ផលប៉ះពាល់នៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ការបង្កើនការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល និងការរឹតបន្តឹងទីផ្សារការងារកំពុងបន្ទន់ឥទ្ធិពលនៃយុទ្ធនាការបង្កើនអត្រាការប្រាក់របស់ធនាគារកណ្តាលនៃប្រទេសអ្នកមានមួយចំនួនដូចជាអឺរ៉ុប និងអាម៉េរិក។
ធនាគារកណ្តាលមួយចំនួននៅអឺរ៉ុប និងអាម៉េរិកបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់ ដើម្បីធ្វើឱ្យអតិផរណាធ្លាក់មកក្នុងអត្រាទាបជាងមុន។ ប៉ុន្តែសម្ពាធតម្លៃនៅបណ្តាប្រទេសអ្នកមាននៅតែស្ថិតកម្រិតខ្ពស់ បើទោះបីជាមានការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់យ៉ាងណាក៏ដោយ។
តាមទ្រឹស្តីសេដ្ឋកិច្ច កាលណាបង្កើនអត្រាការប្រាក់នឹងធ្វើឱ្យសកម្មភាពសេដ្ឋកិច្ចថយចុះ ព្រោះវាធ្វើឱ្យការប្រាក់ដែលខ្ចីកាន់តែថ្លៃ បណ្តាលឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់កាត់បន្ថយការចំណាយ ជាពិសេសលើការទិញធំៗដូចជាផ្ទះ ឬឡានជាដើម។ ទន្ទឹមនេះ អាជីវកម្មក៏ប្រឈមនឹងការកើនឡើងនៃការចំណាយដែលធ្វើឱ្យពួកគេកាត់បន្ថយការវិនិយោគក្នុងរយៈពេលវែង ហើយការលក់និងប្រាក់ចំណេញអាចធ្លាក់ចុះដោយសារតែការអូសបន្លាយតម្លៃហ៊ុន។
ដូច្នេះហេតុអ្វីបានជាកំណើននៃអតិផរណាមិនទាន់ធ្លាក់ចុះ? មានហេតុផល ៣សំខាន់បើទោះបីជាដំឡើងអត្រាការប្រាក់ដល់កម្រិតខ្ពស់ ប៉ុន្តែមិនអាចទាញទម្លាក់អតិផរណាឱ្យធ្លាក់ចុះនោះគឺ វិបត្តិដែលបង្កពីជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ ការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល និងការរឹតបន្តឹងទីផ្សារការងារដែលកត្តារារាំងប្រសិទ្ធភាពនៃការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ ។
វិបត្តិបណ្តាលមកពីជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ រារាំងប្រសិទ្ធភាពនៃការដំឡើងអត្រាការប្រាក់
ការងើបឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់។ នៅឆ្នាំ២០២០ និង២០២១ អាម៉េរិក និងប្រទេសផ្សេងទៀតបានផ្តល់ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុរាប់ពាន់លានដុល្លារដល់គ្រួសារ។ ប្រជាជនមួយចំនួនបានសន្សំប្រាក់យ៉ាងច្រើន ដោយសារជំងឺរាតត្បាតបានរំខានដល់ទម្លាប់នៃការចំណាយធម្មតា។
អាជីវកម្មអាចនឹងចំណាយយ៉ាងច្រើនក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ ដោយសារតែមានទាំងការសន្សំ និងការបង្កើនប្រាក់ចំណូលប្រកបដោយនិរន្តរភាព។ ប៉ុន្តែអាជីវកម្មនៅតែបន្តជ្រើសរើសមិនប្រើប្រាស់ប្រាក់ទាំងនោះ ដោយសារកង្វះកម្មករបន្ទាប់ពីជំងឺរាតត្បាត។
លោក Tom Barkin ប្រធានធនាគារកណ្តាលអាម៉េរិកនៅ Richmond បាននិយាយថាមានកត្តាជាច្រើនពីអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតដែលកំពុងរួមចំណែកក្នុងការទប់ទល់នឹងផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានពីការកើនឡើងអត្រាការប្រាក់។ រថយន្ត និងសំណង់ ជាវិស័យពីរដែលងាយនឹងនាំឱ្យអត្រាការប្រាក់កើនឡើង។
ការខ្វះខាតបន្ទះឈីបដោយសារតែការរំខានដល់ខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតនាំឱ្យមានការខ្វះខាតរថយន្តសម្រាប់លក់។
ចំណែកនៅក្នុងវិស័យសំណង់ ការជ្រើសរើសបុគ្គលិកបានកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់ក្នុងរយៈពេល ១២ ខែចុងក្រោយនេះ។ ប៉ុន្តែកង្វះកម្មករ គឺជាឧបសគ្គក្នុងខ្សែច្រវាក់ផ្គត់ផ្គង់ ដែលធ្វើឱ្យវាត្រូវចំណាយពេលយូរដើម្បីសាងសង់ផ្ទះនៅអាម៉េរិក។ ចំនួនផ្ទះសម្រាប់លក់បានធ្លាក់ចុះ ហើយអ្នកទិញផ្ទះជាច្រើនមានការស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការផ្លាស់ប្តូរផ្ទះ ក្នុងអំឡុងពេលដែលមានអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់។
