អន្តរជាតិ
អាមេរិកបញ្ជូនអាវុធទំនើបៗឲ្យទ័ពហ្វីលីពីនប្រឆាំងក្រុមភេរវកម្ម និងលួងលោក ឌូទើតេ
រូបភាព៖ ទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP
×![]()
ខណៈដែលកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនបន្តប្រយុទ្ធប្រឆាំងបណ្តាញក្រុមភេរវជនដែស្ហឬក្រុមរដ្ឋឥស្លាមនៅក្នុងនៅក្រុង Marawi សហរដ្ឋអាមេរិកបានសម្រេចផ្តល់ជំនួយសព្វាវុធដល់ហ្វីលីពីនដែលមានតម្លៃរាប់រយលានដុល្លារក្នុងនោះមាន អាវុធខ្លី, កាំភ្លើងយន្ត និងឧបករណ៍បាញ់គ្រាប់ផងដែរ។ មកដល់ឥឡូវនេះ កម្លាំងហ្វីលីពីនបន្តបង្កើនការវាយប្រហារដើម្បីដណ្តើមយកទីក្រុង Marawi មកវិញ និងរំដោះប្រជាជនដែលនៅជាប់គាំងក្នុងទីក្រុងនេះប្រហែលពីរពាន់នាក់។ លោកប្រធានាធិបតី រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទើតេ ឯណោះវិញក៏បានប្រកាសបង្កើនប្រាក់រង្វាន់សម្រាប់អ្នកអាចចាប់ ឬសម្លាប់មេខ្លោងក្រុមភេរវជនទាំងនោះផងដែរ។
ដល់ថ្ងៃអង្គារនេះ ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងក្រុមភេរវជន Maute បណ្តាញក្រុមដែស្ហ ឬរដ្ឋឥស្លាម ឈានចូលដល់សប្តាហ៍ទី ពីរហើយ។ មនុស្ស ១៧៨នាក់បានស្លាប់ក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នានេះ ក្នុងនោះមានក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធចំនួន ១២០នាក់ផងដែរ។ ថ្វីបើកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលអាចមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រងហ៊ុមព័ទ្ធទីក្រុងបានទាំងស្រុងក៏ដោយ ប្រជាជនស៊ីវិលប្រហែលពីរពាន់នាក់នៅបន្តជាប់គាំងនៅក្នុងទីក្រុងនៅឡើយ ព្រោះក្រុមភេរវជននៅបន្តកាន់កាប់ទីតាំងមួយចំនួននៅឡើយ។
ដោយឡែក ក្នុងវេទិកាសន្តិសុខ Shangri-La នៅសិង្ហបុរី កាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ តំណាងអាមេរិក និងអាស៊ានបានប្រកាសថា ខ្លួនត្រៀមលក្ខណៈរួចរាល់ហើយដើម្បីជួយហ្វីលីពីនប្រឆាំងក្រុមភេរវជននៅក្រុង Marawi ក្នុងករណីចាំបាច់។ ប៉ុន្តែរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ីលោក Ryamizard Ryacudu អះអាងថា ក្រុមភេរវជនរដ្ឋឥស្លាមឬក្រុមដែស្ហប្រហែល ១២០០នាក់ កំពុងធ្វើសកម្មភាពនៅក្នុងទឹកដីហ្វីលីពីន។ វាបង្ហាញឲ្យឃើញថា ហ្វីលីពីនក៏ដូចជាអាស៊ានទាំងមូលស្ថិតក្រោមគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងដែលបង្កដោយចលនាភេរវកម្មនិងចលនាហិង្សាជ្រុលនិយមផងដែរ។
១.វ៉ាស៊ីនតោនផ្តល់អាវុធឲ្យហ្វីលីពីនដើម្បីលួងចិត្តលោក ឌូទើតេ
ដើម្បីជួយដល់កងកម្លាំងហ្វីលីពីនប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមភេរវជន រដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានសម្រេចបញ្ជូនអាវុធច្រើនប្រភេទមានទាំងកាំភ្លើងខ្លី,កាំភ្លើងយន្ត និងឧបករណ៍បាញ់គ្រាប់ច្រើនទៀតឲ្យទៅហ្វីលីពីននៅដើមសប្តាហ៍។
