លោក រ៉ាត់ មាច ជា​ពលរដ្ឋ​​រស់នៅលើភ្នំគូលែន ដែលពោរពេញដោយសម្បត្តិធម្មជាតិអស់រយៈពេល ២៧ឆ្នាំហើយ។ យុវជនដែលមានដើមកំណើតលើទឹកដីដ៏​ពិសិដ្ឋនេះ មានចិត្តស្នេហាទីកំណើតរបស់ខ្លួន​ជាពន់ពេក។ ទោះមិនបានរៀនខ្ពង់ខ្ពស់ដូចអ្នកដទៃ តែលោក រ៉ាត់ មាច បានក្លាយជាមនុស្សម្នាក់ចូលរួមការពារបរិស្ថាន តាមរយៈការងារល្បាតព្រៃជាមួយសហគមន៍អន្លង់ធំ។ ការងារជាមួយ​បរិស្ថានបានចងចិត្តបុរសរូបនេះ មិនឱ្យចុះពីលើភ្នំទៅធ្វើការងារកន្លែងផ្សេង។

 

ឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន នរោត្តម ភ្នំគូលែន ឬ «មហិន្ទ្របព៌ត» ជាទីតាំងដែលពោរពេញដោយធនធានធម្មជាតិ ព្រៃឈើធំៗ ជីវចម្រុះ និងជាប្រភពទឹកដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ប្រជាជនក្នុងខេត្តសៀមរាប។ អន្លង់ធំ ជាភូមិមួយដែលស្ថិតនៅក្នុងឧទ្យានជាតិព្រះជ័យវរ្ម័ន នរោត្តម ភ្នំគូលែន។ ប្រជាជននៅភូមិអន្លង់ធំ បានចងក្រងគ្នាជាសហគមន៍មួយ ដើម្បីធ្វើការងារបរិស្ថានដូចជាល្បាតព្រៃ និងផ្ដល់សេវាកម្មទេសចរណ៍។
 

តាមរយៈដំណើរកម្សាន្តជាមួយក្រុម Cambodia Amazing Trip Planner អ្នកសារព័ត៌មានThmeyThmey25 បានជួបមគ្គទេសក៍ទេសចរណ៍តំបន់ម្នាក់ គឺ លោក រ៉ាត់ មាច ដែលជាមគ្គទេសក៍ក្នុង​សហគមន៍​អន្លង់ធំ។​ ជិះម៉ូតូដឹកអ្នកទេសចរបណ្ដើរ លោក រ៉ាត់ មាច ផ្ដល់បទសម្ភាសដល់អ្នកសារព័ត៌មានបណ្ដើរ។​ យុវជនរូបនេះ ដែលមានដើមកំណើត និងរស់នៅលើភ្នំគូលែន មានម្ដាយជាអ្នកដេរកន្ទេលលក់ ហើយ​រូបគេត្រូវបោះបង់ការសិក្សាត្រឹមថ្នាក់ទី៥ ព្រោះកត្តាជីវភាព។​ នៅ​វ័យ១២ឆ្នាំ លោក មាច ត្រូវរកចំណូលមកផ្គត់ផ្គង់ប្អូនស្រីរៀន និងឪពុកកំពុងសម្រាកព្យាបាលជំងឺ។

 

«ឪពុកខ្ញុំឈឺ ចឹងខ្ញុំត្រូវបោះបង់ការសិក្សា អាយុ១២ឆ្នាំ។ កាលនោះពុកម៉ែ មានតែរទេះគោ និងគោមួយនឹម ហើយម៉ែបររទេះគោជូនពួកនិស្សិតធ្វើកំណាយលើភ្នំគូលែន។ ខ្ញុំក៏បររទេះជំនួសម៉ែ យកលុយឱ្យប្អូនរៀន និងមើលពុក តែពុកអត់ជា។ កាលនោះខ្ញុំបានចំណូល តែខ្ញុំអត់សប្បាយចិត្តព្រោះអត់បានរៀន។ តែធ្វើម៉េចខ្ញុំត្រូវបោះបង់អ្វីមួយ ដើម្បីអ្វីមួយ»។​ នេះជាការរៀបរាប់របស់យុវជន រ៉ាត់​ មាច។
 

នាឆ្នាំ២០១៧ បងប្រុសរបស់លោក រ៉ាត់ មាច  បានចូលជាសមាជិកសហគមន៍អន្លង់ធំ ហើយលោកក៏បានដើរតាមបង និង​ជាប់ចិត្តនឹងធម្មជាតិចាប់ពីពេលនោះមក។ រហូតដល់ឆ្នាំ២០២០ នៅលើភ្នំគូលែន មានទីស្នាក់ការព័ត៌មានទេសចរណ៍អន្លង់ធំ ដែលផ្ដល់ឱកាសក្លាយជាសមាជិកមួយរូបផងដែរ។ មានវ័យ២២ឆ្នាំ បុរសសម្បុរស្រអែមរូបនេះ បានចូលរួមការងារជាមួយសហគមន៍ ដូចជាការល្បាតព្រៃ និងផ្សព្វផ្សាយតំបន់ទេសចរណ៍ធម្មជាតិនៅលើភ្នំគូលែន។ តាមរយៈការងារទាំងនេះបានចងចិត្ត រ៉ាត់ មាច មិនឱ្យទៅធ្វើការកន្លែងផ្សេង ក្រៅតែពីធ្វើជាមគ្គទេសក៍ទេសចរណ៍តំបន់ និងជាអ្នកល្បាតព្រៃ។

