម៉ើលស្រមៃ នូវកម្លាំងខាងក្រៅដែលត្រួតត្រាជីវិតមនុស្សរាល់ថ្ងៃ។
លោក Jame បានលើកឡើងថា សាសនាគឺជាជំនឿលើបទបញ្ជាដែលមើលមិនឃើញ និងជំនឿទៅលើអំពើល្អខ្ពង់ខ្ពស់ ដោយផ្អែកលើការសម្របសម្រួលគ្នាដោយគ្មានការខ្វែងគំនិតគ្នា។
លោក Durkheim គឺជាទស្សនវិទូ និងជាសង្គមវិទូជនជាតិ បារាំង បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាប្រព័ន្ធជំនឿឯកភាពរូបនីយកម្មមួយ និងការប្រតិបត្តិទាក់ទង់ទៅនិងវត្ដុដ៏ពិសិដ្ឋៗ។ សាសនាគឺជាការគោរពបូជាចំពោះឫទ្ធានុភាពដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់នានា ពីតម្រូវការខាងស្មារតី។
លោក C.Kipatrick បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាគំរូវប្បធម៌ ដែលមានមូលដ្ឋានលើទំនាក់ទំនងនានា ជាមួយអធិធម្មជាតិឬវត្ថុសាមញ្ញដែលបានប្រឌិតឡើងដោយ មនុស្សពិសេសៗ ធ្វើឲ្យវាមានទំនាក់ទំនងគ្នា។ តាមលោក សាសនា វាទាក់ទងជាមួយនិងការរំជួលចិត្តនៃការគោរពដ៏ជ្រាលជ្រៅ ជំនឿឫទ្ធានុភាពអាថ៌កំបាំងនានា ដែលបានធ្វើបដិរូបកម្ម(ពីរូបទៅអរូប) ជាធម្មតា។ មានកត្តាបីជំរុញការពិពណ៌នាពីពាក្យថា សាសនា៖ ១.ជំនឿទៅលើកម្លាំងអធិធម្មជាតិ, ២.សេចក្ដីត្រូវការចំពោះតម្លៃសម្ភារច្បាស់លាស់និងផ្លូវចិត្ត, ៣.ការសម្របសម្រួលទៅតាមបុគ្គលិកលក្ខណៈចំពោះកម្លាំងអធិធម្មជាតិសម្រាប់គោលបំណងនៃការការពារតម្លៃទាំងនោះ។
លោក Paultilich ជាទស្សនវិទូអត្ថិភាពនិយម ជនជាតិអាល្លឺម៉ង់ បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាភាវៈនៃការយល់ដឹងដោយមានទំនាក់ទំនងយ៉ាងខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត គឺទំនាក់ទំនងដទៃទៀតជាការចាប់ផ្ដើម និងឆ្លើយតបនឹងបញ្ហារបស់ជីវិត។
ពួកគ្រឹស្ដសាសនា បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាការស្វែងរកអត្ថន័យនិងវាសនារបស់មនុស្ស។ សាសនា និយាយពីការដាក់ទណ្ឌកម្ម សេចក្ដីស្លាប់ ឋានសួគ៌ ឋាននរក និងអាណាចក្រអាទិទេព។
ពួកអ៊ីស្លាម និង ជនជាតិជ្វីប សាសនា គឺការទាក់ទង់ជាមួយសារៈសំខាន់នៃជីវិតមនុស្ស គឺការស្ដាប់បង្គាប់អាទិទេព។
ពួកពុទ្ធសាសនា យល់ឃើញថា ជីវិតមនសុ្សស្ថិតនៅក្នុងវាលវដ្ដសង្សា ដែលគេចមិនផុតពីសេចក្ដីទុក្ខ ហើយប្រាប់ផ្លូវទៅរកសេចក្ដីសុខ។
លោក Kant ជាទស្សនវិទូជនជាតិអាល្លឺម៉ង បានឲ្យនិយមន័យថា សាសនា គឺជាសីលធម៌។ លោកយល់ថា មានតែសីលធម៌មួយគត់ ដែលជាសារៈសំខាន់នៃសាសនា។ មានន័យថា សាសនា នាំឲ្យមនុស្សមានសីលធម៌ អប់រំមនុស្សចេះជួយគ្នា ធ្វើអំពើល្អ ស្រឡាញ់សន្តិភាព ស្រឡាញ់សេចក្ដីស្មោះត្រង់។ លោកបានបដិសេធអត្ថិភាពរបស់អាទិទេពថានាំឲ្យមានសាសនា ព្រោះសាសនាគឺជាទង្វើសីលធម៌។ ចំពោះ សីលធម៌របស់ លោក Kant គឺសំដៅទៅលើ ហេតុផល បំណង និងឆន្ទៈ។
ចំណែកលោក Fredrich សាសនា គឺជាការយល់ដឹងដោយអារម្មណ៍។ មនុស្សប្រតិបត្តិសាសនា ដើម្បីជាគំរូសំខាន់យល់ដឹងតែខ្លួនឯង។ គឺការយល់ដឹងពីអត្ថិភាពមុនការយល់ដឹងពីអាទិទេព។
ដកស្រង់ពី៖ (ទស្សនវិជ្ជាសាសនា, មេរៀនសម្រាប់និស្សិតទស្សនវិជ្ជា)
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