ក្នុងពិធីប្រគល់សព្វាវុធទៅឲ្យតំណាងរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនជាផ្លូវការនៅក្រុងម៉ានីល ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំក្រុងម៉ានីលបានបញ្ជាក់ថា៖« សព្វាវុធទាំងនេះនឹងជួយកងកម្លាំងហ្វីលីពីនបង្កើនសមត្ថភាពប្រឆាំងភេរវកម្ម និងជួយការពារកងកម្លាំងក្នុងពេលបំពេញប្រតិបត្តិការប្រឆាំងភេរវកម្មនៅភាគខាងត្បូងហ្វីលីពីន»។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP ក្រោយពេលទទួលអាវុធហើយ មេបញ្ជាការកងទ័ពម៉ារីនហ្វីលីពីន ឧត្តមសេនីយ៍ Emmanuel Salamat បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា កងទ័ពហ្វីលីពីននឹងប្រើប្រាស់អាវុធនេះក្នុងសមរភូមិប្រឆាំងភេរវកម្មនៅក្នុងទីក្រុង Marawi នេះតែម្តង។
តាមពិតទៅ ការផ្តល់សព្វាវុធនេះធ្វើឡើងតាមក្របខណ្ឌកម្មវិធីប្រឆាំងភេរវកម្មរួមគ្នាយូរអង្វែងមកហើយរវាងហ្វីលីពីននិងអាមេរិកដែលមានទំហំ ១៥០លានដុល្លារអាមេរិក។ ប៉ុន្តែវាក៏បង្ហាញឲ្យឃើញថា អាមេរិកកំពុងលួងចិត្តហ្វីលីពីនដែលងាកចេញពីអាមេរិកទៅអែបអបរុស្ស៊ីនិងចិននោះ។ កាលមុនហ្វីលីពីនសុំទិញអាវុធ អាមេរិកមិនលក់អាវុធឲ្យឡើយ ដោយហេតុផលបារម្ភពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ បារម្ភដោយសារតែហ្វីលីពីននៅបន្តសង្គ្រាមប្រឆាំងគ្រឿងញៀនសម្លាប់មនុស្សអស់ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នោះ។ ដូច្នេះហើយបានជាហ្វីលីពីនក៏ងាកកាន់តែឆ្ងាយទៅសុំទិញអាវុធពីរុស្ស៊ី និងចិនជំនួសវិញព្រោះវាគ្មានលក្ខខណ្ឌដូចអាមេរិក។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះទេ លោក ឌូទើតេ បានទាមទារឲ្យកងទ័ពអាមេរិកចាកចេញពីប្រទេសហ្វីលីពីនថែមទៀតផង ហើយលោកក៏សម្រេចបន្ថយទំនាក់ទំនងយោធាជាមួយអាមេរិកនិងកាត់បន្ថយចំនួនសមយុទ្ធយោធារួមគ្នាជាដើម។
ទាក់ទិនអាវុធដែលអាមេរិកផ្តល់ឲ្យហ្វីលីពីននេះ មន្ត្រីអាមេរិកដែលមានវត្តមានក្នុងពិធីប្រគល់អាវុធនោះបានបញ្ជាក់ជាមុនថា អាវុធដែលផ្តល់ឲ្យហ្វីលីពីននេះសុទ្ធតែជាអាវុធថ្មីៗទាំងអស់។ ការលើកឡើងបែបនេះ ក៏ដើម្បីជម្រះមន្ទិលសង្ស័យដែរ។ កន្លងមកប្រមុខរដ្ឋហ្វីលីពីនលោក រ៉ូឌ្រី ហ្គោ ឌូទើតេ បានប្រកាសហើយថា រដ្ឋាភិបាលលោកមិនទទួលយកអាវុធមួយទឹកៗឡើយ ទោះពីប្រទេសណាក៏ដោយរួមទាំងអាមេរិកផង។ លោកបញ្ជាក់ថា កងកម្លាំងហ្វីលីពីនត្រូវតែប្រើប្រាស់អាវុធថ្មីៗនិងទំនើប ទោះជាត្រូវចំណាយលុយច្រើនទ្វេដងក៏ដោយចុះ។
២. ហ្វីលីពីនបង្កើនលុយរង្វាន់សម្រាប់អ្នកចាប់ ឬ សម្លាប់មេខ្លោងភេរវជន
