ការជេរប្រមាថព្រះសង្ឃ គឺជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ

ជាតិ

ការជេរប្រមាថព្រះសង្ឃ គឺជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ

28, Oct 2015 , 1:21 pm

រូបភាព

ដោយ:

ព្រះសង្ឃ ត្រូវបានពុទ្ធសាសនិកនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ចាត់ទុកថា ជាស្រែបុណ្យ ជាសាវករបស់ព្រះពុទ្ធ និងជាក្រុមឧត្តមភេទដែលជាទីសក្ការៈ។ តែកន្លងមកនេះ ពលរដ្ឋខ្មែរខ្លះ ហាក់មិនសូវគោរពឲ្យតម្លៃព្រះសង្ឃនោះឡើយ។ ពេលខ្លះ មានដល់ជនមួយចំនួន ជេរប្រមាថ ព្រះសង្ឃផងដែរ។ នៅក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌរបស់កម្ពុជា បានចាត់ទុកការប្រមាថ ព្រះសង្ឃថា ជាបទល្មើសដែលត្រូវជាប់ពន្ធនាគារ។

ស្តាប់លោក ជា ធីរិទ្ធ ពន្យល់បន្ថែមជុំវិញបញ្ហានេះ ដោយមានការសាកសួរពីលោក រឿន ភារុន៖

សំណួរ៖ ធីរិទ្ធ នៅក្នុងច្បាប់អាណាចក្រ ប្រសិនបើជនណាមួយជេរប្រមាថព្រះសង្ឃតើមានទោសទណ្ឌឬទេ? ហើយបើមាន តើទោសនោះត្រូវផ្តន្ទាយ៉ាងដូចម្តេច?

ចម្លើយ៖ បាទ ជាការពិតណាស់ ជនណាដែលប្រមាថទៅទៅលើព្រះសង្ឃ គឺត្រូវមានទោសព្រហ្មទណ្ឌដែលស្ថិតនៅក្នុងប្រភេទបទល្មើសលហុ។ នៅក្នុងក្រមព្រហ្មទណ្ឌរបស់ប្រទេសកម្ពុជា នៅជំពូកទី ៥ ដែលនិយាយពី ការធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់សាសនារបស់រដ្ឋ ត្រង់មាត្រា ៥១៦ បានកំណត់ពីបទល្មើសប្រមាថចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី និងតាជី។ នៅក្នុងមាត្រានេះ បានចែងថា ការប្រមាថ ដែលប្រព្រឹត្តឡើងចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី នៅក្នុងក្របខណ្ឌនៃមុខងារឬនៅក្នុងឱកាសនៃការបំពេញមុខងារ ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១ ថ្ងៃដល់ ៦ ថ្ងៃ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១០០០ រៀល ដល់ ១ សែនរៀល។ ហើយថា អ្វីទៅជាការប្រមាថចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី? ផ្អែកតាមមាត្រា ៥០២ នៃក្រមដដែលនេះ ការប្រមាថ គឺសំដៅទៅលើការប្រើ វាចា កាយវិការ សំណេរ គំនូរ ឬវត្ថុ ដែលប៉ះពាល់ដល់សេចក្តីថ្លៃថ្នូរនៃបុគ្គល (ព្រសង្ឃ ដូនជី តាជី)។

សំណួរ៖ ធីរិទ្ធ នេះគ្រាន់តែជាទោសទណ្ឌនៃការជេរប្រមាថព្រះសង្ឃតែប៉ុណ្ណោះ ចុះធីរិទ្ធ បើមានករណីឈានទៅដល់ការប្រើអំពើហិង្សាទៅលើព្រះសង្ឃទៀត តើត្រូវមានទោសបែបណាទៅវិញ?

ចម្លើយ៖ អរគុណភារុន ចំពោះសំណួរនេះ។ ប្រសិនបើជាឈានដល់ការប្រើអំពើហិង្សាលើព្រះសង្ឃទៀត វាប្រាកដច្បាស់ណាស់ថា ជននោះត្រូវប្រឈមនឹងទោសទណ្ឌបន្ថែមទៀត។ នៅជំពូកទី ៥ ដដែល ត្រង់មាត្រា ៥១៣ បានចែងថា ជនណាដែលប្រើអំពើហិង្សាដោយចេតនាចំពោះ ព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ២ ឆ្នាំ ដល់ ៥ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ៤ លានទៅ ១០ លានរៀល។ ហើយភារុន នឹងមានស្ថានទម្ងន់ទោស ប្រសិនបើមានអំពើហិង្សាដែលប្រព្រឹត្តដោយចេតនា ចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី ឈានដល់មានការកាត់អវយវៈ ឬពិការភាពអចិន្ត្រៃយ៍ ដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ៧ ឆ្នាំ ទៅ ១៥ ឆ្នាំ។ ជាងនេះទៅទៀត អ្នកប្រព្រឹត្តត្រូវជាប់ទោសពី ១០ ដល់ ២០ ឆ្នាំ កាលបើអំពើហិង្សានេះ បណ្តាលឲ្យព្រះសង្ឃសុគត បើទោះគ្មានចេតនាសម្លាប់។ នេះផ្អែកតាមមាត្រា ៥១៤ និងមាត្រា ៥១៥ នៃច្បាប់ព្រហ្មទណ្ឌ។

