ភ្នំពេញ៖ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន លោក សាយ សំអាល់ បានប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្ត «យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែងប្រកបដោយអព្យាក្រឹតកាបូន»នៅកម្ពុជា នារសៀលថ្ងៃទី១១កុម្ភៈ។ ការដាក់ឱ្យអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រនេះ រំពឹងថានឹងជួយជំរុញកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប(GDP)ប្រចាំឆ្នាំរបស់ជាតិបានជិត ៣ភាគរយ និងអាចបង្កើតការងារបានជិត៥០ម៉ឺនកន្លែង នៅក្នុងឆ្នាំ ២០៥០។
ការដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែងប្រកបដោយអព្យាក្រឹតកាបូន (Long-Term Strategy for Carbon Neutrality_LTS4CN) គឺជាសក្ខីភាពបញ្ជាក់នូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់កម្ពុជា ចំពោះកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ស្តីពី ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនិងបង្ហាញនូវសេណារីយ៉ូគោលនយោបាយ ដើម្បីធ្វើឱ្យសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យនៃសង្គមមួយប្រកបដោយអព្យាក្រឹតកាបូន និងមានភាពធន់ក្នុងរយៈពេល៣០ឆ្នាំខាងមុខ។ ក្នុងពិធីប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្ត LTS4CN លោក សាយ សំអាល់ បានលើកឡើងថា កម្ពុជាកំពុងអនុវត្តយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួននូវការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួន ក្រោមអនុសញ្ញាក្របខ័ណ្ឌសហប្រជាជាតិស្តីពី ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន (រូបទី៣រាប់ពីស្តាំ)
លោកសាយ សំអាល់ បានថ្លែងក្នុងពិធីប្រកាសដាកឱ្យអនុវត្ត LTS4CN នារសៀលថ្ងៃទី១១កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ ថា កម្ពុជា ជាប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចទី២ក្នុងពិភពលោក និងជាប្រទេសទី១ក្នុងតំបន់អាស៊ាន ដែលបានដាក់ចេញយុទ្ធសាស្រ្តនេះ ជាមួយនឹងគោលដៅឆ្នំា២០៥០ សម្រាប់ការបញ្ចេញឧស្ម័នស្មើសូន្យ។ លោកបន្តលើកឡើងដូច្នេះ៖ «ទោះបីជាកម្ពុជាមានទំនួលខុសត្រូវតិចតួចសម្រាប់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ [តែ]យើងចង់ដឹកនំាតាមរយៈជាក់ស្ដែង ដែលនេះស្របទៅនឹងយុទ្ធសាស្រ្តរបស់កម្ពុជាក្នុងការគំាទ្រពហុភាគីនិយម។ យើងសង្ឃឹមយ៉ាងម៉ុតមំាថា ប្រទេសដែលបញ្ចេញឧស្ម័នច្រើននឹងបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងប្រយុទ្ធនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុបន្តទៀតបន្ទាប់ពីCOP26 ហើយបង្កើនមហិច្ឆតារបស់ពួកគេបន្ថែមទៀតដើម្បីនំាពួកយើងទៅកាន់ការកម្រិតការកើនឡើងសីតុណ្ហភាពត្រឹម ១.៥ អង្សាសេ»។
បើតាមលោកនេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការនិងជាអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន ការដាក់ឱ្យអនុវត្តនូវ LTS4CN នេះ ត្រូវបានរំពឹងថានឹងជួយជំរុញកំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកបាន២,៨ភាគរយ ព្រមទាំងអាចបង្កើតការងារជូនដល់ពលរដ្ឋបាន ៤៤៩ ០០០កន្លែង ផងដែរ។ លោកបានលើកឡើងក្នុងសន្និសីទកាសែតថា «កំណែទម្រង់វិស័យព្រៃឈើ ការកាត់បន្ថយការបញ្ចេញកាបូនក្នុងវិស័យដឹកជញ្ជូន និងការជំរុញការផលិតដំណាំកសិផល និងទំនិញបញ្ចេញកាបូនទាប នឹងនាំទៅរកការរីកចម្រើនសេដ្ឋកិច្ចបៃតង និងប្រកបដោយចីរភាពជាងមុនសម្រាប់ទាំងអស់គ្នា»។