ដោយសារការប្រយុទ្ធនៅតែបន្តនៅក្រុង Marawi ហើយគេជឿជាក់ថា មេក្រុមភេរវជនអាប៊ូសាយ៉ាវ Isnilon Hapilon កំពុងបន្តលាក់ខ្លួននៅក្នុងទីក្រុងនេះនៅឡើយ អាជ្ញាធរហ្វីលីពីនបានសម្រេចប្រកាសបង្កើនលុយរង្វាន់សម្រាប់អ្នកចាប់ឬសម្លាប់មេខ្លោងពួកគេបាន។
អ្នកដែលចាប់ខ្លួនឬសម្លាប់ Isnilon Hapilon, Abdullah Maute និង Omarkhayam Maute នឹងទទួលបានលុយរង្វាន់ ៤១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកពីរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនផ្ទាល់។
នាយសេនាធិការកងទ័ពហ្វីលីពីន Eduardo Ano បានថ្លែងថា៖« យើងសង្ឃឹមថា ការផ្តល់ប្រាក់រង្វាន់នេះនឹងជំរុញឲ្យយើងទទួលបានជោគជ័យក្នុងការចាប់ខ្លួន ឬសម្លាប់មេដឹកនាំក្រុមអាប៊ូសាយ៉ាវ Isnilon Hapilon និងបងប្អូនមេដឹកនាំក្រុម Maute ទាំងពីរនាក់»។
ចំណែកក្រសួងការបរទេសអាមេរិកវិញកន្លងមកក៏បានប្រកាសផ្តល់លុយរង្វាន់ ៥លានដុល្លារអាមេរិកដែរ ដល់អ្នកដែលផ្តល់ព័ត៌មានដែលឈានដល់ការចាប់ខ្លួន Isnilon Hapilonដែរ។
បើតាមយោធាហ្វីលីពីន ក្រុមភេរវជនដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រតិបត្តិការដណ្តើមកាន់កាប់ក្រុង Marawi មានប្រហែល ២៥០នាក់ប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកគេប្រហែល១២០នាក់ត្រូវបានទាហានសម្លាប់រួចទៅហើយ។ ថ្វីបើពួកគេនៅសេសសល់ជាង១០០នាក់ក៏ដោយ ទាហានហ្វីលីពីននៅតែប្រឈមការលំបាកខ្លាំងក្នុងការយកជ័យជម្នះលើក្រុមនេះ។
អ្នកនាំពាក្យកងទ័ពហ្វីលីពីន Jo-ar Herrera បានបង្ហើបឲ្យដឹងថា ក្រុមភេរវជនទាំងនេះបានរៀបចំគម្រោងយូរអង្វែងហើយ ព្រោះពួកគេមានលទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងការប្រយុទ្ធតតាំងជាមួយកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល។ ពួកគេបានរៀបចំរូងក្រោមដី និងកន្លែងលាក់ខ្លួននៅក្រោមអាគារជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ហើយគេក៏បានទាំងអាវុធទំនើបដូចជាកាំភ្លើងយន្តដែលអាចប្រើប្រាស់វាយប្រហារលើយន្តហោះរដ្ឋាភិបាលបានថែមទៀត៕
ដល់ថ្ងៃអង្គារនេះ ការប្រយុទ្ធគ្នារវាងក្រុមភេរវជន Maute បណ្តាញក្រុមដែស្ហ ឬរដ្ឋឥស្លាម ឈានចូលដល់សប្តាហ៍ទី ពីរហើយ។ មនុស្ស ១៧៨នាក់បានស្លាប់ក្នុងការប្រយុទ្ធគ្នានេះ ក្នុងនោះមានក្រុមសកម្មប្រយុទ្ធចំនួន ១២០នាក់ផងដែរ។ ថ្វីបើកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលអាចមានលទ្ធភាពគ្រប់គ្រងហ៊ុមព័ទ្ធទីក្រុងបានទាំងស្រុងក៏ដោយ ប្រជាជនស៊ីវិលប្រហែលពីរពាន់នាក់នៅបន្តជាប់គាំងនៅក្នុងទីក្រុងនៅឡើយ ព្រោះក្រុមភេរវជននៅបន្តកាន់កាប់ទីតាំងមួយចំនួននៅឡើយ។
