បណ្ណាល័យឌីជីថល និងអគារសិក្សាសម្រាប់កុមារពិការសតិបញ្ញា ក្នុងបរិវេណសាលាបឋមសិក្សាទួលគោកនៃគម្រោងសាលារៀនទន្សាយ ត្រូវបានដាក់ឱ្យដំណើរការក្រោមជំនួយគាំទ្រពីអង្គការ Aide et Action រួមទាំងអង្គការដៃគូនានា នៅថ្ងៃទី៣០ ខែសីហា។ បន្ទាប់ពីអគារសិក្សាដំណើរការហើយនោះ កុមារពិការសតិបញ្ញាពី៥០ទៅ៩០នាក់ទៀត នឹងបានចូលរៀនតាមផែនការ។ នេះជាការលើកឡើងរបស់លោក វន សំភាស់។
ក្នុងបទសម្ភាសជាមួយសារព័ត៌មានថ្មីៗ(ThmeyThmey) លោក សំភាស់ សង្ឃឹមថា៖ «នេះជាការរួមចំណែកមួយដល់ឪពុកម្តាយរបស់កុមារពិការសតិបញ្ញា ដែលអាចទៅរកការងារទទួលទានប្រចាំថ្ងៃបាន។ សម្រាប់ក្មេងៗដែលគ្មានកន្លែងរៀន ក៏មានកន្លែងទទួលពួកគាត់ក្នុងការបង្រៀន ផងដែរ»។
បើតាមលោក សំភាស់ បច្ចុប្បន្ន អង្គការ Aide et Action បានជួយថវិកាដល់សាលាទន្សាយប្រមាណ១,៥លានដុល្លារអាម៉េរិកហើយ ក្នុងការបង្កើតអគារសិក្សា បណ្ណាល័យឌីជីថល បន្ទប់ទឹក និងឧបត្ថម្ភថវិកាដល់គ្រូបង្រៀនជាដើម ដើម្បីផ្តល់ការអប់រំពិសេសដល់កុមារអូទីស្សឹម និងមានពិការភាពសតិបញ្ញ។
ចាប់ពីឆ្នាំ២០១៨ មកទល់សព្វថ្ងៃ សាលាបឋមសិក្សាទួលគោក ផ្តល់សេវាអប់រំពិសេសដល់កុមារអូទីស្សឹម និងខ្សោយសតិបញ្ញា បានចំនួន១៥៧នាក់។ លោក វង្ស វុទ្ធី ប្រធានកម្មវិធីអង្គការសាលារៀនទន្សាយ លើកឡើងថា កុមារដែលមករៀននៅសាលាទួលគោកនេះ គឺជាអ្នកមានជំងឺអូទីស្សឹមនិងខ្សោយសតិបញ្ញាកម្រិតស្រាល និងមធ្យម ដោយមានអាយុពី៤ឆ្នាំកន្លះ ដល់១៦ឆ្នាំ។ លោក បានបញ្ជាក់ថា តាមការគ្រោងទុកសាលានឹងទទួលកុមារ ដែលមានពិការភាពទាំងនេះ រហូតដល់ចំនួន២៥០នាក់ នៅដំណាច់ឆ្នាំ២០២២។
សម្រាប់ លោក អ៊ូ សុធី បានបញ្ជូនកូនស្រីរបស់ខ្លួន ដែលមានជំងឺអូទីស្សឹមមកទទួលការអប់រំនៅបឋមសិក្សាទួលគោក បានរយៈពេល៧ខែហើយ បន្ទាប់ពីរង់ចាំអស់រយៈពេលជិត២ឆ្នាំ។ មុននឹង កូនស្រី បានចូលរៀនសាលានេះ លោក សុធី បានចំណាយថវិកាលើសាលាឯកជនចំនួន៧០០ដុល្លារក្នុងមួយខែ ក្នុងការបង្រៀនកូនរបស់ខ្លួន។
លោក អ៊ូ សុធី ឪពុក កុមារី នីតា ដែលទទួលបានការអប់រំនៅសាលាបឋមសិក្សាទួលគោក។
