ពីនេះ ពីនោះ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ ទស្សនវិទូជនជាតិអ៊ីតាលីកាលពីសតវត្សទី១៥ លោក Niccolo Machiavelli បានសរសេរស្នាដៃមួយមានចំណងជើងថា៖«សម្តេច» ឬជាភាសាអង់គ្លេស ថា «The prince» បានសរសេរថា សម្តេច ត្រូវមានគុណសម្បត្តិ២យ៉ាង គឺជាសត្វតោផង និងជាកញ្ជ្រោងផង។ 
ម៉ាកហ្សឺវែល ហៅអ្នកគ្រប់គ្រងរដ្ឋថា«សម្តេច»។ ហើយគុណសម្បត្តិរបស់សម្តេច មានលក្ខណៈ២យ៉ាង គឺត្រូវធ្វើជាតោផង និងកញ្ជ្រោងផង។ សម្តេច ត្រូវធ្វើជាតោ មានន័យថា មានកម្លាំងគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបន្លាចឆ្កែចចក(ឆ្កែព្រៃ)។ សម្តេច ត្រូវធ្វើជាកញ្ជ្រោង មានន័យថា ត្រូវស្គាល់អន្ទាក់(កលល្បិចរបស់មនុស្ស)។
លោកសរសេរថា ការគ្រប់គ្រងអាណាចក្រ ឬរដ្ឋប្រកបដោយភាពជោគជ័យ មិនត្រឹមតែចេះអនុវត្តន៍ការបោកបញ្ជ្រោតដ៏ប៉ិនប្រសប់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ គួរតែគ្រប់គ្រងដោយច្បាប់ និងកម្លាំង ពីព្រោះ បើគ្មានកម្លាំងទេ ច្បាប់ក៏មានប្រសិទ្ធភាពដែរ។
លោកជាមនុស្សដែលចូលចិត្តការសប្បាយ ភាពឆើតឆាយ និងស្ត្រីដែលមានសម្រស់ឆើតឆាយ ព្រមទាំងចូលចិត្តអានសៀវភៅផងដែរ។ លោកជាមនុស្សស្រឡាញ់អំណាច និងជាមនុស្សប្រកបដោយកលល្បិចច្រើន។ លោកមិនសូវឲ្យតម្លៃទៅលើអ្វី ដែលមានលក្ខណៈសីលធម៌ប៉ុន្មានទេ ទាំងក្នុងជីវភាពរស់នៅ ឬក្នុងទស្សនវិជ្ជានយោបាយ។ ទស្សនៈដ៏ល្បីល្បាញរបស់លោកគឺ«បំបែកបំបាក់ ដើម្បីត្រួតត្រា»។
ក្នុងស្នាដៃរបស់លោក ភាគច្រើនចង់បង្ហាញថា មេដឹកនាំត្រូវតែប្រកាន់យកនយោបាយពឹសពុល ដើម្បីបុព្វហេតុបន្តអំណាច។ ហេតុនេះហើយ ទើបទស្សនវិទូនយោបាយអាមេរិក លោក Leo Strauss បានចាត់ទុកលោកម៉ាហ្សឺវែល គឺជា«គ្រូបិសាច» ដោយហេតុថា ម៉ាហ្សឺវែល អប់រំសម្តេច ឲ្យចៀសវាងគុណធម៌ ការសណ្តោសប្រណី គតិបណ្ឌិត និងសេចក្តីស្រឡាញ់ប្រជាជន ដោយឲ្យប្រើមធ្យោបាយឃោឃៅ ហិង្សា ការបំភ័យ និងការបោកប្រាស់៕
Tag:
Niccolo Machiavelli
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 1 ថ្ងៃ