ដោយឡែក ក្នុងវេទិកាសន្តិសុខ Shangri-La នៅសិង្ហបុរី កាលពីចុងសប្តាហ៍កន្លងទៅ តំណាងអាមេរិក និងអាស៊ានបានប្រកាសថា ខ្លួនត្រៀមលក្ខណៈរួចរាល់ហើយដើម្បីជួយហ្វីលីពីនប្រឆាំងក្រុមភេរវជននៅក្រុង Marawi ក្នុងករណីចាំបាច់។ ប៉ុន្តែរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិឥណ្ឌូណេស៊ីលោក Ryamizard Ryacudu អះអាងថា ក្រុមភេរវជនរដ្ឋឥស្លាមឬក្រុមដែស្ហប្រហែល ១២០០នាក់ កំពុងធ្វើសកម្មភាពនៅក្នុងទឹកដីហ្វីលីពីន។ វាបង្ហាញឲ្យឃើញថា ហ្វីលីពីនក៏ដូចជាអាស៊ានទាំងមូលស្ថិតក្រោមគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងដែលបង្កដោយចលនាភេរវកម្មនិងចលនាហិង្សាជ្រុលនិយមផងដែរ។
១.វ៉ាស៊ីនតោនផ្តល់អាវុធឲ្យហ្វីលីពីនដើម្បីលួងចិត្តលោក ឌូទើតេ
ដើម្បីជួយដល់កងកម្លាំងហ្វីលីពីនប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងក្រុមភេរវជន រដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានសម្រេចបញ្ជូនអាវុធច្រើនប្រភេទមានទាំងកាំភ្លើងខ្លី,កាំភ្លើងយន្ត និងឧបករណ៍បាញ់គ្រាប់ច្រើនទៀតឲ្យទៅហ្វីលីពីននៅដើមសប្តាហ៍។
ក្នុងពិធីប្រគល់សព្វាវុធទៅឲ្យតំណាងរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនជាផ្លូវការនៅក្រុងម៉ានីល ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំក្រុងម៉ានីលបានបញ្ជាក់ថា៖« សព្វាវុធទាំងនេះនឹងជួយកងកម្លាំងហ្វីលីពីនបង្កើនសមត្ថភាពប្រឆាំងភេរវកម្ម និងជួយការពារកងកម្លាំងក្នុងពេលបំពេញប្រតិបត្តិការប្រឆាំងភេរវកម្មនៅភាគខាងត្បូងហ្វីលីពីន»។
យោងតាមទីភ្នាក់ងារព័ត៌មាន AFP ក្រោយពេលទទួលអាវុធហើយ មេបញ្ជាការកងទ័ពម៉ារីនហ្វីលីពីន ឧត្តមសេនីយ៍ Emmanuel Salamat បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា កងទ័ពហ្វីលីពីននឹងប្រើប្រាស់អាវុធនេះក្នុងសមរភូមិប្រឆាំងភេរវកម្មនៅក្នុងទីក្រុង Marawi នេះតែម្តង។
តាមពិតទៅ ការផ្តល់សព្វាវុធនេះធ្វើឡើងតាមក្របខណ្ឌកម្មវិធីប្រឆាំងភេរវកម្មរួមគ្នាយូរអង្វែងមកហើយរវាងហ្វីលីពីននិងអាមេរិកដែលមានទំហំ ១៥០លានដុល្លារអាមេរិក។ ប៉ុន្តែវាក៏បង្ហាញឲ្យឃើញថា អាមេរិកកំពុងលួងចិត្តហ្វីលីពីនដែលងាកចេញពីអាមេរិកទៅអែបអបរុស្ស៊ីនិងចិននោះ។ កាលមុនហ្វីលីពីនសុំទិញអាវុធ អាមេរិកមិនលក់អាវុធឲ្យឡើយ ដោយហេតុផលបារម្ភពីបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស។ បារម្ភដោយសារតែហ្វីលីពីននៅបន្តសង្គ្រាមប្រឆាំងគ្រឿងញៀនសម្លាប់មនុស្សអស់ច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់នោះ។ ដូច្នេះហើយបានជាហ្វីលីពីនក៏ងាកកាន់តែឆ្ងាយទៅសុំទិញអាវុធពីរុស្ស៊ី និងចិនជំនួសវិញព្រោះវាគ្មានលក្ខខណ្ឌដូចអាមេរិក។
មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះទេ លោក ឌូទើតេ បានទាមទារឲ្យកងទ័ពអាមេរិកចាកចេញពីប្រទេសហ្វីលីពីនថែមទៀតផង ហើយលោកក៏សម្រេចបន្ថយទំនាក់ទំនងយោធាជាមួយអាមេរិកនិងកាត់បន្ថយចំនួនសមយុទ្ធយោធារួមគ្នាជាដើម។
