អន្តរជាតិ
ត្រាំ អាចបំផ្លាញសន្តិភាពមជ្ឈិមបូព៌ា ដោយទទួលស្គាល់ក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមរបស់អ៊ីស្រាអែល
× ការប្តូរស្ថានទូតអាមេរិកពីក្រុង Tel Aviv ទៅកាន់ទីក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិម (Jerusalem) ជាអ្វីដែលលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានសន្យាមុនពេលដែលលោកជាប់ឆ្នោត ព្រោះលោកជឿជាក់ថាវាជារឿងអាទិភាព។ ពេលនេះឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីស្រាអែលប្រចាំអាមេរិកបានរំលឹកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជាថ្មីនិងទទូចសុំឲ្យអាមេរិកផ្លាស់ប្តូរទីតាំងស្ថានទូតនេះ ដោយលើកហេតុផលថាដើម្បីបង្កើតសន្តិភាព។ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែង ប្តូរទីតាំងស្ថានទូតអាមេរិកទៅហ្ស៊េរុយសាឡិមនឹងក្លាយជារឿងចម្រូងចម្រាសនិងអាចឈានដល់បំផ្លាញដំណើរកសាងសន្តិភាពរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនផង។ ហ្ស៊េរុយសាឡិម ជាទីតាំងស្នូលនៃការចរចាគ្នារវាងអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីន។
សូមស្តាប់លោក សៅ ផលនិស្ស័យ៖
ប្រធានាធិបតីទើបជាប់ឆ្នោតលោក ដូណាល់ត្រាំ បានអះអាងយ៉ាងច្បាស់ក្នុងពេលឃោសនាបោះឆ្នោតកន្លងមកថា នៅពេលដែលលោកឡើងកាន់តំណែង លោកនឹងប្តូរទីតាំងស្ថានទូតអាមេរិកពីទីក្រុង Tel Aviv ទៅកាន់ទីក្រុងពិសិដ្ឋ និងចម្រូងចម្រាសបំផុតលើពិភពលោក ហ្ស៊េរុយសាឡិម។ លោកថែមទាំងអះអាងថា ហ្ស៊េរុយសាឡិមជាទីក្រុងមិនអាចបំបែកបានរបស់អ៊ីស្រាអែលថែមទៀត ហើយលោកក៏ទទួលស្គាល់ថា វាជំហានទៅរកសន្តិភាព។
ដើម្បីបង្ហាញពីភាពស្និទ្ធស្នាលជាមួយអ៊ីស្រាអែល លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) បានជួបពិភាក្សាជាមួយនាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីស្រាអែល បេនចាមិន ណេតាន់ យ៉ាហ៊ូ (Benjamin Netanyahu) ពីរដង។ លើកទីមួយលោក ណេតាន់ យ៉ាហ៊ូ ជួបជាមួយលោក ដូណាល់ ត្រាំ ចុងឆ្នាំ ២០១៥ នៅពេលដែលលោកនៅជាបេក្ខជននាំមុខគេនៃគណបក្សសាធារណរដ្ឋ។ ហើយលើកទីពីរនៅខែកញ្ញាឆ្នាំ ២០១៦ នៅពេលដែលលោក ដូណាល់ ត្រាំ ក្លាយជាបេក្ខជនតំណាងបក្សជាផ្លូវការ។
ហើយក្រោយជាប់ឆ្នោតភ្លាមៗលោក ដូណាល់ ត្រាំ បានចេញលិខិតអញ្ជើញលោក ណេតាន់យ៉ាហ៊ូ មកបំពេញទស្សនកិច្ចដើម្បីពង្រឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី និងសម្ព័ន្ធភាពដែលមានស្រាប់ផងដែរ។
ទោះជាយ៉ាងណាក្តី គេមិនដឹងថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងរក្សាសម្តីរបស់ខ្លួនបានកម្រិតណាឡើយ នៅពេលលោកស្បថចូលកាន់តំណែង។ ប៉ុន្តែគេមើលឃើញរួចទៅហើយថា គោលនយោបាយការបរទេសលោក ដូណាល់ ត្រាំ ចំពោះជម្លោះអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស៊ី ជាគោលនយោបាយគ្រោះថ្នាក់។ វាមិនត្រឹមតែមិនជួយស្រោចស្រង់បញ្ហាទេ តែវានឹងបំផ្លាញផ្លូវទៅរកសន្តិភាពទៀត។
១.ទូតអ៊ីស្រាអែលទទូចឲ្យរដ្ឋបាល ត្រាំ ប្តូរទីតាំងស្ថានទូតទៅហ្ស៊េរុយសាឡិម