 

ជិះម៉ូតូដឹកទេសចរកាត់ព្រៃតូច ធំលើភ្នំគូលែន អមដោយសំឡេងសត្វរៃ លោក រ៉ាត់ មាច បន្តរៀបរាប់ទៀតថា៖ «ខ្ញុំអត់ចង់ចុះទៅក្រោម​(ក្រោមភ្នំគូលែន)ទេ។ ទីមួយអត់ដឹងចុះទៅរកស៊ីអ្វី អត់ដែលធ្លាប់នៅខាងក្រោមផង ហើយនៅក្រោមក្ដៅណាស់ ខ្ញុំនៅមិនបានយូរទេ។ នៅលើនេះពេលអត់ភ្ញៀវខ្ញុំធ្វើចម្ការ។ ខ្ញុំក៏ចូលរួមការងារល្បាតព្រៃជាមួយសហគមន៍ ពេលឃើញបទល្មើសអី យើងទាក់ទងទៅឧទ្យានុរក្ស។ ខ្ញុំពេញចិត្តធ្វើ ទោះអត់មានប្រាក់ខែ ព្រោះបានចូលរួមជួយសង្គមមួយចំណែកតាមរយៈរក្សាព្រៃឈើ»។
 

លោក រ៉ាត់ មាច ទទួលបានចំណូលខ្លះពីការងារជាមគ្គទេសក៍ទេសចរណ៍តំបន់ និងទទួលបានការឧបត្ថម្ភពេលចុះល្បាតព្រៃពីអង្គការHUMY។ លោក អាចរកចំណូលពីទេសចរក្នុងរដូវប្រាំង ព្រោះទេសចរដើរកម្សាន្តបែបផ្សងព្រេង និងបោះតង់លើភ្នំគូលែន។ បើតាមមគ្គទេសក៍ទេសចរណ៍ក្នុងសហគមន៍អន្លង់ធំរូបនេះ ការងារជាអ្នកនាំភ្ញៀវអាចរកចំណូលបានស្រួលជាងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ និងមិនប៉ះពាល់ដល់ធនធានធម្មជាតិ។
 

លោក រ៉ាត់ មាច ត្រូវបានសហគមន៍ទទួលស្គាល់ថាជាយុវជនសកម្មម្នាក់ ដែលតែងតែចូលរួមជាមួយសហគមន៍ពេលចុះល្បាត។ លោក ហេង ពុទ្ធា ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលព័ត៌មានអន្លង់ធំ បានប្រាប់សារព័ត៌មានThmeyThmey25ថា យុវជន រ៉ាត់ មាច ជាចំណែកដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់សហគមន៍។

 

«គាត់(រ៉ាត់ មាច) ជាសមាជិកសហគមន៍ដែលសកម្ម។ រាល់ពេលល្បាតគាត់តែងតែទៅ ហើយពេលត្រូវការកម្លាំងសម្រាប់ដាំកូនឈើ គាត់ក៏តែងតែទៅ។​ គាត់បានជួយច្រើន។ គាត់ស្រឡាញ់បរិស្ថាន ទើបគាត់ចូលរួមជាមួយយើង។ យើងលើកទឹកចិត្តគាត់ ដោយពេលមានទេសចរយើងឱ្យគាត់នាំភ្ញៀវដើម្បីផ្ដល់ចំណូលឱ្យគាត់ ព្រោះការល្បាតពីមុនអត់មានចំណូល តែឥឡូវមានអង្គការឧបត្ថម្ភ»។ នេះជាការរៀបរាប់របស់លោក ហេង ពុទ្ធា។
 

យុវជនរស់នៅក្នុងភូមិអន្លង់ធំ ឃុំខ្នងភ្នំ ស្រុកស្វាយលើ ខេត្តសៀមរាប រូបនេះ មិនធ្លាប់មានបំណងបោះបង់ការងារជាមគ្គទេសក៍ទេសចរណ៍តំបន់ឡើយ។ លើសពីនេះ លោក​ រ៉ាត់​ មាច តាំងចិត្តចូលរួមថែរក្សាធនធានធម្មជាតិលើភ្នំគូលែន។ លោកក៏បានអំពាវនាវឱ្យទេសចរទៅកម្សាន្តនៅទីនោះ ដើម្បីផ្ដល់ចំណូលដល់ប្រជាជនក៏ដូចជាចូលរួមថែរក្សាបរិស្ថាន៕