RFI
សុខភាព
អន្តរជាតិ
ចូលវ័យ ៥០ឆ្នាំ សំរាន្តមិនគ្រប់គ្រាន់ ងាយបង្កគ្រោះថ្នាក់ កើតជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ។ Shutterstock Prostock
×![]()
ដោយ៖អៀង សុខម៉ិញ
នៅពេលមានចាប់ពីអាយុ៥០ឆ្នាំឡើងទៅ ការសំរាន្តតិចម៉ោងពេក អាចនឹងបង្កើនគ្រោះកើតជំងឺរ៉ាំរ៉ៃជាច្រើន។ នេះបើតាមការដាស់តឿនរបស់ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវបារាំងដែលទើបចេញផ្សាយលទ្ធផលនៃការសិក្សារបស់ខ្លួន ស្តីអំពីទំនាក់ទំនងដ៏គ្រោះថ្នាក់រវាង ការសំរាន្តតិច និងជំងឺរ៉ាំរ៉ៃរបស់មនុស្សនៅពេលចូលវ័យ៥០ឆ្នាំ។
ច្បាប់ធម្មជាតិ តម្រូវឱ្យយើងចំណាយពេលវេលាក្នុងមួយថ្ងៃៗ យ៉ាងហោចនិងជាមធ្យមមួយភាគបី សម្រាប់ដេក ព្រោះ ដំណេកមានសារៈសំខាន់ណាស់។ ដំណេកមានតួនាទីគ្រប់គ្រងអារម្មណ៍ គ្រប់គ្រងដំណើរការរបស់បញ្ញា របស់ប្រព័ន្ធការពារខ្លួន ឬដំណើរការបំប្លែងមេតាបូលិក។ ជាងនេះទៅទៀត ដំណេកមិនគ្រប់គ្រាន់នឹងធ្វើឱ្យខូចសុខភាព ដោយអាចនឹងនាំឱ្យកើតជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ផង សម្រាប់មនុស្សចាប់ពីអាយុ៥០ឆ្នាំឡើងទៅ។
បើតាមការក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវវេជ្ជសាស្ត្របារាំង សំរាន្តយប់គ្រប់គ្រាន់មានសារៈសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់សុខភាព ជាពិសេសសម្រាប់មនុស្សចាស់។ ដំណេកគ្រប់គ្រាន់ គឺជាថ្នាំព្យាបាលជំងឺរ៉ាំរ៉ៃមួយចំនួនធំ ដ៏សក្តិសិទ្ធ។
តើដូចម្តេចទៅដែលហៅថាដំណេកគ្រប់គ្រាន់ ? សូមស្តាប់ប្រសាសន៍របស់អ្នកស្រីវេជ្ជបណ្ឌិត អិនដាយ ហ្វាទូ អិនដូយ គ្រូពេទ្យជំនាញប្រព័ន្ធប្រសាទនៅមន្ទីរពេទ្យសេណេហ្កាល់ ៖ “ដើម្បីអាចប្រមូលកម្លាំងបានពេញគ្រប់គ្រាន់ល្អ គេត្រូវគេងឱ្យបានពី ៦ ទៅ១០ម៉ោង ឬជាមធ្យម៨ម៉ោង សម្រាប់មនុស្សពេញវ័យ។ តែរយៈពេលគេង នេះ វាអាច ប្រែប្រួលតិចឬច្រើនទៅតាមមនុស្ស។ អ៊ីចឹងហើយបានជាគេប្រើពាក្យថា អ្នកគេងតិច អ្នកគេងច្រើន។ សេចក្តីត្រូវការផ្នែកដំណេកក៏ប្តូរផ្លាស់ទៀតទៅតាមវ័យ ដោយសារកត្តាច្រើនយ៉ាង ដូចជា កត្តាចិត្ត កត្តាសរីរវិទ្យា និងបរិស្ថាន ព្រមទាំងកត្តាក្រៅខ្លួនផ្សេងទៀត ដែលអាចជះឥទ្ធិពលទៅលើគុណភាពនៃដំណេករបស់មនុស្សយើង។ »
តើដំណេកមានទំនាក់ទំនងជាមួយជំងឺរ៉ាំរ៉ៃយ៉ាងណា និងតើកង្វះដំណេក របស់មនុស្សអាយុ៥០ឆ្នាំ អាចសម្រួលឱ្យមានផលវិបាកអ្វីខ្លះ ?