មកដល់ថ្ងៃអង្គារទី ២០ ធ្នូនេះ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីស្រាអែលប្រចាំសហរដ្ឋអាមេរិកលោក Ron Dermer បានទទូចសុំឲ្យរដ្ឋបាលអាមេរិកផ្លាស់ប្តូរស្ថានទូតទៅកាន់ទីក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិម។ថ្លែងក្នុងស្ថានទូតអ៊ីស្រាអែលនៅក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន លោក Ron Dermer បានសង្កត់ធ្ងន់ថា ការប្តូរស្ថានទូតនេះជាជំហានមួយឆ្ពោះទៅបង្កើតសន្តិភាព ស្ថិរភាព និងសន្តិសុខនៅក្នុងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ាទាំងមូលផង។
ឯកអគ្គរដ្ឋទូតអ៊ីស្រាអែលខាងលើក៏បាននិយាយលេងផងដែរថា អ៊ីស្រាអែលប្រហែលជាត្រូវប្តូរទីតាំងពីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ទៅក្រុងញូវយ៉កវិញ បើសិនជាអាមេរិកមិនព្រមទៅតាំងទូតនៅហ្ស៊េរ៉ូសាឡិមតាមការសន្យា។
មន្ត្រីទូតអ៊ីស្រាអែលលើកឡើងដូច្នេះ ដើម្បីរំលឹកលោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលកំពុងមរមាញឹករៀបចំគណរដ្ឋមន្ត្រីរបស់ខ្លួននោះ។ អ៊ីស្រាអែលសប្បាយចិត្ត ពេលលឺលោក ដូណាល់ ត្រាំ សន្យាថា នឹងប្តូរទីតាំងស្ថានទូត ហើយក៏ចង់ឃើញប្រធានាធិបតីដូណាល់ ត្រាំ អនុវត្តតាមការសន្យារបស់ខ្លួនដែរ។ គេរំពឹងខ្ពស់ថា លោក ដូណាល់ ត្រាំ នឹងធ្វើតាមការសន្យា ព្រោះអ្វីដែលគួរឲ្យកត់សម្គាល់កាលពីថ្មីៗនេះ ក្រុមអន្តរកាលលោក ដូណាល់ ត្រាំ ជ្រើសរើស លោក David Friedman ជាអ្នកនយោបាយមាននិន្នាការលម្អៀងទៅរកអ៊ីស្រាអែលជាឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំអ៊ីស្រាអែលផងដែរ។
២.ហ្ស៊េរុយសាឡិម ជាសំណុំរឿងចម្រូងចម្រាសនៃការចរចាអ៊ីស្រាអែល និងប៉ាឡេស្ទីន
ក្រៅពីភាពពិសិដ្ឋ ហ្ស៊េរុយសាឡិមជាទីក្រុងមួយដ៏ចម្រូងចម្រាសដែលគេមិនទាន់កំណត់ដាច់ស្រេចថាជារបស់ភាគីណា ទោះជាវាស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់អ៊ីស្រាអែលក៏ដោយ។ ហើយវាក៏ជាចំណុចស្នូលនៃការចរចាសន្តិភាពរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនដែរ។
តាមពិតទៅ អ៊ីស្រាអែល បានវាយដណ្តើមកាន់កាប់តំបន់នៅភាគខាងកើតហ្ស៊េរុយសាឡិមនៅក្នុងសង្គ្រាម ៦ថ្ងៃ រវាងអារ៉ាប់-អ៊ីស្រាអែលនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៧។ ហើយអាជ្ញាធរអ៊ីស្រាអែលក៏បានភ្ជាប់ទឹកដីនេះនិងដាក់បញ្ចូលក្នុងឧបសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួនដោយបង្រួបបង្រួមទីក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមទាំងមូលជាផ្លូវការក្នុងឆ្នាំ ១៩៨០ តែម្តង។ ចាប់ពីពេលនោះមក ទឹកដី ហ្ស៊េរុយសាឡិមស្ថិតក្រោមការកាន់កាប់របស់អ៊ីស្រាអែល។
ប៉ុន្តែទោះជាបែបនេះក្តី សហរដ្ឋអាមេរិក និងសមាជិកភាគច្រើននៃអង្គការសហប្រជាជាតិមិនបានទទួលស្គាល់សកម្មភាពរបស់អ៊ីស្រាអែលនៅក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមឡើយ។ គេចាត់ទុកថាការកំណត់លក្ខន្តិកនៃទឹកដីហ្ស៊េរុយសាឡិមជាចំណុចស្នូលមួយក្នុងការដោះស្រាយជម្លោះរវាងអ៊ីស្រាអែលជាមួយប៉ាឡេស្ទីនផង។
មិនមានប្រទេសណាដាក់ស្ថានទូតនៅក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមឡើយ ដោយសារតែគេមិនទាន់កំណត់ដាច់ស្រេចពីអ្នកមានសិទ្ធិកាន់កាប់។ គេដាក់ស្ថានទូតនៅនៅទីក្រុង Tel Aviv តែអាមេរិកនិងប្រទេសជាច្រើនផ្សេងទៀតនៅដាក់ស្ថានកុងស៊ុលនៅក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមវិញ។
