ប្រពៃណីនៃការវេចនំអន្សម

ជាតិ

ប្រពៃណីនៃការវេចនំអន្សម

18, Sep 2017 , 9:19 am

រូបភាព

ដោយ: ថ្មីៗ

ពាក្យថា «អន្សម» ជាពាក្យក្លាយមកពីពាក្យដើមថា «នំសន្សំ» ដែលមានន័យថាជានំ តំណាងភោគផល បរិបូណ៌ ដែលពលរដ្ឋ បានធ្វើការងារស្រែចម្ការ សន្សំទុកនូវភោគផលនេះ សម្រាប់ដោះស្រាយការរស់នៅ។ នៅជំនាន់ដើម ខ្មែរយើងមានបែងចែក ការវេចនំអន្សមជាពីរបែប ហៅថា អន្សមញី និងអន្សមឈ្មោល។ នំអន្សមញី គេវេចដោយការខ្ចប់អង្ករដំណើបជាមួយចេកទុំ ធ្វើជាស្នូល មូររុំ ហើយបត់សន្លឹកចេក។ ចំណែក ការវេចនំអន្សមឈ្មោលវិញ មានដាក់សណ្តែកបាយ និងសាច់ជ្រូកប្រឡាក់ប្រៃ ដាក់ជាស្នូល មូលរុំនឹងស្លឹកចេកយ៉ាងក្រាស់ ធំៗជាងនំអន្សមញី។

ពាក្យថា អន្សមនេះ គឺជាពាក្យក្លាយមកពីពាក្យដើម ថា «នំសន្សំ» គឺមានន័យថា ជានំតំណាងភោគផល បរិបូណ៌ ដែលពលរដ្ឋ បានធ្វើការងារស្រែចម្ការ សន្សំទុកនូវភោគផលនេះ សម្រាប់ដោះស្រាយការរស់នៅ មិនឲ្យមាន ការខើចអត្តខាត់ ក្នុងគ្រួសារនិមួយៗ ជាពិសេស នៅរដូវរាំងស្ងួត ឬនៅពេល ស្រុកទេសមាន សង្គ្រាមទុរភិក្សអន្តរាយ។

នៅជំនាន់ដើម ខ្មែរយើងមាន បែងចែក ការវេចនំអន្សម ជាពីរបែប ហៅថា អន្សមញី និង អន្សមឈ្មោល។ គេវេចនំអន្សមញី ដោយការខ្ចប់អង្ករដំណើបជាមួយចេកទុំ ធ្វើជាស្នូល មូររុំហើយ បត់សន្លឹកចេក នៅក្បាលនំអន្សមទាំងសងខាង តែមួយផ្នត់ រួចដាក់ផ្អោបផ្គួបពីរនំ ចងមូរភ្ជាប់គ្នា ឲ្យជាប់ល្អ ទើបយកទៅដាក់ស្ងោរក្នុងថ្លាង(ឆ្នាំងធំមានមាត់ធំ)។ ចំណែក ការវេចនំអន្សមឈ្មោលវិញ មានដាក់សណ្តែកបាយ និងសាច់ជ្រូកប្រឡាក់ប្រៃ ដាក់ជាស្នូល មូលរុំនឹងស្លឹកចេកយ៉ាងក្រាស់ ធំៗជាងនំអន្សមញី រួចហើយ គេបត់ស្លឹកចេក នៅក្បាលនំអន្សមទាំងសងខាង ក្បាលនំម្ខាងមានពីរផ្នត់ រួចហើយរុំខ្សែព្រាលចងឲ្យណែនតឹង ទោលតែឯង មិនមានផ្គួបជាមួយអន្សមណាទេ។ ដោយសារការវេចនំអន្សមឈ្មោលញី បែបខុសគ្នានេះហើយ ទើបអាចឲ្យគេចំណាំនំអន្សមបាន យ៉ាងងាយថា មួយណាញី មួយណាឈ្មោល ក្នុងលក្ខណៈជាភេទ ខុសគ្នា តាមរូបរាង គឺអន្សមញី មានរសផ្អែម មានស្នូលចេកទុំ និងគ្រាប់សណ្តែកស្ងោរ ហើយមានរាងតូចខ្លី ហើយសំប៉ែត ដោយសារការច្របាច់ផ្គួប ចងអន្សមពីរផ្អោបចូលគ្នាតែមួយ។ ចំណែកអន្សមឈ្មោល តែងមានរសជាតិប្រៃ មានស្នូលសណ្តែកបាយ និងសាច់ជ្រូក មានរាងមូលធំ ហើយវែង ជួនកាលមានទម្ងន់ ដល់ទៅ ៥ ឬ ៦គីឡូក្រាម។

នៅសម័យដើម អ្នកស្រុកដែលនៅតំបន់មាត់ស្ទឹង ឬអូរធំៗ គេច្រើនធ្វើនំអន្សម ដាក់តែអង្ករដំណើប និងអំបិលឡមៗ មិនដាក់ស្នូល ដាក់ខ្ទិះដូង ឬស្ករទេ ព្រោះគេចង់ទុកឲ្យយបានយូររាប់ខែ មិនមានឲ្យផ្អូម ជាពិសេស នំអន្សមឈ្មោល។ គេច្រើនវេចអន្សមនេះ ចងជាចង្កោម ស្ងោរឲ្យឆ្អិន ពេលណា បរិភោគមិនអស់ គេអាចចងខ្សែ បោះអន្សម ទម្លាក់ទៅបាតស្ទឹង ឬបាតអូរជ្រៅ ដែលមានទឹកត្រជាក់ នោះអន្សមអាចរក្សារសជាតិយូរ មិនងាយផ្អូម។ នៅពេលណាមួយ ដែលគេនឹកភ្នក ចង់បរិភោគ អ្នកស្រុកនឹងទៅស្រាវយកអន្សមមួយ កាត់យកមកស្ងោរ ហើយឆីដូចនំអន្សមធម្មតា វេចថ្មីៗដែរ។ ជាពិសេសទៅទៀត អ្នកស្រុកខ្មែរយើង ច្រើនធ្វើនំអន្សមរបៀបនេះ នៅក្នុងកាលយុគ ដែលប្រទេសជាតិ មានសង្គ្រាមទុរភិក្ស មានខ្មាំង ឬ ចោរប្លន់ច្រើន ពិបាករត់លូន គេចចំបាំង និងពិបាក ចេញចូលដាំអាហារ លៀងគំលាន។ គេច្រើនធ្វើដើម្បីទុកជួយផ្គត់ផ្គង់ ទាហានដែលនៅក្នុងសមរភូមិចំបាំង ដោយភាពប្រញាប់អាសន្ន ព្រោះពុំមានពេលដណ្តាំចំអិនអាហារ៕

(ប្រភព៖អ្នកស្រី កែវ ច័ន្ទបូរណ៌)