លទ្ធផលនៃការសិក្សារបស់អ្នកស្រាវជ្រាវបារាំង បានបង្ហាញឱ្យឃើញថា បើគេសំរាន្តតិចជាង៥ម៉ោងក្នុងមួយយប់ នៅអាយុ៥០ឆ្នាំ គ្រោះហានិភ័យកើតជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ ទីមួយ បានកើនឡើង២០%។ កាន់តែអាក្រក់ជាងនេះទៅទៀត បើយើងបន្តសំរាន្តមិនគ្រប់គ្រាន់ នៅអាយុ ៥០ឆ្នាំ នៅ៦០ឆ្នាំ ឬដល់៧០ឆ្នាំ នោះហានិភ័យលេចជំងឺពហុមុខនឹងកើនឡើងប្រមាណពី ៣០ ទៅ៤០%។ កំណើនហានិភ័យកំរិតនេះ គ្មានពាក់ព័ន្ធនឹងរបៀបរបប រស់នៅនិងហូបចុកទេ មានន័យថាទោះអ្នកមានរបៀបរបបរស់ល្អត្រឹមត្រូវ ធ្វើកីឡា ហាត់ប្រាណ ធ្វើចលនាបញ្ចេញកម្លាំងកាយសម្បទា មិនជក់បារី មិនផឹកស្រា ក៏ដោយ ក៏ហានិភ័យមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃកើនដែរ ឱ្យសំរាន្តមិនគ្រប់។
កង្វះដំណេក នាំឱ្យឈឺ ហើយអាចសម្លាប់ជីវិតបានទៀត។ អ្នកគេងតិចជាង៥ម៉ោងក្នុងមួយយប់ មានហានិភ័យស្លាប់លើសគេ២៥%។ នេះជាហេតុផលដែលងាយពន្យល់ ព្រោះអ្នកផ្ទុកជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ តែងមានអាយុសង្ឃឹមរស់ខ្លី។ ដូច្នេះ សូមកុំមើលស្រាល ការដេក ឱ្យសោះ ! នៅពេលដេកមានយន្តការជាច្រើនឡើងបន្តបន្ទាប់គ្នា។
យន្តការនៃដំណេក “ដេកមិនមែនគ្រាន់តែជាការបិទភ្នែកជិតទៅលែងឃើញអ្វី ហើយគ្មានរឿងអ្វីកើតឡើងសោះនោះទេ។ ដំណេកជាដំណើរប្រទាក់គ្នាជាច្រើនវដ្ត ដែលក្នុងមួយវដ្តៗមានបីដំណាក់កាលទៀត។ ដំណាក់ទីមួយ ឬមួយភាំងដំបូង ជាការចាប់ផ្តើមលក់រលីវៗ ដោយវិញ្ញាណយើងនៅដឹង នៅឮសំឡេងជុំវិញខ្លួន ហើយងាយនឹងភ្ញាក់បាន។ តែបើអ្វីៗប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន ដំណេកឈានចូលដល់វគ្គលក់ស្កប់ស្កល់ ដោយយើងនឹងលង់ក្នុងដំណេកយ៉ាងជ្រៅ។ គឺវេលានេះហើយដែលយើងបានសម្រាកដោយពិតៗ ដោយបានស្រង់និងប្រមូលកម្លាំងឡើងវិញ ប្រៀបដូចជាការសាកបំពេញថ្ម ព្រោះនៅក្នុងពេលនោះ ខួរក្បាលកម្ចាត់ចេញជាតិពុល ហើយបង្កើតឡើងវិញនូវថាមពលសម្រាប់ទៅបំពេញកម្លាំងឱ្យកាយសម្បទាដែលប្រឹងអស់ពេញមួយថ្ងៃ សម្រាប់ពង្រឹងប្រព័ន្ធការពារខ្លួន ឬពង្រឹងការចងចាំជាដើម។ បន្ទាប់មកទៀត បើគ្មានអ្វីមករំខាន ដំណេកឈានចូលដល់វគ្គទីបី ឬហៅថាវគ្គសុបិន្ត (ជាភាសាបច្ចេកទេស ដំណេកប៉ារ៉ាដុកសាល់) ដែលនៅពេលនោះ ដោយមានសកម្មភាពអគ្គីសនីខ្លាំងក្នុងខ្លួន យើងចាប់ផ្តើមយល់សប្តិផ្សេង តែយើងបន្តលង់លក់ហើយខ្លួនប្រាណនៅដេកស្ងៀមឈឹងទេ។ វដ្តដំណេកទាំងបីដំណាក់នេះមានរយៈពេលប្រមាណ៩០នាទី ដែលក្នុងមួយយប់ៗ អាចមានពី៤ទៅ ៦វដ្តវិលបន្តឆ្លាស់គ្នា សម្រាប់អ្នកមានដំណេកពី៦ទៅ៩ម៉ោង ដែលក្នុងនោះ ជាមធ្យម ២៥%ជាដំណាក់កាលប្រមូលថាមពលឡើងវិញ។ ហេតុដូច្នេះហើយបានមនុស្សយើងចាំបាច់ត្រូវសំរាន្តឱ្យបានច្រើនបំផុតតាមដែរអាចធ្វើទៅបាន។
