អន្តរជាតិ
ចិននឹងរៀបចំកិច្ចប្រជុំកំពូល«វិថីសូត្រ» ខែក្រោយ តែមិនសូវមានមេដឹកនាំលោកខាងលិចចូលរួម កិច្ចប្រជុំ ខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយរៀបចំឡើងកាលពីឆ្នាំ ២០១៦
× កិច្ចប្រជុំកំពូល«គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយ»នឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅក្រុងប៉េកាំងពីថ្ងៃ ១៤ដល់ថ្ងៃ ១៥ ខែឧសភាខាងមុខនេះ។ បណ្តាប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលជិត ៣០ នឹងអញ្ជើញទៅចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ តែមេដឹកនាំលោកខាងលិចមិនច្រើនទេដែលសន្យាថានឹងទៅចូលរួម។ វេទិកាកំពូលនេះផ្តល់ឱកាសឲ្យចិនពង្រឹងឥទ្ធិពលនិងតួនាទីរបស់ខ្លួនក្នុងនាមជាអ្នកផ្តួចផ្តើមគម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដ៏ធំ ជាពិសេសស្វែងរកការគាំទ្រពីប្រទេសជាដៃគូនិងជាមិត្តដើម្បីជំរុញឲ្យការអនុវត្តគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះឈានទៅរកភាពជោគជ័យ។ ភាពជោគជ័យទាំងនោះសំដៅដល់ការលើកស្ទួយការផ្សាភ្ជាប់ទំនាក់ទំនងរវាងប្រជាជននិងប្រជាជន កិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចតាមរយៈការផ្សាភ្ជាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនេះតែម្តង។
ប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជិនពីងនឹងបើកកិច្ចប្រជុំកំពូល«វិថីសូត្រ»ឬ«គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយ» (OBOR)នៅក្រុងប៉េកាំងចាប់ពីថ្ងៃ ១៤ ដល់ថ្ងៃ ១៥ ឧសភាខាងមុខនេះ។ កិច្ចប្រជុំពិសេសនេះនឹងមានការចូលរួមពីបណ្តាមេដឹកមនាំពិភពលោក,អ្នកជំនួញ, អ្នកជំនាញ, និងតំណាងអង្គការអន្តរជាតិជាង ១២០០នាក់ផងដែរ។ជំនួបកំពូលវិថីសូត្រនេះ វេទិកាការទូតធំបំផុតមួយដែលចិនរៀបចំឡើងបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំប្រទេស ២០ នៅ Hangzhou នៅឆ្នាំ ២០១៦។
បើតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានចិនស៊ិនហ៊ួរ រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនលោក វ៉ាង យី បានបញ្ជាក់ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានថ្ងៃអង្គារទី ១៨ មេសាថា កិច្ចប្រជុំកំពូល«គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយ» ដែលចិននឹងរៀបចំឡើងនេះអាចផ្តល់ឱកាសពិសេសឲ្យប្រទេសជាមិត្តនិងដៃគូពាក់ព័ន្ធរបស់ចិនមានលទ្ធភាពពិភាក្សាផ្លាស់ប្តូរយោបល់ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈម និងឈានទៅអនុវត្តគម្រោងអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធតំបន់ឲ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព។ ចិនជឿជាក់ថា គំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់ខ្លួននឹងបង្កើតការផ្សាភ្ជាប់រវាងប្រជាជននិងប្រជាជន ក៏ដូចជាធានាបាននូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ច និងពាណិជ្ជកម្មទូទាំងពិភពលោកផងដែរ។