សំណួរ៖ ធីរិទ្ធ និយាយដល់ទោសទណ្ឌចំពោះជនដែលប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សាទៅលើព្រះសង្ឃនេះ ខ្ញុំឆ្ងល់ថា តើបើមានការប្រើអំពើហិង្សាទៅលើមនុស្សធម្មតា មិនមែនជាព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី វិញ តើកម្រិតនៃទោសនោះដូចគ្នាទេ បើវាជាបទល្មើសហិង្សាដោយចេតនាដូចគ្នា?

ចម្លើយ៖ ត្រង់ចំណុចនេះល្អណាស់ ភារុន គឺវាមានកម្រិតនៃការដាក់ទោសផ្សេងៗគ្នា បើទោះបីជាបទល្មើសហិង្សាដោយចេតនាដូចគ្នា ពោលគឺប្រព្រឹត្តហិង្សាចំពោះព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី មានកម្រិតទោសធ្ងន់ជាង ប្រព្រឹត្តទៅលើមនុស្សធម្មតាដែលមិនជាព្រសង្ឃ។ អំបិញមិញ ខ្ញុំបាននិយាយហើយអំពីកម្រិតទោសចំនួន ៣ កម្រិត នៅក្នុងបទល្មើសហិង្សាដោយចេតនាដូចគ្នា ដែលធ្វើទៅលើព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី ដែលកម្រិតទោសទាំង ៣ នេះ មានជាប់ពន្ធនាគារពី ២ ឆ្នាំ ទៅ ៥ ឆ្នាំ និងមានពី ៧ ឆ្នាំទៅ ១៥ ឆ្នាំ ព្រមទាំងមានពី ១០ ឆ្នាំ ទៅ ២០ ឆ្នាំ។ ដោយឡែកចំពោះជនដែលប្រព្រឹត្តហិង្សាទៅលើមនុស្សធម្មតា មានន័យថា ជនដែលរងគ្រោះនោះមិនមែនជាព្រះសង្ឃ ដូនជី តាជី។ ឧទាហរណ៍ឲ្យងាយយល់ ដូចភារុន និងរូបខ្ញុំ ដែលមានអាយុប្រហាក់ប្រហែល នៅកម្លាំងដូចគ្នា ប្រសិបើខ្ញុំប្រព្រឹត្តបទល្មើសហិង្សាដោយចេតនាទៅលើភារុន តាមក្រមព្រហ្មទណ្ឌមាត្រា ២១៧ ខ្ញុំត្រូវជាប់ពន្ធនាគារតែពី ១ ឆ្នាំទៅ ៣ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២ លាន ដល់ ៦ លាន រៀល តែបើខ្ញុំប្រព្រឹត្តបែបនេះទៅលើព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជីខ្ញុំត្រូវជាប់ពន្ធនាគារពី ២ ឆ្នាំ ទៅ ៥ ឆ្នាំ។ ហើយបើឈានដល់ការកាត់អវយវៈ ឬធ្វើឲ្យភារុន ពិការភាពទៀត ខ្ញុំត្រូវជាប់ទោសពី ៥ ដល់ ១០ ដែលខុសពីទោសដែលប្រព្រឹត្តទៅលើព្រះសង្ឃត្រូវជាប់ពន្ធនាគារពី ៧ ទៅ ១៥ ឆ្នាំ។ លើសពីនេះ បើសិនជាខ្ញុំប្រព្រឹត្តហិង្សាដោយចេតនា ធ្វើឲ្យភារុន ស្លាប់ បើទោះគ្មានចេតនាសម្លាប់ ខ្ញុំត្រូវជាប់ទោសពី ៧ ឆ្នាំ ទៅ ១៥ ឆ្នាំ ដែលផ្ទុយពីកម្រិតទោសដែលប្រព្រឹត្តលើព្រះសង្ឃ ដូនជី ឬតាជី ត្រូវជាប់គុកពី ១០ ទៅ ២០ ឆ្នាំ។នេះបើផ្អែកតាមមាត្រា ២២២ និងមាត្រា ២២៣ នៃច្បាប់ដដែល៕