ជនជាតិដើមភាគតិច បារម្ភចំពោះការទន្ទ្រានដីសហគមន៍ ខណៈការចុះបញ្ជីដីធ្លីសមូហភាពយឺតយ៉ាវ

ជាតិ

ជនជាតិដើមភាគតិច បារម្ភចំពោះការទន្ទ្រានដីសហគមន៍ ខណៈការចុះបញ្ជីដីធ្លីសមូហភាពយឺតយ៉ាវ

05, Aug 2017 , 9:59 pm

រូបភាព

ដោយ:

ភ្នំពេញ៖ សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចប្រមាណ១៥សហគមន៍ បានមកជួបប្រជុំគ្នានៅភ្នំពេញ ដើម្បីស្វែងរកការគាំទ្រពីរដ្ឋាភិបាល ឲ្យជួយពន្លឿនការចុះបញ្ជីដីធ្លីជាសមូហភាព ខណៈបច្ចុប្បន្នដីសហគមន៍របស់ជនជាដើមភាគតិច កំពុងរងការទន្ទ្រានដីធ្លីពីអ្នកចំណាកស្រុក និងក្រុមហ៊ុនដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ច។

សហគមន៍ជនជាតិដើមភាគតិចជាច្រើន បានប្រមូលផ្តុំគ្នានៅភ្នំពេញ ដើម្បីរកវិធីជំរុញការចុះបញ្ជីដីធ្លីរបស់ពួកគេ ជាសម្បត្តិសមូហភាព ដើម្បីការពារព្រៃអារក្ស ព្រៃកប់ខ្មោច និងអនុផលព្រៃឈើ ដែលជា ឆ្នាំងបាយដ៏សំខាន់របស់ប្រជាសហគមន៍។ ពួកគេបានមកប្រជុំគ្នានៅរាជធានីភ្នំពេញ នៅថ្ងៃទី៤ ខែសីហា ក្រោមការរៀបចំរបស់អង្គការវេទិកាមិនមែនរដ្ឋាភិបាល(NGOs Forum) ដែលមានសហគមន៍ជនជាតិដើមមកពីខេត្តជាច្រើនជាប់ភូមិភាគឦសាននៃប្រទេសកម្ពុជា។

លោក ក្រាត់ នឿន អនុប្រធានសហគមន៍ជនជាតិដើមព្នង នៅភូមិចក់ចា ឃុំស្រែឈូក ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី បានមានប្រសាសន៍ថា ដីប្រមាណ៨០០ហិចតារបស់សហគមន៍ មិនទាន់បានចុះបញ្ជីជាដីសមូហភាពនៅឡើយទេ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រជាសហគមន៍ស្នើយូរហើយឲ្យដាក់ដី៨០០ហិចតានេះ ជាដីសមូហភាព ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរគេមិនព្រម គេចង់ឲ្យពួកយើងទទួលប្លង់រឹងម្នាក់ៗ។ យើងមិនព្រមទេ ព្រោះបើមានប្លង់ឯកជន យើងនឹងបាត់អត្តសញ្ញាណ និងប្រពៃណីរបស់យើង»។

លោកពន្យល់ថា ដីព្រៃសហគមន៍ គឺជាដីព្រៃក្រាស់ ដែលមានឈើមានតម្លៃ និងសត្វព្រៃច្រើនប្រភេទ ព្រមទាំងសម្បូរអនុផលព្រៃឈើ ដូចជា ជ័រ ផ្តៅ ផ្សិត ត្រី អណ្តើក និងផ្លែឈើព្រៃជាដើម។ «ពួកខ្ញុំមិនមានដីចម្ការធ្វើច្រើនទេ ពួកយើងរស់នៅតែជាមួយព្រៃ យកផលពីព្រៃ ដូចជាដងជ័រលក់មួយកាន(ធុង៣០លីត្រ)បាន៦ម៉ឺនរៀល តែបើគេមិនចុះបញ្ជីដីរួមទេ គេនឹងលួចកាប់ដើមជ័រពួកខ្ញុំអស់មិនខាន»។ នេះជាការត្អូញត្អែររបស់ជនជាតិដើមភាគតិចព្នងវ័យ៥៩ឆ្នាំរូបនេះ។

