អាមេរិកសរសើររដ្ឋអាស៊ីរួមទាំងកម្ពុជាដែលរួមទប់ស្កាត់ការសាយភាយអាវុធប្រល័យលោក

អន្តរជាតិ

នយោបាយអន្តរជាតិ

អាមេរិកសរសើររដ្ឋអាស៊ីរួមទាំងកម្ពុជាដែលរួមទប់ស្កាត់ការសាយភាយអាវុធប្រល័យលោក

22, Jan 2016 , 9:59 pm

រូបភាព

ដោយ: សៅ ផលនិស្ស័យ (Sao Phal Niseiy)

កិច្ចប្រជុំស្តីពីការមិនរីកសាយភាពអាវុធដែលជាគំនិតផ្តូចផ្តើមរបស់អាមេរិកនឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននៅថ្ងៃ ២៧ ខែមករាខាងមុខ។ ប្រតិភូប្រទេសជាង១០០ រួមទាំងកម្ពុជាផង នឹងទៅចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះដើម្បីជជែកពីបញ្ហាប្រឈម និងជំរុញការទប់ស្កាត់ឲ្យបាននូវការចែកចាយ លក់ ឬផ្ទេរអាវុធមហាប្រល័យទៅឲ្យក្រុមភេរវជនផង។

ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននៅព្រឹកថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ម្សិលមិញនេះ ឧបការីរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសទទួលបន្ទុកសន្តិសុខអន្តរជាតិនិងការមិនរីកសាយភាយអាវុធលោក Thomas Countryman បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសដែលចូលរួមគំនិតផ្តួចផ្តើមស្តីពីការគ្មានការរីកសាយភាយអាវុធ (Proliferation Security Initiative) នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំនៅក្រុងវ៉ាស៊ីនតោននៅថ្ងៃ ២៧ មករាខាងមុខនេះ។

មន្ត្រីការទូតជាន់ខ្ពស់អាមេរិកខាងលើ បានលើកឡើង ប្រទេសសមាជិកទាំង ១០៥ មានទាំងកម្ពុជាផងនឹងបញ្ជូនប្រតិភូរបស់ខ្លួនទៅចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំនេះនៅក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនដើម្បីពិភាក្សាគ្នា ពិនិត្យមើលរាល់សមិទ្ធផលដែលសម្រេចបានកន្លងមក និងបញ្ហាប្រឈមនានាដែលត្រូវដោះស្រាយពាក់ព័ន្ធការទប់ស្កាត់ការសាយភាយអាវុធនេះ។

លោក Thomas Countryman ក៏បានកោតសរសើរបណ្តាប្រទេសសមាជិកជាពិសេសបណ្តាប្រទេសទាំង ១៧ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកមានទាំងកម្ពុជាផង ព្រោះការប្រឹងប្រែងនិងប្តេជ្ញាចិត្តរបស់បណ្តារដ្ឋទាំងនេះបានជួយទប់ស្កាត់បញ្ហានិងរក្សាបានសន្តិសុខតំបន់និងពិភពលោក។

កិច្ចប្រជុំសន្តិសុខនេះត្រូវរៀបចំឡើង ស្ថិតក្រោមផ្នែកមួយនៃយុទ្ធសាស្ត្រនិងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ប្រធានាធិបតីលោក បារ៉ាក់ អូបាម៉ា ដើម្បីស្កាត់ការសាយភាយ និង ការជួញដូរអាវុធមហាប្រល័យមានអាវុធគីមី ជីវសាស្ត្រនិងអាវុធនុយក្លេអ៊ែរផងដែរ។

តាមពិតទៅគំនិតផ្តួចផ្តើមនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងតាំងពីឆ្នាំ ២០០៣ ក្រោមរដ្ឋបាលលោក Gorge W. Bush។ហើយគំនិតផ្តួចផ្តើមសន្តិសុខនេះស្វែងរកការលើកកម្ពស់ភាពជាដៃគូរវាងប្រទេសសមាជិកដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាព អភិវឌ្ឍន៍ការអនុវត្តច្បាប់ ទំនាក់ទំនងការទូត សេដ្ឋកិច្ច យោធា និងផ្នែកដទៃផ្សេងទៀតដើម្បីទប់ស្កាល់រាលក់ការដឹកជញ្ជូនអាវុធមហាប្រល័យនៅលើដី អាកាស និងនៅតាមសមុទ្រផង។ ហើយរដ្ឋជាសមាជិកក៏ត្រូវអនុម័តរាល់វិធានការនានាដែលអាចធានាថា គ្មានការប្រើប្រាស់ទឹកដីរបស់ខ្លួនដើម្បីសម្រួលដល់ការផ្ទេរសព្វាវុធឡើយ។

ចំណែក ប្រទេសកម្ពុជាបានចូលរួមក្នុងគំនិតផ្តួចផ្តើមការពារការសាយភាយអាវុធនេះក្នុងឆ្នាំ ២០០៨ ។ហើយការចូលរួមនេះបញ្ជាក់ច្បាស់ពីឆន្ទៈនិងការប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រឆាំងរាល់ការសារភាយភាយអាវុធគីមី ជីវសាស្ត្រ ឬអាវុធនុយក្លអ៊ែរ ដើម្បីស្ថិរភាពពិភពលោក។ បើផ្តោតលើតំបន់អាស៊ាន កម្ពុជាជាប្រទេសទីបួនដែលបានចូលរួមក្នុងគម្រោងសន្តិសុខថ្នាក់សាកលនេះ បន្ទាប់ពីសិង្ហបុរី ហ្វីលីពីន និងព្រុយណេ។ ដូច្នេះកម្ពុជាត្រូវបន្តចូលរួមគាំទ្រ និងត្រូវសហការគ្នាជាមួយរដ្ឋជាសមាជិកផ្សេងទៀតដើម្បីត្រួតពិនិត្យ តាមដាន និងបញ្ឈប់រាល់ការដឹកជញ្ជូនរាល់សម្ភារៈឬអាវុធមហាប្រល័យពីរដ្ឋទៅតួអង្គមិនមែនរដ្ឋ ដោយអនុលោមតាមច្បាប់អន្តរជាតិនិងច្បាប់ជាតិផង។

សូមបញ្ជាក់ថា សន្និសីទកម្រិតពាក់កណ្តាលនយោបាយនេះត្រូវរៀបចំឡើងប្រហែល ២ខែប៉ុណ្ណោះមុនពេលដែលសន្និសីទកំពូលសន្តិសុខនុយក្លេអ៊ែនឹងត្រូវរៀបចំឡើងនៅអាមេរិកផងដែរ៕