ជាតិ
តើគួរឱ្យសិស្សធ្លាក់ដោយស្វ័យប្រវត្តិឬទេ បើពួកគេប្រឡងធ្លាក់សីលធម៌-ពលរដ្ឋ?
×![]()
ដោយ: ប៉ូ សាគុន
ភ្នំពេញ៖ សីលធម៌ និងសុជីវធម៌ក្នុងសង្គមកម្ពុជា ត្រូវបានគេមើលឃើញថា បានធ្លាក់ចុះគួរឱ្យព្រួយបារម្ភបំផុត នាពេលបច្ចុប្បន្ន។ និន្នាការធ្លាក់ចុះនេះរាប់ចាប់ពីកុមារ សិស្សសាលា យុវជន មនុស្សចាស់ រហូតដល់មន្ត្រីរាជកា និងអ្នកជំនួញធំៗមួយចំនួនផង។ ហេតុអ្វី សង្គមកម្ពុជា ធ្លាក់ដល់ដំណាក់កាលនេះ? តើត្រូវធ្វើយ៉ាងណា ដើម្បីស្ដារស្ថានការណ៍បាន?
លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន អ្នកជំនាញផ្នែកទស្សនវិជ្ជា អប់រំ និងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា ថាដើម្បីស្ដារសីលធម៌សង្គមឱ្យល្អប្រសើរឡើងវិញ ក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា គួររឹតបន្តឹងការបង្រៀនមុខវិជ្ជា សីលធម៌ពលរដ្ឋ នៅគ្រប់កម្រិតសិក្សាទាំងអស់ រាប់ចាប់ពីមត្តេយ្យសិក្សាឡើងទៅ។
អ្នកជំនាញផ្នែកទស្សនវិជ្ជារូបនេះ ថាសិស្សបច្ចុប្បន្ន ហាក់មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់រៀន មុខវិជ្ជាសីលធម៌-ពលរដ្ឋឡើយ ពិសេសសិស្សវិទ្យាល័យដែលជ្រើសរើសយកផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រពិត ព្រោះពួកគេយល់ថា មុខវិជ្ជានេះមិនសំខាន់។ នេះ ហើយជារឿងដែលសង្គម ត្រូវព្រួយបារម្ភ និងយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់។
លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន អ្នកជំនាញផ្នែកទស្សនវិជ្ជា អប់រំ និងជាប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា (រូបពីហ្វេសប៊ុក Chanroeun Pa)
លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន អះអាង៖«រឿងសិស្សដែលរៀនថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រពិត មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់រៀនសូត្រ មុខវិជ្ជាសីលធម៌ពលរដ្ឋ គឺជារឿងពិត ខ្ញុំឮពីគ្រូដែលបង្រៀនមុខវិទ្យានេះច្រើននាក់ ហើយក៏ឮពីសិស្សរៀនថ្នាក់វិទ្យាសាស្ត្រពិតនេះដែរ។ ព្រោះគេគិតថា មុខវិទ្យាហ្នឹងអត់យកទៅប្រឡងផង ទៅខ្វល់រៀនធ្វើអី? ប៉ុន្តែធាតុពិត ទោះប្រឡងឬមិនប្រឡង ការអប់រំសីលធម៌ពលរដ្ឋនេះ គឺជាស្នូល ចាំបាច់សម្រាប់សង្គម ដើម្បីឱ្យសង្គមយើង មានសីលធម៌ មានសុខដុមរមនា»។
លោក ច័ន្ទរឿន ថាប្រសិនសិស្ស ប្រឡងធ្លាក់មុខវិជ្ជាសីលធម៌ពលរដ្ឋទៅហើយ តើឱ្យរំពឹងថា ពួកគេយកចំណេះជំនាញរបស់ខ្លួន ទៅជួយជាតិម្ដេចបាន? លោកបន្ថែមថា ក្រសួងអប់រំ គួរតែកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធអប់រំ ពិសេសផ្ដោតឱ្យខ្លាំងលើមុខវិជ្ជា សីលធម៌ពលរដ្ឋ។ លោកថា ក្រសួងគួរតែកំណត់ឱ្យសិស្សធ្លាក់ដោយស្រ័យប្រវត្តិ ប្រសិនពួកគេប្រឡងធ្លាក់ មុខវិជ្ជាសីលធម៌ពលរដ្ឋនេះ។
លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន ដាក់បន្ទុក៖«ប្រសិនសិស្សប្រឡងធ្លាក់មុខវិជ្ជាសីលធម៌ពលរដ្ឋ សុំឱ្យធ្លាក់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ ។ ព្រោះបើធ្លាក់សីលធម៌ទៅហើយ តើទៅធ្វើអ្វីកើតទៀត? ព្រោះទោះពូកែ មានបញ្ញា មានសមត្ថភាព យ៉ាងណាក៏ដោយ បើសីលធម៌អន់ហើយ ទៅធ្វើការងារណាមួយ មានតែទៅបង្កបញ្ហា ដល់សង្គមមិនចេះចប់ទេ។ មនុស្សកាលណាមានតែចំណេះជំនាញ តែអសីលធម៌ សឹងតែសាហាវជាងសត្វតិរច្ឆានទៅទៀត»។
