ពីនេះ ពីនោះ
«អ្នកមាននិយាយខុសមានគេស្ដាប់ អ្នកក្រចេះច្បាប់គេអត់ស្ដាប់ទេ»៖ តើអ្វីជាតម្លៃ?
×![]()
ភ្នំពេញ៖ ក្នុងសង្គមមួយតែងតែមាន អ្នកមានអ្នកក្រ អ្នកសិក្សារៀនសូត្រ អ្នកមិនមានចំណេះដឹង ដែលនាំទៅរកការបែងចែកវណ្ណៈសង្គម។ វណ្ណៈសង្គមថ្វីដ្បិតថា មិនមានចែង ត្រូវបែងចែកជាវណ្ណៈអ្វីមួយ ប៉ុន្តែភាពជាក់ស្ដែង និងនៅក្នុងផ្នត់គំនិតរបស់មនុស្សម្នាក់ៗតែងតែមានការកំណត់ទីតាំងរបស់ខ្លួនថាជាអ្នកណា វណ្ណៈអ្វី។ ព្រោះតែបែបនេះហើយ ទើបពេលខ្លះគេមើលឃើញថា ឥទ្ធិពលរបស់អ្នកមានអំណាច អ្នកមានលុយ មានបុណ្យសក្តិខ្ពស់ តែងតែមានទៅលើអ្នកក្រ តូចទាបយ៉ាងខ្លាំង។ កត្តានេះ ដូនតាខ្មែរលោកបានលើកជាសុភាសិតមួយថា«អ្នកមាននិយាយខុសមានគេស្ដាប់ អ្នកក្រចេះច្បាប់គេអត់ស្ដាប់ទេ»។ ហេតុអ្វីបានជាដូនតាខ្មែរលោកឡើងបែបនេះ? តើត្រឹមត្រូវដែរទេ?
មុនធ្វើការបកស្រាយសុភាសិតមួយនេះ គេត្រូវតែស្គាល់ថាអ្នកមាន និងអ្នកក្រមានលក្ខណៈខុសគ្នាបែបណា? ជាទូទៅ អ្នកមាន គឺជាជំពូកបុគ្គលមានឥទ្ធិពលតាមរយៈអំណាច បុណ្យសក្តិ តួនាទី ទឹកប្រាក់ជាដើម។ ពួកគេ តែងតែមានទឹកមាត់ប្រៃ សម្ដីនិយាយបានលុយ សម្ដីនិយាយបានអំណាច និងមានគេគោរពកោតខ្លាច។ ពេលខ្លះ ទោះជានិយាយមកជា ភាសាមិនត្រឹមត្រូវ សម្ដីមិនយល់ការ ប៉ុន្តែព្រោះតែឥទ្ធិពល នៃការមានបានផ្នែកខាងក្រៅ សម្ភារនិយម លុយ ឡាន វីឡា បានធ្វើឲ្យមហាជន មានការគោរពកោតខ្លាច និងស្ដាប់យ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់។
ចំណែកអ្នកក្រវិញ រស់នៅក្នុងជីវភាពក្រីក្រ គ្មានទ្រព្យសម្បត្តិ គ្មានអំណាច គ្មានឥទ្ធិពល គ្មានមធ្យោបាយ សម្ដីមិនប្រៃ សម្ដីនិយាយចេញមិនបានលុយ មិនបានអំណាច។ ពេលខ្លះខ្លួនយល់ដឹងពីច្បាប់ មានការយល់ដឹងមានសីលធម៌ និយាយស្ដីមានហេតុមានផល មានការពន្យល់ ក៏សម្ដីរបស់បុគ្គលនោះនៅមិនមានតម្លៃ មិនមានសារៈសំខាន់ មិនមានអ្នកណាចង់ស្ដាប់ និងខ្វាយខ្វល់ជាមួយ។ រហូតដល់ពេលខ្លះ ត្រូវគេរិៈគន់ថា «ប្រសិនបើអ្នកឯងចេះ អ្នកឯងខ្លាំង មិនមែនអ្នកនៅក្រនោះទេ»។
ព្រោះតែរូបភាពបែបនេះ ផ្នត់គំនិតមនុស្សបែបនេះ បូករួមជាមួយការកើតមានជាដដែលៗនៅក្នុងសង្គម ទើបដូនតាខ្មែរលោកលើកជាសុភាសិតថា «អ្នកមាននិយាយខុសមានគេស្ដាប់ អ្នកក្រចេះច្បាប់គេអត់ស្ដាប់ទេ» ទុកសម្រាប់កូនចៅខ្មែរយកមកគិតពិចារណាថាត្រឹមត្រូវឬក៏ខុស?