ជាធម្មតា ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់របស់ធនាគារកណ្តាលអាម៉ែរិក (Fed) ជំរុញឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ និងអាជីវកម្មខ្ចីបំណុលតិចជាងមុន ព្រោះវានឹងត្រូវចំណាយប្រាក់កាន់តែច្រើនដើម្បីសងបំណុល។ ប៉ុន្តែបញ្ហាគឺថា អ្នកប្រើប្រាស់មិនបានខ្ចីប្រាក់ច្រើនទេក្នុងរយៈពេលពីរឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដោយសារជំនួយ និងការផ្លាស់ប្តូរទម្លាប់ចំណាយក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាត។ តាមពិតការទូទាត់បំណុលគ្រួសារមានត្រឹមតែ ៩,៦ភាគរយនៃប្រាក់ចំណូលដែលអាចបង់បានក្នុងត្រីមាសទី១នេះ ដែលក្រោមកម្រិតទាបបំផុតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨០។
ការចំណាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើរបញ្ច្រាសពីគោលដៅនៃការដំឡើងអត្រាការប្រាក់
វិបត្តិថាមពលនៅអឺរ៉ុបបានរុញច្រានតំបន់នេះទៅជាវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចកម្រិតស្រាលកាលពីរដូវរងាឆ្នាំមុន។ យ៉ាងណាមិញ អឺរ៉ុបបានជៀសវាងសេណារីយ៉ូនៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចដ៏អាក្រក់នេះ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលអឺរ៉ុបបានសន្យាគាំទ្រការចំណាយរហូតដល់ ៨៥០ ពាន់លានដុល្លារ។
នៅឆ្នាំនេះ តម្លៃប្រេង និងឧស្ម័នធ្លាក់ចុះក៏បានជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច។ ការចំណាយតិចសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ និងបង្កើនទំនុកចិត្តដោយកាត់បន្ថយសម្ពាធលើថវិការបស់រដ្ឋាភិបាល។ តម្លៃប្រេងមួយបារ៉ែលបានធ្លាក់ចុះជិតពាក់កណ្តាលក្នុងមួយឆ្នាំកន្លងទៅ ពីប្រហែល ១២០ ដុល្លារទៅក្រោម ៧០ ដុល្លារ។ តម្លៃនេះគឺទាបជាងកម្រិតមុនពេលជម្លោះអ៊ុយក្រែនផ្ទុះឡើង។
នៅចិន បន្ទាប់ពីការបើកដំណើរការឡើងវិញបានគាំទ្រប្រតិបត្តិការសម្រាប់ដៃគូពាណិជ្ជកម្មជាច្រើនរបស់ខ្លួន។ នៅពេលដែលកំណើនមានភាពទន់ខ្សោយ ទីក្រុងប៉េកាំងបានបន្តដាក់ចេញនូវវិធានការជំរុញសេដ្ឋកិច្ចថ្មី។
ចំណែកនៅអាម៉េរិក គោលនយោបាយសារពើពន្ធនាំមកនូវភាពរឹងមាំបន្ថែមទៀតដល់សេដ្ឋកិច្ចនៅឆ្នាំនេះ។ កញ្ចប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធប្រហែល ១ទ្រីលានដុល្លារដែលត្រូវបានអនុម័តដោយលោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃឌិនក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នៅតែត្រូវបានបញ្ចេញដើម្បីទប់ទល់ការចំណាយៗផ្សេងៗ ។ កាលពីឆ្នាំមុន ច្បាប់ចំនួនពីរក៏ត្រូវបានអនុម័តដោយផ្តល់ប្រាក់រាប់រយពាន់លានដុល្លារ ដើម្បីបង្កើនថាមពលកកើតឡើងវិញ និងការផលិតសឺមីកុងឌុចទ័រ។
ការរឹតបន្តឹងទីផ្សារការងារជះឥទ្ធិពលវិជ្ជមានដល់ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់
ធនាគារអង់គ្លេសបានដំឡើងអត្រាការប្រាក់ជាលើកដំបូងនៅក្នុងខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២១ ខណៈ ធនាគារកណ្តាលអាម៉េរិក(Fed) នៅខែមីនា ឆ្នាំ២០២២ និងធនាគារកណ្តាលអឺរ៉ុប (ECB) នៅខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២២ដូចគ្នា។
ការកើនឡើងអត្រាការប្រាក់កំពុងមានផលជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានដល់សេដ្ឋកិច្ច។ នៅអាម៉េរិក ការជ្រើសរើសបុគ្កលិកមានការកើនឡើង ប៉ុន្តែចំនួនម៉ោងធ្វើការជាមធ្យមបានធ្លាក់ចុះនៅក្នុងខែឧសភា។ ចំនួនមនុស្សដែលដាក់ពាក្យសុំអត្ថប្រយោជន៍ពីការអត់ការងារធ្វើ ក៏បានកើនឡើងក្នុងប៉ុន្មានសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ ។
យ៉ាងណាមិញ ការធ្លាក់ចុះនៃតម្លៃថាមពល និងគ្រឿងទេសបានជួយកាត់បន្ថយអតិផរណារបស់អាម៉េរិកមកត្រឹម ៣ភាគរយ សម្រាប់ខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២៣ ពីកម្រិតខ្ពស់បំផុតកាលពីឆ្នាំមុន ៩,១ភាគរយ។ ចំនួនទំនិញដែលឡើងថ្លៃក៏ធ្លាក់ចុះផងដែរ៕