ជុំវិញរឿងនេះ សារព័ត៌មានឌីជីថលថ្មីៗ ពុំទាន់ទទួលបានការឆ្លើយតបពី លោក កាន់ ពុទ្ធី អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡានៅឡើយ ដោយលោក អះអាងថា កំពុងមមាញឹកបូកសរុបរបាយការណ៍ទាក់ទងនឹងការប្រឡងបាក់ឌុប និងការងារទទួលហឹបវិញ្ញាសាបាក់ឌុប ដែលដឹកជញ្ជូនពីតាមបណ្តាខេត្ត មកកាន់មណ្ឌលកំណែ។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះដែរ លោក សំបូរ មាណ្ណារ៉ា សាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមានបទពិសោធន៍បង្រៀនប្រមាណ ៤ទស្សវត្សមកហើយនោះ ទទួលស្គាល់ថាសីលធម៌ក្នុងសង្គមកម្ពុជា ពិតជាធ្លាក់ចុះគួរឱ្យព្រួយបារម្ភមែន។ ទោះជាយ៉ាងណា លោកថាការដាក់កំហិតសិស្ស ដែលមិនយកចិត្តទុកដាក់រៀនមុខវិជ្ជា សីលធម៌ពលរដ្ឋតែម្យ៉ាង មិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ ធ្វើឱ្យសង្គមកម្ពុជា មានសីលធម៌ល្អ នៅឡើយទេ។
សាស្ត្រាចារ្យ សំបូរ មាណ្ណារ៉ា ថាសិស្សមិនប្រឹងប្រែងរៀនសូត្រ ពិសេសមុខវិជ្ជាសីលធម៌ពលរដ្ឋ អាចមកពីមជ្ឈដ្ឋានគ្រួសារ មិនផ្ដល់គំរូល្អ ការបំពុលពីសង្គម តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយ គ្រឿងស្រវឹងគ្រង់ទិសទី និងការផ្សព្វផ្សាយពីល្បែងស៊ីសង គ្រប់ច្រកល្ហកជាដើម។ បន្ថែមពីនោះ គ្រូបង្រៀនចាស់វស្សារូបនេះថា នៅជុំវិញសាលារៀន មានកន្លែងលេងហ្គេម និងកន្លែងលក់-ទទួលទានគ្រឿងស្រវឹងផង។ នេះគឺជាផលប៉ះពាល់ដល់សិស្សយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ។
លោក សំបូរ មាណ្ណារ៉ា បន្ថែម៖«ដាក់កំហិតសិស្ស ដែលមិនរៀនសីលធម៌ ហើយឱ្យពួកគេធ្លាក់ តើគ្រប់គ្រាន់ទេ បើសង្គមមានរឿងអាណាចារ្យ ល្បែង សុរា ម្ដាយឪពុកផឹកនិងលេងបៀ? ដូច្នេះគ្រប់ភាគី ត្រូវធ្វើព្រមគ្នា ត្រូវជួយគ្នា ដើម្បីឱ្យកូន និងក្មេងជំនាន់ក្រោយធ្វើល្អ»។
ដោយសារសង្គមមានការបំពុលច្រើនបែបនេះហើយ ទើបបានជាលោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន ជំរុញឱ្យក្រសួងអប់រំ ពិចារណាដាក់បញ្ចូលមុខវិជ្ជាសីលធម៌ពលរដ្ឋ ជាមុខវិជ្ជាស្នូល ពីម្រិតមត្តេយ្យ សិក្សា រហូតដល់ថ្នាក់វិទ្យាល័យ។ គ្រប់កម្រិតសិក្សាទាំងអស់ ប្រសិនសិស្សប្រឡងធ្លាក់ មុខវិជ្ជាសីលធម៌ពលរដ្ឋ គួរកំណត់ឱ្យធ្លាក់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ។
លោកទទួលស្គាល់ថា ការអប់រំរឿងសីលធម៌ មិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយ គឺទាមទារការយកចិត្តទុកដាក់និងពេលវេលាយូរ ដូច្នេះត្រូវតែចាប់ផ្ដើមពីក្មេង ទើបអាចធានាថាពលរដ្ឋ មានទាំងចំណេះជំនាញ និងសីលធម៌ក្នុងការរស់នៅ។
លោកថា មេរៀនទាក់ទងនឹង សីលធម៌ពលរដ្ឋនៅសាលារដ្ឋបច្ចុប្បន្ន នៅមានភាពស្រាល មិនទាន់ស៊ីជម្រៅ។ អ្វីដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់នោះ លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន ថាការបង្រៀនមុខវិជ្ជា សីលធម៌ពលរដ្ឋ ត្រូវតែបង្រៀនពីគ្រឹះគុណធម៌ បណ្ដុះមនសិការស្នេហាជាតិ គិតប្រយោជន៍រួមជាធំ និងបណ្ដុះមនសិការជួយគ្នា។