លោកនេត្រ ភក្ត្រា បានបញ្ជាក់ថា ផែនទីបង្ហាញផ្លូវដែលមានឈ្មោះផ្លូវការថា «យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍន៍រយៈពេលវែងប្រកបដោយអព្យាក្រឹតកាបូន (LTS4CN)»នេះ ត្រូវបានដាក់ជូនលេខាធិការដ្ឋានអនុសញ្ញាក្របខណ្ឌសហប្រជាជាតិស្ដីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ (UNFCCC) កាលពីថ្ងៃទី ៣០ធ្នូ ឆ្នាំ ២០២១។ បើតាម លោក ភក្តា្រ ការដាក់ផែនទីនេះ គឺជាបំពេញនូវការសន្យារបស់កម្ពុជា ក្នុងការចូលរួមជាពិភពលោក ដើម្បីកាត់បន្ថយនូវការបញ្ចេញឧស្ម័នផ្ទះកញ្ចក់ឱ្យបានក្នុងកម្រិត ៤០ភាគរយនៅឆ្នាំ ២០៣០។
ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្ត LTS4CN របស់កម្ពុជា នេះ ត្រូវបានកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ (UNDP) និងបណ្តាទូតចំនួនបានសំដែងនូវការគាំទ្រយ៉ាងពេញទំហឹង។ លោកស្រី ប៉ូលីន ថាម៉េស៊ីស (Pauline Tamesis) ជាអ្នកសម្របសម្រួលរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងជាតំណាងអង្គការUNDP បានសាទរចំពោះកម្ពុជាដែលបានដាក់ឯកសារអព្យាក្រឹតកាបូននេះ ទៅអគ្គលេខាធិការអង្គការសហប្រជាជាតិ ក្នុងការទប់ស្កាត់ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ លោកស្រីមានប្រសាសន៍ដូច្នេះ៖ «បើទោះបីកម្ពុជា ជាប្រទេសបញ្ចេញកាបូនតិចតួចឬទាប តែកម្ពុជាបានបង្ហាញនូវភាពទទួលខុសត្រូវ និងការចូលរួមវិភាគទានរបស់ខ្លួនក្នុងការដំណើរនេះ»។
ជាមួយគ្នានេះ លោកស្រី Carmen Moreno ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ដើម្បីអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រLTS4CNឱ្យមានប្រសិទ្ធិភាព កម្ពុជាត្រូវអនុវត្តសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចបៃតងនៅក្នុងខ្សែច្រវ៉ាក់ផលិតកម្មនានា និងទប់ស្កាត់ការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅក្នុងផ្នែកកសិកម្ម និងជលផល។ បើតាមលោកស្រី Carmen Moreno សកម្មភាពទាំងនេះ គឺជាឧបករណ៍មួយកបង្កើននូវភាពជាដៃគូ និងជាម៉ូឌែលនៃការងាររវាងរដ្ឋាភិបាលជាមួយវិស័យឯកជន និងសហគម ក្នុងការថែរក្សា ការពារ និងការប្រើប្រាស់ធនធានព្រៃឈើដោយប្រកបដោយនិរន្តរ៍ភាព។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហភាពអឺរ៉ុបប្រចាំកម្ពុជារូបនេះបាននិយាយថា៖« វាគឺមានសារៈសំខាន់សម្រាប់កម្ពុជា។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ការសម្រេចនូវដំណើរការយុទ្ធសាស្ត្រLTS4CNនេះ នឹងត្រូវអនុវត្តដោយតម្លាភាព»៕
បើតាមក្រសួងបរិស្ថាន ការអនុវត្តយុទ្ធសាស្រ្តនេះ នឹងត្រូវការហិរញ្ញប្បទានប្រមាណ ៥០០លានដុល្លារ ក្នុងមួយឆ្នាំ។ នៅពេលចាប់ផ្តើមដំបូងដោយមានការផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានពីផ្នែកសាធារណៈ និងឯកជន ហើយនឹងបន្តបង្កើនបន្តិចម្តងដល់ ២,៥ ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នំានៅឆ្នំា ២០៥០៕