«វាជាឆ្នាំទីបួនហើយដែលគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយត្រូវបានអនុវត្ត ហើយវាបានបង្កើតលទ្ធផលវិជ្ជមានជាច្រើននិងស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលនៃការពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្អែកលើស្ថានភាពជាក់ស្តែង។ ដូចនេះហើយគោលបំណងចម្បងនៃការរៀបចំវេទិកាកំពូលនៅក្រុងប៉េកាំងនេះគឺដើម្បីប្រមែរប្រមូលនូវគំនិតយោបល់ភាគីពាក់ពន្ធ, កំណត់នូវពិសោធន៍ជោគជ័យដែលយើងមាន និងដាក់ផែនការថ្មីសម្រាប់ការអនុវត្ត និងបង្កើតវេទិកាសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបតិ្តការដែលបើកទំព័រថ្មីសម្រាប់គំនិតផ្តួចផ្តើមដែលយើងបានដាក់ចេញនេះ»។នេះជាការបញ្ជាក់របស់លោក វ៉ាង យី។
សូមរម្លឹកបន្តិចថា គំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយនេះត្រូវបានស្នើឡើងដោយប្រធានាធិបតីចិនលោក ស៊ី ជីនពីង នៅក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ហើយមហាយក្សចិនបានកំណត់ដាក់ទុន ៤០ពាន់លានដុល្លារក្នុង«មូលនិធិវិថីសូត្រ» ហើយថែមទាំងបង្កើតធនាគារវិនិយោគហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធអាស៊ី (AIIB) ដោយមានទុន ៥០ពាន់លានដុល្លារ។ គម្រោងនេះបានជួយប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍដែលត្រូវការទុនសម្រាប់កសាងនិងអភិវឌ្ឍហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរូបវ័ន្តដើម្បីផ្សាភ្ជាប់ខ្លូនទៅកាន់ពិភពលោក។ មានផ្លូវ មានថ្នល់ មានស្ពាន និងច្រករបៀង បានន័យថាមានដង្ហើមសេដ្ឋកិច្ចដែលរួមបញ្ចូលទាំងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចនិងពាណិជ្ជកម្មផង។
រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសចិនលោក វ៉ាង យី ក៏បានសង្កត់ធ្ងន់ផងដែរថា គំនិតផ្តួចផ្តើមវិថីសូត្រមិនមែនចរិកនយោបាយឡើយ តែវាជាគម្រោងដែលជួយជំរុញការបង្កើតផ្សាភ្ជាប់និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិរវាងប្រទេសនានាលើពិភពលោកពីអាស៊ី ដល់អឺរ៉ុប ដល់អាហ្វ្រិកថែមទៀត។ ប្រមុខការទូតរូបនេះបានបញ្ជាក់ផងដែរថា ចិនមិនកំណត់ព្រំដែនចំពោះការចូលរួមរបស់ភាគីពាក់ព័ន្ធក្នុងគម្រោងដែលខ្លួនផ្តួចផ្តើមនេះឡើយ។ ចិនស្វាគមន៍រាល់ប្រទេសទាំងអស់។
១.ប្រមុខរដ្ឋប្រមុខរដ្ឋាភិបាលប្រទេស ២៨ នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនៅចិន
បើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន ប្រមុខរដ្ឋប្រមុខរដ្ឋាភិបាល ២៨ បានទទួលយកការអញ្ជើញពីរដ្ឋាភិបាលក្រុងប៉េកាំងនិងសន្យាមកចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះ។ ក្រៅពីនេះប្រទេសចំនួន ១១០ ផ្សេងទៀតបានប្រកាសបញ្ជូនរដ្ឋមន្ត្រីការបរទស, មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ សហគ្រិន, អ្នកស្រាវជ្រាវ និងតំណាងភាគីពាក់ព័ន្ធផ្សេងទៀតឲ្យចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំខាងមុខដូចគ្នា។ វេទិកានេះក៏មានការចូលរួមពីសំណាក់បណ្តាអង្គការអន្តរជាតិជាច្រើនផងដែរជាពិសេសស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ និងអភិវឌ្ឍន៍អន្តរជាតិផងដែរ។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មានចិនស៊ិនហួរ លោក វ៉ាង យី បានបញ្ជាក់ថា ប្រមុខរដ្ឋ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលក្នុងចំណោមប្រទេស ២៨នោះមានដូចជាប្រធានាធិបតីហ្វីលីពីន Rodrigo Duterte, ប្រធានាធិបតីតួកគី Recep Tayyip Erdogan, នាយករដ្ឋមន្ត្រីម៉ាឡេស៊ី Najib Razak, ប្រធានាធិបតីឥណ្ឌូណេស៊ី Joko Widodo, ប្រធានាធិបតីវៀតណាម Tran Dai Quang, ទីប្រឹក្សារដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ាលោកស្រី អ៊ុងសាន ស៊ូជី ផងដែរ។
