កូហ្វី អាណាន់ និយាយឌឺដងឲ្យ ត្រាំ ថា «តើសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់មានន័យអ្វី បើអ្នកមិនទាំងអាចដកដង្ហើមបានផង?»

អន្តរជាតិ

កូហ្វី អាណាន់ និយាយឌឺដងឲ្យ ត្រាំ ថា «តើសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់មានន័យអ្វី បើអ្នកមិនទាំងអាចដកដង្ហើមបានផង?»

30, Mar 2017 , 8:39 pm

រូបភាព

ដោយ: ថ្មីៗ

ពិភពលោកព្រួយបារម្ភថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងដកអាមេរិកចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុក្រុងប៉ារីសនៅពេលខាងមុខ។ រដ្ឋបាលត្រាំ នៅតែជឿថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុជារឿងបោកប្រាស់បង្កើតឡើងដោយចិនដើម្បី បង្អាក់ការលូតលាស់នៃសេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកជាដើម។ ពាក់ព័ន្ធបញ្ហានេះ អតីតអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ កូហ្វី អាណាន់ (Kofi Annan) បានអំពាវនាវឲ្យប្រទេសនានាលើពិភពលោកប្រឹងប្រែងសហការគ្នាដើម្បីគាំទ្រការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុនេះដើម្បីប្រយោជន៍មនុស្សជាតិទូទាំងពិភពលោក ទោះជាអាមេរិកដើរចេញក៏ដោយ។ ប៉ុន្តែលោកចោទសួរគ្រប់គ្នាផងដែរថា៖«តើសេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់មានន័យអ្វី បើសិនអ្នកមិន ទាំងអាចដកដង្ហើមបានផង?» ដែលសារនេះហាក់ដូចជាឌឺដងឲ្យលោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលខ្វល់តែពីសេដ្ឋកិច្ចរហូតភ្លេចគិតពីបរិស្ថានដែលជួយទ្រទ្រង់ជីវិតមនុស្សនោះ។

សប្តាហ៍នេះប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញក្រឹត្យលុបចោលគោលនយោបាយថ្នាក់ជាតិដើម្បីជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុពិភពលោកដែលជាមរតករបស់រដ្ឋបាលលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា។ ក្នុងពេលចុះហត្ថលេខាលើក្រឹត្យប្រធានាធិបតី លោក ដូណាល់ ត្រាំ បានបញ្ជាឲ្យអង្គភាពការពារបរិស្ថាន (EPA) ចាប់ផ្តើមនីតិវិធីដើម្បីដកនិងរៀបចំឡើងវិញរាល់បទបញ្ញត្តិស្តីពី «ផែនការថាមពលស្អាត»ដែលបង្កើតឡើងក្នុងអាណត្តិលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា។ ផែនការនេះមានគោលដៅបិទចោលរោងចក្រថាមពលធ្យូងថ្មជាច្រើនកន្លែងនិងជំនួសមកវិញដោយការបង្កើតកសិដ្ឋានដែលផលិតថាមពលស្អាតករកើតឡើងវិញមានកង្ហារខ្យល់និងបន្ទះសូឡា។

យោងតាមសារព័ត៌មាន New York Times បទបញ្ជារបស់ ប្រធានាធិបតីអាមេរិក ដែលបញ្ចប់ការប្រឹងប្រែងរបស់អាមេរិកដែលជាមហាអំណាចបំពុលពិភពលោកជាងគេលេខរៀងទី២ ក្នុងការចូលរួមដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ បានធ្វើឲ្យបណ្តាអ្នកការទូតទូទាំងពិភពលោកព្រួយបារម្ភខ្លាំង។ វាក៏បង្ហាញឲ្យឃើញថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ នៅតែមិនជឿថា ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះជារឿតពិតប្រាកដ ហើយលោកចិញ្ចឹមចិត្តគិតថា វាជារឿងបោកប្រាស់បង្កើតដោយក្រុងប៉េកាំងដើម្បីពន្យឺតការលូតលាស់អាមេរិកថែមទៀត។

យ៉ាងណាក៏ដោយ វាមានភាគរយច្រើនដែលរដ្ឋបាលលោក ត្រាំ នេះនឹងដកអាមេរិកចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុប៉ារីសដែលសម្រេចបានកាលចុងឆ្នាំ២០១៥ ទៀត ថ្វីបើដូណាល់ ត្រាំ មិនទាន់សម្រេចចិត្តជាផ្លូវការក៏ដោយ។

តាមពិតទៅ កិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុដែលគេសម្រេចបាននៅចុងឆ្នាំ២០១៥នេះ ជាលិខិតូបករណ៍អន្តរជាតិដ៏មានសារសំខាន់មួយ។ ប្រទេសជិត២០០ ក្លាយជារដ្ឋហត្ថលេខី ដោយវាមានគោលដៅចម្បងទប់ស្កាត់ការកើនកម្តៅច្រើនជាង ៣,៦ អង្សាដែលតាមការវាយតម្លៃរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ កម្រិតនេះនឹងបង្កើតបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរជាពិសេសគ្រោះរាំងស្ងួត ទឹកជំនន់ ការកើនឡើងនៃកម្រិតនីវ៉ូទឹកសមុទ្រ និងគ្រោះទុរភិក្សកង្វះស្បៀងជាដើមនាពេលអនាគត។

ការដើរចេញរបស់អាមេរិកនាពេលណាមួយខាងមុខ នឹងធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់យុទ្ធនាការដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុរបស់ពិភពលោកផងដែរ។ អាមេរិកជាប្រទេសបំពុលបរិយាកាសលេខរៀងទី២ បន្ទាប់ពីចិន ហើយអាមេរិកនៅអាណត្តិលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានប្រឹងប្រែងខ្លាំងដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលចិនឲ្យទទួលខុសត្រូវក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះ ប៉ុន្តែពេលនេះអាមេរិកខ្លួនឯងជាអ្នកដកខ្លួនទៅវិញ។