«មើលទៅមុខវិជ្ជា សីលធម៌ពលរដ្ឋ ដូចជាមុខវិជ្ជាសម្លកកូរអ៊ីចឹង។ បញ្ចូលសិទ្ធិបន្តិច ចរាចរណ៍បន្តិច សុខភាពបន្តិច។ យើងមិនសូវបានផ្ដោតលើ ការបណ្ដុះមូលដ្ឋានគ្រឹះ នៃសីលធម៌សង្គម បណ្ដុះគុណធម៌ក្នុងនាមជាពលរដ្ឋ បែបប្រជាធិបតេយ្យសេរីឡើយ»។ នេះជាការសង្កេតឃើញរបស់លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន។
ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជារូបនេះ បានប្រៀបធៀប ប្រព័ន្ធអប់រំនៅកម្ពុជាជាមួយប្រទេស សិង្ហបុរី ថាមានភាពខុសគ្នាឆ្ងាយ។ លោកថានៅសិង្ហបុរី បានចាប់ផ្ដើមបណ្ដុះកុមារ ឱ្យមានភាពជាពលរដ្ឋសកម្ម ដោយដាក់កម្មវិធីអប់រំ ពីការបណ្ដុះសីលធម៌ល្អ ទម្លាប់ល្អ គុណធម៌ សុជីវធម៌ តាំងពីនៅថ្នាក់មត្តេយ្យ រហូតដល់ថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ។
យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកថា ការដាក់ប្រធានបទ សម្រាប់ឱ្យសិស្សរៀនពីថ្នាក់មត្តេយ្យ រហូតដល់មហាវិទ្យាល័យ គឺជារឿងបច្ចេកទេស ទាល់តែមានការសិក្សា និងវាយតម្លៃឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ទើបការអនុវត្តមានប្រសិទ្ធភាព។
លោក ច័ន្ទរឿន ជំរុញដូច្នេះថា៖«ការដាក់មេរៀន ផ្ដោតលើអត្តចរិត មនសិការរបស់ក្មេង ឱ្យពួកគេដឹងថាត្រូវធ្វើអ្វីសម្រាប់ខ្លួនឯង គ្រួសារ សង្គម ប្រទេស និងពិភពលោក ដើម្បីឱ្យមានប្រយោជន៍ និងឱ្យពួកគេយល់ច្បាស់ពីអ្វីដែលខ្លួនធ្វើ កុំឱ្យធ្វើទាំងមិនយល់។ ត្រូវបង្រៀនយ៉ាងណា ឱ្យពួកគេចេះវាយតម្លៃ ចេះថ្លឹងថ្លែង ចេះវិភាគ ដោយមិនចេះតែសូត្រឱ្យតែចាំមាត់»។
លើសពីនេះលោកថា មុខវិជ្ជាសីលធម៌ គួរតែជាវិញ្ញាសាស្នូលមួយ សម្រាប់ការប្រឡងជ្រើសរើសគ្រូបង្រៀន និងការប្រឡងជ្រើសរើសមន្ត្រីរាជការ ឱ្យចូលបម្រើតាមមន្ទីរ ឬក្រសួងនីមួយៗផងដែរ។
«ខ្ញុំជឿថាការធ្វើបែបនេះ នឹងអាចជួយលើកកម្ពស់ ទាំងការរៀនសូត្រមុខវិទ្យាសីលធម៌ពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាការស្ដារឡើងវិញ នូវស្ថានភាពសីលធម៌ ក្នុងសង្គមកម្ពុជា»។
សូមបញ្ជាក់ថា ១០ឆ្នាំមកនេះ កម្ពុជាបានកែទម្រង់វិស័យអប់រំ ៤ដំណាក់កាលមកហើយ ក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហង់ជួន ណារ៉ុន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងអប់រំយុវជន និងកីឡា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០១៣-២០២៣នេះ។ ក្រសួងបានដាក់ចេញ និងអនុវត្តិនូវអាទិភាព កំណែទម្រង់ដំណាក់កាលទី១ ដែលមាន៨ចំណុច នៅឆ្នាំ២០១៤ និង១៥ចំណុច ឈរលើសសរស្ដម្ភ៥ នៅឆ្នាំ២០១៥។
កំណែទម្រង់ដំណាក់កាលទី២ ផ្ដោតលើការគ្រប់គ្រងសាលារៀន និងគ្រឹះស្ថានបណ្ដុះបណ្ដាលគ្រូ នៅឆ្នាំ២០១៨។ ដំណាក់កាលទី៣ កែទម្រង់លើការកសាងប្រព័ន្ធ និងអភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្ស ឈរលើសសរស្ដម្ភ៥ ពីឆ្នាំ២០១៩-២០២២។ និងដំណាក់កាលទី៤ កែទម្រង់ការបណ្ដុះបណ្ដាល ធនធានមនុស្សសម្រាប់បរិវត្តកម្មសេដ្ឋកិច្ចឌីជីថល ចាប់ពីឆ្នាំ២០២២៕
Tag:
អប់រំ
សីលធម៌
សង្គម
សិស្ស
សាលា
ក្រសួងអប់រំ
មុខវិជ្ជា
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
1 សប្តាហ៍
