តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ព្រមានកាត់ទោសរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន ពាក់ព័ន្ធរបាយការណ៍សម្លាប់ចុងក្រោយនេះ

អន្តរជាតិ

តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ព្រមានកាត់ទោសរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីន ពាក់ព័ន្ធរបាយការណ៍សម្លាប់ចុងក្រោយនេះ

14, Oct 2016 , 2:47 pm

រូបភាព

ដោយ:

ទន្ទឹមនឹងមានការព្រួយបារម្ភ និងការរិះគន់ពីសំណាក់សហគមន៍អន្តរជាតិលើរដ្ឋបាលថ្មីហ្វីលីពីនស្តីពីការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀនដែលបណ្តាលឲ្យមានមនុស្សស្លាប់ជាងបីពាន់នាក់ បាននិងកំពុងតែត្រូវបានធ្វើឡើងជាបន្តបន្ទាប់ដូចព្យុះភ្លៀងស្រាប់នោះ តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ក៏បានចេញសារព្រមានចាត់វិធានថ្មីផ្លូវច្បាប់លើហ្វីលីពីនផងដែរ។ តុលាការ អះអាងថា សំណុំរឿងនេះ អាចនឹងត្រូវបានចាត់ការ ប្រសិន ការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ នៅតែបន្តកើតមានក្នុងលក្ខណៈទ្រង់ទ្រាយធំបែបនេះ។

រដ្ឋអាជ្ញា តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ ឬហៅកាត់ថា ICC លោកស្រី Fatou Bensouda នៅថ្ងៃទី១៣ ខែតុលា ម្សិលមិញ បានចេញសេចក្តីថ្លែងការណ៍សម្តែងការព្រួយបាមរម្ភពីស្ថានភាពហ្វីលីពីនដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការស្លាប់រាប់ពាន់នាក់នៅក្នុងប្រតិបត្តិការបោសសម្អាតគ្រឿងញឿន។ លោកស្រីរដ្ឋអាជ្ញា បានអះអាងថា តុលាការ បានដឹងលឺពីរបាយការណ៍នៃការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការនោះ និងថែមទាំងសោកស្តាយចំពោះសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់មេដឹកនាំជាន់ខ្ពស់ហ្វីលីពីន ដែលហាក់ដូចជាលើកទឹកចិត្តឲ្យមានការប្រព្រឹត្តសកម្មភាពខុសច្បាប់ទាំងនោះ។

លោកស្រីរដ្ឋអាជ្ញា ក៏បានបញ្ជាក់ធ្ងន់នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍នោះយ៉ាងដូច្នេះថា «ការសម្លាប់ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ អាចនឹងធ្លាក់ក្រោមយុត្តាធិការរបស់តុលាការព្រទណ្ឌអន្តរជាតិ ប្រសិន ពួកគេ ប្រព្រឹត្តសកម្មភាពដែលជាផ្នែកនៃការវាយប្រហារជាលក្ខណទ្រង់ទ្រាយធំ ឬជាប្រព័ន្ធប្រឆាំងនឹងជនស៊ីវិលដោយប្រើប្រាស់គោលនយោបាយរដ្ឋនោះ...»។

ជាងនេះទៅទៀតនោះ លោកស្រីរដ្ឋអាជ្ញា ក៏បានបង្ហាញពីសារមួយដែលគួរព្រួយបារម្ភទៅលើមេដឹកនាំពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនរបស់ហ្វីលីពីន ដោយ លោកស្រី បានសង្កត់ធ្ងន់យ៉ាងដូច្នេះថា «ខ្ញុំ សូមបញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់ថា: រាល់បុគ្គលទាំងឡាយនៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីន ដែលញុះញង់ ឬលើកទឹកចិត្តក្នុងការប្រព្រឹត្តហិង្សាទ្រង់ទ្រាយធំ រាប់បញ្ចូលទាំង ការបញ្ជា ការស្នើ ការជំរុញ ឬការចូលរួម នៅក្នុងឥរិយាបថណាមួយក៏ដោយ គណៈកម្មាធិការទទួលបន្ទុកបទល្មើសស្ថិតក្រោមយុត្តាធិការនៃតុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិ នឹងទទួលខុសត្រូវដើម្បីកាត់ទោសនៅចំពោះមុខច្បាប់»។

បើតាមសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិដដែលនោះ ហ្វីលីពីន គឺជាភាគីនៃតុលាការ ពោលគឺតុលាការ មានយុត្តាធិការចាត់ការលើបទល្មើសប្រល័យពូជសាសន៍ បទល្មើសប្រឆាំងមនុស្សជាតិ និងបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌសង្គ្រាម ដែលប្រព្រឹត្តលើទឹកដី ឬដោយពលរដ្ឋហ្វីលីពីន។ តុលាការ មានយុត្តាធិការដើម្បីចាត់ការលើហ្វីលីពីនតាំងពីឆ្នាំថ្ងៃទី០១ ខែវិច្ឆិកាឆ្នាំ២០១១ ដែលជាពេលដែលលក្ខន្តិកចូលជាធរមាននៅក្នុងប្រទេសហ្វីលីពីននោះឯង។

បើយោងតាមសារព័ត៌មានហ្វីលីពីន Inquirer.net គិតចាប់ពីថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ដែលជាថ្ងៃលោកប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីនថ្មី រ៉ូឌ្រីហ្គូ ឌើទើតេ ចូលកាន់តំណែងជាផ្លូវការជាប្រធានាធិបតីមកដល់ពេលនេះ មានអ្នកជាប់ពាក់ព័ន្ធគ្រឿងញៀន ៧០ម៉ឺននាក់ បានប្រកាសចូលខ្លួនសារភាព និងជាងបីពាន់នាក់ផ្សេងទៀត ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងប្រតិបត្តិការប៉ូលិស និងការសហការក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការ។

ជុំវិញបញ្ហានេះ មានប្រទេស និងអង្គការធំៗរបស់ពិភពលោក ដែលរួមមានអាមេរិក អង្គការសហប្រជាជាតិ និងសហភាពអឺរ៉ុប ក៏បានចូលរួមសម្តែងការព្រួយបារម្ភ និងរិះគន់ខ្លាំងដល់រដ្ឋបាលថ្មីហ្វីលីពីនរបស់លោកឌើទើតេ ដែលបាននិងកំពុងតែប្រើប្រាស់គោលនយោបាយបោសសម្អាតបទល្មើសគ្រឿងញៀនតាមវិធីសាស្ត្រយ៉ាងឃោរឃៅនោះ។

តែបើទោះបីជាមានការរិះគន់បែបនេះជាបន្តបន្ទាប់ក៏ដោយ លោកប្រធានាធិបតី ឌើទើតេ ហាក់ដូចជាមិនខ្វាយខ្វល់ឡើយ ដោយអះអាងថា រដ្ឋាភិបាលរបស់លោក អនុវត្តគោលនយោបាយដោយស្របតាមគោលការណ៍នីតិរដ្ឋនោះទេ។ ជាងនេះទៅទៀតនោះលោក ក៏ធ្លាប់បានបញ្ជាក់ដែរ ប្រតិបត្តិការរបស់លោក គឺជាការបោសសម្អាតជនល្មើស ឬឧក្រិដ្ឋជននោះទេ ដោយលោក ថែមទាំងប្រៀបធៀបថា របបដឹកនាំរបស់លោក មិនដូចការប្រព្រឹត្តរបស់មហាអំណាចមួយចំនួនដែលបានសម្លាប់ជនស៊ីវិលជាច្រើនពាន់នាក់ តែគ្មានអង្គការណា និយាយសោះនោះ។

ក្នុងករណីនៃការព្រមានរបស់តុលាការព្រហ្មទណ្ឌអន្តរជាតិនេះដែរ មិនទាន់មានប្រតិកម្មពីរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនឡើយ។ តែគេអាចរំពឹងទុកដែរថា រដ្ឋាភិបាលក្រុងម៉ានីល នឹងប្រតិកម្មមិនខុសពីពេលមុនៗដែរ។ ហើយរដ្ឋាភិបាលក្រុងម៉ានីល ក៏អាចដើរចេញពីភាគីនៃលក្ខន្តិកៈនៃតុលាការនេះក៏ថាបានដែរ៕