លោកអះអាងថា បច្ចុប្បន្ន មានអ្នកចំណាកស្រុកជាច្រើន ទៅកាប់ឆ្ការព្រៃ ដើម្បីកាន់កាប់ និងដាំកៅស៊ូ និងស្វាយចន្ទី ព្រមទាំងលួចកាប់ដើមជ័ររបស់ជនជាតិដើមព្នងទៀតផង។ លោក បន្ថែមទាំងសំឡេងរដឺនថា៖«ខ្មែរខាងក្រោមៗ ចេះតែឡើងទៅលើ ហើយថាអត់មានដីនៅ។ ចុះពីដូនពីតានៅស្រុកខេត្តណា ស្រាប់តែស្រុកឥឡូវអត់ដីនៅ។ ខ្លះ វានិយាយឈ្លើយទៀតថា មានដី មានឈើឯណា វាដាំនៅហ្នឹង»។

ដូចគ្នាដែរ អ្នកស្រី ទេព ទឹម ជនជាតិគួយនៅសហគមន៍ប្រមេរ ឃុំប្រមេរ ស្រុកត្បែងមានជ័យ ខេត្តព្រះវិហារ បានថ្លែងថា ដីសហគមន៍ប្រមេរ ត្រូវបានក្រុមហ៊ុនចិន ដែលកំពុងវិនិយោគរោងចក្រស្ករស ទន្ទ្រានយកសឹងអស់ពាក់កណ្តាលទៅហើយ បើទោះបីប្រជាសហគមន៍តវ៉ា និងទៅទប់ស្កាត់គ្រឿងចក្រក្រុមហ៊ុនមិនឲ្យឈូសឆាយបន្តទៀតក៏ដោយ។ អ្នកស្រីបញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ដីព្រៃសហគមន៍ជាង១ម៉ឺនហិកតា ដែលមានពលរដ្ឋ៣ភូមិអាស្រ័យផល ត្រូវបានគេរំលោភយក។ ហើយគ្រឿងចក្រដែលពួកខ្ញុំចាប់បាន ត្រូវបានអាជ្ញាធរស្ទួចទៅបាត់ហើយ»។

អ្នកស្រីបន្តថា មាន៣៥៧គ្រួសារ បានផ្តិតមេដៃស្នើថ្នាក់ខេត្តចុះបញ្ជីតាំងពីរឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែមិនមានការឆ្លើយតបនៅឡើយ ដោយមន្ទីរខេត្តថា ដីចុះបញ្ជីនេះធំ និងជាន់លើដីសម្បទានសេដ្ឋកិច្ចរបស់ចិន។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា អាជ្ញាធរបានបញ្ចុះបញ្ចូលឲ្យពលរដ្ឋ ធ្វើប្លង់ជាឯកជន ប៉ុន្តែអ្នកភូមិមិនយល់ព្រម ព្រោះប៉ះពាល់ដល់ជីវភាព និងអត្តសញ្ញាណ និងវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិដើម។ អ្នកស្រី ទេព ទឹម បញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «បើធ្វើប្លង់ឯកជន យើងបានដីលំនៅឋាន និងដីអាស្រ័យផលជាក់ស្តែង ប៉ុន្តែពួកខ្ញុំនឹងបាត់បង់ដីបម្រុងទុក ដីចម្ការវិលជុំ និងដីកប់សព ដែលវាជាអត្តសញ្ញាណ និងវប្បធម៌ប្រពៃណីរបស់ជនជាតិដើមគួយរបស់ពួកខ្ញុំ»។