បច្ចុប្បន្ន បើ នីតា អត់ទាន់ចេះនិយាយក៏ពិតមែន ប៉ុន្តែអាកប្បករិយា និងស្មារតីរបស់កុមារីរូបនេះ គឺមានភាពល្អប្រសើរជាងមុនបានចូលរៀននៅសាលាបឋមសិក្សាទួលគោល។ នេះជាការលើកឡើងរបស់ លោក សុធី ដែលជាឪពុករបស់ នីតា។
ជីវករលក់ផ្លែឈើនៅផ្សារបឹងសាឡាងថ្មី នៅធានីភ្នំពេញរូបនេះ បន្តនិយាយដូច្នេះ៖ «អ្វីដែលប្រសើរឡើងបន្ទាប់ពីបានចូលរៀននៅសាសារៀននេះ គឺកូនខ្ញុំមានអារម្មណ៍នឹងធឹងជាងមុន! គាត់មិនរត់ឆ្វាត់ឆ្វែង និងយល់ច្រើនជាងមុន ហើយខ្ញុំបច្ចុប្បន្នក៏មានពេលច្រើនជាងមុនដើម្បីរកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាពគ្រួសារដែរ»។
បើតាមលោក វង្ស វុទ្ធី ក្រៅពីសាលាបឋមសិក្សាទួលគោកនេះ គម្រោងសាលារៀនទន្សាយ តាមរយៈមូលនិធិពីអង្គការ Aide et Action និងការគាំទ្រពីក្រសួងអប់រំ បានពង្រីកការអប់រំកុមារអូទីស្សឹម និងខ្សោយសតិបញ្ញា ដល់សាលារៀនចំនួន១៥ទៀតនៅក្នុងខេត្តចំនួន៣។ ក្នុងនោះមាន៥សាលា ស្ថិតនៅស្រុកអង់ស្នូល, ៥សាលាទៀតនៅស្រុកពួក ខណៈ៥សាលាទៀត គឺនៅក្រុងច្បារមន ។
នៅតាមសាលារៀនទាំងនេះ គឺមានលក្ខណៈអប់រំបែបសមាហរណកម្ម និងបែបបរិយាប័ន្ន ដែលមានកុមារអូទីស្សឹមនិងខ្សោយសតិបញ្ញា ១ នាក់ ឬពីរនាក់ ចូលរៀនជាមួយកុមារធម្មតា ឬ កុមារមិនមានពិកាភាព។
ប្រធានសាលាទន្សាយរូបនេះបន្តពន្យល់ដូច្នេះ៖«មូលហេតុដែលយើងដាក់ការអប់រំបែបសមាហរណកម្មនិងបែបបរិយាប័ន្ននេះ គឺដើម្បីឱ្យកុមារទាំងអស់អាចរៀនជាមួយគ្នាបាន ដោយកុមារមានពិការភាពអាចទទួលបានសិទ្ធិអប់រំពេញលេញដូចកុមារធម្មតា ហើយយើងចង់ឃើញកុមារមានពិការភាព គឺលែងមានការរើសអើងពីតូចដល់ធំ។ លើសពីនេះ យើងចង់បាននិរន្តរ៍ភាពនៃការអប់រំ ព្រោះការអប់រំពិសេសគឺយើងត្រូវចំណាយថវិកាច្រើន»។
បើតាមលោក វុទ្ធី បច្ចុប្បន្ន មានកុមារអូទីស្សឹម និងខ្សោយសតិបញ្ញាប្រមាណ១,២ពាន់នាក់ ដែលបានឆ្លងកាត់ការសិក្សាពីគម្រោងសាលាទន្សាយ នៅក្នុងរាជធានី-ខេត្តទាំង៤ខាងលើ។
ជុំវិញនៃការអនុវត្តគម្រោង«ដៃគូរួមគ្នាផ្តល់ឱកាសអប់រំដល់កុមារបាត់បង់ឱកាសនៅកម្ពុជា»នេះ លោក ជា ជាតិ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា រំពឹងថា វានឹងចូលរួមធានាលទ្ធភាពទទួលបានសេវាអប់រំប្រកបដោយសមធម៌។ ពោល គឺជួយកុមារនៅក្នុងគ្រួសារជីវភាពលំបាក ឱ្យទទួលបានការចូលរៀននៅកម្រិតមត្តេយ្យសិក្សា និងបានបញ្ចប់កម្រិតអប់រំមូលដ្ឋាន។
