ព័ត៍មានសុខភាព
សុខភាព៖ ជំងឺស្វាយ បង្កឡើងដោយមូលហេតុអ្វីខ្លះ?
×
ជំងឺស្វាយ គឺជាការបង្ករោគ ដោយបាក់តេរីមួយប្រភេទ ដែលច្រើនតែឆ្លងតាមរយៈការរួមភេទ។ ជំងឺនេះ ចាប់ផ្តើមមានជាមួយនឹងដំបៅ ដែលគ្មានការឈឺចាប់ ហើយតែងតែកើតមាន នៅលើប្រដាប់ភេទ រន្ធគូថ ឬមាត់។ ជំងឺស្វាយ ឆ្លងពីមនុស្សម្នាក់ទៅម្នាក់ទៀត តាមរយៈការប៉ះពាល់លើស្បែក ឬតំបន់ស្បែកដែលមានទឹករំអិល ហើយមានដំបៅ។
ក្រោយពីឆ្លងជំងឺនេះរួច បាក់តេរី នឹងសម្ងំក្នុងរាងកាយ រយៈពេលច្រើនឆ្នាំ មុនពេលក្លាយខ្លួន ទៅជាបាក់តេរីដែលសកម្មម្តងទៀត។ ចំពោះអ្នកជំងឺឆ្លង ភ្លាមៗ អាចព្យាបាលជាសះស្បើយ ដោយការចាក់ថ្នាំផ្សះ Penicillin។ បើមិនមានការព្យាបាលទេនោះ ជំងឺនេះអាចនាំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ ដល់បេះដូង ខួរក្បាល ឬសរីរាង្គផ្សេងៗទៀត ព្រមទាំងប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតទៀតផង។
នៅសហរដ្ឋអាមេរិក ស្ត្រីដែលកើតជំងឺស្វាយ ត្រូវបានថយចុះចាប់តាំងពីឆ្នាំ ២០១០ មកម្លេះ ប៉ុន្តែ បែរជាឃើញច្រើន លើបុរសទៅវិញ ជាពិសេស បុរសដែលរួមភេទដូចគ្នា។ ការមានដំបៅនៅប្រដាប់ភេទ ដែលទាក់ទងនឹងជំងឺស្វាយ អាចធ្វើឲ្យងាយនឹងឆ្លងជំងឺអេដស៍ខ្លាំង។ មូលហេតុរបស់ជំងឺស្វាយ គឺបង្កឡើងដោយបាក់តេរីមួយប្រភេទ ឈ្មោះថា Treponema Pallidum។ ផ្លូវឆ្លងដែលគេ ជួបប្រទះញឹកញាប់ជាងគេបំផុតនោះគឺ ការប៉ះពាល់ដំបៅរបស់អ្នកជំងឺ ក្នុងពេលរួមភេទ។ បាក់តេរី អាចឆ្លងចូលទៅក្នុងរាងកាយបាន តាមរយៈការដាច់រលាត់តិចតួច ឬរហែកស្បែក។ ជំងឺស្វាយ គឺជាជំងឺដែលមានអត្រា នៃការឆ្លងខ្ពស់។
អ្វីដែលមិនសូវជួបប្រទះនោះគឺថា ជំងឺស្វាយ ប្រហែលជាចម្លងតាមរយៈ ទំនាក់ទំនងយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ដោយគ្មានការការពារ (ការថើមជាដើម) ឬចម្លងពីម្តាយដែលមានជំងឺ ទៅឲ្យកូនក្នុងផ្ទៃ ឬសម្រាលកូន (ពេលមានដំបៅនៅប្រដាប់ភេទ)។ ជំងឺស្វាយ មិនអាចចម្លងបាន តាមរយៈការប្រើប្រាស់បង្គន់រួមគ្នា រ៉ូប៊ីណេទឹករួមគ្នា សម្លៀកបំពាក់រួមគ្នា ឬប្រើសម្ភារៈក្នុងផ្ទះបាយរួមគ្នាឡើយ។
នៅពេលជំងឺស្វាយ ត្រូវបានជាសះស្បើយហើយ វានឹងមិនអាចកើតឡើងមកវិញទេ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ អ្នកអាចនឹងឆ្លងជំងឺនេះម្តងទៀត បើសិនជាអ្នកនៅតែមានទំនាក់ទំនងផ្លូវភេទ ជាមួយមនុស្សដែលមានដំបៅជំងឺស្វាយ៕
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com