ជនជាតិដើមភាគតិចគួយវ័យ៦២ឆ្នាំរូបនេះ បានសំណូមពរដល់រដ្ឋាភិបាល ឲ្យជួយពន្លឿនការចុះបញ្ជីដីធ្លីជាសមូហភាព និងប្រាប់ដល់ក្រុមហ៊ុនចិន កុំឲ្យឈូសឆាយដីព្រៃសហគមន៍បន្តទៀត។ «កុំឲ្យអភិវឌ្ឍន៍តែមួយជ្រុង អភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងម៉េច ឲ្យមានភាពរីកចម្រើនដល់ប្រជាពលរដ្ឋ កុំឲ្យធ្វើការអភិវឌ្ឍឲ្យប៉ះពាល់ដល់មុខរបរពលរដ្ឋ»។ នេះជាប្រសាសន៍ចុងក្រោយរបស់អ្នកស្រី ទេព ទឹម សមាជិកសហគមន៍ប្រមេរ។

ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគលើរោងចក្រផលិតស្ករសរបស់ចិន ទទួលបានដីសម្បទានពីរដ្ឋាភិបាលសរុបចំនួន ៤២,០០០ ហិកតា។ ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទើបតែសម្ពោធរោងចក្រនេះ កាលពីថ្ងៃទី ១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៦ កន្លងទៅ។

គិតត្រឹមឆ្នាំ២០១៦ រដ្ឋាភិបាល ទើបតែបានចុះបញ្ជីដីធ្លីសហគមន៍ជាដីសមូហភាពចំនួន១៨សមាគមន៍ប៉ុណ្ណោះ។ នេះបើតាមលោក អៀ ចុង ប្រធានផ្នែកដីធ្លី និងជីវភាពរបស់អង្គការវេទិកាមិនមែនរដ្ឋាភិបាល(NGOs Forum) ។ មន្ត្រីរូបនេះ ឲ្យដឹងទៀតថា ការចុះបញ្ជីដីជាសមូហភាព មានប្រយោជន៍ច្រើនសម្រាប់ជនជាតិដើមភាគតិច ដូចជា ពួកគាត់មានសិទ្ធិកាន់កាប់ និងប្រើប្រាស់ដីស្របច្បាប់។ លោក អៀ ចុង ពន្យល់ដូច្នេះ៖«គាត់មានផែនការមេរបស់គាត់។ ឧទាហរណ៍ថា តំបន់នេះ គាត់ទុកកប់សព តំបន់នេះ ត្រូវចូលព្រៃសែនព្រេន តំបន់នេះជាដីលំនៅស្ថាន ឬជាដីចម្ការវិលជុំជាដើម។ ប៉ុន្តែ ពួកគេមិនមានសិទ្ធិលក់ដីនេះទេ ដែលខុសពីកម្មសិទ្ធិឯកជន»។

លោកបន្តថា ការពិភាក្សាពេញមួយព្រឹកនេះ ដំណើរការចុះបញ្ជីដីជនជាតិដើមភាគតិច មានបញ្ហាត្រង់ថា តាមច្បាប់ ឬអនុក្រឹត្យ តម្រូវឲ្យសហគមន៍ខ្លួនឯងជាអ្នកធ្វើផែនទីបឋម ប៉ុន្តែជាក់ស្តែង សហគមន៍មិនមានចំណេះជំនាញគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើផែនទីនោះទេ។ លោកបន្ថែមថា ទោះបីរដ្ឋាភិបាលមានបច្ចេកទេស ប៉ុន្តែ ពួកគេពឹងលើសហគមន៍ និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ដែលមិនមានថវិកា និងចំណេះដឹងក្នុងធ្វើផែនទីបឋម។ លោកពន្យល់យ៉ាងដូច្នេះថា៖«ការចុះធ្វើផែនទីបឋមស៊ីពេលយូរ ពីព្រោះត្រូវដេកព្រៃ និងធ្វើព្រំដី។ មួយទៀត រវាងដីម្ខាងទៅដីម្ខាង ជួនកាលគាត់ចុះទៅ មិនមានអ្នកផ្តិតមេដៃ ដីនេះជាដីរបស់គាត់ ព្រំនេះជារបស់គាត់ ដែលអូសបន្លាយពេលកាន់តែយូរ»៕

‬

‬