១.ទោះអាមេរិកដើរចេញក៏ដោយ ពិភពលោកត្រូវបន្តគាំទ្រកិច្ចព្រមព្រៀងអាកាសធាតុ

អគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ លោក កូហ្វីអាណាន់ បានលើកឡើងក្នុងវេទិកាស្តីពីអនាគតនៃវិស័យកសិកម្មលើកទី១០នាទីក្រុងព្រុចសែលដើមសប្តាហ៍នេះថា វាជារឿងមិនច្បាស់លាស់ឡើយពាក់ព័ន្ធការបន្តប្តេជ្ញាចិត្តគាំទ្រយុទ្ធនាការប្រឆាំងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុរបស់អាមេរិកនេះ។ ប៉ុន្តែលោកបានអំពាវនាវយ៉ាងទទូចសុំឲ្យប្រទេសនានាលើពិភពលោកជាសមាជិកកិច្ចព្រមព្រៀងនេះបន្តប្រឹងប្រែងគាំទ្រនិងសហការគ្នាដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមដ៏គ្រោះថ្នាក់នេះ។

យោងតាមសារព័ត៌មាន African News លោក កូហ្វី អាណាន់បានលើកឡើងដូច្នេះ៖«អាមេរិកប្រហែលជាដកខ្លួនចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដោយសារគោលនយបាយលោក ដូណាល់ ត្រាំ។ ប៉ុន្តែប្រទេសឯទៀតនឹងនៅបន្តទៅមុខ»។

ក្នុងករណីដែលអាមេរិកចាកចេញ បណ្តារដ្ឋអឺរ៉ុបដែលមានសេដ្ឋកិច្ចធំៗប្រហែលជាត្រូវប្រមូលផ្តុំកម្លាំងគ្នាដើម្បីដឹកនាំ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះគេមើលឃើញសក្តានុពលរបស់ចិនក្នុងការចូលមកជំនួសតំណែងរបស់អាមេរិកក្នុងប្រយុទ្ធប្រឆាំងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុផងដែរ។ គេមិនទាន់អាចសន្និដ្ឋានបាននៅឡើយទេថា ចិនមានឆន្ទៈធ្វើជាក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំយុទ្ធនាការសង្គ្រោះពិភពលោកនេះកម្រិតណាដែរ។

២.កូហ្វី អាណាន់ ចោទសួរថា សេដ្ឋកិច្ចលូតលាស់បានប្រយោជន៍អ្វី បើមនុស្សដកដង្ហើមមិនបានផង?

ម្ចាស់ពានរង្វាន់ណូបែលសន្តិភាពរូបនេះក៏ព្យាយាមរិះគន់បណ្តាប្រទេសដែលមិនចូលរួមក្នុងយុទ្ធនាការប្រឆាំងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុដោយគិតតែប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួនជាងប្រយោជន៍មនុស្សជាតិទូទាំងពិភពលោកដូចជាអាមេរិកនេះដែរ។ លោកសួរក្នុងរបៀបឌឺដងផ្លែផ្កាថា៖ «តើកំណើនសេដ្ឋកិច្ចនោះមានប្រយោជន៍អ្វី បើអ្នកឯងមិនទាំងអាចដកដង្ហើមបានផង?»។

លោក កូហ្វី អាណាន់ បានកត់សម្គាល់ថា ប្រែប្រួលអាកាសធាតុនេះជាឧបសគ្គធំបំផុតសម្រាប់ការអភវិឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តភាពរបស់ពិភពលោក។ បើគ្មានដំណោះស្រាយទាន់ពេលវេលាទេ គ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិមានរាំងស្ងួត ទឹកជំនន់ ខ្យល់ព្យុះ និងគ្រោះទុរភិក្សជាច្រើនផ្សេងទៀត ដែលអាចបង្កឲ្យប្រជាពលរដ្ឋរាប់លាននាក់ប្រឈមការអត់ឃ្លាននិងកង្វះខាតអាហារូបត្ថម្ភដោយសារអសន្តិសុខស្បៀងជាដើម។ ដូច្នេះ វាជាពេលដែលពិភពលោកត្រូវគិតគូរយកចិត្តទុកដាក់លើការអនុវត្តគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពឲ្យបានជោគជ័យ ដើម្បីប្រយោជន៍មនុស្សជាតិទាំងមូល។

«ដល់ពេលយើងប្តូរក្តីសង្ឃឹមរបស់យើងទៅជាសកម្មភាពនិងចាប់ផ្តើមកសាងសមត្ថភាពដើម្បីធានាសន្តិសុខស្បៀងនិងលើកកម្ពស់ការអភវិឌ្ឍន៍ដោយនិរន្តភាពនិងប្រកបដោយវិបុលភាព»។ នេះជាការលើឡើងរបស់លោក កូហ្វីអាណាន់។

លោកបន្តថា ដំណោះស្រាយគឺ ប្រទេសអភិវឌ្ឍ ត្រូវរួមចំណែកវិនិយោគក្នុងប្រទេសក្រីក្រដើម្បីលើកស្ទូយវិស័យកសិកម្មនិងប្រព័ន្ធចំណីអាហារ។ វាត្រូវការទាំងបច្ចេកទេសនិងធនធានដើម្បីធានាថា ប្រទេសក្រីក្រអាចផលិតអាហារបានច្រើនជាងមុននិងប្រើប្រាស់ធនធានតិច៕