ជាតិ
ពីនេះ ពីនោះ
×![]()
ដោយ: ថ្មីៗ
ភ្នំពេញ៖ នៅក្នុងទ្រឹស្ដីអ្នកប្រាជ្ញាល្បីៗមួយចំនួននៅក្នុងលោកបានកំណត់ថា មនុស្សគឺជាការផ្សំចូលគ្នារវាងរាងកាយ និងព្រលឹង។ ចំណែកទស្សនវិទូលោកប្លាតុងវិញបានបញ្ជាក់ថា មនុស្សគឺជាការផ្សំចូលគ្នារវាងរាងកាយ ស្មារតី និងព្រលឹង។ ព្រោះតែបុព្វហេតុនៃការយល់ឃើញរបស់អ្នកប្រាជ្ញល្បីៗក្នុងលោកយល់ឃើញបែបនេះហើយ លោកសូក្រាតដែលជាគ្រូរបស់ប្លាតុងបានបញ្ជាក់ថា ដើម្បីក្លាយជាមនុស្សដែលមានតម្លៃ មានសភាពជាមនុស្សពិត ជាមនុស្សដែលមានស្រស់ស្អាតពិត ជាមនុស្សដែលមានសោភ័ណពិត(គុណភាព) បាននោះគឺមនុស្សត្រូវ«ដុសខាត់ព្រលឹងគឺល្អប្រសើរជាងការខិតខំដុសខាត់រាងកាយ» ។ តើការដុសខាត់ព្រលឹងរបស់សូក្រាតមានចេតនាចង់ឲ្យមនុស្សធ្វើអ្វី?
ក្នុងនាមជាទស្សនវិទូមួយរូបដែលប្រកាន់មាគ៌ាសច្ចភាពដើម្បីដឹកនាំជីវិត សូក្រាតបានចំណាយស្ទើរមួយជីវិតដើម្បីដើរបង្រៀនមនុស្សឲ្យចេះទទួលស្គាល់ការពិត ដឹងពីខ្លួនឯង និងស្គាល់អ្វីដែលជាភាពត្រឹមត្រូវ និងសច្ចភាពតាមរយៈវិធីសាស្ត្រក្នុងការសួរសំណួរ(The art of questioning)។ ការសួររបស់ សូក្រាតគឺដើម្បីទាញមនុស្ស និងការគិតរបស់មនុស្សដើម្បីឲ្យទៅដល់សច្ចភាពមួយដែលមិនមែនជាការប្រាប់ដោយផ្ទាល់ តែជាការបំផុសការគិតរបស់មនុស្សតាមរយៈការព្យាយាមឆ្លើយទៅតាមរបៀបនៃការសួរសំណួររបស់លោក។ ហើយឲ្យបុគ្គលនោះជាអ្នកឆ្លើយដោយខ្លួនឯងរហូតដល់ចំនុចមួយដែលបុគ្គលនោះទួលស្គាល់ថាខ្លួនពិតជាមិនទាន់ដឹងអ្វីមួយឲ្យពិតប្រាកដមែន។ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញបុគ្គលនោះបានបំពេញការគិតយ៉ាងលម្អិតពីអ្វីដែលខ្លួនធ្លាប់គិត ធ្លាប់យល់ ហើយក៏ទទួលបានចម្លើយដែលជាការដុសខាត់គំនិតផ្ទាល់ខ្លួនកន្លងមកផងដែរ។
រាល់វិធី នៃការសួររបស់សូក្រាតគឺធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីដុសខាត់ព្រលឹង និងគំនិតរបស់មនុស្ស។ ថ្វីត្បិតមនុស្សគឺជាភាវៈមួយដែលផ្ដើមពីការរួមផ្សំបញ្ចូលគ្នារវាងរាងកាយ និងព្រលឹងតែសូក្រាតមិនសូវជាឲ្យតម្លៃទៅលើភាពស្រស់ស្អាតនៃរាងកាយនោះទេ។ ព្រោះរាងកាយគឺគ្រាន់តែជាសំបក់កាយ ដែលមិនអាចកំណត់ តម្លៃរបស់មនុស្ស កិត្តិយសមនុស្ស សោភ័ណ្ឌភាព ក្នុងនាមជាមនុស្សបាននោះទេ។ ផ្ទុយទៅវិញមនុស្សចាំបាច់ត្រូវទៅដុសខាត់់ព្រលឹងរបស់ខ្លួនឲ្យបានល្អបរិសុទ្ធ ស្គាល់ខុសស្គាល់ត្រូវ ប្រកាន់សច្ចធម៌ មានមនសិការលឹកនឹកដឹង ហើយមានកម្រិតនៃការគិតបានខ្ពស់នោះទើបជាការល្អប្រសើរ។ ព្រោះថាការដុសខាត់ព្រលឹងនេះគឺសូក្រាតសំដៅទៅលើការព្យាយាមបណ្ដុះគំនិត វិធីនៃការគិត សមត្ថភាពនៃការគិតជាជាងការទៅដុសខាតរាងកាយ។
ហេតុនេះឧត្ដមភាពពិតរបស់មនុស្ស គឺផ្ដើមចេញពីសមត្ថភាពនៃការគិតរបស់មនុស្សគ្របដណ្ដប់ទៅលើសភាវគតិរបស់មនុស្ស។ ហើយការដែលព្យាយាមសម្អាតតែរាងកាយដោយមិនបានទៅសម្អាតគំនិត សម្អាតព្រលឹងនោះគឺជាភាពខ្វះខាត់ដ៏ធំមួយក្នុងនាមជាភាវៈវិចារណញ្ញាណ។ ជាការពិតការដុសខាត់រាងកាយអាចកំណត់ភាពស្រស់ស្អាតផ្នែកខាងក្រៅ ដើម្បីឲ្យមានភាពទាក់ទាញផ្នែកចក្ខុវិញ្ញាណ តែវានៅមិនគ្រប់គ្រាន់នោះទេដើម្បីកំណត់ភាពស្រស់ស្អាតក្នុងនាមជាមនុស្ស។ តែព្រលឹងដ៏បរិសុទ្ធនៃសេចក្ដីល្អ គំនិតដែលពោរពេញដោយសច្ចភាពនោះទើបកំណត់អត្ថន័យពេញលេញក្នុងនាមជាមនុស្ស៕
Tag:
សូក្រាត
© រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com
«ស្មើរនេះ», «ថ្មើរនេះ» និង«ថ្មារនេះ» មួយណាត្រូវ?
ភ្នំពេញ 6 ថ្ងៃ
