RFI
អន្តរជាតិ
អាមេរិក ព្រមលក់យន្តហោះចម្បាំង F-16 ទៅឲ្យតួកគី ជាថ្នូរនឹងការអនុម័តឲ្យ ស៊ុយអែត ចូលអូតង់
×
ដោយ៖ហេង ឧត្តម /RFI
ទីបំផុតទៅ រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក បានសម្រេចយល់ព្រមលក់យន្តហោះចម្បាំង F-16 ឲ្យប្រទេស តួកគី ជាថ្នូរនឹងការដែល តួកគី បានអនុញ្ញាតឲ្យ ស៊ុយអែត ចូលជាសមាជិកអង្គការសម្ព័ន្ធយោធាអូតង់។ នេះជាសំណុំរឿងចាស់ រវាង តួកគី និងសហរដ្ឋអាមេរិក ហើយដែលចរចាគ្នាយ៉ាងប្រទាំងប្រទើសជាខ្លាំង ព្រមទាំងបានស៊ីពេលយ៉ាងយូរមកហើយ។ ជាការកត់សម្គាល់ ការសម្រេចយល់ព្រមលក់យន្តហោះចម្បាំងរបស់រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក នៅលើកនេះ គឺធ្វើឡើងជាកញ្ចប់តែម្តង។ ពោលគឺសហរដ្ឋអាមេរិកលក់ ទៅឲ្យ តួកគី ផង និងលក់ឲ្យ ក្រិក ផង ដែលគេដឹងស្រាប់ហើយថា សព្វថ្ងៃនេះ ក្រិក គឺជាគូជម្លោះព្រំដែន ជាមួយនឹង តួកគី។
រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក សម្រេចផ្តល់ភ្លើងខៀវ ចំពោះការលក់យន្តហោះចម្បាំងដ៏ទំនើប ប្រភេទ F16 ទៅឲ្យប្រទេស តួកគី។ តួកគី ទិញយន្តហោះចម្បាំងអាមេរិក ចំនួន ៤០ គ្រឿង ក្នុងតម្លៃទឹកប្រាក់ ២៣ ពាន់លានដុល្លារ។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់របស់មន្ទីរបញ្ចកោនអាមេរិក នៅថ្ងៃសុក្រទី២៦មករា។ ការយល់ព្រមលក់យន្តហោះចម្បាំងនេះ តែប៉ុន្មានថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ក្រោយពី សភាតួកគី បានអនុម័តផ្តល់សត្យាប័នយល់ព្រមឲ្យប្រទេស ស៊ុយអែត ចូលជាសមាជិកអង្គការសម្ព័ន្ធយោធាអូតង់។ អូតង់ ដែលមានសហរដ្ឋអាមេរិកជាក្បាលម៉ាស៊ីនចម្បង។ ករណី ស៊ុយអែត នេះ ជាថ្នូរ ឬជាលក្ខខណ្ឌដ៏សំខាន់ក្នុងកិច្ចសន្យាទិញលក់ រវាងអាមេរិកនិងតួកគី ហើយដែល ភាគីទាំង២បានចរចាគ្នាជាយូរអង្វែងមកហើយ។ ជាក់ស្តែង គឺ ២០ ខែហើយ ដែល សភាតួកគី បានបដិសេធជំទាស់ បេក្ខភាពរបស់ ស៊ុយអែត។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះ សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏បានប្រកាសយល់ព្រមលក់យន្តហោះចម្បាំង ប្រភេទ F-35 ទៅឲ្យប្រទេស ក្រិក ក្នុងតម្លៃទឹកប្រាក់ ៨ ពាន់លានដុល្លារ សម្រាប់កិច្ចសន្យាទិញយន្តហោះចម្បាំង ចំនួន ៤០ គ្រឿង។ ពោលគឺបរិមាណដូចគ្នាដែរនឹងចំនួនយន្តហោះចម្បាំងអាមេរិក លក់ទៅឲ្យ តួកគី។
ពេលកន្លងទៅ ប្រទេស ក្រិក បានរារាំង ស្តែងការមិនពេញចិត្ត និងមិនយល់ព្រមឲ្យ អាមេរិក លក់យន្តហោះចម្បាំងទៅឲ្យ តួកគី ជាអ្នកជាប់របងនឹងខ្លួនទេ។ ដ្បិតថា តួកគី និងក្រិក ជារដ្ឋសមាជិកអង្គការអូតង់ជាមួយគ្នាក៏ពិតមែន ក៏ប៉ុន្តែប្រទេសទាំងពីរ ឈ្លោះទាស់ទែងគ្នាបញ្ហាព្រំដែនសមុទ្រមេឌីទែរ៉ាណេ ដែលជាទីសម្បូរទៅដោយភោគផលធម្មជាតិនិងរ៉ែថាមពល។ ចំពោះមុខសភាពការណ៍ដូច្នេះ សហរដ្ឋអាមេរិក អាចនឹងបានចំណេញប្រាក់ទាំងព្រម។
ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី កិច្ចសន្យាទិញលក់អាវុធគ្រឿងសឹកចម្បាំងនេះ ត្រូវឆ្លងកាត់ការសម្រេចយល់ព្រម ពីសភាខុនហ្គ្រេសអាមេរិក ជាមុនសិន។ កាលពីមុន ពួកសមាជិកសភាអាមេរិក ជាពិសេស អ្នកតំណាងរាស្ត្របក្សប្រជាធិបតេយ្យ មិនចង់លក់យន្តហោះចម្បាំង ទៅឲ្យ តួកគី ទេ ព្រោះតែ វិបត្តិសិទ្ធិមនុស្សនិងបញ្ហាប្រជាធិបតេយ្យនៅតួកគី។ អាស្រ័យហេតុនេះហើយ ទើបលោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន បានសរសេរលិខិតទៅពន្យល់និងជូនដំណឹង ដល់បណ្តាប្រធានគណៈកម្មាធិការសភាអាមេរិក កាលពីពេលថ្មីៗនេះ ទុកជាមុនស្រេច។ ភ្លាមៗ ប្រធានគណៈកម្មាធិការកិច្ចការបរទេសនៅព្រឹទ្ធសភា លោក បិន ខារដិន បានប្រកាសប្រាប់អ្នកកាសែតពីយប់ថ្ងៃសុក្រ ថាឯកភាពយល់ព្រមចំពោះការលក់យន្តហោះចម្បាំងនេះ និងបញ្ជាក់ថា នេះពុំមែនជាការសម្រេចចិត្តដោយគ្មានការប្រុងប្រយ័ត្ននោះទេ។
ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយចុះ សភាខុនហ្គ្រេសអាមេរិក នឹងនៅតែមានសិទ្ធិជំទាស់ជានិច្ចចំពោះកិច្ចសន្យាលក់អាវុធរបស់រដ្ឋាភិបាល។ នេះក៏ពីព្រោះថា លក្ខខណ្ឌក្នុងការសម្រេចឲ្យ ស៊ុយអែត ចូលជាសមាជិកអង្គការសម្ព័ន្ធយោធាអូតង់ គឺនៅរង់ចាំការអនុម័តយល់ព្រមពីសំណាក់ប្រទេស ហុងគ្រី មួយទៀត។ ហុងគ្រី កន្លងទៅ ធ្លាប់បានយកជើងរាទឹក ដូចនឹង តួកគី ដែរ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com