ជាដំណឹងល្អ អ្នកសំរាន្តច្រើនលើសពី៩ម៉ោង ក្នុងមួយយប់ មិនបង្កឱ្យមានហានិភ័យកើតជំងឺពហុមុខទេ។ ផ្ទុយទៅវិញ បើអ្នកមានផ្ទុកជំងឺរ៉ាំរ៉ៃមួយហើយ ហើយប្រឹងប្រតិបត្តិដំណេកបានយ៉ាងច្រើនគ្រប់គ្រាន់ ៩ម៉ោង តែមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃពហុមុខផ្សេងទៀតលេចតាមក្រោយ នោះអ្នកស្រាវជ្រាវយល់ថា ការគេងច្រើនជាផលវិបាកនៃជំងឺ មិនមែនជាមូលហេតុនៃជំងឺទេ។
វ័យ៥០ឆ្នាំ វ័យពិបាកដំណេក ប៉ុន្តែគួរឱ្យសោកស្តាយ ជិតពាក់កណ្តាលនៃមនុស្សវ័យ៥៥ឆ្នាំ មានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ យ៉ាងហោចណាស់មួយជាប់នឹងខ្លួន ឧទាហរណ៍ជំងឺលើសឈាម ឬជំងឺមហារីក។ មនុស្សចាស់អាយុលើស៦៥ឆ្នាំជាងពាក់កណ្តាលមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃជាប់នឹងខ្លួនយ៉ាងហោចពីរមុខ និងឡើងដល់ជាង៧០%សម្រាប់អ្នកមានអាយុលើសពី ៧៥ឆ្នាំ។ បើមានជំងឺរ៉ាំរ៉ៃទីមួយលេចឡើងហើយ គេច្បាស់ជាមានហានិភ័យអភិវឌ្ឍជំងឺពហុមុខផ្សេងទៀត ដែលអាចធ្វើឱ្យឆាប់ស្លាប់បាន។ មានជំងឺច្រើន ផលវិបាកក៏មានច្រើន គ្រោះស្លាប់មុនអាយុក៏ខ្ពស់ខ្លាំងដែរ។
ហេតុដូច្នេះហើយបានជាយើងចាំបាច់ត្រូវចេះថែទាំសុខភាពដំណេក។ ការសិក្សារបស់អ្នកស្រាវជ្រាវបារាំង មានកម្មវត្ថុបង្ហាញឱ្យឃើញអំពីភាពសំខាន់នៃការរក្សាអនាម័យក្នុងរស់នៅល្អ សម្រាប់មនុស្សគ្រប់វ័យ រាប់ទាំងមនុស្សចូលដល់វ័យ៥០ឆ្នាំឡើងទៅដែរ។ វ័យដែលល្បីថាពិបាកដេក ឬចាប់ផ្តើមមានវិបត្តិដំណេក ក្រសំរាន្តលក់ឬឆាប់ភ្ញាក់។ ជាការដាស់តឿនរំលឹក ដំណេកសមរម្យនិងគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់មនុស្សធំពេញវ័យ ត្រូវមានរយៈពេល៧ទៅ៨ម៉ោង។
ដើម្បីជួយសម្រួលឱ្យមានដំណេកមានគុណភាពល្អប្រសើរ ត្រូវប្តូរផ្លាស់ទម្លាប់រស់នៅល្អក្នុងជីវិត និងបរិស្ថាននៅជុំវិញខ្លួន ដែលប៉ះពាល់ដល់រយៈពេលនិងគុណភាពដំណេក។
សូមអញ្ជើញចូលសំរាន្តនិងភ្ញាក់ពីដំណេក ឱ្យបានទៀតទាត់ម៉ោង ដើរឬនៅឱ្យត្រូវពន្លឺព្រះអាទិត្យនាពេលថ្ងៃ ធ្វើកីឡាហាត់ប្រាណបញ្ចេញចលនាកាយសម្បទា ឧទាហរណ៍ដើរឱ្យបានយ៉ាងហោច៣០នាទី ចៀសវាងកុំលេងទូរស័ព្ទ មើលទូរទស្សន៍នៅលើគ្រែមុនពេលហៀបសំរាន្ត ចៀសវាងកុំទទួលទានកាហ្វេ តែ សុរា ចាប់ពីពេលបាក់រសៀលទៅ ឬត្រូវសំរាន្តក្នុងបន្ទប់ ងងឹត បិទភ្លើង ត្រជាក់ល្មមនិងមានខ្យល់ចេញចូលល្អ៕
Tag:
នាទីសុខភាពនិងអនាម័យ
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ប្រេសិត»មានន័យដូចម្តេច?
1 សប្តាហ៍