ទាក់ទិនអាវុធដែលអាមេរិកផ្តល់ឲ្យហ្វីលីពីននេះ មន្ត្រីអាមេរិកដែលមានវត្តមានក្នុងពិធីប្រគល់អាវុធនោះបានបញ្ជាក់ជាមុនថា អាវុធដែលផ្តល់ឲ្យហ្វីលីពីននេះសុទ្ធតែជាអាវុធថ្មីៗទាំងអស់។ ការលើកឡើងបែបនេះ ក៏ដើម្បីជម្រះមន្ទិលសង្ស័យដែរ។ កន្លងមកប្រមុខរដ្ឋហ្វីលីពីនលោក រ៉ូឌ្រី ហ្គោ ឌូទើតេ បានប្រកាសហើយថា រដ្ឋាភិបាលលោកមិនទទួលយកអាវុធមួយទឹកៗឡើយ ទោះពីប្រទេសណាក៏ដោយរួមទាំងអាមេរិកផង។ លោកបញ្ជាក់ថា កងកម្លាំងហ្វីលីពីនត្រូវតែប្រើប្រាស់អាវុធថ្មីៗនិងទំនើប ទោះជាត្រូវចំណាយលុយច្រើនទ្វេដងក៏ដោយចុះ។
២. ហ្វីលីពីនបង្កើនលុយរង្វាន់សម្រាប់អ្នកចាប់ ឬ សម្លាប់មេខ្លោងភេរវជន
ដោយសារការប្រយុទ្ធនៅតែបន្តនៅក្រុង Marawi ហើយគេជឿជាក់ថា មេក្រុមភេរវជនអាប៊ូសាយ៉ាវ Isnilon Hapilon កំពុងបន្តលាក់ខ្លួននៅក្នុងទីក្រុងនេះនៅឡើយ អាជ្ញាធរហ្វីលីពីនបានសម្រេចប្រកាសបង្កើនលុយរង្វាន់សម្រាប់អ្នកចាប់ឬសម្លាប់មេខ្លោងពួកគេបាន។
អ្នកដែលចាប់ខ្លួនឬសម្លាប់ Isnilon Hapilon, Abdullah Maute និង Omarkhayam Maute នឹងទទួលបានលុយរង្វាន់ ៤១ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិកពីរដ្ឋាភិបាលហ្វីលីពីនផ្ទាល់។
នាយសេនាធិការកងទ័ពហ្វីលីពីន Eduardo Ano បានថ្លែងថា៖« យើងសង្ឃឹមថា ការផ្តល់ប្រាក់រង្វាន់នេះនឹងជំរុញឲ្យយើងទទួលបានជោគជ័យក្នុងការចាប់ខ្លួន ឬសម្លាប់មេដឹកនាំក្រុមអាប៊ូសាយ៉ាវ Isnilon Hapilon និងបងប្អូនមេដឹកនាំក្រុម Maute ទាំងពីរនាក់»។
ចំណែកក្រសួងការបរទេសអាមេរិកវិញកន្លងមកក៏បានប្រកាសផ្តល់លុយរង្វាន់ ៥លានដុល្លារអាមេរិកដែរ ដល់អ្នកដែលផ្តល់ព័ត៌មានដែលឈានដល់ការចាប់ខ្លួន Isnilon Hapilonដែរ។
បើតាមយោធាហ្វីលីពីន ក្រុមភេរវជនដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រតិបត្តិការដណ្តើមកាន់កាប់ក្រុង Marawi មានប្រហែល ២៥០នាក់ប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកគេប្រហែល១២០នាក់ត្រូវបានទាហានសម្លាប់រួចទៅហើយ។ ថ្វីបើពួកគេនៅសេសសល់ជាង១០០នាក់ក៏ដោយ ទាហានហ្វីលីពីននៅតែប្រឈមការលំបាកខ្លាំងក្នុងការយកជ័យជម្នះលើក្រុមនេះ។
អ្នកនាំពាក្យកងទ័ពហ្វីលីពីន Jo-ar Herrera បានបង្ហើបឲ្យដឹងថា ក្រុមភេរវជនទាំងនេះបានរៀបចំគម្រោងយូរអង្វែងហើយ ព្រោះពួកគេមានលទ្ធភាពខ្ពស់ក្នុងការប្រយុទ្ធតតាំងជាមួយកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាល។ ពួកគេបានរៀបចំរូងក្រោមដី និងកន្លែងលាក់ខ្លួននៅក្រោមអាគារជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ហើយគេក៏បានទាំងអាវុធទំនើបដូចជាកាំភ្លើងយន្តដែលអាចប្រើប្រាស់វាយប្រហារលើយន្តហោះរដ្ឋាភិបាលបានថែមទៀត៕
Tag:
រ៉ូឌ្រីហ្គោ ឌូទើតេ
ហ្វីលីពីន
Marawi
អាមេរិក
Maute
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 2 ថ្ងៃ