ត្រឡប់មកវិញ នៅអាមេរិក សមាជិកសភាច្រើនដែរដែលបានបង្ហាញការគាំទ្រចំពោះការផ្លាស់ប្តូរស្ថានទូតពីទីក្រុង Tel Aviv ទៅហ្ស៊េរុយសាឡិម ដោយទទួលស្គាល់ហ្ស៊េរុយសាឡិមជាផ្នែកមួយរបស់អ៊ីស្រាអែល។ ដូចឃើញស្រាប់នៅឆ្នាំ ១៩៩៥ សភាអាមេរិកបានបោះឆ្នោតអនុម័តច្បាប់មួយដែលទទួលស្គាល់ទីក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមជារដ្ឋធានីអ៊ីស្រាអែលជាផ្លូវការ និងឧបត្ថម្ភថវិកាសម្រាប់ការប្តូរទីតាំងស្ថានទូតពីទីក្រុង Tel Aviv ទៅកាន់ទីក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមវិញ។
ប៉ុន្តែទាំងប្រធានាធិបតីបក្សសាធារណរដ្ឋ និងប្រជាធិបតេយ្យមិនបានអនុវត្តច្បាប់នេះឡើយ ដោយសារវារំលោភលើអំណាចប្រតិបត្តិពាក់ព័ន្ធការអនុវត្តគោលនយោបាយការបរទេស។ លោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដែលជាអ្នកនយោបាយម្នាក់ដែលខ្វាយខ្វល់ខ្លាំងរឿងដោះស្រាយបញ្ហាអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនដោយជំរុញឲ្យមានការអនុវត្តដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរ (Two State Solution) បដិសេធដាច់ខាតចុះហត្ថលេខាលើច្បាប់នេះ។
៣. នយោបាយការទូត ដូណាល់ ត្រាំ អាចបំផ្លាញសន្តិភាពនៅមជ្ឈិមបូព៌ា
ជម្លោះអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនជាជំងឺរ៉ាំរ៉ៃរបស់តំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ដែលពិបាករកថ្នាំព្យាបាលបំផុត។ អាមេរិកនិងសហគមន៍អន្តរជាតិទាំងមូលសុទ្ធតែក្រពុលមុខ ព្រោះមិនដឹងត្រូវជួយបញ្ចប់បញ្ហានេះដោយរបៀបណា។ ដំណើរការចរចាសន្តិភាពដែលគេជ្រោមជ្រែងកន្លងមកនោះជាប់គាំង ខណៈដែលនយោបាយការបរទេសរបស់រដ្ឋបាលក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនកាន់តែមិនច្បាស់លាស់នោះ។
អ្វីដែលច្បាស់លាស់គឺការរឹតបន្តឹងសម្ព័ន្ធភាពរវាងអ៊ីស្រាអែលនិងអាមេរិក ពេលដូណាល់ ត្រាំ ក្លាយជាប្រធានាធិបតី ហើយវាមានភាគរយច្រើនបំផុតដែលការប្តូរទីតាំងស្ថានទូតអាមេរិកនៅអ៊ីស្រាអែលកើតឡើង។ ប៉ុន្តែដូចបានបញ្ជាក់ខាងដើមស្រាប់ លោក ដូណាល់ ត្រាំ កំពុងព្យាយាមបំផ្លាញផ្លូវឆ្ពោះទៅរកសន្តិភាពនៅពេលនេះ។
យោងតាមសារព័ត៌មាន Time of Israel អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីនត្រៀមខ្លួនបញ្ចប់ការទទួលស្គាល់រដ្ឋអ៊ីស្រាអែល បើសិនជា ដូណាល់ ត្រាំ ប្តូរទីតាំងស្ថានទូតទៅក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមមែន។ បញ្ចប់ការទទួលស្គាល់អ៊ីស្រាអែលមានន័យថា ប៉ាឡេស្ទីនមិនរើសយកការចរចាទៀតឡើយ ហើយ ដំណោះស្រាយរដ្ឋពីរដែលអាមេរិកនិងសហគមន៍អន្តរជាតិជ្រោមជ្រែងនោះនឹងក្លាយជាសម្រាម។
អ្នកចរចារបស់អាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន Saeb Erekat ជឿជាក់ថា សុបិនដែលគេសន្សំរាប់ទសវត្សរ៍ក្នុងការបញ្ចប់ជម្លោះអ៊ីស្រាអែលនិងប៉ាឡេស្ទីនរលាយអស់ទៅដែរ។ តែលោកបានដង្ហោយសុំឲ្យមេដឹកនាំអាមេរិកថ្មីទទួលស្គាល់ថា ការកាន់កាប់ទឹកដីភាគខាងកើតនៃក្រុងហ្ស៊េរុយសាឡិមជារឿងខុសច្បាប់និងទុកវាជាមោឃៈ។ អាមេរិកត្រូវជួយជ្រោមជ្រែងការឈានទៅបង្កើតរដ្ឋប៉ាឡេស្ទីន ដែលឈរលើបន្ទាត់ព្រំដែនឆ្នាំ ១៩៦៧ ដែលប៉ាឡេស្ទីនត្រូវរស់នៅទន្ទឹមអ៊ីស្រាអែលក្នុងនាមជាមិត្តជិតខាងដោយសន្តិសហវិជ្ជមាន៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com