លោក បានបញ្ជាក់ថា គម្រោងនេះកំពុងត្រូវបានអនុវត្តរួមគ្នា ក្នុងភាពជាដៃគូជាមួយអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលជាតិ និងអន្តរជាតិ ជាង៣០អង្គការ ក្នុងគោលបំណងបន្តរួមចំណែកជាមួយក្រសួង ដើម្បីធានានូវកុមារគ្រប់អាយុចូលបានរៀនទាំងអស់ ។ ក្នុងនោះ រួមមានកុមារដែលមានពិការភាព កុមារអនាថា និងងាយរងគ្រោះ កុមារជនជាតិភាគតិច កុមារក្រីក្ររស់នៅតំបន់ដាច់ស្រយាល និងកុមារហួសអាយុចូលរៀន ជាពិសេសកុមារី ឱ្យបានចូលរៀន និងរៀនបន្តប្រកបដោយគុណភាព នៅមត្តេយ្យសិក្សា និងនៅក្នុងការអប់រំកម្រិតមូលដ្ឋាន។
លោក ជា ជាតិ អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា
លោក ជា ជាតិ បាននិយាយថា ៖ «គម្រោងនេះ បានរៀបចំបន្ស៊ីគ្នាទាំងស្រុងជាមួយនឹងផែនការយុទ្ធសាស្រ្តវិស័យអប់រំរបស់ក្រសួងអប់រំ ដោយផ្តោតលើគោលនយោបាយយុទ្ធសាស្រ្តទាំងបី គឺធានាសមភាពនៃការចូលរៀន ការលើកកម្ពស់គុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពសេវាអប់រំ និងការអភិវឌ្ឍសមត្ថភាពអ្នកពាក់ពន្ធ័។ កិច្ចសហការអង្គការដៃគូ និងអ្នកពាក់ព័ន្ធ នឹងប្រព្រឹតិ្តទៅដោយផ្អែកលើតម្រូវការសហគមន៍ និងសាលារៀន ព្រមទាំងបទពិសោធការងាររបស់អង្គការដៃគូ»។
កាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១២ រាជរដ្ឋាភិបាល បានផ្តល់សច្ចាប័ណ្ណលើអនុសញ្ញាអន្តរជាតិ ស្តីពីសិទ្ធិជនពិការ។ សច្ចាប័ណ្ណនេះជាការសន្យាលើការតំាងចិត្តក្នុងការលើកកម្ពស់ជីវភាពរបស់ជនពិការ ក្នុងប្រទេសរបស់ខ្លួន ច្បាប់ការពារ និងលើកកម្ពស់ជនពិការ ច្បាប់ស្ដីពីការអប់រំ មាត្រា ៣៨-៣៩ និងគោលនយោបាយអប់រំបរិយាបន្នរបស់ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា។
យោងតាមជំរឿនទូទៅនូវប្រជាជនឆ្នាំ ២០០៨ កម្ពុជាមានជនពិការចំនួន១៩២ ៥៣៨ នាក់ ស្មើនឹង ១,៤៤ភាគរយនៃចំនួនប្រជាជនសរុប។ ក្នុងនោះបុរសមាន ៥៦,៣ភាគរយ, ស្ត្រីមាន ៤៣,៧ភាគរយ, កុមារមានពិការភាពអាយុពី ០ឆ្នាំ ដល់ ១៨ឆ្នាំ មាន១៧,៧២ភាគរយ ជនមានពិការភាពដោយសារមីនមានចំនួន ៦៤,២២៤ នាក់ ស្មើនឹង ៣៣,៣៦ភាគរយ៕