ជាការពិត សុភាសិតមួយនេះនៅតែត្រឹមត្រូវ ទោះបីជាសង្គមខ្មែរ បានឈានមកដល់ដំណាក់កាលនេះក៏ដោយ។ ព្រោះថា ជាទំនោសង្គម និងផ្នត់គំនិតរបស់មនុស្ស ការវាយតម្លៃទៅលើបុគ្គល តែងតែចាប់ផ្ដើមដំបូងពីអ្វីដែលស្ដែងចេញពីខាងក្រៅជាមុន។ យ៉ាងណាមិញ សម្ដីរបស់ជនមានលុយ មានអំណាច គឺតែងតែឈ្នះបុគ្គលក្រីក្រ ទោះអ្នកមាននោះខុសក៏ដោយ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ សុភាសិតមួយនេះ នៅតែមានភាពត្រឹមត្រូវ ក្នុងករណីប្រជាជន ឬពលរដ្ឋ នៅក្នុងសង្គមនោះសម្បូរទៅដោយអ្នកមិនបានទទួលការអប់រំ ឬមានកម្រិតចំណេះដឹងទាប ហើយឲ្យតម្លៃទៅលើភាពមានបានខាងសម្ភារ និងអំណាចបុណ្យសក្តិ តែមិនគិតពីខ្លឹមរបស់មនុស្ស ។
និយាយបែបនេះមិនមែនមានន័យថា គ្រប់អ្នកមានទាំងអស់ សុទ្ធតែគ្មានសីលធម៌ គ្មានចំណេះដឹង មិនចេះមិនដឹងពីច្បាប់នោះទេ។ ប៉ុន្តែវាស្ទើតែជាធម្មជាតិរបស់មនុស្សគឺចាប់ផ្ដើមដំបូងនៃការឲ្យតម្លៃមនុស្សគឺផ្ដើមពីផ្នែកខាងក្រៅ។ កត្តានេះវានាំឲ្យសង្គមមួយ ដែលអ្នក មានសមត្ថភាពកើតចេញពីត្រកូលកូនអ្នកស្រែ អ្នកចំការ អ្នកក្រ បាក់ទឹកចិត្ត បោះបង់ឆន្ទៈធំ ដោយយល់ថាគ្រប់យ៉ាងគឺមិនអាចទៅរួច។
ប៉ុន្តែ សុភាសិតរបស់ដូនតាខ្មែរមួយនេះ នឹងលែងសច្ច នៅពេលដែលពលរដ្ឋនៅក្នុងសង្គម មានចំណេះដឹង ចេះគិតចេះពិចារណាបានសព្វជ្រុងជ្រោយ មានសមត្ថភាពអាចវិនិច្ឆ័យ អ្វីល្អ អ្វីអាក្រក់ អ្វីខុសអ្វីត្រូវ ទោះអ្នកមាននិយាយរហូតខះទឹកមាត់ ក៏មិនអាចបោកប្រាស់រាស្ត្របានឡើយ។ ពេលនោះហើយ ដែលឬទ្ធានុភាពរបស់អ្នកមានអំណាច អ្នកប្រើប្រាស់អំណាចបុណ្យសក្តិ និងអំណាចទឹកប្រាក់ នឹងត្រូវបាត់បង់។ ប៉ុន្តែកត្តានេះមិនងាយកែប្រែមួយថ្ងៃ មួយខែ មួយឆ្នាំបានឡើយ។
ជារួមមក ផ្អែកលើសុភាសិតរបស់ដូនតាខ្មែរមួយនេះ បូករួមទាំងតថភាពនៃសង្គម ជនជាតិខ្មែរ ពលរដ្ឋខ្មែរ ត្រូវតែនាំគ្នាពិចារណា និងប្រតិបត្តិមាគ៌ាណាមួយឲ្យបានត្រឹមត្រូវក្នុងការវិនិច្ឆ័យអំពីបុគ្គល នោះគឺគិតពីខ្លឹមខាងក្នុងរបស់បុគ្គល និងមាគ៌ាហេតុនិងផល។ ចំណែកផ្នត់គំនិតដែលឲ្យតម្លៃអ្វីដែលជាខាងក្រៅក៏ត្រូវតែបញ្ចប់។ កត្តានេះមិនមែនមានន័យថា វត្ថុខាងក្រៅគ្មានតម្លៃ ប៉ុន្តែវាមិនមែនជាប្រធានវិស័យភាពសម្រាប់ការវិនិច្ឆ័យបុគ្គលឡើយ៕
Tag:
សុភាសិតខ្មែរ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