ចំណែក មេដឹកនាំប្រទេសដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តគួរឲ្យទុកចិត្តរបស់ចិនដែលនឹងអញ្ជើញទៅចូលរួមក្នុងវេទិកាកំពូលនេះដែរនោះមានដូចជា ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីលោក វ្ល៉ាឌីមៀ ពូទីន,នាយករដ្ឋមន្ត្រីប៉ាគីស្ថាន Nawaz Sharif និងនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាសម្តេច ហ៊ុន សែន។ ក្រៅពីនេះ មេដឹកនាំអាមេរិកឡាទីន អាស៊ីកណ្តាល និងអាហ្វ្រិកមួយចំនួនដូចជា អាហ្សង់ទីន, កាហ្សាក់ស្ថាន,ស៊ីលី, កេនយ៉ា និងអេត្យូពី ក៏នឹងមានវត្តមានក្នុងវេទិកា។
២.ប្រទេសលោកខាងលិចព្រងើយកន្តើយដាក់ចិន
យ៉ាងណាក៏ដោយ មេដឹកនាំលោកខាងលិចភាគច្រើនមិនចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលដែលចិននឹងរៀបចំឡើងឡើយ។ គេឃើញមានឈ្មោះនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីតាលីម្នាក់ដែលស្ថិតក្នុងចំណោមមេដឹកនាំក្រុមប្រទេស ៧ (G7) ដែលប្រកាសថាខ្លួនទៅចូលរួម។ មេដឹកនាំប្រទេសអឺរ៉ុបផ្សេងទៀតមានប្រធានាធិបតីឆេក, ស្វីស និងហុងគ្រី។
កាលពីខែកុម្ភៈកន្លងទៅ គេឃើញមានរបាយការណ៍ព័ត៌មានខ្លះផ្សព្វផ្សាយថា ចិនផ្ញើលិខិតអញ្ជើញទៅកាន់នាយករដ្ឋមន្ត្រីអង់គ្លេសលោកស្រី Theresa May ផងដែរ។ ប៉ុន្តែចុងក្រោយមិនមានឈ្មោះលោកស្រីក្នុងចំណោមមេដឹកនាំដែលនឹងមកចូលរួមឡើយ ហើយរដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុ Philip Hammond នឹងក្លាយជាតំណាងរបស់លោកស្រី។ យ៉ាងណាមិញលោកស្រីមានលេសរឿងលែងលះជាមួយអឺរ៉ុប និងរៀបចំការបោះឆ្នោតមុនអាណត្តិដើម្បីបដិសេធលិខិតអញ្ជើញរបស់ចិន។ ចំណែកមេដឹកនាំបារាំងនិងអាល្លឺម៉ង់ បានដោះសារថា ខ្លួនមរមាញឹករៀបចំការបោះឆ្នោត ទើបមិនអាចដកឃ្លាទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅចិននៅពេលខាងមុខបាន។
គេជឿជាក់ថា លោកខាងលិចទំនងជាធ្វើព្រងើយកន្តើយចំពោះចិន និងមិនផ្តល់តម្លៃដល់ចិនដែលធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំវិថីសូត្រនេះឡើយ។ នេះក៏ដោយសារ វាជាគម្រោងដែលចិនផ្តូចផ្តើមឡើង ដើម្បីជួយពង្រឹងនិងពង្រីកឥទ្ធិពលរបស់ចិនផ្ទាល់លើឆាកអន្តរជាតិប៉ុណ្ណោះ។
ទោះមានមន្ទិលសង្ស័យដូច្នេះក្តី អ្នកជំនាញខ្លះយល់ឃើញថា វាជារឿងធម្មតា ហើយវាក៏មិនប៉ះពាល់ដល់គំនិតផ្តួចផ្តើម«វិថីសូត្រ»នេះដែរ ពេលដែលលោកខាងលិចមិនចូលរួម។ នេះក៏ដោយសារគោលដៅនៃវេទិកានេះភាគច្រើនគឺប្រមូលផ្តុំប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍព្រោះប្រទេសនោះហើយដែលមានតម្រូវការច្រើនក្នុងការកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ ពោលគឺ មិនមែនប្រទេសអឺរ៉ុបឬលោកខាងលិចផ្សេងទៀតដែលរីកចម្រើនស្រាប់ឡើយ៕
Tag:
OBOR
ស៊ី ជីនពីង
ចិន
កិច្ចប្រជុំកំពូលគំនិតផ្តួចផ្តើមខ្សែក្រវ៉ាត់មួយវិថីមួយ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com