ចាប់ពីអាណត្តិក្រោយទៅ បើបក្សណាមិនចូលប្រជុំសភាដំបូង នឹងបាត់បង់អាសនៈ

ជាតិ

ចាប់ពីអាណត្តិក្រោយទៅ បើបក្សណាមិនចូលប្រជុំសភាដំបូង នឹងបាត់បង់អាសនៈ

08, Jul 2016 , 1:57 pm

រូបភាព

រូបអ្នកនយោបាយបក្សទាំងពីរ ក្រោយពីចរចាគ្នា កាលពីឆ្នាំ ២០១៤

ដោយ:

នៅក្នុងច្បាប់ស្តីពី ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រថ្មី ដែលរួមគ្នាធ្វើដោយគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានកំណត់ថា នៅក្រោយការបោះឆ្នោត គណបក្សនយោបាយណាមួយដែលទទួលបានអាសនៈហើយ តែមិនចូលប្រជុំរដ្ឋសភាដំបូង តាមការកោះប្រជុំរបស់ព្រះមហាក្សត្រទេនោះ នឹងត្រូវបាត់បង់អាសនៈដោយស្វ័យប្រវត្តិ។

ច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រថ្មីនេះ បានផ្តួចផ្តើមធ្វើឡើងដោយគណបក្សធំៗទាំងពីរ ក្រោយពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ព្រមចូលរដ្ឋសភា ហើយបានចូលជាធរមានកាលពីឆ្នាំ ២០១៥ កន្លងទៅ។ នៅក្នុងជំពូកទី ៩ ត្រង់មាត្រា ១៣៨ នៃច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនេះ ចែងអំពីការបាត់បង់អាសនៈនៃរដ្ឋសភារបស់គណបក្សនយោបាយ នៅក្នុងករណី ៣ យ៉ាង។ ករណីទី ១ គណបក្សនយោបាយនោះ ធ្វើពហិការមិនព្រមចូលរួមសម័យប្រជុំដំបូង តាមការកោះប្រជុំរបស់ព្រះមហាក្សត្រ។ ករណីទី ២ គណបក្សនយោបាយនោះ ធ្វើពហិការមិនចូលប្រជុំរដ្ឋសភាសម្រាប់ការប្រកាសសុពលភាពនៃអាណត្តិរបស់សមាជិកនីមួយៗ។ ករណីទី ៣ គណបក្សនយោបាយនោះ ធ្វើពហិការមិនព្រមធ្វើសច្ចាប្រណិធានចូលកាន់តំណែង ( ការធ្វើសច្ចាប្រណិធាននេះ ធ្វើឡើងនៅក្នុងប្រាសាទខេមរិន្ទក្នុងបរិវេណព្រះបរមរាជវាំង ក្រោមរាជាធិបតីរបស់ព្រះមហាក្សត្រ)។

ក្នុងករណីខាងលើនេះ បញ្ជីបេក្ខជន និងបេក្ខជននៃគណបក្សនយោបាយនោះ ដែលបានប្រកាសថា ជាប់ឆ្នោតរួចហើយ មិនមានសុពលភាព និងមិនមានគុណសម្បត្តិតទៅទៀតបានឡើយ។ ហើយរដ្ឋសភា ត្រូវជូនដំណឹងទៅគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតជាបន្ទាន់ ឬក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ២៤ ម៉ោង។ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ត្រូវធ្វើការបែងចែកអាសនៈដែលនៅទំនេរនោះ ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងយូរ ៧២ ម៉ោង បន្ទាប់ពីបានទទួលលិខិតជូនដំណឹងពីរដ្ឋសភា ទៅឲ្យគណបក្សនយោបាយផ្សេងដែលបានចុះបញ្ជីបេក្ខជនឈរឈ្មោះបោះឆ្នោត ក្នុងរាជធានី ខេត្ត ជាមួយគ្នា ដោយមិនគិតបញ្ចូលគណបក្សនយោបាយដែលបាត់បង់អាសនៈ។

យ៉ាងណាក៏ដោយបើតាមមាត្រា ១៣៨ ដដែល ក្នុងករណីទាំង ៣ ខាងលើ អាចធ្វើទៅបាន លុះត្រាតែដំណើរការនៃការបោះឆ្នោតនោះ បានប្រព្រឹត្តទៅដោយសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌ ស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ច្បាប់ស្តីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ច្បាប់ស្តីពីការរៀបចំ និងការប្រព្រឹត្តទៅនៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត និងច្បាប់ស្តីពីការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ ហើយបន្ទាប់ពីការប្រកាសលទ្ធផលផ្លូវការនៃការបោះឆ្នោតដោយគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត។

ជាការកត់សម្គាល់នៅត្រង់ចំណុចនេះ អាចនឹងមានចន្លោះ ឬបង្កើតជាបញ្ហានយោបាយកើតឡើង ប្រសិនបើគណបក្សដែលទទួលបានកៅអីក្នុងរដ្ឋសភាហើយ បក្សនោះ ធ្វើតាមករណីទាំង ៣ មានដូចជាការមិនចូលប្រជុំរដ្ឋសភាដំបូងជាដើម ក្រោមហេតុផលថា ការបោះឆ្នោតមិនមានភាពសេរី ត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌។ គណបក្សនយោបាយនោះ គិតថា ហេតុផលនេះ សមរម្យ អាចឲ្យខ្លួន ធ្វើពហិការមិនចូលប្រជុំសភាដំបូងបាន បើទោះបីជាគ.ជ.ប និងស្ថាប័នក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ ដែលជាស្ថាប័នដោះស្រាយវិវាទបោះឆ្នោតថា ជាហេតុផលមិនសមស្របក្តី។

សូមរម្លឹកថា ក្រោយការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី ៥ កន្លងទៅ គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាទទួលបានអាសនៈនៅក្នុងរដ្ឋសភាចំនួន ៦៨ ហើយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទទួលបាន ៥៥ កៅអី។ ក៏ប៉ុន្តែ នៅពេលដែលរដ្ឋសភាបើកសម័យប្រជុំដំបូង គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានធ្វើពហិការមិនចូលប្រជុំ ក្រោមហេតុផលថា ការបោះឆ្នោតមិនភាពត្រឹមត្រូវ មានការលួចបន្លំសន្លឹកឆ្នោត។ គណបក្សប្រឆាំង បានធ្វើមហាបាតុកម្ម ទាមទារឲ្យបោះឆ្នោតឡើងវិញអស់រយៈពេលជាច្រើនខែ មុននឹងមានកិច្ចព្រមព្រៀងនយោបាយបញ្ចប់បញ្ហាជាប់គាំង។

ទោះជាបែបនេះក្តី ច្បាប់បោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រថ្មី ដែលចែងពីការបាត់បង់អាសនៈរដ្ឋសភានេះ ក៏អាចជាទឡ្ហីករណ៍សំខាន់មួយដែរ មិនអាចឲ្យគណបក្សសង្គ្រោះជាតិតវ៉ា ឬធ្វើពហិការមិនចូលប្រជុំសភាដំបូងទៀត បើសិនក្នុងករណីដែលខ្លួនចាញ់ឆ្នោតជាថ្មី។ ពីព្រោះថា ច្បាប់នេះ ជាពិសេសមាត្រា ១៣៨ នេះតែម្តង ក៏មានចំណែកតំណាងរាស្ត្រគណបក្សសង្គ្រោះជាតិចូលរួមធ្វើ និងចូលរួមអនុម័តជាមួយតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាដែរ៕